100 Przełomowych Firm Kosmicznych i Satelitarnych Kształtujących Naszą Przyszłość na Orbicie

Globalna gospodarka kosmiczna została wyceniona na około 630 miliardów dolarów w 2023 roku, a jej wartość prognozowana jest na 1,8 biliona dolarów do 2035 roku smartbranding.com. Motorem tego wzrostu są pionierskie firmy z całego świata, budujące rakiety, wynoszące satelity oraz dostarczające nowe usługi z orbity. Poniżej prezentujemy 100 najważniejszych firm z branży kosmicznej i satelitarnej na świecie – obejmujących dostawców usług wynoszenia, producentów satelitów, gigantów telekomunikacyjnych, firmy zajmujące się obserwacją Ziemi, startupy serwisujące na orbicie, i wiele innych. Te rewolucyjne przedsiębiorstwa przesuwają granice technologii i kształtują naszą przyszłość w kosmosie.

Dostawcy usług wynoszenia na orbitę (Rakiety & Wyrzutnie Kosmiczne)

Te firmy projektują i obsługują rakiety służące do wynoszenia satelitów oraz statków kosmicznych na orbitę, obniżając koszty dostępu do przestrzeni kosmicznej i umożliwiając globalne usługi wynoszenia.

• SpaceX (Stany Zjednoczone) – Prywatna firma kosmiczna, która rewolucjonizuje wynoszenie na orbitę dzięki wielokrotnie używanym rakietom (Falcon 9, Falcon Heavy) i rozwija Starship do misji dalekiego zasięgu, a także obsługuje satelitarną konstelację szerokopasmowego internetu Starlink.
• Blue Origin (Stany Zjednoczone) – Firma założona przez Jeffa Bezosa, rozwija wielokrotnego użytku pojazdy startowe w tym New Shepard (turystyka suborbitalna) i New Glenn (rakieta orbitalna), z długoterminową wizją umożliwienia milionom ludzi życia i pracy w kosmosie.
• United Launch Alliance (ULA) (Stany Zjednoczone) – Wspólne przedsięwzięcie firm Boeing i Lockheed Martin, oferujące niezawodne usługi wynoszenia z wykorzystaniem rakiet takich jak Atlas V i Delta IV oraz przygotowujące pojazd nowej generacji Vulcan Centaur do wynoszenia ładunków rządowych i komercyjnych.
• Arianespace (Francja/Europa) – Wiodący europejski dostawca usług wynoszenia, obsługujący ciężkie rakiety Ariane 5 (oraz przyszłą Ariane 6) i rakiety średniej klasy Soyuz i Vega, realizujący starty dla klientów komercyjnych i instytucjonalnych na całym świecie.
• Roscosmos (Rosja) – Rosyjska państwowa korporacja do spraw działalności kosmicznej, nadzorująca rakiety nośne (Sojuz, Proton, Angara) i program lotów załogowych. Roscosmos oferuje usługi wynoszenia i ma dekady doświadczenia na orbicie, w tym wsparcie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
• China Aerospace Science & Technology Corporation (CASC) (Chiny) – Główny wykonawca chińskiego programu kosmicznego, budujący i wynoszący rodzinę rakiet Długi Marsz oraz satelity do misji załogowych i księżycowych. CASC odpowiada za szybkie tempo chińskich startów i realizację ambitnych programów, takich jak stacja kosmiczna Tiangong.
• Rocket Lab (Stany Zjednoczone/Nowa Zelandia) – Innowacyjna firma specjalizująca się w wynoszeniu małych ładunków, znana z rakiety Electron, zapewniającej dedykowane starty dla małych satelitów. Rocket Lab rozwija także wielokrotnego użytku rakietę średniej klasy Neutron i produkuje komponenty satelitarne, oferując kompleksowe usługi kosmiczne.
• Relativity Space (Stany Zjednoczone) – Nowy gracz, który pioniersko stosuje druk 3D rakiet, upraszczając produkcję. Rakieta Terran 1 osiągnęła etap prób, firma rozwija także większą, w pełni wielokrotnego użytku Terran R, mając na celu skrócenie czasu i obniżenie kosztów startów.
• Firefly Aerospace (Stany Zjednoczone) – Firma rozwijająca rakietę średniej klasy Firefly Alpha (zdolną do wynoszenia małych i średnich satelitów na orbitę) oraz lądownik księżycowy Blue Ghost do misji NASA. Firefly obsługuje zarówno rynek komercyjny, jak i rządowy, zapewniając elastyczny dostęp do przestrzeni kosmicznej.
• Mitsubishi Heavy Industries (MHI) (Japonia) – Japoński konglomerat realizujący podstawowe usługi wynoszenia dla Japonii. MHI produkował i wynosił rakiety H-IIA i rozwija nową rakietę H3, wspierając misje JAXA i komercyjne starty satelitów w regionie Azji i Pacyfiku.
