Αποκαλύπτονται τα διαδικτυακά μυστικά του Μπαχρέιν: Τι δεν σας λένε για τη σύνδεσή σας!

Το Μπαχρέιν είναι μία από τις πιο συνδεδεμένες χώρες στον κόσμο, διαθέτοντας σχεδόν καθολική πρόσβαση στο διαδίκτυο και προηγμένη ψηφιακή υποδομή. Αυτό το βασίλειο του Κόλπου έχει επενδύσει σημαντικά σε δίκτυα οπτικών ινών και στην πιο σύγχρονη κινητή ευρυζωνικότητα (συμπεριλαμβανομένου του 5G), καθιστώντας την υψηλής ταχύτητας συνδεσιμότητα τον κανόνα και όχι την εξαίρεση. Με 99% διείσδυση στο διαδίκτυο και ανταγωνιστικούς παρόχους τηλεπικοινωνιών, οι κάτοικοι του Μπαχρέιν απολαμβάνουν γρήγορες λήψεις, ευρεία κάλυψη και μια σειρά από προσιτά πακέτα δεδομένων datareportal.com freedomhouse.org. Όμως υπάρχει και μια άλλη πλευρά – από τους κρατικούς ελέγχους στο περιεχόμενο έως τις προσπάθειες για να έχουν όλοι πρόσβαση στο διαδίκτυο. Σε αυτήν την αναφορά, αποκαλύπτουμε τη συνολική εικόνα της πρόσβασης στο διαδίκτυο στο Μπαχρέιν, καλύπτοντας τα πάντα από τα καλώδια και τα κύματα που τροφοδοτούν το δίκτυο έως τις πολιτικές που διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο οι Μπαχρεϊνινοί βιώνουν τον παγκόσμιο ιστό.

Παρακάτω, αναλύουμε λεπτομερώς το τοπίο του διαδικτύου στο Μπαχρέιν:

• Υποδομή: Πώς η οπτική ίνα, η κινητή ευρυζωνικότητα και άλλες τεχνολογίες συνδέουν το έθνος.
• Πάροχοι Υπηρεσιών: Οι κύριοι ISP και εταιρείες τηλεπικοινωνιών που ανταγωνίζονται για πελάτες.
• Τιμολόγηση & Προσιτότητα: Πόσο κοστίζουν οι υπηρεσίες διαδικτύου και πόσο προσβάσιμες είναι.
• Χρήση & Δημογραφικά: Ποιοι είναι στο διαδίκτυο στο Μπαχρέιν και πώς χρησιμοποιούν το διαδίκτυο;
• Ρύθμιση & Ψηφιακά Δικαιώματα: Κρατική εποπτεία, λογοκρισία και η κατάσταση της ελευθερίας στο διαδίκτυο.
• Ψηφιακή Συμπερίληψη: Πρωτοβουλίες για τη γεφύρωση οποιουδήποτε ψηφιακού χάσματος που απομένει.
• Διαδίκτυο μέσω Δορυφόρου: Ο ρόλος των δορυφορικών υπηρεσιών (όπως το Starlink) στο Μπαχρέιν.
• Περιφερειακή & Παγκόσμια Σύγκριση: Πώς το Μπαχρέιν συγκρίνεται με τους γείτονές του και με διεθνή πρότυπα.
• Τάσεις & Προοπτικές: Πρόσφατες εξελίξεις και τι επιφυλάσσει το μέλλον για τη συνδεσιμότητα του Μπαχρέιν.

Ας εμβαθύνουμε για να ανακαλύψουμε τα μυστικά του διαδικτύου στο Μπαχρέιν – τα γεγονότα και τους αριθμούς που ίσως να μην ακούσετε από τα διαφημιστικά φυλλάδια!

Υποδομή Διαδικτύου: Οπτική Ίνα, Κινητές και Σταθερές Γραμμές

Η υποδομή του διαδικτύου στο Μπαχρέιν είναι σύγχρονη και ανθεκτική, αποτελώντας τη βάση για τα εντυπωσιακά στατιστικά συνδεσιμότητας της χώρας. Το βασίλειο έχει εφαρμόσει επιθετικά τόσο ταχυτάτη οπτική ίνα όσο και προηγμένα δίκτυα κινητής ευρυζωνικότητας, διασφαλίζοντας ότι σχεδόν κάθε κάτοικος έχει πρόσβαση σε γρήγορο διαδίκτυο. Εδώ είναι μια επισκόπηση κάθε στοιχείου της υποδομής:

• Ευρυζωνικότητα Οπτικής Ίνας: Το Μπαχρέιν έχει επενδύσει σε εθνικό δίκτυο οπτικών ινών, με έναν αποκλειστικό χονδρεμπορικό διαχειριστή (BNET) που έχει ως αποστολή να συνδέσει σπίτια και επιχειρήσεις. Ως αποτέλεσμα, η ευρυζωνικότητα μέσω οπτικών ινών καλύπτει πλέον την πλειονότητα των νοικοκυριών – περίπου το 60% των σπιτιών στο Μπαχρέιν είχε ίντερνετ μέσω οπτικής ίνας στα μέσα του 2024 tra-website-prod-01.s3-me-south-1.amazonaws.com. Υπήρχαν περίπου 171.000 συνδρομές οπτικών ινών το 2ο τρίμηνο του 2024, μια τεράστια αύξηση σε σχέση με λίγα χρόνια νωρίτερα tra-website-prod-01.s3-me-south-1.amazonaws.com. Η οπτική ίνα προσφέρει ταχύτητες κλάσης gigabit στους καταναλωτές· τα κορυφαία προγράμματα παρέχουν έως και 2 Gbps ταχύτητες λήψης batelco.com batelco.com. Η μετάβαση στην οπτική ίνα στη θέση των παλιών χάλκινων γραμμών συνεχίζεται, με στόχο από BNET και συνεργάτες 100% κάλυψη στο κοντινό μέλλον developingtelecoms.com. Αυτό το δίκτυο οπτικών ινών ενισχύει όχι μόνο το οικιακό internet αλλά και τη θέση του Μπαχρέιν ως περιφερειακός κόμβος δεδομένων.
• Κινητή Ευρυζωνικότητα (3G/4G/5G): Το κινητό διαδίκτυο είναι πανταχού παρόν στο Μπαχρέιν. Η χώρα υιοθέτησε γρήγορα το 4G LTE και προχώρησε με ταχύτητα στο 5G. Και οι τρεις κύριοι πάροχοι κινητής (Batelco, STC και Zain) έχουν λανσάρει υπηρεσίες 5G, επιτυγχάνοντας πάνω από 98% κάλυψη πληθυσμού στα δίκτυά τους bahrainesim.com. Αυτό σημαίνει ότι πρακτικά όλοι, ακόμη και εν κινήσει, μπορούν να έχουν διασύνδεση υψηλής ταχύτητας. Τα οφέλη φαίνονται στα στατιστικά: η διάμεση ταχύτητα λήψης μέσω κινητού στο Μπαχρέιν ήταν περίπου 119 Mbps στις αρχές του 2024 datareportal.com – δραματικά υψηλότερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο και από τις ταχύτερες παγκοσμίως. (Στην πραγματικότητα, το Μπαχρέιν συγκαταλέγεται στις 15 κορυφαίες χώρες παγκοσμίως σε ταχύτητα κινητού διαδικτύου, δίπλα σε πολύ μεγαλύτερα κράτη datareportal.com.) Οι συνδέσεις κινητής υπερβαίνουν τους κατοίκους: με 2,34 εκατομμύρια συνδέσεις κινητής σε χρήση (156% του πληθυσμού) datareportal.com, πολλοί χρήστες έχουν διπλές SIM ή συσκευές δεδομένων. Σημαντικά, η κινητή ευρυζωνικότητα προσφέρεται κυρίως μέσω εξελιγμένων δικτύων 4G/5G πλέον – έως το 2024, το 88% όλων των συνδρομών κινητής περιλάμβαναν ενεργή υπηρεσία δεδομένων, από 75% το 2018 tra-website-prod-01.s3-me-south-1.amazonaws.com. Αυτή η εκτεταμένη υποδομή διασφαλίζει ότι ακόμα και εκτός κάλυψης οπτικής ίνας, οι Μπαχρεϊνινοί μπορούν να συνδεθούν με smartphones ή ασύρματα modem με σεβαστές ταχύτητες.
• Σταθερό Διαδίκτυο και Παλιότερα Δίκτυα: Η παραδοσιακή σταθερή τηλεφωνία και οι παλαιότερες DSL συνδέσεις έχουν υποχωρήσει στην ψηφιακή εποχή του Μπαχρέιν. Μέχρι το 2023, η διείσδυση σταθερών τηλεφωνικών γραμμών ήταν μόλις γύρω στο 13–14% του πληθυσμού tra-website-prod-01.s3-me-south-1.amazonaws.com, δείχνοντας ότι πολλοί έχουν στραφεί πλήρως σε κινητά ή VoIP για επικοινωνία. Από τα περίπου 261.000 σταθερά τηλέφωνα (μαζί με ISDN) σε λειτουργία tra-website-prod-01.s3-me-south-1.amazonaws.com, μεγάλο μέρος είναι πιθανότατα επιχειρήσεις ή ιδρύματα. Το παλιό DSL (πάνω σε χάλκινες τηλεφωνικές γραμμές) έχει ουσιαστικά αντικατασταθεί από οπτική ίνα στα σπίτια και 5G ασύρματο ευρυζωνικό internet για σπίτια. Η σταθερή υποδομή που παραμένει χρησιμοποιείται συχνά για την παροχή οπτικής ίνας (με την «τελευταία διαδρομή» οπτικής μέχρι το ακίνητο) ή ως εφεδρική λύση. Η Ρυθμιστική Αρχή Τηλεπικοινωνιών (TRA) διευκόλυνε αυτή τη μετάβαση διαχωρίζοντας τον υποδομικό βραχίονα της Batelco (δημιουργία BNET) ώστε όλοι οι ISP να έχουν πρόσβαση στο δίκτυο οπτικής ίνας και να καταργείται σταδιακά ο χαλκός developingtelecoms.com. Κατά συνέπεια, η ποιότητα του σταθερού internet στο Μπαχρέιν είναι υψηλή – η διάμεση ταχύτητα σταθερής ευρυζωνικότητας ήταν περίπου 80,8 Mbps στις αρχές του 2024 datareportal.com και ανεβαίνει γρήγορα (αύξηση +67% σε ένα έτος) καθώς περισσότεροι περνούν στην οπτική ίνα. Για διεθνή συνδεσιμότητα, το Μπαχρέιν συνδέεται με πολλά υποθαλάσσια καλώδια οπτικών ινών που μεταφέρουν κίνηση data παγκοσμίως. Η χώρα επενδύει σε νέα έργα καλωδίων όπως τα SEA-ME-WE 6 και 2Africa Pearls, που θα ενισχύσουν τεράστια το διεθνές bandwidth και την ανθεκτικότητα του δικτύου του Μπαχρέιν μέχρι το 2025–2026 beyon.com beyon.com. Εν ολίγοις, τα σημεία συμφόρησης στην υποδομή είναι σχεδόν ανύπαρκτα – το Μπαχρέιν έχει φτιάξει έναν ψηφιακό «αυτοκινητόδρομο» που αντέχει τις απαιτήσεις του streaming, gaming, τηλεδιάσκεψης και άλλων υπηρεσιών. Το CIA World Factbook μάλιστα τονίζει ότι δεν υπάρχουν πια «δομικοί περιορισμοί» στην ταχύτητα/ποιότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο στο Μπαχρέιν σήμερα freedomhouse.org.

Σημαντικοί Πάροχοι ISP και Τηλεπικοινωνιών στο Μπαχρέιν

Παρά το μικρό του μέγεθος, το Μπαχρέιν διαθέτει μια ανταγωνιστική αγορά τηλεπικοινωνιών με πολλούς αδειοδοτημένους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου. Ωστόσο, τρεις κυρίαρχες εταιρείες – συχνά αποκαλούμενες οι «Μεγάλοι Τρεις» – παρέχουν τη μερίδα του λέοντος των υπηρεσιών internet και κινητής στους καταναλωτές:

• Batelco (Εταιρεία Τηλεπικοινωνιών του Μπαχρέιν): Η πρώην κρατική μονοπωλιακή εταιρεία και βασικός πάροχος τηλεπικοινωνιών του Μπαχρέιν, η Batelco, είναι πλέον μέρος ενός μεγαλύτερου ομίλου με την επωνυμία Beyon. Η Batelco παρέχει υπηρεσίες σταθερής τηλεφωνίας, οπτικής ίνας, κινητής τηλεφωνίας και διασύνδεσης επιχειρήσεων. Έχει αξιοποιήσει την κληρονομιά της υποδομής της για την ανάπτυξη οπτικών ινών πανελλαδικά και εξακολουθεί να είναι ηγέτης της αγοράς. Το δίκτυο κινητής τηλεφωνίας της Batelco θεωρείται ευρέως το ταχύτερο στο Μπαχρέιν, κερδίζοντας σταθερά βραβεία για τις κορυφαίες ταχύτητες λήψης bahrainesim.com. Η κάλυψη 5G είναι εκτενής και προσφέρει πακέτα οικιακών συνδεσιμότητας με οπτική ίνα (έως 2 Gbps). Η Batelco έχει επίσης επενδύσει σε διεθνή υποθαλάσσια καλώδια για ενίσχυση της διεθνούς συνδεσιμότητας beyon.com. Με τη μακρά της ιστορία (ιδρύθηκε το 1981) και τη συνεχή καινοτομία, η Batelco παραμένει οικεία ονομασία στο διαδίκτυο του Μπαχρέιν.
• STC Bahrain (παλαιότερα VIVA Bahrain): Η STC Bahrain είναι θυγατρική της Saudi Telecom Company (STC). Εισήλθε στην αγορά το 2010 ως “VIVA” και στη συνέχεια μετονομάστηκε σε STC. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, η STC Bahrain απέκτησε σημαντικό μερίδιο στην αγορά κινητής με επιθετικές προσφορές και ισχυρή απόδοση του δικτύου. Διαθέτει υπηρεσίες κινητής και οικιακού ευρυζωνικού διαδικτύου (συμπεριλαμβανομένης οπτικής ίνας και ασύρματου 5G). Η STC ήταν πρωτοπόρος στο 5G Οικιακό Ευρυζωνικό Διαδίκτυο – προσφέροντας ασύρματα πακέτα ρούτερ 5G ως εναλλακτική στη σταθερή οικιακή σύνδεση. Για παράδειγμα, το πρόγραμμα της STC 5G Home 22 παρέχει 200 Mbps απεριόριστα δεδομένα για περίπου BD22/μήνα stc.com.bh, ενώ ένα φθηνότερο πρόγραμμα 5G Home 11 προσφέρει 50 Mbps με 1000 GB δεδομένων για BD11 stc.com.bh. Η STC απέκτησε επίσης τη Menatelecom (πρώην πάροχο WiMAX) για να επεκτείνει το χαρτοφυλάκιο ευρυζωνικών υπηρεσιών της samenacouncil.org. Φημισμένη για τα προνόμια και τα μεγάλα data allowances, η STC είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στους νέους και στους χρήστες που κάνουν έντονη χρήση streaming, αν και κάποιοι έχουν εκφράσει παράπονα για τη σταθερότητα του δικτύου σε ορισμένες περιοχές (ο ανταγωνισμός σημαίνει ότι η ποιότητα διαφέρει τοποθεσιακά).
• Zain Bahrain: Μέλος του περιφερειακού ομίλου Zain, η Zain Bahrain λειτουργεί από το 2003 (αρχικά ως MTC-Vodafone). Η Zain παρέχει υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας και έχει εισέλθει και στις υπηρεσίες σταθερού ασύρματου και οπτικής ίνας. Υπερηφανεύεται για τα καινοτόμα πακέτα της – για παράδειγμα, προσφέρει οικιακό ευρυζωνικό πακέτο 300 Mbps με 1,1 TB (1100 GB) μηνιαία δεδομένα για περίπου BD32 broadband.asia. Το δίκτυο κινητής της Zain είναι συγκρίσιμο σε κάλυψη με των ανταγωνιστών της (98%+ πληθυσμιακή κάλυψη) bahrainesim.com και έχει επεκτείνει σταθερά το 5G σε όλη τη χώρα. Αν και μπορεί να υστερεί ελαφρώς σε ακατέργαστες ταχύτητες έναντι Batelco ή STC σε ορισμένες αναφορές, παραμένει ανταγωνιστική και συχνά προσφέρει πακέτα με καλή σχέση ποιότητας-τιμής. Η παρουσία της Zain διατηρεί τον ανταγωνισμό, εξασφαλίζοντας έτσι πολλαπλές επιλογές για τους κατοίκους του Μπαχρέιν.

Πέρα από τις «Μεγάλες Τρεις», ο τηλεπικοινωνιακός τομέας του Μπαχρέιν περιλαμβάνει αρκετούς άλλους ISP και εξειδικευμένους παρόχους. Η TRA είχε αδειοδοτήσει πάνω από 20 ISP στα τέλη της δεκαετίας του 2010 en.wikipedia.org, αν και πολλοί στοχεύουν εταιρικούς πελάτες ή εξειδικευμένες υπηρεσίες. Η Kalaam Telecom, για παράδειγμα, είναι σημαντικός ISP με έμφαση στις επιχειρήσεις, παρέχοντας εταιρικό ίντερνετ, υπηρεσίες cloud και χονδρική συνδεσιμότητα. Οι Etisalcom, Infonas, VIA Bahrain και άλλοι, επίσης δραστηριοποιούνται, συχνά ως μεταπωλητές ή σε εξειδικευμένες αγορές. Αυτοί οι μικρότεροι φορείς συμβάλλουν σε ένα υγιές ανταγωνιστικό περιβάλλον, ειδικά στους εταιρικούς και στους διεθνείς διαύλους. Εντωμεταξύ, το Bahrain Internet Exchange (BIX) διευκολύνει τοπικό peering, διασφαλίζοντας ότι η εγχώρια διαδικτυακή κίνηση δρομολογείται αποτελεσματικά εντός της χώρας en.wikipedia.org en.wikipedia.org. Συνολικά, οι χρήστες του Μπαχρέιν ωφελούνται από αυτόν τον ανταγωνισμό – όπως αναφέρεται σε τοπική ανάλυση, «η δυναμική της ανταγωνιστικής αγοράς διασφαλίζει ότι οι χρήστες λαμβάνουν εξαιρετικές υπηρεσίες σε προσιτές τιμές από όλους τους κορυφαίους παρόχους.» bahrainesim.com

Ρύθμιση: Όλες αυτές οι εταιρείες ρυθμίζονται από την Αρχή Ρύθμισης Τηλεπικοινωνιών (TRA), ανεξάρτητο ρυθμιστή που ιδρύθηκε το 2002 για τη φιλελευθεροποίηση της αγοράς en.wikipedia.org. Η TRA εποπτεύει τη χορήγηση αδειών, προωθεί τον δίκαιο ανταγωνισμό και παρακολουθεί την ποιότητα των υπηρεσιών (π.χ., δημοσιεύει αναφορές ποιότητας υπηρεσιών συγκρίνοντας τα δίκτυα tra.org.bh). Υπάρχει δυνατότητα φορητότητας αριθμού (να κρατήσετε τον αριθμό σας αλλάζοντας πάροχο), ενώ η κοινή χρήση υποδομών μέσω του BNET επιτρέπει ακόμα και σε μικρότερους ISP να προσφέρουν υπηρεσίες οπτικής ίνας νοικιάζοντας χωρητικότητα. Αυτό το υπέρ-ανταγωνιστικό ρυθμιστικό πλαίσιο υπήρξε καθοριστικό για τη διάλυση του παλιού μονοπωλίου της Batelco και την ενθάρρυνση των καινοτόμων παροχών που βλέπουμε σήμερα.

Τιμολόγηση και Προσιτότητα Υπηρεσιών Internet

Ένα από τα καλύτερα “κρυμμένα μυστικά” του διαδικτύου στο Μπαχρέιν είναι ότι οι τιμές είναι σχετικά προσιτές, ειδικά σε σχέση με τις υψηλές ταχύτητες και τα πακέτα απεριόριστων δεδομένων που προσφέρονται. Μάλιστα, το Μπαχρέιν απολαμβάνει από τα χαμηλότερα κόστη ευρυζωνικού διαδικτύου στον Κόλπο freedomhouse.org. Τόσο οι υπηρεσίες κινητών δεδομένων όσο και οι σταθερές ευρυζωνικές υπηρεσίες είναι τιμολογημένες ώστε να είναι προσιτές σε ευρύ φάσμα του πληθυσμού – συμπεριλαμβανομένης της μεγάλης κοινότητας μεταναστών εργατών που έχουν συχνά χαμηλότερα εισοδήματα. Ας αναλύσουμε την τιμολογιακή εικόνα:

• Τιμές Κινητών Δεδομένων: Το κόστος των πακέτων κινητής ευρυζωνικότητας στο Μπαχρέιν είναι από τα χαμηλότερα στη Μέση Ανατολή freedomhouse.org. Για παράδειγμα, η Batelco προσφέρει πακέτο 200 GB mobile δεδομένων μόνο με BD 9,90 το μήνα freedomhouse.org – περίπου $26. Για ελαφρύτερους χρήστες, τα πακέτα μπορεί να είναι ακόμη φθηνότερα: 9 GB για περίπου BD 9 (~$20) θεωρείται προσιτό για μετανάστες χαμηλομίσθους freedomhouse.org. Προπληρωμένα και συμβολαϊκά πακέτα δεδομένων από STC και Zain τιμολογούνται αντίστοιχα, ενώ ο έντονος ανταγωνισμός διασφαλίζει ότι κανείς πάροχος δεν μπορεί να υπερχρεώσει. Σύγκριση του 2022 στη Μέση Ανατολή έδειξε ότι οι τιμές ανά GB στο Μπαχρέιν είναι σαφώς χαμηλότερες από τον παγκόσμιο μέσο όρο, λόγω του ανταγωνισμού και της τιμολογιακής εποπτείας της TRA. Στην πράξη, οι περισσότεροι κάτοικοι του Μπαχρέιν μπορούν εύκολα να προσθέσουν λίγα δηνάρια στον λογαριασμό τους και να πάρουν δεκάδες gigabyte δεδομένων, επαρκή για εντατική χρήση WhatsApp, YouTube και Instagram κινητά. Σημαντικό είναι ότι αυτά τα βασικά πακέτα δεν έχουν περιορισμούς περιεχομένου – οι χρήστες έχουν πλήρη πρόσβαση στο διαδίκτυο. Για απεριόριστα mobile δεδομένα υπάρχουν προγράμματα τελευταίας βαθμίδας (π.χ. το “Unlimited 5G” της STC στα BD 25), αλλά οι περισσότεροι τα βρίσκουν υπεραρκετά με τα μεγάλα πακέτα (100+ GB), αφού έχουν Wi-Fi στο σπίτι ή τη δουλειά.
• Οικιακή Ευρυζωνική (Σταθερή) Τιμολόγηση: Η οικιακή σύνδεση στο διαδίκτυο στο Μπαχρέιν προσφέρεται είτε μέσω γραμμών οπτικής ίνας είτε μέσω ασύρματων ρούτερ 5G, και οι δύο κατηγορίες σε ανταγωνιστικά επίπεδα σε σχέση με τα εισοδήματα. Τα βασικά πακέτα οπτικής ίνας της Batelco ξεκινούν από BD 15 το μήνα για ταχύτητες λήψης 300 Mbps batelco.com. Αυτό το βασικό πακέτο έχει όριο δεδομένων 1 TB (1000 GB) για νέους συνδρομητές batelco.com – που στην πράξη είναι εξαιρετικά απλόχερο και δύσκολα ξεπερνιέται από τη μέση χρήση. Για πραγματικά απεριόριστη χρήση, οι πελάτες μπορούν να ανέβουν στο BD 18,5/μήνα και να έχουν ξανά 300 Mbps, με επιπλέον κάρτα με 10 GB mobile δεδομένα batelco.com. Υπάρχουν και ανώτερες ταχύτητες με προοδευτικά αυξανόμενη τιμή: π.χ. BD 30 για 500 Mbps, BD 44 για 1 Gbps και BD 110 για 2 Gbps για την κορυφαία υπηρεσία batelco.com batelco.com. Όλα τα προγράμματα προσφέρουν απεριόριστη χρήση (ή πολύ υψηλά όρια “fair use”) και συχνά περιλαμβάνουν και έξτρα, όπως Wi-Fi ρούτερ (“Red Box”) ή bonus mobile data. Η καταβολή περίπου $40 (BD 15) για 300 Mbps θεωρείται πολύ καλή διεθνώς, ειδικά σε μια χώρα με υψηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Για όσους προτιμούν ασύρματο οικιακό ίντερνετ, τα πακέτα σταθερού ασύρματου 5G τιμολογούνται αντίστοιχα: π.χ. το απεριόριστο πακέτο της STC στα BD 22 (200 Mbps) stc.com.bh, ή το πακέτο των 1100 GB της Zain στα BD 32 (300 Mbps) broadband.asia. Σημαντικό είναι πως οι τιμές ευρυζωνικών σταθερών συνδέσεων έχουν πτωτική τάση την τελευταία δεκαετία με την είσοδο νέων παικτών και την τεχνολογική πρόοδο. Η TRA διενεργεί τακτικά συγκρίσεις τιμών με παγκόσμιες πόλεις· το Μπαχρέιν συχνά κατατάσσεται ψηλά σε προσιτότητα, προσφέροντας στους κατοίκους περισσότερα megabits για τα χρήματά τους συγκριτικά με άλλες χώρες.
• Σχέση Τιμής-Απόδοσης: Ο συνδυασμός μέτριων τιμών και υψηλών ταχυτήτων/ορίων σημαίνει ότι το διαδίκτυο στο Μπαχρέιν προσφέρει εξαιρετική αξία. π.χ., ένα μέσο νοικοκυριό μπορεί να πληρώνει BD 30 (≈ $80) μηνιαίως για μια πραγματικά απεριόριστη σύνδεση οπτικής ίνας στα 500 Mbps batelco.com batelco.com. Σε αντάλλαγμα, η οικογένεια μπορεί να κάνει streaming βίντεο 4K, τηλεδιασκέψεις, και μεγάλες λήψεις ταυτόχρονα σε πολλαπλές συσκευές χωρίς πρόβλημα. Ακόμα και φοιτητές ή εργαζόμενοι με χαμηλότερο εισόδημα μπορούν να προτιμήσουν πακέτα κινητών στα BD 10–15 και να έχουν αξιόπιστη πρόσβαση σε e-learning, social media και VoIP. Σύμφωνα με τη Freedom House, “η πρόσβαση στο διαδίκτυο είναι προσιτή για τους περισσότερους κατοίκους” στο Μπαχρέιν freedomhouse.org. Αυτό είναι σημαντικό γιατί πολλές χώρες του Κόλπου είχαν ιστορικά πολύ ακριβό ίντερνετ – το Μπαχρέιν ξεχωρίζει γιατί διασφαλίζει ότι το κόστος δεν αποτελεί εμπόδιο για να συνδεθείς online. Η κυβέρνηση ενίοτε ενθαρρύνει και μειώσεις τιμών – π.χ. στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, οι ISP πρόσφεραν έξτρα data και ειδικές εκπτώσεις για απομακρυσμένη εργασία και εκπαίδευση. Σήμερα, το μέσο νοικοκυριό στο Μπαχρέιν ξοδεύει μόνο ένα μικρό ποσοστό του εισοδήματός του για internet, ενώ τα προπληρωμένα πακέτα κινητού είναι προσιτά ακόμη και για εργάτες με βασικό μισθό.

Για να κατανοήσετε καλύτερα τις τιμές, παρακάτω ένας συγκριτικός πίνακας με μερικά δημοφιλή πακέτα Internet στο Μπαχρέιν (έτους 2024):

Πίνακας: Δειγματοληπτικά Πακέτα Ευρυζωνικών Συνδέσεων στο Μπαχρέιν (2024)

Οι παραπάνω τιμές περιλαμβάνουν ΦΠΑ (5%). 1 BD = περίπου 2,65 δολάρια ΗΠΑ. Τα πακέτα οπτικής ίνας απαιτούν συνήθως συμβόλαιο 12–24 μηνών, ενώ τα 5G πακέτα μπορεί να έχουν μικρότερη δέσμευση.