• Isar Aerospace (Niemcy) – Europejski startup budujący małą rakietę orbitalną Spectrum, oferującą przystępne cenowo, dedykowane starty dla małych satelitów. Siedziba w Niemczech, Isar jest częścią nowej fali prywatnych europejskich rakiet mających zwiększyć dostęp do przestrzeni dla konstelacji smallsatów.
• Orbex (Wielka Brytania) – Brytyjska firma opracowująca mikrorakietę Orbex Prime – lekki orbitalny pojazd napędzany biopropanem. Orbex zamierza startować ze Szkocji, oferując Europie krajową opcję wynoszenia małych satelitów.
• Rocket Factory Augsburg (RFA) (Niemcy) – Niemiecki startup z sektora NewSpace, rozwijający rakietę RFA One – tanią rakietę zdolną do wynoszenia małych ładunków na orbitę. RFA stawia na silniki o wysokiej wydajności i technologię spalania stopniowego, oferując częste i tanie starty z Europy.
• Skyroot Aerospace (Indie) – Czołowy indyjski startup, który przeprowadził udany lot testowy rakiety Vikram. Skyroot rozwija serię małych pojazdów nośnych, przeznaczonych dla rosnącego rynku małych satelitów, sygnalizując wejście Indii do sektora komercyjnych prywatnych startów.
• Agnikul Cosmos (Indie) – Indyjski startup budujący rakietę Agnibaan. Rakiety Agnikul cechuje wysoce modułowa konstrukcja i silniki drukowane w 3D, z zamiarem zapewnienia startów na żądanie z krajowego kosmodromu i uczynienia Indii centrum tanich usług wynoszenia.
• Galactic Energy (Chiny) – Prywatna chińska firma, która osiągnęła orbitę z rakietą Ceres-1 na paliwo stałe. Galactic Energy rozwija także większą rakietę Pallas-1 na paliwo ciekłe, szybko stając się jednym z najlepszych chińskich dostawców komercyjnych usług wynoszenia, mając na koncie wiele misji.
• LandSpace (Chiny) – Jeden z pierwszych chińskich prywatnych dostawców usług wynoszenia, znany z rakiety Zhuque-2, która w 2023 roku jako pierwsza na świecie dokonała orbitalnego startu na paliwo metanowe. LandSpace wyznacza trendy w chińskiej komercyjnej branży rakietowej, pracując nad wielokrotnym użyciem i obniżeniem kosztów startów.
• iSpace (Interstellar Glory) (Chiny) – Chiński startup, który jako pierwszy prywatny chiński podmiot umieścił satelitę na orbicie rakietą Hyperbola-1 w 2019 roku. iSpace rozwija teraz wielokrotnego użytku rakietę metanową Hyperbola-2, wciąż wprowadzając innowacje na rozwijającym się chińskim prywatnym rynku wynoszenia.
• Astra (Stany Zjednoczone) – Amerykańska firma nastawiona na bardzo małe, częste starty, dążąca do codziennych lotów. Rakieta Astra Rocket 3 osiągnęła orbitę w 2021 roku; firma pracuje także nad nowymi systemami startowymi, by szybko i tanio wynosić małe satelity na orbitę.
• Skyrora (Wielka Brytania) – Brytyjski startup rozwijający rodzinę małych rakiet orbitalnych (np. Skyrora XL) i testujący autorskie, przyjazne środowisku paliwo. Skyrora zamierza przywrócić suwerenne możliwości startów dla Wielkiej Brytanii, operując z nowych szkockich kosmodromów dla misji z małymi satelitami.
• PLD Space (Hiszpania) – Hiszpańska firma rozwijająca rakiety Miura-1 (suborbitalna) i Miura-5 (orbitalna), wielokrotnego użytku, obsługujące europejski rynek smallsatów. W 2023 roku PLD Space wykonała pierwszy prywatny start rakiety w Europie, torując drogę dla misji orbitalnych.
• SpinLaunch (Stany Zjednoczone) – Firma rozwijająca nowatorską koncepcję startu za pomocą kinetycznego akceleratora orbitalnego. SpinLaunch opracowuje system, który rozpędza ładunki do granicy kosmosu z ogromnymi prędkościami, radykalnie ograniczając użycie paliwa rakietowego i oferując potencjalnie tanią, przyjazną środowisku alternatywę startów.
• Aerojet Rocketdyne (Stany Zjednoczone) – Legendarna firma produkująca silniki rakietowe (obecnie część L3Harris Technologies), dostarczająca napęd do wielu rakiet i statków kosmicznych. Jej silniki napędzają pojazdy NASA takie jak SLS i wcześniej główne silniki wahadłowca, czyniąc Aerojet kluczowym dostawcą napędu rakietowego i kosmicznego.

Producenci satelitów & systemy kosmiczne

Te firmy budują satelity, statki kosmiczne i sprzęt do zastosowań w kosmosie – od satelitów komunikacyjnych i GPS po sondy badawcze oraz moduły stacji kosmicznych.

• Boeing (Stany Zjednoczone) – Gigant przemysłu lotniczego i kosmicznego produkujący zaawansowane satelity i statki kosmiczne. Oferta Boeinga obejmuje satelity komunikacyjne (np. platforma 702), wojskowe, a także kapsułę załogową CST-100 Starliner. Firma współtworzy ISS i jest kluczowym wykonawcą NASA w zakresie pojazdów kosmicznych.
• Lockheed Martin (Stany Zjednoczone) – Wiodący kontraktor wojskowy i kosmiczny budujący liczne satelity i sondy głębokiej przestrzeni. Lockheed produkuje satelity GPS, wojskowe satelity komunikacyjne i obserwacji oraz zbudował załogową kapsułę Orion dla programu Artemis NASA, odgrywając kluczową rolę zarówno w bezpieczeństwie narodowym, jak i cywilnych misjach kosmicznych.
• Northrop Grumman (Stany Zjednoczone) – Duża korporacja sektora kosmicznego zaangażowana w produkcję pojazdów nośnych i satelitów. Northrop wytwarza satelity meteorologiczne i wojskowe, opracował statek Cygnus do zaopatrywania ISS oraz elementy jak osłona JWST. Dostarcza także rakiety (Pegasus, Antares) oraz usługi serwisowania na orbicie (Mission Extension Vehicles).
• Airbus Defence and Space (Europa) – Oddział kosmiczny Airbusa to jeden z topowych światowych producentów statków kosmicznych. Airbus buduje różnorodne satelity (telekomunikacyjne, obserwacji Ziemi jak Sentinel, nawigacyjne Galileo), statki jak Europejski Moduł Serwisowy Oriona oraz współzarządza rodziną Ariane – stanowiąc podstawę europejskiej infrastruktury kosmicznej.
• Thales Alenia Space (Francja/Włochy) – Francusko-włoska spółka joint-venture – czołowy producent satelitów i modułów stacji kosmicznych. Thales Alenia Space dostarcza platformy telekomunikacyjne, buduje europejskie satelity nawigacji i obserwacji Ziemi oraz konstruował moduły ISS, będąc filarem europejskiego sektora kosmicznego.
• OHB SE (Niemcy) – Niemiecka firma znana z produkcji małych i średnich satelitów. OHB dostarcza satelity m.in. do konstelacji Galileo, misji obserwacji Ziemi i naukowych. Firma odgrywa kluczową rolę w europejskich programach kosmicznych, oferując innowacyjne rozwiązania i usługi.
• Sierra Space (Stany Zjednoczone) – Spółka wydzielona z Sierra Nevada Corporation, skupiająca się na kosmosie. Rozwija samolot kosmiczny Dream Chaser (wielokrotnego użytku do przewozu ładunków i załóg na orbitę) oraz moduły mieszkalne nadmuchiwane. Jest partnerem Orbital Reef, komercyjnej stacji kosmicznej.
• MDA Ltd. (Kanada) – Kanadyjska firma słynąca z robotyki (ramiona Canadarm dla Shuttle i ISS). MDA dostarcza także systemy satelitarne i technologie obserwacji Ziemi (np. satelity radarowe RADARSAT), wspierając międzynarodowe misje kosmiczne oraz rozwijając kolejne generacje robotyki i sensorów.
• Israel Aerospace Industries (IAI) (Izrael) – Czołowy izraelski koncern zbrojeniowy i lotniczy, buduje satelity (komunikacyjne AMOS i rozpoznawcze Ofek) oraz rakiety nośne (Shavit). Dział kosmiczny IAI zapewnia Izraelowi niezależność satelitarną i dostarcza zaawansowane produkty na rynki globalne.
• Surrey Satellite Technology Ltd (SSTL) (Wielka Brytania) – Prekursor małych satelitów, SSTL (obecnie część Airbusa) zaprojektował i zbudował dziesiątki lekkich, tanich satelitów obserwacyjnych, naukowych i komunikacyjnych. Innowacje SSTL w mikrosatelitach zapoczątkowały rewolucję smallsatów, czyniąc kosmos bardziej dostępnym.
• Ball Aerospace (Stany Zjednoczone) – Amerykańska firma produkująca statki kosmiczne, instrumenty satelitarne i komponenty lotnicze. Zbudowała m.in. teleskop Keplera, optykę JWST oraz satelity i sensory meteorologiczne, teledetekcyjne i wojskowe. (Oficjalna strona: Ball Aerospace na Ball.com)
• Mitsubishi Electric (MELCO) (Japonia) – Duża firma elektroniczna będąca także czołowym producentem satelitów w Japonii. MELCO buduje platformy satelitarne i satelity komunikacyjne, meteo (np. Himawari), obsługując krajowe i komercyjne programy.
• China Aerospace Science & Industry Corp (CASIC) (Chiny) – Chińska państwowa firma, która wraz z CASC rozwija technologie kosmiczne. CASIC znana jest z rakiet Kuaizhou na paliwo stałe i planów konstelacji satelitów (np. Hongyun). Produkuje także rakiety i komponenty dla wojska i sektora komercyjnego.
• RSC Energia (Rosja) – Historyczny rosyjski producent statków kosmicznych (d. S.P. Korolev Rocket and Space Corporation Energia), odpowiedzialny za programy Sojuz, Progress, moduły stacji kosmicznych (Mir, ISS) oraz rozwój załogowej astronautyki w Rosji.
• Terran Orbital (Stany Zjednoczone) – Dynamiczny producent mikrosatelitów i nanosatelitów do zastosowań rządowych i komercyjnych. Terran Orbital (właściciel Tyvak) specjalizuje się w CubeSat i realizuje kontrakty na duże konstelacje (np. 300 satelitów dla Rivada). Współpracuje z największymi firmami branży.
• Blue Canyon Technologies (Stany Zjednoczone) – Dostawca wydajnych platform i komponentów smallsatów. Blue Canyon (spółka Raytheon) zbudowała dziesiątki małych satelitów oraz systemów orientacji dla satelitów NASA i komercyjnych, będąc kluczowym graczem rewolucji smallsatów.
• NanoAvionics (Litwa) – Litewska firma (obecnie część Kongsberg) specjalizująca się w produkcji platform mikro- i CubeSatów. Oferuje standardowe platformy oraz kompleksową obsługę misji, pozwalając klientom na szybkie i tanie wprowadzenie ładunków na orbitę.
• Hanwha Aerospace (Korea Południowa) – Dynamicznie rozwijająca się koreańska firma inwestująca w technologie kosmiczne, budowę satelitów i silników rakietowych (m.in. dla KSLV-II). Hanwha planuje również uruchomienie własnej konstelacji LEO, umacniając pozycję Korei na kosmicznej mapie Azji.

Operatorzy i firmy usług komunikacji satelitarnej

Te firmy obsługują satelity i oferują usługi komunikacji satelitarnej – od globalnego internetu szerokopasmowego po transmisje telewizyjne i łączność komórkową.