Όπως φαίνεται, ένας χρήστης στο Μπαχρέιν μπορεί να αποκτήσει σύνδεση 50 Mbps για περίπου $30 ή ταχύτητα 300 Mbps για κάτω από $50, με γενναιόδωρα όρια δεδομένων. Αυτά τα επίπεδα τιμών συμβάλλουν στα υψηλά ποσοστά υιοθέτησης στη χώρα. Επιπλέον, ο ανταγωνισμός κρατά τις τιμές χαμηλά – τα βασικά πακέτα έχουν παρόμοιο κόστος μεταξύ Batelco, STC και Zain (κανείς δεν μπορεί να υπερχρεώσει σημαντικά, καθώς οι πελάτες θα αλλάξουν πάροχο) bahrainesim.com. Ο αυστηρός έλεγχος της TRA αποτρέπει επίσης την αισχροκέρδεια και διασφαλίζει πως οι προωθητικές προσφορές (όπως επιπλέον δεδομένα, δωρεάν συνδρομές streaming κ.λπ.) ωφελούν τους καταναλωτές.

Συνοψίζοντας, το ίντερνετ στο Μπαχρέιν δεν είναι απλώς γρήγορο – είναι και σχετικά οικονομικό. Αυτή η προσιτότητα υπήρξε καθοριστική για να πετύχει το βασίλειο σχεδόν καθολική χρήση ίντερνετ. Παρότι οι συσκευές (smartphones, laptops) παραμένουν δαπάνη, τα μηνιαία τέλη υπηρεσίας δεν αποτελούν μείζον εμπόδιο για τους περισσότερους. Το Μπαχρέιν δείχνει πώς μια φιλελευθεροποιημένη αγορά τηλεπικοινωνιών μπορεί να προσφέρει υψηλή ποιότητα και λογικό κόστος, καθιστώντας το διαδίκτυο πραγματικά προσβάσιμο σε όλα τα κοινωνικά στρώματα.

Διείσδυση και Χρήση Ίντερνετ: Στατιστικά

Το Μπαχρέιν έχει πετύχει ποσοστό διείσδυσης ίντερνετ που προκαλεί ζήλια σε μεγάλο μέρος του πλανήτη. Πρακτικά όλος ο πληθυσμός του Μπαχρέιν είναι online με κάποιον τρόπο. Χάρη στη διευρυμένη υποδομή και τις προσιτές τιμές που περιγράφηκαν παραπάνω, η χρήση διαδικτύου εκτείνεται σε όλες τις δημογραφικές ομάδες – νέοι και ηλικιωμένοι, άνδρες και γυναίκες, σε πόλεις και (μικρούς) αγροτικούς πληθυσμούς. Δείτε τα βασικά στατιστικά και τις τάσεις για το πώς οι Μπαχρεϊνι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο:

• Συνολική Διείσδυση: Τον Ιανουάριο του 2024, υπήρχαν 1,48 εκατομμύρια χρήστες ίντερνετ στο Μπαχρέιν, που αντιστοιχεί σε 99,0% του πληθυσμού να είναι συνδεδεμένοι datareportal.com datareportal.com. Αυτό είναι εντυπωσιακό – ουσιαστικά καθολική πρόσβαση στο διαδίκτυο. (Για σύγκριση, ο παγκόσμιος μέσος όρος διείσδυσης είναι περίπου 67% itu.int και πολλές ανεπτυγμένες χώρες υστερούν σε σχέση με το 99% του Μπαχρέιν.) Η διείσδυση στο Μπαχρέιν αυξήθηκε από ~33% το 2008 σε ~90% το 2015 και πλέον αγγίζει το 99% en.wikipedia.org datareportal.com. Τα τελευταία ποσοστά αφορούν κυρίως πολύ μικρά παιδιά ή ίσως μεμονωμένα άτομα που δεν χρησιμοποιούν διαδίκτυο — πρακτικά, το ίντερνετ είναι παντού στην καθημερινή ζωή. Η χώρα είχε επίσης 156,6 συνδρομές κινητής τηλεφωνίας ανά 100 άτομα το 2024 (πολλοί με διπλές SIM) datareportal.com, τονίζοντας πως οι περισσότεροι Μπαχρεϊνι έχουν συνεχή συνδεσιμότητα.
• Δημογραφικά Χρηστών: Η χρήση ίντερνετ στο Μπαχρέιν είναι υψηλή σε όλες τις ηλικίες και στα δύο φύλα, αλλά όπως αναμενόμενο οι νεότεροι είναι πρακτικά 100% online. Νέοι και νέοι ενήλικες (έφηβοι, 20άρηδες, 30άρηδες) έχουν μεγαλώσει ως “ψηφιακοί γηγενείς”. Ακόμη και η ηλικιακή ομάδα 15-24 ετών παγκοσμίως είναι συνήθως η πιο συνδεδεμένη (79% κατά μέσο όρο) x.com, και στο Μπαχρέιν το ποσοστό αγγίζει το 100%. Ο πληθυσμός περιλαμβάνει μεγάλο ποσοστό αλλοδαπών (συχνά άντρες εργαζόμενοι), παρ’ όλα αυτά η ψηφιακή πρόσβαση τούς καλύπτει επίσης, χάρη στη φθηνή κινητή τηλεφωνία. Το ψηφιακό χάσμα μεταξύ των φύλων είναι αμελητέο στο Μπαχρέιν – αντίθετα με άλλες χώρες, όπου οι γυναίκες υστερούν, στο Μπαχρέιν ο αλφαβητισμός και η αστικοποίηση διασφαλίζουν ότι άνδρες και γυναίκες είναι online σε παρόμοια ποσοστά. (Η εθνική πύλη υπερηφανεύεται πως «το 100% του πληθυσμού χρησιμοποιεί το διαδίκτυο» bahrain.bh – ίσως υπερβολή, αλλά κοντά στην αλήθεια.) Επιπλέον, 89,9% του πληθυσμού ζει σε αστικές περιοχές datareportal.com, δηλαδή σχεδόν όλοι έχουν πρόσβαση σε κορυφαία δίκτυα. Η μικρή αγροτική μειοψηφία (10%) καλύπτεται επίσης από τα κινητά δίκτυα – σχεδόν ανύπαρκτο το ψηφιακό χάσμα πόλης-υπαίθρου. Ακόμα και στους μεγαλύτερους σε ηλικία (ηλικιωμένους), η χρήση έχει ανέβει λόγω απλών εφαρμογών κινητών και πρωτοβουλιών εκμάθησης ψηφιακών δεξιοτήτων. Η μετάβαση κρατικών υπηρεσιών online ώθησε ακόμα και ηλικιωμένους στην εξοικείωση με το ίντερνετ (π.χ. για υγεία ή σύνταξη).
• Πρότυπα Χρήσης: Οι χρήστες στο Μπαχρέιν είναι ιδιαίτερα ενεργοί, ειδικά σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πλατφόρμες βίντεο. Υπήρχαν 1,45 εκατομμύρια χρήστες social media στις αρχές του 2024 (97% του πληθυσμού) datareportal.com, δείχνοντας πως σχεδόν κάθε χρήστης ίντερνετ χρησιμοποιεί κοινωνικά δίκτυα. Πλατφόρμες όπως Facebook (53% διείσδυση), Instagram (74%), YouTube (97% προσέγγιση), TikTok (πάνω από 100% στους ενήλικες 18+, λόγω πολλαπλών λογαριασμών) και Snapchat (69%) είναι εξαιρετικά δημοφιλείς newsofbahrain.com newsofbahrain.com. Οι Μπαχρεϊνι χρησιμοποιούν τα social media και ως κύρια πηγή ενημέρωσης και ειδήσεων. Σύμφωνα με το DataReportal, ο μέσος κάτοικος δαπανά ώρες καθημερινά στο διαδίκτυο, μεγάλο μέρος αυτών σε social. Streaming βίντεο είναι ακόμα μια μεγάλη δραστηριότητα – με γρήγορες συνδέσεις και απεριόριστα data, οι χρήστες παρακολουθούν YouTube, Netflix, Shahid (περιφερειακή υπηρεσία), κ.ά. Κατά την πανδημία, τα εργαλεία τηλεργασίας και τηλεκπαίδευσης γνώρισαν έκρηξη και η τάση συνεχίζεται εν μέρει μέσω ψηφιακής ευκολίας (e-banking, e-government portals). Η online κοινότητα του Μπαχρέιν, αν και μικρή σε μέγεθος, είναι πολύ ενεργή και ενημερωμένη ψηφιακά. Ακόμη και το 2008 υπήρχαν εκατοντάδες τοπικές ιστοσελίδες, φόρουμ και blogs en.wikipedia.org· σήμερα, το content creation σε Instagram, TikTok και Twitter (X) ανθεί.
• Χρήση Κινητού vs Σταθερού: Με τόσο υψηλή διείσδυση κινητής, μεγάλο ποσοστό χρήσης ίντερνετ γίνεται σε smartphones. Ωστόσο, τα περισσότερα νοικοκυριά έχουν και σταθερό Wi-Fi (οπτική ίνα/5G routers) – οι ευρυζωνικές συνδρομές (κινητή+σταθερή) ήταν 2,61 εκατομμύρια ως τα μέσα του 2024 tra-website-prod-01.s3-me-south-1.amazonaws.com tra-website-prod-01.s3-me-south-1.amazonaws.com, δείχνοντας ότι συχνά υπάρχει και πακέτο mobile data και οικιακό broadband. Μια ενδεικτική στατιστική: το 2023, το mobile broadband έφερε το 44% της διαδικτυακής κυκλοφορίας, ενώ οι σταθερές συνδέσεις το 56% tra-website-prod-01.s3-me-south-1.amazonaws.com. Αυτό σημαίνει ότι όλοι έχουν mobile data, αλλά στο σπίτι/δουλειά χρησιμοποιούν Wi-Fi/οπτική ίνα για μεγαλύτερη κατανάλωση. Κατά κεφαλήν, η χρήση data είναι υψηλή και αυξάνει – από το 2018 ως το 2023, η κατανάλωση mobile δεδομένων τριπλασιάστηκε tra-website-prod-01.s3-me-south-1.amazonaws.com, λόγω της έκρηξης του streaming βίντεο και άλλων απαιτητικών εφαρμογών. Οι χρήστες έχουν συνηθίσει στην ποιότητα: τα Speedtest και OpenSignal δείχνουν πως στο Μπαχρέιν απολαμβάνουν ομαλό HD streaming, χαμηλό latency στο gaming και ταχύτατη φόρτωση, χάρη στις μέσες ταχύτητες πολύ πάνω απ’ τον παγκόσμιο μέσο όρο.
• Σύγκριση Διείσδυσης: Το σχεδόν 99% διείσδυση του Μπαχρέιν είναι το υψηλότερο στη Μέση Ανατολή (ανταγωνίζεται μόνο τα ΗΑΕ και το Κατάρ που επίσης έχουν ~99%). Επίσης αποτελεί ένα από τα υψηλότερα στον κόσμο. Για παράδειγμα, το Global Digital Index 2023 κατέγραψε στο Μπαχρέιν σχεδόν 100% χρήση ίντερνετ bahrain.bh. Η κυβέρνηση ενίσχυσε ενεργά αυτή τη συνδεσιμότητα διότι συνδέεται με τους στόχους ψηφιακής οικονομίας και e-government. Το αποτέλεσμα: η πληροφόρηση online είναι δεδομένη — από μετανάστες που κάνουν βιντεοκλήσεις στους συγγενείς τους, επιχειρήσεις στο Instagram, έως μαθητές για τα σχολικά. Ο δείκτης αλφαβητισμού αγγίζει το 95%, διευκολύνοντας την ευρεία ψηφιακή υιοθέτηση. Επιπλέον, η διείσδυση smartphones είναι πολύ υψηλή (αναφέρεται ως 95% το 2023 verifiedmarketresearch.com), κάνοντας το κινητό το κύριο μέσο πρόσβασης στο internet.

Συνοψίζοντας, η χρήση διαδικτύου στο Μπαχρέιν είναι πρακτικά καθολική και αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής. Ο συνδυασμός σχεδόν όλων των δημογραφικών ομάδων online και της έντονης ενασχόλησης με ψηφιακές υπηρεσίες κάνει το Μπαχρέιν πραγματικά «δικτυωμένο» (και ασύρματο) κράτος. Δεν είναι τυχαίο πως το Μπαχρέιν κατατάσσεται πολύ ψηλά διεθνώς σε δείκτες συνδεσιμότητας και ψηφιακής ετοιμότητας. Για παράδειγμα, ο Inclusive Internet Index και ο ITU ICT Development Index έχουν κατατάξει το Μπαχρέιν στην κορυφή για διαθεσιμότητα και χρήση ίντερνετ bahrain.bh economymiddleeast.com. Από το streaming και τα social media, μέχρι το cloud computing και τα smart city initiatives, ο πληθυσμός του Μπαχρέιν απολαμβάνει με κάθε τρόπο τη συνδεσιμότητα που έχει στη διάθεσή του.