• Intelsat (Luksemburg/Stany Zjednoczone) – Jeden z największych i najstarszych operatorów satelitarnych na świecie. Intelsat zarządza globalną flotą satelitów geostacjonarnych, zapewniając usługi transmisji medialnej, szerokopasmowego internetu oraz komunikacji rządowej na całym świecie.
• SES (Luksemburg) – Wiodący międzynarodowy operator satelitarny z siedzibą w Luksemburgu. SES oferuje dystrybucję telewizji, łączność danych i usługi sieciowe za pośrednictwem rozbudowanej floty (w tym satelitów Astra dla telewizji DTH w Europie oraz konstelacji O3b na średniej orbicie dla usług niskiej latencji danych).
• Eutelsat (Francja) – Jeden z głównych europejskich operatorów satelitarnych, dysponujący satelitami obejmującymi Europę, Afrykę i Azję. Eutelsat dostarcza transmisję telewizyjną, szerokopasmowy internet satelitarny oraz sieci korporacyjne. Obecnie łączy się z OneWeb, aby połączyć zasoby geostacjonarne z konstelacją LEO, co odzwierciedla konwergencję technologii satelitarnej.
• Inmarsat (Wielka Brytania) – Dostawca mobilnych usług satelitarnych za pośrednictwem własnej konstelacji satelitów geostacjonarnych. Sieć Inmarsat umożliwia globalną łączność głosową i transmisję danych dla sektora morskiego, lotniczego oraz użytkowników naziemnych w odległych lokalizacjach. (Inmarsat został przejęty przez Viasat w 2023 roku, co rozszerzyło zasięg Viasat.)
• Viasat (Stany Zjednoczone) – Firma specjalizująca się w szerokopasmowym internecie satelitarnym, znana z wysokowydajnych satelitów ViaSat, które dostarczają internet dla konsumentów, Wi-Fi podczas lotów oraz komunikację na potrzeby obronności. Po przejęciu Inmarsat, Viasat operuje wielo-orbitalną flotą obsługującą klientów stacjonarnych i mobilnych na całym świecie.
• OneWeb (Wielka Brytania) – Firma wdrażająca konstelację satelitów na niskiej orbicie okołoziemskiej do globalnego internetu szerokopasmowego. Sieć OneWeb, licząca ok. 648 małych satelitów (prawie w pełni rozmieszczona), zapewnia łączność o niskiej latencji przedsiębiorstwom, rządom i odległym społecznościom, z planami rozbudowy o konstelację drugiej generacji.
• Telesat (Kanada) – Kanadyjski operator satelitarny zapewniający usługi komunikacyjne i transmisyjne za pośrednictwem swojej floty satelitów geostacjonarnych. Telesat rozwija także Lightspeed, nową konstelację na niskiej orbicie, mającą na celu globalne dostarczanie szerokopasmowego internetu dla przedsiębiorstw, wykorzystując wieloletnie doświadczenie w komunikacji satelitarnej.
• Iridium Communications (Stany Zjednoczone) – Operator konstelacji Iridium, sieci 66 połączonych satelitów na niskiej orbicie okołoziemskiej, zapewniającej globalny zasięg głosowy i transmisji danych (w tym na biegunach). Telefony satelitarne Iridium i usługi IoT są kluczowe dla sektora morskiego, lotniczego, wojska i użytkowników w odległych rejonach, gdzie potrzebna jest łączność wszędzie na Ziemi.
• Globalstar (Stany Zjednoczone) – Operator satelitarny z własną konstelacją satelitów na niskiej orbicie, oferujący mobilne usługi głosowe, transmisję danych, śledzenie zasobów oraz łączność IoT. Globalstar znany jest z usług telefonii satelitarnej i ostatnio zyskał rozgłos dzięki partnerstwom w celu zapewnienia funkcji komunikacji satelitarnej w smartfonach konsumenckich.
• Thuraya (Zjednoczone Emiraty Arabskie) – Regionalny dostawca mobilnych usług satelitarnych z siedzibą w ZEA. Thuraya zarządza satelitami geostacjonarnymi obejmującymi Europę, Afrykę, Bliski Wschód i Azję, oferując przenośne telefony satelitarne, terminale szerokopasmowe i łączność IoT dla użytkowników w obszarach bez sieci naziemnych (np. pustynie, morza).
• Yahsat (Zjednoczone Emiraty Arabskie) – Narodowy operator satelitarny ZEA (Al Yah Satellite Communications), oferujący usługi komercyjne i rządowe. Satelity Yahsat zapewniają szerokopasmowy internet (YahClick), transmisje oraz bezpieczną komunikację wojskową na Bliskim Wschodzie, w Afryce, Europie i Azji Południowej, wspierając inicjatywy łączności w tych regionach.
• China Satcom (Chiny) – Chińska państwowa spółka zarządzająca flotą satelitów telekomunikacyjnych kraju (seria „ChinaSat”). Zapewnia satelitarną telewizję, radio i szerokopasmowy internet w Chinach i oferuje pojemność międzynarodowym rynkom, będąc kluczowym graczem w rozwoju chińskiej infrastruktury komunikacyjnej.
• EchoStar (Stany Zjednoczone) – Firma komunikacji satelitarnej znana z działalności spółki zależnej Hughes Network Systems (internet HughesNet). EchoStar operuje satelitami geostacjonarnymi dla szerokopasmowego internetu i dystrybucji wideo, dostarczając usługi sieciowe m.in. dla DISH Network oraz klientów międzynarodowych.
• Embratel Star One (Brazylia) – Największy operator satelitarny w Ameryce Łacińskiej, Star One (spółka-córka brazylijskiej Embratel) zarządza flotą satelitów obejmujących obie Ameryki. Satelity Star One dostarczają transmisję telewizyjną, sieci korporacyjne i usługi szerokopasmowe, łącząc rozległe tereny Brazylii i regionu latynoskiego.
• Sky Perfect JSAT (Japonia) – Największy operator satelitarny Azji z siedzibą w Japonii, oferujący wielokanałową telewizję płatną i usługi komunikacyjne. SKY Perfect JSAT zarządza licznymi satelitami obejmującymi region Azji i Pacyfiku, wykorzystywanymi do transmisji telewizyjnej (np. platforma Sky PerfecTV!) i internetu satelitarnego, a także inwestuje w nowe sieci satelitarne oraz kosmiczne centra danych.
• Arabsat (Arabia Saudyjska/międzynarodowa) – Wiodący operator satelitarny należący do krajów Ligi Arabskiej, z siedzibą w Rijadzie. Flota Arabsat zapewnia dziesiątki kanałów telewizyjnych i radiowych oraz usługi telekomunikacyjne i szerokopasmowe na Bliskim Wschodzie, w Afryce i Europie, obsługując ponad 100 krajów.
• AsiaSat (Hongkong, Chiny) – Znany operator satelitarny w regionie Azji i Pacyfiku. Satelity AsiaSat dostarczają transmisję telewizyjną, usługi telekomunikacyjne i łączność w Azji, Australii i na wyspach Pacyfiku, obsługując stacje TV, sieci VSAT oraz zaplecze komórkowe i wspierając łączność rozległych i różnorodnych rynków Azji i Pacyfiku.
• Hispasat (Hiszpania) – Narodowy operator satelitarny Hiszpanii z flotą obejmującą Europę i Ameryki. Satelity Hispasat transmitują hiszpańsko- i portugalskojęzyczną telewizję i radio oraz zapewniają szerokopasmowy internet w Hiszpanii, Ameryce Łacińskiej i Afryce Północnej – w tym programy przeciwdziałające wykluczeniu cyfrowemu na terenach wiejskich.
• Orbcomm (Stany Zjednoczone) – Operator sieci satelitów na niskiej orbicie przeznaczonej do komunikacji IoT i maszynowej. Satelity i infrastruktura naziemna Orbcomm pozwalają na śledzenie i zdalny monitoring floty transportowej, kontenerów, sprzętu i sensorów środowiskowych na całym świecie, czyniąc firmę kluczowym dostawcą rozwiązań zarządzania globalnymi zasobami i logistyką.
• AST SpaceMobile (Stany Zjednoczone) – Firma budująca pierwszą kosmiczną sieć szerokopasmową dostępną bezpośrednio dla zwykłych telefonów komórkowych. AST SpaceMobile wysyła na orbitę duże, bardzo wydajne satelity (BlueWalker/BlueBird), projektowane do łączności ze smartfonami 4G/5G na Ziemi, by wyeliminować luki w zasięgu komórkowym z przestrzeni kosmicznej.
• Spacecom (Izrael) – Izraelski operator satelitarny zarządzający serią satelitów AMOS. Spacecom zapewnia transmisję i szerokopasmowy internet w Europie, na Bliskim Wschodzie, w Afryce i Azji, wspierając telewizję DTH oraz usługi danych i pozycjonując Izrael jako gracza na międzynarodowym rynku satelitarnym.