Κρατική Ρύθμιση, Λογοκρισία και Ψηφιακά Δικαιώματα

Ενώ η υποδομή και η πρόσβαση στο διαδίκτυο στο Μπαχρέιν είναι παγκόσμιας κλάσης, το περιβάλλον ψηφιακών ελευθεριών στη χώρα παρουσιάζει έντονη αντίθεση. Η κυβέρνηση διατηρεί αυστηρούς ελέγχους στο διαδικτυακό περιεχόμενο και παρακολουθεί στενά τη χρήση του διαδικτύου, με αποτέλεσμα οργανισμοί όπως το Freedom House να χαρακτηρίζουν το διαδίκτυο του Μπαχρέιν ως «Μη Ελεύθερο» (28/100) όσον αφορά τα δικαιώματα των χρηστών και το άνοιγμα freedomhouse.org. Σε αυτή την ενότητα, εξετάζουμε πώς η κρατική ρύθμιση και η λογοκρισία διαμορφώνουν την εμπειρία του διαδικτύου στο Μπαχρέιν, καθώς και τις επιπτώσεις στα ψηφιακά δικαιώματα:

• Διακυβέρνηση Διαδικτύου και η TRA: Η Αρχή Ρύθμισης Τηλεπικοινωνιών (TRA) δεν επιβλέπει μόνο την τεχνική και οικονομική ρύθμιση, αλλά εφαρμόζει και συγκεκριμένες κρατικές εντολές σχετικά με το περιεχόμενο. Όλοι οι πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου υποχρεούνται δια νόμου να αποκλείουν ιστότοπους όταν τους το διατάξουν οι αρχές του Μπαχρέιν freedomhouse.org. Διακινείται επίσημη λίστα απαγορευμένων ιστοτόπων στις εταιρείες παροχής υπηρεσιών και η συμμόρφωση επιβάλλεται. Η νομική βάση για αυτό προκύπτει από διάφορους νόμους, όπως ο Νόμος περί Τύπου και Εκδόσεων και η νομοθεσία για το κυβερνοέγκλημα, οι οποίοι δίνουν στην κυβέρνηση την εξουσία να φιλτράρει διαδικτυακό περιεχόμενο που θεωρείται αντίθετο προς τα εθνικά ήθη ή την ασφάλεια. Για παράδειγμα, το Άρθρο 23 του νόμου για το κυβερνοχώρο του Μπαχρέιν επιτρέπει τον αποκλεισμό ιστοτόπων που «υποκινούν βία ή μίσος», ενώ άλλοι νόμοι επιτρέπουν αποκλεισμό για αόριστα διατυπωμένους λόγους όπως η βλάβη στη δημόσια τάξη ή η σύνδεση με εχθρικούς ξένους φορείς freedomhouse.org. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι το διαδίκτυο στο Μπαχρέιν είναι λογοκριμένο, κυρίως σε πολιτικό και θρησκευτικό περιεχόμενο.
• Λογοκρισία και Αποκλεισμένοι Ιστότοποι: Πολλοί ιστότοποι έχουν αποκλειστεί στο Μπαχρέιν, ιδίως όσοι ασκούν κριτική στην κυβέρνηση ή καλύπτουν ευαίσθητα θέματα. Αυτό περιλαμβάνει ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, ιστοσελίδες οργανισμών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συγκεκριμένα μπλογκ της αντιπολίτευσης και φόρουμ. Για παράδειγμα, το Bahrain Mirror (δημοφιλές ανεξάρτητο ειδησεογραφικό σάιτ) έχει επανειλημμένα αποκλειστεί τα τελευταία χρόνια freedomhouse.org. Άλλα παραδείγματα είναι οι ιστοσελίδες του Bahrain Center for Human Rights και τα διαδικτυακά φόρουμ της περιόδου των διαδηλώσεων του 2011 – παραμένουν απροσπέλαστα εκτός αν χρησιμοποιηθεί VPN freedomhouse.org freedomhouse.org. Ακόμα και διεθνή μέσα ενημέρωσης και σιιτικοί θρησκευτικοί ιστότοποι έχουν φιλτραριστεί, ειδικά σε περιόδους πολιτικής έντασης. Μετά την κρίση στον Περσικό Κόλπο το 2017, οι πάροχοι στο Μπαχρέιν μπλόκαραν τα καταριανά ειδησεογραφικά σάιτ όπως το Al Jazeera freedomhouse.org. Μόλις ένας ιστότοπος αποκλειστεί, σπάνια αφαιρείται από τη «μαύρη λίστα». Το καθεστώς φιλτραρίσματος είναι επίμονο (κάποιοι ιστότοποι παραμένουν αποκλεισμένοι για πάνω από μια δεκαετία) freedomhouse.org. Υπηρεσίες ζωντανής μετάδοσης που χρησιμοποιήθηκαν σε διαδηλώσεις (όπως Bambuser και Ustream) απαγορεύτηκαν και παραμένουν αποκλεισμένες freedomhouse.org. Ακόμη και η εφαρμογή μηνυμάτων Telegram αποκλείστηκε το 2016, επειδή οι αρχές φοβήθηκαν τη χρήση της από ακτιβιστές – αν και το 2021 έγινε «κυρίως προσβάσιμη» ξανά, δείχνοντας κάποια σχετική χαλάρωση ή επιτυχή παράκαμψη από τους χρήστες freedomhouse.org. Πρόκειται για ένα διαρκές «παιχνίδι γάτας και ποντικιού»: αν κάποιοι ιστότοποι αλλάξουν ονομασία ή διεύθυνση URL, τα νέα domains προστίθενται συχνά στη λίστα αποκλεισμού freedomhouse.org. Αξιοσημείωτο είναι ότι και οι ίδιες οι υπηρεσίες VPN στοχοποιούνται: ορισμένες ιστοσελίδες VPN μπλοκάρονται και γνωστά endpoints VPN ενίοτε υφίστανται επιβράδυνση, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να αποτρέψει την παράκαμψη των περιορισμών της freedomhouse.org.
• Παρακολούθηση και Εποπτεία: Είναι γνωστό ότι η κυβέρνηση του Μπαχρέιν προβαίνει σε εκτεταμένη παρακολούθηση της διαδικτυακής δραστηριότητας. Ακτιβιστές, μπλόγκερ και ακόμα και απλοί χρήστες κοινωνικών δικτύων λειτουργούν με τη λογική ότι οι επικοινωνίες τους μπορεί να παρακολουθούνται. Το Μπαχρέιν ενεπλάκη στο σκάνδαλο Pegasus – σύμφωνα με αναφορές, αρκετοί υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και διαφωνούντες είχαν στοχευτεί στα κινητά τους από το λογισμικό Pegasus της NSO Group τα τελευταία χρόνια freedomhouse.org. Το λογισμικό αυτό μπορεί να αποσπάσει ιδιωτικά δεδομένα και να μετατρέψει το τηλέφωνο σε συσκευή απομακρυσμένης παρακολούθησης. Πέρα από το εξελιγμένο spyware, οι αρχές παρακολουθούν και δημόσιες αναρτήσεις στα social media. Υπάρχουν ειδικές μονάδες κυβερνοεγκλήματος στο υπουργείο εσωτερικών που ελέγχουν τα «ηλεκτρονικά εγκλήματα», που συχνά περιλαμβάνουν επικριτικά tweets ή αναρτήσεις στο Instagram. Η ανωνυμία είναι δύσκολη καθώς απαιτείται καταγραφή SIM με ταυτότητα ή διαβατήριο για την αγορά SIM cards, και πολλά δημοφιλή διαδικτυακά φόρουμ έχουν κλείσει ή εξαναγκαστεί σε έντονη λογοκρισία. Το αποτέλεσμα είναι ένα κλίμα όπου πολλοί κάτοικοι του Μπαχρέιν αυτολογοκρίνονται στο διαδίκτυο. Το Freedom House σημειώνει ότι η αυτολογοκρισία είναι διάχυτη – δημοσιογράφοι και ακτιβιστές διαγράφουν αναρτήσεις ή αποφεύγουν συγκεκριμένα θέματα για να αποφύγουν επιπτώσεις freedomhouse.org. Σε μία περίπτωση, αρκετοί δημοσιογράφοι διέγραψαν όλο το αρχείο των tweets τους όταν είδαν συναδέλφους τους να συλλαμβάνονται freedomhouse.org. Ακόμα και οι απλοί πολίτες γνωρίζουν ότι πρέπει να είναι προσεκτικοί όταν εκφράζουν ανοιχτά επικρίσεις κατά της βασιλικής οικογένειας ή σεκταριστικά ζητήματα στα social media, καθώς μπορεί να έχουν νομικές συνέπειες.
• Συλλήψεις και Νομικά Μέτρα για Διαδικτυακό Λόγο: Δυστυχώς, το Μπαχρέιν έχει ιστορικό συλλήψεων για διαδικτυακή έκφραση. Δεκάδες άτομα έχουν συλληφθεί, καταδικαστεί σε πρόστιμα ή φυλάκιση για tweets, αναρτήσεις στο Facebook ή βίντεο στο YouTube. Για παράδειγμα, εξέχουσες προσωπικότητες της αντιπολίτευσης όπως ο Ebrahim Sharif (κοσμικός πολιτικός ακτιβιστής) και ο ιστορικός Jassim Hussein al-Abbas συνελήφθησαν για αναρτήσεις στα social media που θεωρήθηκαν επικριτικές ή «υποκινητικές» freedomhouse.org. Απλοί πολίτες διώκονται με κατηγορίες όπως «κατάχρηση κοινωνικών δικτύων» ή «προσβολή του βασιλιά», όταν δημοσιεύουν περιεχόμενο που δεν αρέσει στην κυβέρνηση. Αυτές οι υποθέσεις δημιουργούν αποτρεπτικό αποτέλεσμα. Ο νόμος για το κυβερνοέγκλημα του 2014 και διατάξεις του ποινικού κώδικα χρησιμοποιούνται για την ποινικοποίηση της διαδικτυακής διαφωνίας. Οι ποινές είναι αυστηρές – έχουν επιβληθεί ποινές πολυετούς φυλάκισης ακόμη και για tweets. Επιπλέον, οι διαδικτυακές ειδησεογραφικές πύλες πρέπει να έχουν άδεια λειτουργίας – η μη αδειοδοτημένη ψηφιακή δημοσιογραφία απαγορεύεται, και η κυβέρνηση έχει κλείσει πύλες ειδήσεων και μπλογκ που αρνήθηκαν να συμμορφωθούν. Κατά την περίοδο που καλύπτεται από πρόσφατη έκθεση του Freedom House, πολλοί χρήστες social media συνελήφθησαν για πολιτικό ή θρησκευτικό λόγο freedomhouse.org, υπογραμμίζοντας ότι ο κίνδυνος νομικής δίωξης παραμένει.
• Ψηφιακά Δικαιώματα και Δείκτες Ελευθερίας: Το καταπιεστικό διαδικτυακό περιβάλλον στο Μπαχρέιν αντανακλάται σε διεθνείς δείκτες. Το Freedom House Freedom on the Net 2024 έδωσε στο Μπαχρέιν σκορ μόλις 28 στα 100 (0 το λιγότερο ελεύθερο), χαρακτηρίζοντάς το «Μη Ελεύθερο» freedomhouse.org. Στην επιμέρους ανάλυση, το Μπαχρέιν παίρνει άριστα στα «Εμπόδια Πρόσβασης» (καθώς η υποδομή και η πρόσβαση είναι καλές), αλλά πολύ χαμηλή βαθμολογία στους «Περιορισμούς του Περιεχομένου» και στις «Παραβιάσεις των Δικαιωμάτων των Χρηστών» freedomhouse.org. Το Μπαχρέιν είναι από τα πλέον αυστηρά ελεγχόμενα διαδικτυακά περιβάλλοντα στη Μέση Ανατολή (μαζί με το Ιράν, τη Σαουδική Αραβία κ.α.). Παρόμοια, οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα και άλλοι οργανισμοί το κατατάσσουν στις χώρες «Υπό Επιτήρηση» λόγω των ελέγχων στο διαδίκτυο. Η κυβέρνηση δικαιολογεί πολλές από τις ενέργειές της με το επιχείρημα της εθνικής ασφάλειας και της κοινωνικής αρμονίας – π.χ. την καταπολέμηση μίσους ή ψευδών ειδήσεων. Ωστόσο, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων επισημαίνουν ότι το Μπαχρέιν χρησιμοποιεί συχνά τη λογοκρισία για να φιμώσει διαφωνούντες και επικριτές και όχι για δικαιολογημένους λόγους. Η κουλτούρα αυτολογοκρισίας που έχει αναπτυχθεί σημαίνει ότι η ζωντανή χρήση του διαδικτύου στη χώρα (όπως περιγράφεται στην προηγούμενη ενότητα) συνοδεύεται από ένα αόρατο αστερίσκο: οι χρήστες πρέπει να κινούνται σε ναρκοπέδιο από «κόκκινες γραμμές».
• Πρόσφατες Εξελίξεις: Τα τελευταία χρόνια, το Μπαχρέιν έχει επικαιροποιήσει ορισμένες κυβερνορυθμίσεις, περιστασιακά χαλαρώνοντας συγκεκριμένους αποκλεισμούς (ενδεικτικά, ορισμένα καταριανά ειδησεογραφικά sites άνοιξαν ξανά το 2021 σε διαπραγματεύσεις συμφιλίωσης, αλλά αποκλείστηκαν εκ νέου όταν οι συνομιλίες σταμάτησαν freedomhouse.org). Η κυβέρνηση συμμετέχει και σε περιφερειακές προσπάθειες για την αντιμετώπιση της διαδικτυακής εξτρεμιστικής δραστηριότητας, κάτι που χρησιμοποιείται συχνά ως πρόσχημα για γενικότερες διαγραφές περιεχομένου. Θετικά, το Μπαχρέιν δεν προχώρησε σε shutdowns ή καθολικές διακοπές του δικτύου, όπως άλλες χώρες – η συνδεσιμότητα παραμένει «ανοιχτή», αλλά ο φιλτράρισμα και η παρακολούθηση είναι οι βασικοί μηχανισμοί ελέγχου. Οι εφαρμογές επικοινωνίας όπως το WhatsApp, το Skype και το FaceTime, που ήταν περιορισμένες σε κάποιες χώρες του Κόλπου, είναι κυρίως διαθέσιμες στο Μπαχρέιν (το Μπαχρέιν δεν διατήρησε μακροχρόνιες απαγορεύσεις VoIP όπως τα ΗΑΕ· οι υπηρεσίες λειτουργούν, αν και λογικά παρακολουθούνται). Η κυβέρνηση προωθεί ταυτόχρονα την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και την ψηφιακή οικονομία – παράλληλα όμως διατηρεί το καθεστώς λογοκρισίας. Για παράδειγμα, το Μπαχρέιν αυτοπροβάλλεται ως fintech και ICT hub, προσελκύοντας εταιρίες όπως την Amazon Web Services για εγκατάσταση data centers, αποκλείοντας όμως ταυτόχρονα τις επικριτικές φωνές online. Αυτή η διττή στρατηγική αντικατοπτρίζει τη στάση της χώρας: προώθηση της ψηφιακής καινοτομίας και συνδεσιμότητας για οικονομική ανάπτυξη, αλλά αυστηρός έλεγχος της πολιτικής αφήγησης στον ψηφιακό χώρο.

Συνοψίζοντας, το διαδίκτυο στο Μπαχρέιν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένο αλλά και αυστηρά ελεγχόμενο. Οι χρήστες απολαμβάνουν κορυφαίες ταχύτητες και πρόσβαση στις νεότερες τεχνολογίες, αλλά δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες ούτε να μιλούν ελεύθερα χωρίς συνέπειες. Αυτό αποτελεί υπενθύμιση ότι «πρόσβαση στο διαδίκτυο» και «ελευθερία στο διαδίκτυο» δεν ταυτίζονται. Το Μπαχρέιν πέτυχε να συνδέσει το λαό του· η επόμενη πρόκληση, όπως εκτιμούν κάποιοι υπέρμαχοι των ψηφιακών δικαιωμάτων, είναι να χαλαρώσει τον έλεγχο για να επιτρέψει μια πιο ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών online. Μέχρι τότε, οι κάτοικοι του Μπαχρέιν θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τον ανεπτυγμένο ψηφιακό τους κόσμο με προσοχή, επιστρατεύοντας VPNs και ψευδώνυμα όταν χρειάζεται, ελπίζοντας σε μεταρρυθμίσεις που ίσως ανοίξουν το πεδίο για αυθεντική διαδικτυακή ελευθερία.

Ψηφιακή ένταξη και γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος

Δεδομένων των εντυπωσιακών στατιστικών συνδεσιμότητας του Μπαχρέιν, μπορεί κανείς να αναρωτηθεί εάν υπάρχει ακόμα κάποιο ψηφιακό χάσμα στη χώρα. Επιφανειακά, το χάσμα είναι ελάχιστο – σχεδόν όλοι έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο. Ωστόσο, η κυβέρνηση του Μπαχρέιν έχει εργαστεί προληπτικά για να διασφαλίσει την ψηφιακή ένταξη, εστιάζοντας σε ομάδες που διαφορετικά θα μένουν πίσω (όπως οι ηλικιωμένοι, οι οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα ή τα άτομα με αναπηρίες) και στην οικοδόμηση των ψηφιακών δεξιοτήτων που χρειάζονται για να αξιοποιηθεί πλήρως το διαδίκτυο. Η φιλοσοφία είναι ότι η πραγματική ένταξη δεν αφορά μόνο την πρόσβαση, αλλά και την ικανότητα να επωφεληθεί κανείς από τη συνδεσιμότητα. Ακολουθούν οι κύριες προσπάθειες και πτυχές της ψηφιακής ένταξης στο Μπαχρέιν:

• Πρωτοβουλία “Internet for All”: Το Μπαχρέιν ξεκίνησε μια πρωτοβουλία κυριολεκτικά ονομαζόμενη “Internet For All”, η οποία αντικατοπτρίζει τη δέσμευση για καθολική πρόσβαση bahrain.bh. Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει όχι μόνο στην παροχή σύνδεσης αλλά και στην ενίσχυση της ψηφιακής εγγραμματοσύνης στην κοινωνία. Περιλαμβάνει συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα για τη διεύρυνση της κάλυψης του δικτύου (αν και η κάλυψη είναι ήδη υψηλή, αυτό βοηθά σε οποιεσδήποτε υποεξυπηρετούμενες περιοχές ή εργατικές εγκαταστάσεις), αλλά και προγράμματα διανομής συσκευών ή επιδοτούμενου διαδικτύου για όσους δυσκολεύονται οικονομικά. Για παράδειγμα, έχουν υπάρξει ειδικά έργα παροχής tablets και προγραμμάτων δεδομένων σε μαθητές ή εγκατάστασης δωρεάν Wi-Fi σε κοινοτικά κέντρα. Το Internet for All υπογραμμίζει επίσης τη σημασία των υπηρεσιών υψηλής ταχύτητας – το Μπαχρέιν ήταν μία από τις πρώτες χώρες που υλοποίησε δίκτυα 5G, εν μέρει για να διασφαλίσει ότι καθώς αυξάνονται οι ανάγκες σε δεδομένα, κανείς δεν μένει με αργές, ξεπερασμένες συνδέσεις bahrain.bh.
• Ψηφιακή Εγγραμματοσύνη και Εκπαίδευση: Η διασφάλιση ότι όλοι μπορούν πραγματικά να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο αποτελεί μεγάλο στόχο. Το Μπαχρέιν έχει εντάξει την εκπαίδευση Πληροφορικής (ICT) στα σχολεία από μικρή ηλικία bahrain.bh. Ο προγραμματισμός, ο υπολογιστικός γραμματισμός και η χρήση ψηφιακών υπηρεσιών διδάσκονται στο σχολικό πρόγραμμα, έτσι ώστε οι νέοι Μπαχρεϊνοί να μεγαλώνουν άνετοι με την ψηφιακή τεχνολογία. Η κυβέρνηση υπερηφανεύεται ότι το Μπαχρέιν είναι 1ο στην αραβική περιοχή σε ταλέντο προγραμματισμού υπολογιστών από το 2021 bahrain.bh, κάτι που αποτελεί απόδειξη αυτών των εκπαιδευτικών προσπαθειών. Πέρα από τη τυπική εκπαίδευση, υπάρχουν προγράμματα κατάρτισης για διάφορες ομάδες: π.χ. εργαστήρια για επιχειρηματίες και μικρές επιχειρήσεις σχετικά με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων (ώστε να μεταφέρουν τις επιχειρήσεις τους online ή να αξιοποιήσουν το ηλεκτρονικό εμπόριο) bahrain.bh· κοινοτικά μαθήματα για ηλικιωμένους σχετικά με το πώς να κάνουν βιντεοκλήσεις, να χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα ή να έχουν πρόσβαση στις πύλες της ηλεκτρονικής διοίκησης· και προγράμματα που βοηθούν αναζητούντες εργασία να αποκτήσουν ψηφιακές δεξιότητες. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, η επένδυση του Μπαχρέιν στην ψηφιακή εγγραμματοσύνη απέδωσε καρπούς – τα σχολεία και τα πανεπιστήμια πέρασαν στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση με σχετικά λίγες διαταραχές, καθώς τόσο οι δάσκαλοι όσο και οι μαθητές ήταν έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν τις online πλατφόρμες bahrain.bh. Η κυβέρνηση συνεχίζει να προωθεί το μήνυμα ότι κανείς δεν πρέπει να μένει πίσω στη ψηφιακή επανάσταση, αντιμετωπίζοντας τις δεξιότητες διαδικτύου ως απαραίτητες δεξιότητες του 21ου αιώνα. Ως αποτέλεσμα, ο πληθυσμός του Μπαχρέιν δεν είναι απλώς ευρέως συνδεδεμένος αλλά και γενικά ικανός στη χρήση του διαδικτύου με αποτελεσματικότητα.
• Πρόσβαση για χαμηλόμισθους και μεταναστευτικούς πληθυσμούς: Το Μπαχρέιν διαθέτει μεγάλο εργατικό δυναμικό αλλοδαπών (πάνω από το μισό του πληθυσμού είναι ξένοι υπήκοοι, πολλοί σε χειρωνακτικές εργασίες). Η διασφάλιση πρόσβασης αυτών των εργαζομένων στην επικοινωνία και την πληροφόρηση αποτελεί όψη της ψηφιακής ένταξης. Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι προσφέρουν ειδικά οικονομικά πακέτα για μετανάστες εργαζόμενους – για παράδειγμα, το πακέτο 9 BD για 9 GB κινητής, που αναφέρθηκε νωρίτερα, σημειώνεται ρητά ως προσιτό για εργαζόμενους με χαμηλό εισόδημα freedomhouse.org. Πολλοί εργαζόμενοι βασίζονται σε αυτά τα πακέτα για να επικοινωνούν με τις οικογένειές τους στο εξωτερικό (διεθνείς κλήσεις μέσω διαδικτύου, χρησιμοποιώντας εφαρμογές όπως IMO ή WhatsApp). Σε εργατικές εστίες, η κυβέρνηση συνεργάζεται με παρόχους για ενίσχυση κάλυψης και συχνά εγκαθιστά κοινοτικά Wi-Fi. Υπάρχουν επίσης φιλανθρωπικές πρωτοβουλίες: ορισμένες ΜΚΟ και κοινοτικές ομάδες, με την υποστήριξη εταιρειών, έχουν διανείμει smartphones ή laptops σε άπορες οικογένειες. Ενώ η προσιτή τιμή συσκευών μπορεί να αποτελεί ζήτημα για τους φτωχότερους, η αγορά μεταχειρισμένων και αυτές οι δωρεές βοηθούν· σχεδόν κάθε ενήλικος έχει πλέον βασικό smartphone, καθώς οι τιμές έχουν μειωθεί πολύ. Οι ευρύτερες κοινωνικές πολιτικές της κυβέρνησης (όπως επιδοτήσεις ηλεκτρικού κ.λπ.) απελευθερώνουν λίγο εισόδημα που μπορεί να διατεθεί για διαδικτυακή σύνδεση. Έτσι, σε αντίθεση με πολλές χώρες όπου το ψηφιακό χάσμα πέφτει στις γραμμές του εισοδήματος, το Μπαχρέιν το έχει σε μεγάλο βαθμό αμβλύνει – ακόμη και οικιακοί βοηθοί και εργάτες έχουν συνήθως internet στα τηλέφωνά τους.
• Ένταξη για γυναίκες και ειδικές ομάδες: Το σχετικά φιλελεύθερο κοινωνικό κλίμα του Μπαχρέιν (σε σύγκριση με ορισμένους γείτονες) σημαίνει ότι οι γυναίκες ενθαρρύνονται εξίσου στη διαδικτυακή συμμετοχή. Υπάρχουν προγράμματα ψηφιακής ενδυνάμωσης γυναικών, όπως κατάρτιση γυναικών επιχειρηματιών στη χρήση online αγορών ή υποστήριξη γυναικών σε τομείς τεχνολογίας. Το ψηφιακό χάσμα μεταξύ φύλων έχει ουσιαστικά εξαλειφθεί στο Μπαχρέιν, όπως αποδεικνύεται από τα ίσα ποσοστά χρήσης bahrain.bh. Επιπλέον, το Μπαχρέιν συμμετέχει σε διεθνή fora όπως η Συμμαχία Edison (πρωτοβουλία του World Economic Forum για την ενίσχυση της παγκόσμιας ψηφιακής ένταξης) weforum.org, μοιράζοντας τις επιτυχίες του και αντλώντας βέλτιστες πρακτικές. Για τα άτομα με αναπηρίες, η κυβέρνηση έχει προωθήσει την τεχνολογική προσβασιμότητα – οι υπηρεσίες e-government σχεδιάζονται με γνώμονα την προσβασιμότητα και έχουν αναπτυχθεί ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα και εργαλεία (για παράδειγμα, λογισμικό ανάγνωσης οθόνης για άτομα με προβλήματα όρασης ή νοηματική για την κοινότητα των κωφών).
• Δημόσια πρόσβαση και κοινοτικά κέντρα: Παρότι οι περισσότεροι έχουν προσωπική πρόσβαση στο διαδίκτυο, το Μπαχρέιν παρέχει σύνδεση και σε δημόσιους χώρους. Υπάρχουν δωρεάν Wi-Fi hotspots σε τοποθεσίες όπως δημόσιες βιβλιοθήκες, εμπορικά κέντρα, ακόμα και σε ορισμένα πάρκα. Η ιδέα είναι πως αν κάποιος δεν έχει προσωπική σύνδεση (ή έχει βλάβη στη συσκευή του), μπορεί να μπει online σε αυτές τις δημόσιες ζώνες. Οι δημόσιες βιβλιοθήκες και τα κοινοτικά κέντρα του Μπαχρέιν συχνά φιλοξενούν “ψηφιακές ζώνες” όπου οι πολίτες μπορούν να χρησιμοποιούν δωρεάν υπολογιστές με πρόσβαση στο διαδίκτυο. Αυτοί οι χώροι μετατρέπονται επίσης σε κόμβους μάθησης, όπου εθελοντές ή προσωπικό βοηθούν στην πλοήγηση σε ηλεκτρονικές υπηρεσίες. Για παράδειγμα, ένας ηλικιωμένος που δεν είναι εξοικειωμένος με την τεχνολογία μπορεί να επισκεφθεί το κοινοτικό κέντρο και να βοηθηθεί να πληρώσει λογαριασμούς ή να κλείσει ραντεβού υγείας μέσω της διαδικτυακής πύλης.
• Αναγνώριση και δείκτες: Οι προσπάθειες του Μπαχρέιν στην ψηφιακή ένταξη δεν έχουν περάσει απαρατήρητες. Η χώρα κατετάγη 7η παγκοσμίως και 3η στον αραβικό κόσμο στον Δείκτη Ανάπτυξης ICT 2023 (διαθεσιμότητα, χρήση και δεξιότητες, κατά ITU) economymiddleeast.com. Το 2024, το Μπαχρέιν ανέβηκε 5ο παγκοσμίως στον επικαιροποιημένο Δείκτη Ανάπτυξης ICT, με σχεδόν τέλεια επίδοση 97.5 economymiddleeast.com economymiddleeast.com. Η βαθμολογία αυτή αντανακλά όχι μόνο τις υποδομές, αλλά και το εύρος της χρήσης και δεξιοτήτων στον πληθυσμό – δηλαδή το Μπαχρέιν αρίστευσε στο να καταστήσει ολόκληρη την κοινωνία ψηφιακά ικανή. Η χώρα διαπρέπει επίσης στον Inclusive Internet Index (του EIU/Meta), που αξιολογεί διαθεσιμότητα, προσιτότητα, συνάφεια και προετοιμότητα· το Μπαχρέιν τυπικά κατατάσσεται ψηλά, ειδικά στην χρήση και προετοιμότητα bahrain.bh. Η κυβέρνηση προβάλλει συχνά αυτά τα βραβεία ως επιβεβαίωση ότι η στρατηγική της για ευρεία ψηφιακή ενδυνάμωση αποδίδει.

Στην ουσία, η στρατηγική ψηφιακής ένταξης του Μπαχρέιν αφορά το να μην μένει κανείς offline ή πίσω. Ακόμη κι όταν η χώρα προχωρά δυναμικά σε 5G, υπολογιστικό νέφος και καινοτομία fintech, φροντίζει παράλληλα να ενισχύει εκείνους που ίσως δυσκολεύονται με την τεχνολογία. Αυτή η διττή προσέγγιση – τεχνολογική πρόοδος και περιεκτική υποστήριξη – εγγυάται ότι τα οφέλη της ψηφιακής επανάστασης του Μπαχρέιν διαχέονται ευρέως. Το ψηφιακό χάσμα, που σε πολλές χώρες διχάζει κοινότητες, στο Μπαχρέιν είναι περισσότερο ένα στενό κενό που οι αρχές εργάζονται διαρκώς να γεφυρώσουν. Το αποτέλεσμα είναι ένα τεχνολογικά πρωτοποριακό κράτος όπου η συντριπτική πλειοψηφία όχι μόνο έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, αλλά και ξέρει πώς να το αξιοποιεί για να βελτιώσει τη ζωή της – μέσα από την εκπαίδευση, την επιχειρηματικότητα ή απλώς μένοντας συνδεδεμένοι με αγαπημένα πρόσωπα.