Obserwacja Ziemi i Analizy Geoprzestrzenne

Te firmy obsługują satelity, które obserwują Ziemię lub dostarczają analizy danych geoprzestrzennych – wspierając zastosowania takie jak mapowanie, monitoring środowiskowy czy wywiad.

• Planet Labs (Stany Zjednoczone) – Operator największej na świecie floty satelitów obrazujących Ziemię. Planet wykorzystuje roje małych CubeSatów („Doves”) do codziennego wykonywania średniorozdzielczych zdjęć całego globu. Dostarczane przez nich często aktualizowane obrazy Ziemi wspierają rolnictwo, reagowanie kryzysowe i inne zastosowania dzięki szybkiemu wykrywaniu zmian.
• Maxar Technologies (Stany Zjednoczone/Kanada) – Lider w wysokorozdzielczej obserwacji Ziemi i produkcji satelitów. Maxar (dawniej DigitalGlobe + MDA) posiada konstelację WorldView/GeoEye, dostarczającą jedne z najwyższych komercyjnie dostępnych rozdzielczości zdjęć satelitarnych. Firma buduje także satelity dla misji rządowych i komercyjnych – odgrywając kluczową rolę zarówno w obrazowaniu, jak i dostarczaniu sprzętu satelitarnego.
• BlackSky (Stany Zjednoczone) – Firma zajmująca się wywiadem geoprzestrzennym, która operuje flotą małych satelitów obrazujących i oferuje platformę AI/analityczną. Satelity BlackSky mogą monitorować strategiczne miejsca wiele razy dziennie, a ich oprogramowanie przekazuje rządowym i komercyjnym klientom alerty i analizy na podstawie wykrytych zmian na obrazach.
• Capella Space (Stany Zjednoczone) – Pionier obrazowania radarowego SAR z własną flotą małych satelitów. Satelity Capella mogą widzieć powierzchnię Ziemi w dzień, noc i przez chmury, dostarczając wysokorozdzielcze obrazy radarowe w niemal rzeczywistym czasie – kluczowe w monitoringu obronnym, ocenie zniszczeń czy infrastrukturze tam, gdzie satelity optyczne mają ograniczenia.
• ICEYE (Finlandia) – Fiński operator dużej konstelacji mikrosatelitów SAR. Technologia ICEYE zapewnia częste, wysokiej jakości obrazy radarowe do monitoringu powodzi, zjawisk morskich, rozlewów ropy i nielegalnej działalności niezależnie od pogody i pory dnia. Jest ważnym dostawcą danych dla branży ubezpieczeniowej i administracji, pokazując komercyjną wartość danych radarowych SAR.
• Spire Global (Stany Zjednoczone) – Firma przetwarzająca dane z kosmosu, dysponująca flotą nanosatelitów na niskiej orbicie. Satelity Spire zbierają dane radio-okultacyjne na potrzeby prognoz pogody, śledzą statki (AIS), samoloty (ADS-B) i inne sygnały radiowe. Spire przekształca te dane w analizy dla branży morskiej, lotnictwa, meteorologii i klimatu, obsługując klientów rządowych i komercyjnych.
• Satellogic (Argentyna) – Firma budująca konstelację stosunkowo tanich satelitów do wysokorozdzielczego obrazowania wielospektralnego. Wywodząca się z Argentyny, Satellogic koncentruje się na udostępnianiu przystępnych cenowo danych geoprzestrzennych oraz regularnych (docelowo nawet codziennych) obrazów każdego miejsca na Ziemi, wspierając rolnictwo, leśnictwo, planowanie miast i wiele więcej.
• GHGSat (Kanada) – Wyspecjalizowana firma monitorująca emisje gazów cieplarnianych z kosmosu za pomocą małych satelitów. Konstelacja GHGSat wykrywa i mierzy punktowe emisje gazów, takich jak metan i CO₂, z instalacji przemysłowych. Te dane pomagają firmom i regulatorom w wykrywaniu wycieków i ograniczaniu emisji, ilustrując rosnące znaczenie prywatnych satelitów w walce ze zmianami klimatu.
• Synspective (Japonia) – Tokijska firma rozwijająca konstelację satelitów SAR skupioną na monitorowaniu miast i terenów lądowych. Kompaktowe mikro-satelity SAR Synspective dostarczają często aktualizowanych zdjęć wspierających inteligentne planowanie miejskie, reagowanie na klęski żywiołowe (np. mapy powodziowe) i zarządzanie infrastrukturą w Japonii i na świecie, oferując niemal rzeczywiste rozwiązania.
• EarthDaily Analytics (Kanada) – Firma (dawniej UrtheCast) rozwijająca konstelację satelitów EarthDaily, które będą wykonywać codzienne średniorozdzielcze, wielospektralne zdjęcia planety. Oprócz satelitów EarthDaily oferuje gotowe do analizy dane geoprzestrzenne dla rolnictwa, monitoringu środowiskowego i gospodarki zasobami, przekształcając surowe zdjęcia w praktyczne informacje.
• Umbra (Stany Zjednoczone) – Komercyjny dostawca obrazowania SAR z rozrastającą się konstelacją małych, wysokorozdzielczych satelitów radarowych. Satelity Umbra mogą dostarczać jedne z najdokładniejszych dostępnych zdjęć SAR (lepsze niż 25 cm rozdzielczości), a firma oferuje otwarty dostęp do części danych – czyniąc ultra-dokładne obrazowanie radarowe dostępnym dla bezpieczeństwa i nauk o środowisku.
• Kleos Space (Luksemburg) – Firma wysyłająca grupy małych satelitów wykrywających i lokalizujących sygnały radiowe na powierzchni Ziemi. Dane rozpoznawcze RF Kleos pozwalają identyfikować aktywność morską poprzez wychwytywanie komunikacji statków, nawet gdy te „giną z radaru”. Oparte na kosmosie dane wykorzystywane są do ochrony granic, monitorowania ruchu morskiego i zwalczania piractwa czy przemytu.
• Chang Guang Satellite Technology (CGSTL) (Chiny) – Chiński komercyjny producent i operator satelitarny stojący za konstelacją obserwacyjną Jilin-1. Flota CGSTL składa się z wysokorozdzielczych satelitów optycznych i wideo dla klientów rządowych i komercyjnych, wspierając planowanie miast, rolnictwo i reakcje kryzysowe w Chinach i za granicą. To przykład wejścia Chin do sektora komercyjnej teledetekcji.
• Pixxel (Indie) – Indyjski startup kosmiczny tworzący konstelację satelitów obrazowania hiperspektralnego. Satelity Pixxel wykonują zdjęcia w dziesiątkach pasm spektralnych, umożliwiając szczegółową analizę chemizmu Ziemi, m.in. dla rolnictwa, monitoringu zanieczyszczeń czy poszukiwań mineralnych. Firma chce zbudować globalny zbiór danych hiperspektralnych, by przewidywać i rozwiązywać problemy środowiskowe.
• Dragonfly Aerospace (Republika Południowej Afryki) – Firma z RPA budująca zaawansowane satelity obrazujące i ładunki optyczne. Stworzona przez doświadczonych inżynierów, Dragonfly oferuje kamery i projekty satelitów różnej wielkości. Kontynuując afrykańskie tradycje obrazowania kosmicznego (SunSat, EOSat), Dragonfly promuje afrykańskie technologie i obsługuje globalnych klientów sektora EO.

Serwisowanie i Infrastruktura Kosmiczna na Orbicie

Firmy rozwijające technologie serwisowania, naprawy czy tankowania satelitów na orbicie oraz budowy nowej infrastruktury: prywatne stacje kosmiczne, lądowniki księżycowe – stanowią fundament zrównoważonego ekosystemu kosmicznego.

• Astroscale (Japonia) – Prekursor w dziedzinie serwisowania na orbicie i usuwania śmieci kosmicznych. Firma z siedzibą w Tokio i biurami międzynarodowymi rozwija misje bezpiecznego zbliżania się do nieczynnych satelitów i górnych członów rakiet oraz ich usuwania z orbity. Jej technologie (takie jak demonstracyjny statek ELSA-d) mają na celu walkę ze śmieciami kosmicznymi i wydłużenie życia satelitów poprzez ich serwisowanie, czyniąc operacje kosmiczne bardziej zrównoważonymi.
• ClearSpace (Szwajcaria) – Szwajcarski startup, który na zlecenie ESA realizuje pierwszą na świecie aktywną misję usuwania śmieci kosmicznych (ClearSpace-1). ClearSpace buduje statek kosmiczny z czterema ramionami robotycznymi do przechwycenia zużytego adaptera rakiety Vega w 2026 roku i zdeorbitowania go. Długofalowym celem firmy jest świadczenie usług „oczyszczania przestrzeni kosmicznej” i serwisowania na orbicie, odpowiadając na nagłą potrzebę zarządzania ruchem kosmicznym.
• D-Orbit (Włochy) – Firma logistyczna i transportowa działająca w przestrzeni kosmicznej z siedzibą we Włoszech. ION Satellite Carrier D-Orbit to orbitalny pojazd transferowy, który przenosi wiele małych satelitów jako ładunek, rozmieszcza je na wybranych orbitach i może wykonywać demonstracje technologii. Oferując dostawę „na ostatniej mili” i docelowo usuwanie śmieci, D-Orbit upraszcza integrację startów i umożliwia elastyczne rozmieszczanie konstelacji satelitarnych.
• Momentus (Stany Zjednoczone) – Firma oferująca usługi transferu orbitalnego i „holowniki” kosmiczne ze swoim statkiem Vigoride. Wizja Momentus to transportowanie satelitów z miejsca odłączenia od rakiety nośnej na ich precyzyjne orbity operacyjne, a nawet między orbitami, przy użyciu napędu plazmowego na wodę. Pomimo początkowych wyzwań regulacyjnych i technicznych, Momentus jest jednym z pionierów rynku transportu w przestrzeni kosmicznej, dążąc do zwiększenia elastyczności rozmieszczania satelitów.
• Orbit Fab (Stany Zjednoczone) – Określając się mianem „Stacji benzynowych w kosmosie”, Orbit Fab opracowuje technologię tankowania satelitów na orbicie. Stworzył standardowy port tankowania (RAFTI) dla satelitów i wysłał prototypowe tankowce na orbitę. Umożliwiając statkom kosmicznym tankowanie na orbicie, zamiast być ograniczonymi początkowym zapasem paliwa, Orbit Fab chce wydłużyć żywotność satelitów i zainicjować infrastrukturę zaopatrzeniową w przestrzeni kosmicznej.
• Axiom Space (Stany Zjednoczone) – Firma z Houston budująca pierwsze komercyjne moduły dla Międzynarodowej Stacji Kosmicznej oraz przyszłej prywatnej stacji kosmicznej. Axiom przyczepi swoje moduły mieszkalne do ISS, planując odłączyć je i utworzyć „Axiom Station” po wycofaniu ISS. Firma zarządza również prywatnymi misjami astronautów na ISS (takie jak Ax-1 w 2022 r.), pragnąc stać się kompleksowym celem orbitalnym dla badań i turystyki na niskiej orbicie okołoziemskiej.
• Nanoracks (Stany Zjednoczone) – Firma, która zainicjowała komercyjne wykorzystanie ISS poprzez przeprowadzanie prywatnie finansowanych eksperymentów i wynoszenie małych satelitów ze stacji. Nanoracks oferuje usługi rozmieszczania satelitów (za pomocą swoich wyrzutników CubeSat) i obsługuje śluzę Bishop Airlock na ISS. Wraz z Voyager Space i Lockheed Martin Nanoracks przewodzi również rozwoju Starlab, komercyjnej stacji kosmicznej, która ma zostać wyniesiona w tej dekadzie.
• Voyager Space (Stany Zjednoczone) – Innowacyjna spółka holdingowa skupiająca portfolio przedsiębiorstw kosmicznych, w tym Nanoracks, firmy robotyki kosmicznej i inne – wspólnie pracujące m.in. nad projektem Starlab oraz zaawansowaną robotyką. Voyager dąży do stworzenia wertykalnie zintegrowanego ekosystemu NewSpace pod jednym dachem, przyspieszając rozwój infrastruktury kosmicznej i możliwości eksploracji.
• Redwire (Stany Zjednoczone) – Firma infrastrukturalna powstała z połączenia kilku innowacyjnych spółek (Adcole, Deep Space Systems, Made In Space itd.). Redwire oferuje szeroką gamę technologii: od produkcji w kosmosie (obsługuje drukarki 3D na ISS) po struktury rozkładane, panele słoneczne czy awionikę nawigacyjną. Produkty Redwire poleciały w misjach na Księżyc i Marsa, a firma umożliwia nowe możliwości w zakresie budownictwa na orbicie i zrównoważonych habitatów wspierających długotrwałe misje kosmiczne.
• Astrobotic (Stany Zjednoczone) – Firma skoncentrowana na dostarczaniu ładunków na Księżyc i robotyce księżycowej. Astrobotic rozwija serię lądowników (np. Peregrine i Griffin) na potrzeby transportu ładunków na powierzchnię Księżyca w ramach programu NASA Commercial Lunar Payload Services (CLPS). Pracuje także nad łazikami księżycowymi (jak mały CubeRover i większy Polaris). Dostarczając komercyjne usługi transportu i eksploracji na Księżycu, Astrobotic przyczynia się do powrotu ludzkości na Księżyc i rozwoju gospodarki cislunarnej.
• Intuitive Machines (Stany Zjednoczone) – Kolejny kluczowy gracz w komercyjnej eksploracji Księżyca, buduje lądownik Nova-C do dostarczania ładunków na Księżyc (również w ramach programu CLPS NASA). Z jego użyciem planowane są lądowania w różnych miejscach Księżyca z przyrządami naukowymi i łazikami. Pracuje także nad satelitami do przekazu danych z Księżyca i innymi technologiami, by zapewnić częsty, przystępny kosztowo dostęp do powierzchni Księżyca dla nauki i przemysłu.
• ispace (Japonia) – Prywatna japońska firma mająca ambicję rozwijania gospodarki księżycowej. Lądownik ispace Series 1 (w ramach programu Hakuto-R) próbował lądowania na Księżycu w 2023 roku, bardzo blisko sukcesu – firma udoskonala swój lądownik na kolejne misje. Planuje oferować transport, eksplorację zasobów (np. mapowanie lodu wodnego na Księżycu) i docelowo wydobycie na Księżycu. ispace Japonia oraz jej oddziały w Europie i USA stanowią pierwszą generację komercyjnych przedsiębiorstw księżycowych.
• Impulse Space (Stany Zjednoczone) – Nowy startup skupiający się na mobilności w kosmosie i ambitnych misjach eksploracyjnych. Założony przez byłych inżynierów SpaceX, Impulse tworzy pojazdy transferowe do zmiany orbit satelitów i rozmieszczania konstelacji. Firma ogłosiła współpracę z Relativity Space przy prywatnej misji na Marsa – dostarczy marsjański statek transferowy i lądownik dla przyszłej misji. Łącząc odważną wizję z praktycznymi technologiami orbitalnymi, Impulse chce mocno rozszerzyć działalność komercyjną od orbity Ziemi po głębszy kosmos.

Eksploracja Kosmosu, Turystyka & Inni Pionierzy

Ta kategoria obejmuje firmy, które przecierają szlaki w załogowych lotach kosmicznych, turystyce kosmicznej, wydobywaniu zasobów czy innych działaniach na froncie kosmosu wykraczających poza tradycyjne operacje satelitarne.