Διαθεσιμότητα και Ρόλος του Δορυφορικού Διαδικτύου στο Μπαχρέιν

Σε μια χώρα τόσο μικρή και καλά δικτυωμένη όσο το Μπαχρέιν, κάποιος θα μπορούσε να σκεφτεί ότι το δορυφορικό διαδίκτυο έχει μικρό έως καθόλου ρόλο – και ιστορικά, αυτό ίσχυε. Τα χερσαία δίκτυα (οπτικών ινών και κινητής) καλύπτουν τόσο καλά τις κατοικημένες περιοχές, ώστε λίγοι καταναλωτές χρειάστηκαν ποτέ να στραφούν στον ουρανό για συνδεσιμότητα. Ωστόσο, η έλευση των νέων υπηρεσιών δορυφορικού διαδικτύου χαμηλής τροχιάς (LEO), όπως το Starlink του Elon Musk, έχει αρχίσει να αλλάζει ελαφρώς το τοπίο. Το Μπαχρέιν είναι πλέον επίσημα μέρος του χάρτη κάλυψης του Starlink, προσθέτοντας μια εναλλακτική επιλογή για συγκεκριμένα σενάρια. Ακολουθεί μια ματιά στη διαθεσιμότητα του δορυφορικού διαδικτύου και τις εξειδικευμένες χρήσεις του στο Μπαχρέιν:

• Έναρξη του Starlink στο Μπαχρέιν: Τον Μάιο του 2025, η δορυφορική υπηρεσία διαδικτύου Starlink της SpaceX ξεκίνησε να λειτουργεί στο Μπαχρέιν techmgzn.com techmgzn.com. Η TRA είχε δώσει άδεια λειτουργίας στο Starlink από το 2022 techmgzn.com, και μετά από τεχνικές εγκαταστάσεις σε άλλες χώρες του Κόλπου (Ομάν, Ιορδανία, Κατάρ κ.ά.), το Μπαχρέιν συνδέθηκε τελικά με αυτόν τον αστερισμό δορυφόρων LEO. Το δίκτυο του Starlink με περισσότερους από 7.000 δορυφόρους βρίσκεται σχετικά κοντά στη Γη, επιτρέποντας ευρυζωνικό internet με πολύ χαμηλότερη καθυστέρηση (latency) από τους παραδοσιακούς γεωστατικούς δορυφόρους techmgzn.com. Με το Starlink, οι χρήστες στο Μπαχρέιν μπορούν να εγκαταστήσουν ένα δορυφορικό πιάτο (“Dishy”) και να λαμβάνουν internet απευθείας από το διάστημα, χωρίς να εξαρτώνται από την τοπική τηλεφωνία. Αυτή η εξέλιξη είναι σημαντική, καθώς σηματοδοτεί την πρώτη φορά που οι καταναλωτές του Μπαχρέιν έχουν μια επιλογή ISP με παγκόσμια διαθεσιμότητα, βασισμένη σε δορυφόρο. Το Starlink διαφημίζει υψηλής ταχύτητας, χαμηλής καθυστέρησης σύνδεση “παντού” στο Μπαχρέιν, κάτι δελεαστικό, αλλά υπάρχουν προϋποθέσεις (συζητώνται παρακάτω).
• Περιπτώσεις Χρήσης – Ποιοί χρειάζονται Δορυφορικό Internet στο Μπαχρέιν; Δεδομένης της ισχυρής κάλυψης οπτικής ίνας και 5G στην ξηρά, η κύρια ελκυστικότητα του δορυφορικού internet στο Μπαχρέιν αφορά εξειδικευμένες περιπτώσεις:
  • Ναυτιλιακή Συνδεσιμότητα: Το Μπαχρέιν είναι νησιωτικό κράτος με πολυσύχναστο λιμάνι και πολλά πλοία στα νερά του. Τα πλοία (εμπορικά ή ιδιωτικά γιοτ) μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν τα πακέτα Starlink Maritime για ευρυζωνικό internet στη θάλασσα. Αυτό είναι πολύτιμο για συνεχή επικοινωνία σε πλοία εκτός εμβέλειας των κυψελοειδών δικτύων. Η προσφορά του Starlink σημειώνεται ρητά ως “ιδιαίτερα σχετική για τομείς που χρειάζονται σταθερή συνδεσιμότητα — όπως ναυτιλιακά, αεροπορία, logistics και απομακρυσμένες βιομηχανίες.” techmgzn.com Με άλλα λόγια, ένα αλιευτικό σκάφος ή ένα πλοίο υπηρεσιών πετρελαίου στον Κόλπο μπορεί να διατηρεί μια γρήγορη δορυφορική σύνδεση, βελτιώνοντας την ασφάλεια και την αποδοτικότητα.
  • Απομακρυσμένες ή Εφεδρικές Χρήσεις: Ενώ οι κατοικημένες περιοχές του Μπαχρέιν καλύπτονται πλήρως, ενδέχεται να υπάρχουν κάποιες απομακρυσμένες εγκαταστάσεις (π.χ. εξέδρες πετρελαίου, κατασκηνώσεις στην έρημο, επιστημονικοί σταθμοί), που θα ωφεληθούν από τις δορυφορικές συνδέσεις. Επίσης, κρίσιμες υποδομές ενδέχεται να χρησιμοποιούν το δορυφορικό internet ως εφεδρική σύνδεση για λόγους πλεονασμού. Για παράδειγμα, μια τράπεζα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το Starlink ως έκτακτη εναλλακτική σε περίπτωση διακοπής χερσαίων δικτύων (αν και τα τοπικά δίκτυα είναι αρκετά αξιόπιστα).
  • Επιλογή Πελάτη και Κινητικότητα: Τεχνολογικά ενθουσιώδεις ή εξωτερικοί κάτοικοι σε συγκροτήματα ίσως επιλέξουν το Starlink ως επιπλέον εφεδρικό ή αν μετακινούνται συχνά (το Starlink Roam προσφέρει χρήση σε τροχόσπιτα ή φορητές ρυθμίσεις). Επίσης, στρατιωτικοί ή κυβερνητικοί χρήστες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν δορυφορικές μονάδες για επικοινωνία πεδίου.
  Για συνηθισμένους οικιακούς χρήστες σε διαμερίσματα πόλης, δεν υπάρχει έντονη ανάγκη για δορυφορικό internet, καθώς το fiber και το 5G είναι συνήθως ανώτερα σε σταθερότητα και τιμή. Ωστόσο, το Starlink ίσως βρει μια μικρή καταναλωτική αγορά ανάμεσα σε αυτούς που θέλουν μια ανεξάρτητη σύνδεση (για ιδιωτικότητα ή αποφυγή τοπικών bottlenecks) ή σε οριακές περιοχές, αν υπάρχουν.
• Απόδοση και Ταχύτητα: Το Starlink στο Μπαχρέιν μπορεί να προσφέρει εντυπωσιακές ταχύτητες, συχνά μεταξύ 50 Mbps και 150+ Mbps σε άλλες περιοχές, με καθυστέρηση γύρω στα 20-40 ms. Αυτό είναι συγκρίσιμο με μεσαίου επιπέδου οικιακό broadband. Δεν είναι απαραίτητα ταχύτερο από τις υπάρχουσες επιλογές του Μπαχρέιν (θυμηθείτε ότι ο διάμεσος ρυθμός λήψης στην κινητή είναι ~119 Mbps datareportal.com και το fiber φτάνει τα gigabit), αλλά είναι εντυπωσιακό για δορυφορική υπηρεσία και επαρκεί για τη συνηθισμένη χρήση. Επειδή οι δορυφόροι συνδέονται απευθείας με τους παγκόσμιους κορμούς του internet, το Starlink μπορεί να παρακάμπτει τοπικό throttle ή λογοκρισία σε ορισμένες περιπτώσεις (αν και οι χρήστες υπόκεινται στους νόμους του Μπαχρέιν, άρα η χρήση Starlink δεν σε απαλλάσσει νομικά από περιορισμούς περιεχομένου). Για έναν ναυτικό χρήστη, π.χ. πλοίο, το Starlink είναι επαναστατικό σε σχέση με το παλιό δορυφορικό internet, που ήταν αργό και με μεγάλη καθυστέρηση. Στο πλαίσιο του Μπαχρέιν, το Starlink προσθέτει ανθεκτικότητα: αν, π.χ., υπήρχε διακοπή οπτικής ίνας ή κάποιου δικτύου σε συγκεκριμένη περιοχή, ένα κιτ Starlink θα μπορούσε να διατηρήσει μία επιχείρηση ή ένα σπίτι online ως προσωρινή λύση.
• Κόστος και Περιορισμοί: Το δορυφορικό internet στο Μπαχρέιν είναι προς το παρόν μια υπηρεσία πολυτελείας. Σύμφωνα με τοπικές συζητήσεις, η συνδρομή Starlink στο Μπαχρέιν είναι περίπου διπλάσια από ένα αντίστοιχο πακέτο γήινης σύνδεσης, και ο εξοπλισμός (πιάτο και modem) έχει σημαντικό αρχικό κόστος αγοράς. Για παράδειγμα, αν το fiber κοστίζει BD 30, το Starlink μπορεί να βρίσκεται στη ζώνη BD 50-60 μηνιαίως, με τον εξοπλισμό να κοστίζει μερικές εκατοντάδες BHD. Επιπλέον, το Starlink αρχικά λανσαρίστηκε στο Μπαχρέιν με όρια δεδομένων στα τυπικά πακέτα του (ορισμένος όγκος “προτεραιότητας” και στη συνέχεια μειωμένες ταχύτητες) reddit.com, κάτι που το κάνει λιγότερο ελκυστικό για βαριά χρήση, όταν τα τοπικά προγράμματα fiber/5G συχνά προσφέρουν πραγματικά απεριόριστα δεδομένα. Υπάρχει επίσης ο παράγοντας της ελεύθερης θέας προς τον ουρανό και μιας σταθερής εγκατάστασης του πιάτου, κάτι που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν όλα τα σπίτια (οι διαμένοντες σε διαμερίσματα ίσως αντιμετωπίζουν προβλήματα εγκατάστασης). Και ενώ η καθυστέρηση είναι χαμηλή για δορυφορικό, παραμένει λίγο υψηλότερη από τη γραμμή fiber, ενώ παράγοντες όπως ο καιρός μπορούν να επηρεάσουν τη σύνδεση (δυνατές βροχοπτώσεις ενδέχεται να διακόψουν το σήμα, αν και το κλίμα του Μπαχρέιν είναι κατά βάση ξηρό). Δεδομένων αυτών των παραγόντων, για το μέσο νοικοκυριό του Μπαχρέιν, το δορυφορικό internet δεν είναι ανταγωνιστικό με τις υπάρχουσες επιλογές.
• Άλλες Δορυφορικές Υπηρεσίες: Εκτός από το Starlink, το παραδοσιακό δορυφορικό internet (από γεωστατικούς δορυφόρους όπως Thuraya ή Inmarsat) υπάρχει για χρόνια στο Μπαχρέιν, αλλά χρησιμοποιήθηκε σχεδόν αποκλειστικά από επιχειρήσεις ή το κράτος για συγκεκριμένες ανάγκες (π.χ. επικοινωνία εκτάκτου ανάγκης, broadcasting ή διασύνδεση απομακρυσμένων πετρελαϊκών εγκαταστάσεων). Αυτές οι υπηρεσίες ήταν συνήθως πιο αργές (λίγα Mbps) και πολύ ακριβές, άρα ασήμαντες για τον μέσο καταναλωτή. Με την είσοδο του Starlink, αυτές οι παλαιότερες υπηρεσίες ίσως σταδιακά εξαφανιστούν, καθώς το Starlink παρέχει μια πολύ ανώτερη λύση για απομακρυσμένη συνδεσιμότητα σε χαμηλότερη τιμή. Επιπλέον, τα επόμενα χρόνια, άλλοι αστερισμοί LEO όπως το OneWeb ή το Project Kuiper (Amazon) θα μπορούσαν να καλύψουν το Μπαχρέιν, αυξάνοντας τον ανταγωνισμό στο δορυφορικό πεδίο.
• Ρυθμιστική Στάση: Η TRA του Μπαχρέιν φαίνεται ανοιχτή στους δορυφορικούς παρόχους (όπως φαίνεται από την αδειοδότηση του Starlink). Ωστόσο, πιθανόν θα διασφαλίσει ότι κάθε δορυφορικός πάροχος συμμορφώνεται με τους τοπικούς κανονισμούς. Σε κάποιες χώρες, οι αρχές έχουν απαιτήσει ο δορυφορικός διαδικτυακός τζίρος να διέρχεται από τοπικές πύλες για παρακολούθηση – είναι ασαφές αν το Μπαχρέιν έχει επιβάλει τέτοια απαίτηση στο Starlink. Τα αρχικά σημάδια (εμφάνιση του Μπαχρέιν ως διαθέσιμο) δείχνουν ότι λειτουργεί κανονικά, σημαίνοντας ότι τα δεδομένα των χρηστών πηγαίνουν απευθείας στο δορυφορικό δίκτυο. Αυτό θα μπορούσε να αποτελεί διακριτική παράκαμψη της λογοκρισίας (αν και στην πράξη η κρυπτογράφηση προστατεύει καλύτερα το περιεχόμενο). Ο χρόνος θα δείξει αν το Μπαχρέιν επιχειρήσει έλεγχο στη χρήση δορυφορικού διαδικτύου. Προς το παρόν, αποτελεί παράδειγμα του πώς οι παγκόσμιες λύσεις συνδεσιμότητας φτάνουν ακόμα και σε μέρη που τεχνικά δεν τις χρειάζονται – προσφέροντας μεγαλύτερη επιλογή στην αγορά.