• Virgin Galactic (Stany Zjednoczone) – Firma turystyki kosmicznej założona przez sir Richarda Bransona, oferująca suborbitalne loty dla osób prywatnych. SpaceShipTwo Virgin Galactic to skrzydlaty samolot kosmiczny startujący z samolotu-matki; wynosi pasażerów na granicę kosmosu (na ok. 80–90 km wysokości) na kilka minut nieważkości i widoków Ziemi. Firma już wysłała swego założyciela w kosmos i rozpoczyna operacje komercyjne, czyniąc suborbitalny kosmos dostępnym dla prywatnych astronautów (za wysoką cenę).
• Space Adventures (Stany Zjednoczone) – Prywatna firma oferująca doświadczenia lotów kosmicznych, która pośredniczyła w lotach pierwszych turystów kosmicznych na świecie. W partnerstwie z Roskosmosem wysłała siedmiu płacących klientów (np. Dennis Tito czy Guy Laliberté z Cirque du Soleil) na Międzynarodową Stację Kosmiczną na pokładzie Sojuza w latach 2000. Nadal oferuje możliwości orbitalnych lotów (w tym przyszłe orbitowanie wokół Księżyca) i loty paraboliczne w stanie nieważkości, będąc kluczowym pośrednikiem realizującym kiedyś niemożliwe przygody dla najzamożniejszych klientów.
• NewSpace India Limited (NSIL) (Indie) – Komercyjne ramię Indyjskiej Organizacji Badań Kosmicznych (ISRO), zajmujące się marketingiem indyjskich rakiet i satelitów dla klientów zagranicznych. Powołana w 2019 r. NSIL odpowiada za komercyjne starty rakiet PSLV i GSLV, możliwości współdzielenia startów i komercjalizację indyjskich usług kosmicznych. Jest wyrazem aspiracji Indii do zaangażowania się w globalny rynek kosmiczny dzięki wykorzystaniu potencjału ISRO w kontraktach i partnerstwach komercyjnych.
• Reaction Engines (Wielka Brytania) – Znana z rozwoju rewolucyjnego silnika SABRE – oddechowego silnika rakietowego przeznaczonego do zasilania zaprojektowanego samolotu kosmicznego Skylon. SABRE może pracować jako silnik odrzutowy na niskich wysokościach i jako rakietowy poza atmosferą dzięki unikalnemu, ultraszybkiemu wymiennikowi ciepła schładzającemu powietrze z 1000°C do –150°C w milisekundy. Technologia ta może umożliwić budowę pojazdów typu single-stage-to-orbit i loty hipersoniczne. Reaction Engines w ostatnim czasie boryka się z wyzwaniami finansowymi, jednak dekady B+R uczyniły tę firmę pionierem oddechowych silników wysokich prędkości.
• Space Perspective (Stany Zjednoczone) – Startup proponujący łagodniejsze podejście do turystyki kosmicznej dzięki balonom stratosferycznym. Space Perspective tworzy kapsułę Neptune, ciśnieniowy salon unoszony na wysokość ok. 30 km za pomocą wielkiego balonu wodorowego. Pasażerowie spędzą ponad dwie godziny w stratosferze, obserwując krzywiznę Ziemi na tle czerni kosmosu. Choć ta wysokość nie jest oficjalnie uznana za przestrzeń kosmiczną, zapowiada dostępne i płynne doświadczenie „krawędzi kosmosu” do 2024–2025 roku i w niższej cenie niż tradycyjna turystyka rakietowa.
• AstroForge (Stany Zjednoczone) – Wizjonerski startup o śmiałym celu wydobycia surowców z asteroid. AstroForge rozwija technologie ekstrakcji metali z małych planetoid bliskich Ziemi – przenosząc proces wydobycia i rafinacji poza naszą planetę. W 2023 r. firma wysłała testowy ładunek do weryfikacji technologii w kosmosie i planuje kolejną misję do spotkania z asteroidą. Jeśli się powiedzie, AstroForge może otworzyć możliwość pozyskania rzadkich surowców z kosmosu i wesprzeć rozwój produkcji w przestrzeni kosmicznej.
• Bigelow Aerospace (Stany Zjednoczone) – Znana z rozwoju nadmuchiwanych habitatów kosmicznych, stworzyła moduł BEAM (Bigelow Expandable Activity Module) podłączony do ISS od 2016 r. jako demonstrator technologii. Firma planowała budowę samodzielnych, prywatnych stacji kosmicznych z dużych modułów (BA-330). Choć obecnie Bigelow Aerospace jest uśpiona (większość pracowników zwolniono w 2020 r.), jej innowacje udowodniły wykonalność nadmuchiwanych konstrukcji w przestrzeni – koncepcja ta prawdopodobnie powróci przy budowie przyszłych komercyjnych stacji kosmicznych dzięki przewadze masy i objętości.
• Bellatrix Aerospace (Indie) – Indyjski startup rozwijający nową generację napędów i transportu orbitalnego. Bellatrix tworzy elektryczne systemy napędowe (jak silniki Halla), a także „kosmiczną taksówkę” Orbital Transfer Vehicle (OTV) do przemieszczania satelitów między orbitami. Firma projektuje także unikalny mikronośnik satelitarny. Technologie napędowe Bellatrix mogą zwiększyć sprawność satelitów, a ambitne plany firmy odzwierciedlają rosnącą dynamikę indyjskiego sektora kosmicznego.
• LeoLabs (Stany Zjednoczone) – Firma zajmująca się śledzeniem obiektów na niskiej orbicie okołoziemskiej przy użyciu naziemnych radarów. LeoLabs zarządza globalną siecią radarów z fazowaną anteną (m.in. w USA, Nowej Zelandii, Kostaryce i na Azorach) do monitorowania satelitów i odłamków o wielkości nawet 2 cm. Dzięki chmurowej platformie LeoLabs dostarcza operatorom i regulatorom dane w czasie rzeczywistym o położeniu obiektów i ostrzeżenia przed kolizjami. Wraz ze wzrostem zatłoczenia orbity usługi LeoLabs są kluczowe dla świadomości sytuacyjnej i zapobiegania kolizjom w przestrzeni.
• The Exploration Company (Europa) – Europejski startup (Francja i Niemcy) rozwijający „Nyx” – wielokrotnego użytku statek orbitalny do transportu ładunku, a docelowo także załóg, na stacje kosmiczne, a nawet na Księżyc. Firma założona w 2021 r. stosuje modularną koncepcję pojazdów kosmicznych i planuje pierwszą demonstrację niewielkiej kapsuły na orbicie w połowie lat 20-tych XXI w. Celem The Exploration Company jest dostępna cenowo, niezależna europejska infrastruktura orbitalna i księżycowa dla klientów publicznych i prywatnych – symbol nowej fali europejskiej przedsiębiorczości NewSpace.

Każda z tych 100 firm odgrywa unikalną rolę w rozwijającej się gospodarce kosmicznej. Razem obejmują całe spektrum działalności – od wynoszenia rakiet, poprzez produkcję satelitów, łączenie świata dzięki statkom kosmicznym, obrazowanie naszej planety, budowanie infrastruktury na orbicie i poza nią, aż po pierwsze kroki w wydobyciu asteroid czy turystyce kosmicznej. Organizacje te z całego świata naprawdę kształtują naszą przyszłość w kosmosie, zamieniając kiedyś fikcyjne koncepcje w rzeczywistość i zapewniając, że kosmos pozostanie dynamiczną areną innowacji i szans. smartbranding.com smartbranding.com