Συνοψίζοντας, το δορυφορικό internet έφτασε στο Μπαχρέιν με το Starlink, αλλά έχει συμπληρωματικό ρόλο. Η μεγάλη πλειοψηφία των χρηστών θα συνεχίσει να βασίζεται στα εξαιρετικά χερσαία δίκτυα για καθημερινή συνδεσιμότητα. Το δορυφορικό διαδίκτυο υπηρετεί ως εξειδικευμένη λύση για ορισμένα σενάρια: συνδεσιμότητα ανοικτά στη θάλασσα, εφεδρικές γραμμές ή για ενθουσιώδεις τεχνολογίας. Είναι απόδειξη της τεχνολογικής πρωτοπορίας του Μπαχρέιν ότι αγκάλιασε γρήγορα το Starlink, διασφαλίζοντας ότι το βασίλειο συμβαδίζει με τις παγκόσμιες τάσεις τηλεπικοινωνιών. Όμως για τον μέσο άνθρωπο που διαβάζει αυτό το κείμενο στη Μανάμα ή στη Ρίφα, το “διαδίκτυο από το διάστημα” παραμένει μάλλον περισσότερο μια ωραία ιδέα παρά αναγκαία υπηρεσία – τουλάχιστον μέχρι να βρεθούμε να κάνουμε streaming Netflix πάνω σε σκάφος στον μέσο του Κόλπου!

Περιφερειακά και Παγκόσμια Μέτρα: Πώς Στέκεται το Μπαχρέιν

Το οικοσύστημα διαδικτύου του Μπαχρέιν δεν υπάρχει μεμονωμένα – έχει νόημα να συγκρίνουμε την απόδοση και τις πολιτικές του με άλλων χωρών. Σε πολλούς τομείς, το Μπαχρέιν αποτελεί περιφερειακό ηγέτη και ακόμη και παγκόσμιο πρωτοπόρο στη συνδεσιμότητα, ενώ σε κάποιους τομείς υστερεί σε σχέση με τους κορυφαίους (κυρίως όσον αφορά την ελευθερία στο διαδίκτυο). Αυτή η ενότητα παρέχει μια σύγκριση του Μπαχρέιν με περιφερειακούς γείτονες και παγκόσμιους μέσους όρους ως προς βασικά μεγέθη:

• Διείσδυση και Πρόσβαση: Η διείσδυση διαδικτύου στο Μπαχρέιν ανέρχεται σε 99%, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά παγκοσμίως datareportal.com. Στη Μέση Ανατολή, μόνο τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ βρίσκονται περίπου στο ίδιο επίπεδο (~99-100% χρήση τα τελευταία χρόνια). Οι υπόλοιπες χώρες του Συμβουλίου Χωρών του Κόλπου (GCC) έχουν επίσης υψηλά ποσοστά (Κουβέιτ ~99%, Σαουδική Αραβία ~95%, Ομάν ~95% το 2023), αλλά το Μπαχρέιν ξεχωρίζει επειδή το πέτυχε με μικρότερο πληθυσμό και παρότι διαθέτει σημαντικό αριθμό εργατών-μεταναστών (που συνήθως μειώνουν τα στατιστικά σε άλλες χώρες όπου οι μετανάστες έχουν λιγότερη πρόσβαση). Σε σύγκριση με τον παγκόσμιο μέσο όρο (~67% των ανθρώπων online itu.int), το Μπαχρέιν βρίσκεται πολύ πάνω από τον μέσο όρο. Μάλιστα, είχε ξεπεράσει αυτό το όριο εδώ και χρόνια – από το 2015 είχε το υψηλότερο ποσοστό διείσδυσης διαδικτύου στη Μέση Ανατολή en.wikipedia.org. Η διείσδυση συνδρομών κινητής (156% του πληθυσμού) είναι επίσης πολύ πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο και ακόμη υψηλότερη από πολλές ανεπτυγμένες χώρες (π.χ. στην Ευρώπη ίσως ~120%). Αυτό δείχνει ότι οι Μπαχρέιν έχουν συνήθως περισσότερες συσκευές ή πολλαπλές SIM. Περιφερειακά, λίγες μόνο χώρες του GCC ξεπερνούν το Μπαχρέιν (τα ΗΑΕ π.χ. συχνά πάνω από 200% λόγω πολλών προσωρινών κατοίκων/τουριστών με SIM). Συνολικά, ως προς την πρόσβαση, το Μπαχρέιν αποτελεί πρότυπο – υπερβαίνει κατά πολύ τον παγκόσμιο μέσο όρο πρόσβασης ICT economymiddleeast.com.
• Ταχύτητα Διαδικτύου: Οι ταχύτητες internet στο Μπαχρέιν είναι παγκόσμιας κλάσης. Σύμφωνα με το Speedtest Global Index της Ookla και άλλες κατατάξεις, το Μπαχρέιν κατατάσσεται στις 15 πρώτες χώρες σε ταχύτητες δεδομένων κινητής και στις υψηλότερες σε σταθερές ταχύτητες broadband global-relocate.com global-relocate.com. Για παράδειγμα, στις αρχές του 2024 η μέση ταχύτητα λήψης σε κινητό (~119 Mbps) ήταν περίπου τριπλάσια από τον παγκόσμιο διάμεσο (~30-40 Mbps). Σε κατάταξη του 2025 ανά χώρα, το Μπαχρέιν ήταν 13ο παγκοσμίως με μέση ταχύτητα κινητού ~120 Mbps global-relocate.com, προσπερνώντας χώρες όπως η Φινλανδία, ο Καναδάς και το Ηνωμένο Βασίλειο. Βρισκόταν μόλις μερικές θέσεις κάτω από τα ΗΑΕ και το Κατάρ (που ήταν #1 και #2 παγκοσμίως λόγω εκτεταμένου 5G) global-relocate.com global-relocate.com. Το σταθερό broadband (με μέση ταχύτητα ~80 Mbps) είναι επίσης πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο (~75 Mbps το 2023) και ανεβαίνει datareportal.com. Δεν είναι το απόλυτα ταχύτερο (σε κάποιες χώρες όπως η Σιγκαπούρη ή η Ν. Κορέα ο μέσος όρος είναι πολλαπλάσιος λόγω ευρείας διανομής οπτικών ινών), αλλά είναι πολύ ανταγωνιστικό – π.χ. το Μπαχρέιν (87–88 Mbps κατά μέσο όρο σταθερού στο τέλος του 2024) ήταν πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ και παρόμοιο με των ΗΠΑ en.wikipedia.org. Η σταθερότητα των ταχυτήτων στο Μπαχρέιν είναι επίσης αξιοσημείωτη· με τη μικρή έκταση και καλή υποδομή, οι χρήστες έχουν αξιόπιστη απόδοση (αντίθετα με μεγάλες χώρες όπου οι αγροτικές περιοχές χαμηλώνουν τον μέσο όρο). Συγκρινόμενο με γείτονες του GCC: οι ταχύτητες κινητής του Μπαχρέιν είναι ελαφρώς χαμηλότερες των ΗΑΕ (που είναι στις κορυφαίες παγκοσμίως) αλλά παρόμοιες με της Σαουδικής Αραβίας και μπροστά από το Ομάν. Ως προς το latency και την ποιότητα, το Μπαχρέιν τα πάει πολύ καλά, καθιστώντας το ιδανικό για gaming και εφαρμογές σε πραγματικό χρόνο.
• Τιμολόγηση: Περιφερειακά, οι τιμές διαδικτύου στο Μπαχρέιν είναι αρκετά ανταγωνιστικές. Στον Κόλπο, η Σαουδική Αραβία και το Μπαχρέιν έχουν συνήθως τις χαμηλότερες τιμές δεδομένων κινητής (ανά GB) λόγω έντονου ανταγωνισμού, ενώ τα ΗΑΕ και το Ομάν είναι παραδοσιακά ακριβότερα. Στο οικιακό broadband, το Μπαχρέιν έχει χαμηλότερο κόστος ανά Mbps από χώρες όπως το Ομάν ή η Ιορδανία. Τα στοιχεία ITU/WB για το “ICT Price Basket” (που μετρά την προσιτότητα ως ποσοστό του κατά κεφαλήν ΑΕΠ) δείχνουν τις υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών του Μπαχρέιν ως οικονομικά προσιτές. Για παράδειγμα, 1 GB κινητής κοστίζει στο Μπαχρέιν μόνο περίπου 0,5% του μηνιαίου ΑΕΠ κατά κεφαλήν, μία από τις καλύτερες αναλογίες στην περιοχή. Σε απόλυτες τιμές (USD) είναι ακριβότερο από κάποιες ασιατικές χώρες (όπου τα data είναι εξαιρετικά φθηνά), αλλά με βάση το εισόδημα το Μπαχρέιν τα πάει πολύ καλά. Σε παγκόσμιες κατατάξεις προσιτότητας, βρίσκεται συνήθως στο ανώτερο τεταρτημόριο. Ο Global Connectivity Index και άλλες σχετικές εκθέσεις επαινούν το Μπαχρέιν για το συνδυασμό ποιότητας και λογικού κόστους. Στον αραβικό κόσμο, το Μπαχρέιν χρησιμοποιείται συχνά ως πρότυπο εφαρμογής καλύτερων πρακτικών στο άνοιγμα της τηλεπικοινωνιακής αγοράς, γεγονός που διατηρεί τις τιμές χαμηλά. Η ύπαρξη πολλών παρόχων διατηρεί τον ανταγωνισμό – π.χ. αν η Zain λανσάρει προσφορά, STC και Batelco απαντούν γρήγορα. Παράδειγμα: το 2024 ένα απεριόριστο fiber για 300 Mbps στο Μπαχρέιν (~$50) κόστιζε τα διπλά σε αγορά όπως ο Λίβανος (για σαφώς χαμηλότερη ταχύτητα) και ήταν ανύπαρκτο στη Συρία. Ακόμη και σε ανεπτυγμένη χώρα όπως το ΗΒ, όπου κάποιος πληρώνει £40 ($50+) για 100 Mbps, στο Μπαχρέιν τα 300 Mbps κοστίζουν λιγότερο.
• Ανάπτυξη και Ετοιμότητα ICT: Όπως αναφέρθηκε, το Μπαχρέιν κατέκτησε την 5η θέση παγκοσμίως στον Δείκτη Ανάπτυξης ICT της ITU 2024 economymiddleeast.com. Ο δείκτης αυτός συγκεντρώνει διάφορους δείκτες (πρόσβαση, χρήση, δεξιότητες, τιμές κτλ). Το Μπαχρέιν βαθμολογήθηκε με 97,5 στα 100, πολύ πιο πάνω από τον μέσο παγκόσμιο όρο 74,8 economymiddleeast.com. Στον αραβικό κόσμο βγήκε 3ο μετά τα ΗΑΕ και το Κατάρ economymiddleeast.com. Αυτές οι κατατάξεις το βάζουν πάνω από μεγαλύτερες οικονομίες όπως η Σ. Αραβία (8η στην ίδια λίστα) και πολύ πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Επίσης, το Μπαχρέιν συνήθως παίρνει υψηλή βαθμολογία στον Δείκτη Ετοιμότητας Δικτύου και στον τεχνολογικό πυλώνα του Global Competitiveness Report, αντικατοπτρίζοντας τις υποδομές και την ένταξη ICT στην κοινωνία. Σε αντίθεση, πολλές χώρες ακόμα δυσκολεύονται να παρέχουν βασικό broadband – το Μπαχρέιν συγκαταλέγεται στη “λέσχη” των ψηφιακά ανεπτυγμένων χωρών.
• Περιεχόμενο και Ψηφιακή Ελευθερία: Σε αυτό το πεδίο, δυστυχώς, το Μπαχρέιν υστερεί. Περιφερειακά, λίγες χώρες (π.χ. ΗΑΕ, Σαουδική Αραβία) έχουν παρόμοιες πρακτικές λογοκρισίας, ενώ άλλες όπως το Κουβέιτ ή η Ιορδανία, μολονότι περιοριστικές, δίνουν λίγο περισσότερη ελευθερία διαδικτύου από το Μπαχρέιν. Παγκόσμια, το Μπαχρέιν κατατάσσεται μαζί με χώρες όπως η Κίνα, το Ιράν και το Βιετνάμ όσον αφορά στους περιορισμούς ελευθερίας διαδικτύου freedomhouse.org. Είναι σαφώς λιγότερο ελεύθερο online από τις δυτικές δημοκρατίες ή και κάποιες ασιατικές/λατινοαμερικάνικες χώρες. Έτσι, ενώ ένας χρήστης στο Μπαχρέιν έχει καλύτερη πρόσβαση και ταχύτητα π.χ. από κάποιον στην Ινδία ή στη Βραζιλία, αντιμετωπίζει μεγαλύτερη κυβερνητική επιτήρηση και block περιεχομένου. Το Freedom House δίνει σκορ 28/100 στο Μπαχρέιν (όσο και στη Σαουδική Αραβία), και τα δύο θεωρούνται “Μη Ελεύθερα.” Τα ΗΑΕ επίσης σκοράρουν παρόμοια. Στην περιοχή, μόνο Ιράν και Συρία είναι χειρότερα. Από την άλλη, χώρες όπως η Εσθονία ή η Ισλανδία, με σκορ κοντά στο 100, δείχνουν το χάσμα αν το Μπαχρέιν ποτέ ανοίξει το Internet του. Η σύγκριση αυτή είναι ευαίσθητη: το κράτος τονίζει τα τεχνολογικά του επιτεύγματα, οι ακτιβιστές τις βαριές του απαγορεύσεις.
• Ψηφιακή Οικονομία και Υπηρεσίες: Η συνδεσιμότητα του Μπαχρέιν συμβάλλει θετικά στην υιοθέτηση ψηφιακών υπηρεσιών. Π.χ., έχει έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς χρήσης ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στη ΜΕΝΑ – οι πολίτες χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές πλατφόρμες για οδηγικές άδειες, λογαριασμούς κ.ο.κ. Ο Δείκτης Ανάπτυξης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του ΟΗΕ είχε κατατάξει το Μπαχρέιν πολύ ψηλά (το 2020, 38ο παγκοσμίως, δεύτερο στη Δ. Ασία μετά τα ΗΑΕ). Ο τομέας fintech αναπτύσσεται: φιλοξενεί διεθνές ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων (Rain), και ήταν από τα πρώτα στον Κόλπο με ρύθμιση open banking. Στο cloud computing, το Μπαχρέιν ήταν η πρώτη αραβική χώρα με εθνική cloud-first πολιτική, προσελκύοντας την Amazon Web Services με τοπική παρουσία. Όλα αυτά το θέτουν μπροστά από πολλές περιφερειακές χώρες (πλην ΗΑΕ) στη χρήση του Internet για οικονομική διαφοροποίηση. Καταναλωτικά, δείκτες όπως η διείσδυση social media (97%) datareportal.com είναι από τα υψηλότερα διεθνώς, ενώ οι Μπαχρέιν είναι φανατικοί e-shoppers για τα δεδομένα της περιοχής. Όλα αυτά δείχνουν ότι το Μπαχρέιν δεν έχει μόνο υποδομή, αλλά τη χρησιμοποιεί αποδοτικά και παραγωγικά.

Για να φανεί η θέση του Μπαχρέιν, ας δούμε αυτή τη σύντομη σύγκριση δεικτών με περιφερειακά και παγκόσμια δεδομένα:

• Διείσδυση στο Διαδίκτυο: Μπαχρέιν ~99% datareportal.com έναντι μέσου όρου αραβικής περιοχής ~70% έναντι παγκόσμιου μέσου όρου ~67% itu.int.
• Διείσδυση Κινητής Τηλεφωνίας: Μπαχρέιν ~156% datareportal.com έναντι μέσου όρου GCC ~130% έναντι παγκοσμίως ~105%.
• Μέση Ταχύτητα Κινητής: Μπαχρέιν ~119 Mbps datareportal.com έναντι μέσου όρου GCC ~75 Mbps έναντι παγκοσμίως ~41 Mbps.
• Μέση Ταχύτητα Σταθερής: Μπαχρέιν ~81 Mbps datareportal.com έναντι παγκοσμίου ~79 Mbps (το Μπαχρέιν παρουσιάζει ταχεία άνοδο, πιθανόν να ξεπεράσει τον παγκόσμιο μέσο όρο).
• Μηνιαίο Κόστος 1GB Δεδομένων: Μπαχρέιν περίπου $0.50 (εκτίμηση) έναντι περιφερειακού μέσου όρου $1.50 έναντι παγκοσμίου μέσου όρου ~$3 (το Μπαχρέιν είναι φθηνότερο).
• Βαθμολογία Ελευθερίας στο Διαδίκτυο: Μπαχρέιν 28/100 (Όχι Ελεύθερο) freedomhouse.org έναντι μέσου όρου MENA (χωρίς Ισραήλ) περίπου ~30/100 έναντι παγκόσμιου μέσου όρου ~50/100.

Το Μπαχρέιν διαπρέπει ξεκάθαρα σε τεχνικούς δείκτες και στην προσιτότητα τιμών, συχνά ξεπερνώντας το βάρος του σε παγκόσμιο επίπεδο. Το βασικό του αδύναμο σημείο σε σύγκριση με τα παγκόσμια πρότυπα είναι το πολιτικό περιβάλλον στο διαδίκτυο.

Συμπερασματικά, όσον αφορά τα benchmarks, το Μπαχρέιν μπορεί δικαίως να ισχυριστεί ότι είναι ηγέτης του διαδικτύου στην περιοχή – διαθέτει μία από τις καλύτερες υποδομές διαδικτύου στον αραβικό κόσμο και έχει επιτύχει στατιστικές συνδεσιμότητας που συναγωνίζονται τις κορυφαίες χώρες παγκοσμίως. Κάτοικος Μπαχρέιν απολαμβάνει εμπειρία διαδικτύου (ταχύτητα και διαθεσιμότητα) παρόμοια με το να ζει σε Νότια Κορέα ή Σιγκαπούρη. Ωστόσο, σε αντίθεση με εκείνες τις χώρες, ο ίδιος κάτοικος αντιμετωπίζει περιορισμούς περιεχομένου περισσότερο όμοιους με αυτούς που βιώνουν χρήστες στην Κίνα. Έτσι, το Μπαχρέιν αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα υποδομών διαδικτύου πρώτου κόσμου με διακυβέρνηση διαδικτύου τρίτου κόσμου ως προς την ανοιχτότητα. Το πώς αξιολογεί κανείς την “επιτυχία” του διαδικτύου στο Μπαχρέιν εξαρτάται από το ποια benchmarks προτεραιοποιεί. Αντικειμενικά, στους περισσότερους ποσοτικούς δείκτες (ταχύτητες, πρόσβαση, προσιτότητα), το Μπαχρέιν τα πηγαίνει εξαιρετικά καλά περιφερειακά και αξιοσημείωτα παγκοσμίως. Σε ποιοτικά μέτρα ανοιχτότητας, υστερεί έναντι των προτύπων των πιο ελεύθερων κοινωνιών.

Πρόσφατες Τάσεις και Προοπτικές Συνδεσιμότητας στο Μπαχρέιν

Το ψηφιακό τοπίο στο Μπαχρέιν συνεχίζει να εξελίσσεται ταχύτατα. Οι πρόσφατες τάσεις δείχνουν ακόμη μεγαλύτερες ταχύτητες, πιο προηγμένες τεχνολογίες και συνεχιζόμενες προσπάθειες ενσωμάτωσης του διαδικτύου σε όλες τις πτυχές της ζωής. Ταυτόχρονα, παρατηρούνται πολιτικές και αγοραστικές αλλαγές καθώς το Μπαχρέιν προσαρμόζεται στις νέες πραγματικότητες. Κοιτώντας μπροστά, το μέλλον της συνδεσιμότητας στο Μπαχρέιν φαίνεται έτοιμο να χτίσει πάνω στα τρέχοντα δυνατά του σημεία. Δείτε τι να περιμένετε και τι να προσέξετε:

• Επέκταση 5G και Πέραν αυτής: Το Μπαχρέιν ήταν ανάμεσα στους πρώτους χρήστες του 5G και από το 2023–2025 τα δίκτυα επεκτείνονται σε βάθος και χωρητικότητα. Οι πάροχοι προσθέτουν περισσότερους σταθμούς 5G (συμπεριλαμβανομένων μέσων συχνοτήτων και ορισμένων δοκιμών mmWave) για βελτίωση κάλυψης και ταχυτήτων. Σε έκθεση εμπειρίας κινητής τηλεφωνίας του Σεπτεμβρίου 2024, η Batelco είχε μικρό προβάδισμα στην εμπειρία κάλυψης 5G με σκορ 7.1/10 στην εμβέλεια opensignal.com. Μέχρι το 2025, το 5G έχει ουσιαστικά καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των κατοικημένων περιοχών με ισχυρό σήμα και η εστίαση μετατοπίζεται στη βελτιστοποίηση της απόδοσης του δικτύου. Οι χρήστες έχουν ήδη δει άλμα στις ταχύτητες – η μέση ταχύτητα κινητής αυξήθηκε +46% μέσα σε ένα έτος (2023) κυρίως χάρη στις 5G βελτιώσεις datareportal.com. Στο άμεσο μέλλον, αναμένεται δενικές ταχύτητες 5G να ανέβουν περαιτέρω (ενδεχομένως να φτάσουν το 1 Gbps σε ιδανικές συνθήκες) και οι μέσες ταχύτητες να συνεχίσουν να αυξάνονται καθώς οι παλαιότεροι χρήστες 3G/4G περνούν σε συσκευές 5G. Το Μπαχρέιν ίσως αρχίσει να εξερευνά τεχνολογίες 5.5G ή προ-6G γύρω στο 2025-2026, ακολουθώντας τον παγκόσμιο ρυθμό. Χάρη στο μικρό του μέγεθος, το Μπαχρέιν αποτελεί ιδανικό εργαστήριο για νέες ασύρματες τεχνολογίες – ίσως δούμε πειραματικές εγκαταστάσεις Wi-Fi 7 σε δημόσιους χώρους ή την εισαγωγή ιδιωτικών δικτύων 5G για βιομηχανίες (έξυπνα λιμάνια, βιομηχανία κ.ά.).
• Αναβαθμίσεις Δικτύου Οπτικής Ίνας: Στο κομμάτι των σταθερών επικοινωνιών, το τρέχον έργο είναι η ολοκληρωτική μετάβαση στην οπτική ίνα. Η BNET (ο εθνικός διαχειριστής δικτύου ευρυζωνικότητας) ανακοίνωσε σχέδια να αντικαταστήσει όλο το παλιό χαλκό με οπτική ίνα τα επόμενα χρόνια developingtelecoms.com. Αυτό σημαίνει ότι τελικά κάθε σπίτι που έχει σταθερή ή DSL θα μεταβεί σε γραμμές οπτικών ινών, διασφαλίζοντας υψηλότερες ταχύτητες για όλους. Μέχρι το Β’ τρίμηνο 2024, το fiber-to-the-home έφτασε στο 60% των νοικοκυριών tra-website-prod-01.s3-me-south-1.amazonaws.com; ο στόχος ίσως είναι να φτάσει σχεδόν το 100% μέχρι το 2026. Αυτό θα επιτρέψει και στις ISP να προσφέρουν συμμετρικές multi-gigabit ταχύτητες όπου χρειάζεται. Θα δούμε πιθανώς 2 Gbps να γίνεται σύνηθες και ίσως νέες προσφορές 5 ή 10 Gbps για επιχειρήσεις ή πολύ απαιτητικούς πελάτες μόλις το backbone με ίνες ολοκληρωθεί. Η επένδυση σε νέα υποθαλάσσια καλώδια (SEA-ME-WE 6 το 2026, 2Africa Pearls πιθανόν το 2024/25) θα αυξήσει μαζικά το διεθνές bandwidth του Μπαχρέιν (το 2Africa λέγεται ότι θα αυξήσει τη χωρητικότητα δεδομένων της χώρας κατά 100x μόλις λειτουργήσει datacenterdynamics.com datacenterdynamics.com). Αυτό διασφαλίζει ότι καθώς οι τοπικές ταχύτητες ανεβαίνουν, το Μπαχρέιν δεν θα αντιμετωπίσει bottlenecks στην πρόσβαση σε παγκόσμιο περιεχόμενο. Επίσης ίσως προκύψουν χαμηλότερα latency routes προς Ευρώπη/Ασία, βελτιώνοντας υπηρεσίες όπως το trading ή το gaming.
• Αναδυόμενες Τεχνολογίες (IoT, Smart City, AI): Με σχεδόν καθολική συνδεσιμότητα, το Μπαχρέιν προωθεί τις λύσεις Internet of Things (IoT) και έξυπνης πόλης. Το πρόγραμμα Vision 2030 περιλαμβάνει ψηφιακό μετασχηματισμό τομέων όπως μεταφορές, υγεία και εκπαίδευση. Αναμένεται να δούμε περισσότερους αισθητήρες IoT στις πόλεις (έξυπνοι σηματοδότες, περιβαλλοντική παρακολούθηση) όλα συνδεδεμένα με τα νέα δίκτυα 5G IoT (που υποστηρίζουν massive machine-type communications). Η υιοθέτηση έξυπνων σπιτιών μάλλον θα ανέβει επίσης – Μπαχρεϊνοί με γρήγορο ίντερνετ εγκαθιστούν συσκευές όπως έξυπνα θερμοστάτες, κάμερες ασφαλείας, και φωνητικούς βοηθούς. Εταιρείες τηλεπικοινωνιών ίσως παρουσιάσουν NB-IoT ή LTE-M δίκτυα αποκλειστικά για IoT αν δεν υπάρχουν ήδη. Επιπλέον, το Μπαχρέιν πειραματίζεται με αυτόνομα οχήματα και drones σε περιορισμένο βαθμό (για παραδόσεις, κτλ), που θα βασίζονται σε σταθερή ασύρματη συνδεσιμότητα. Στο καταναλωτικό κομμάτι, η επόμενη τάση ίσως είναι το cloud gaming και οι AR/VR εφαρμογές – τα χαμηλά latency δίκτυα του Μπαχρέιν τα καθιστούν κατάλληλα για υπηρεσίες όπως Xbox Cloud Gaming ή immersive VR streaming. Ε-πορτς και gaming ίσως αποκτήσουν ώθηση. Οι υπηρεσίες Τεχνητής Νοημοσύνης, όπως chatbots ή AI-driven κυβερνητικές υπηρεσίες, είναι επίσης πιο εύκολα υλοποιήσιμες όταν όλοι είναι online· το ε-κράτος του Μπαχρέιν ίσως ενσωματώσει περισσότερη AI για εικονικούς βοηθούς σε portals.
• Εξελίξεις στην Αγορά: Πιθανές αλλαγές στην αγορά τηλεπικοινωνιών. Οι “μεγάλοι τρεις” πάροχοι λογικά θα συνεχίσουν τον ανταγωνισμό, που ίσως οδηγήσει σε περισσότερες συγχωνεύσεις ή συνεργασίες σε συναφείς υπηρεσίες (π.χ. συνεργασίες με πλατφόρμες streaming, fintech μέσω mobile wallets κλπ). Ήδη είδαμε συνεργασίες telecom+bank (όπως το Beyon Money της Batelco). Η άφιξη του δορυφορικού διαδικτύου προσθέτει μία νέα δυναμική· αν και δεν απειλεί τις μεγάλες ISP, μπορεί να τις ωθήσει να δώσουν έμφαση στην αξιοπιστία και απεριόριστα πακέτα τους. Η TRA πιθανώς θα συνεχίσει τα benchmarking ποιότητας – δημοσιεύει αναφορές για την Ποιότητα Υπηρεσιών που ωθούν τους operators να βελτιστοποιούν τα αδύνατα σημεία τους. Αν κάποιος πάροχος υστερεί π.χ. σε upload speeds ή φροντίδα πελατών, συνήθως ανακοινώνουν νέες επενδύσεις για να φτάσουν τους άλλους. Σε θέματα ρύθμισης, το Μπαχρέιν ίσως ανοίξει νέες φασματικές μπάντες (όπως 6GHz Wi-Fi ή περισσότερα mmWave για 5G) για να καλύψει τη ζήτηση. Τέλος, με το παγκόσμιο ρεύμα προς 6G γύρω στο 2030, το Μπαχρέιν πιθανότατα θα λάβει μέρος σε πρώτες δοκιμές και συζητήσεις όπως έγινε και με το 5G.
• Προσιτότητα και Ψηφιακό Χάσμα: Το Μπαχρέιν μάλλον θα διατηρήσει τη στάση του να κρατά τις υπηρεσίες προσιτές. Ίσως δούμε περαιτέρω πτώση τιμών ή αύξηση δεδομένων στα mobile πακέτα καθώς οι τεχνολογικές δαπάνες πέφτουν – π.χ., το αυριανό entry-level μπορεί να είναι “Απεριόριστα δεδομένα με 10 BD” αν συνεχιστεί η τάση. Προγράμματα ψηφιακής ένταξης θα συνεχιστούν, ώστε οι νέες υπηρεσίες (όπως προηγμένες e-health ή e-learning πλατφόρμες) να είναι προσβάσιμες παντού. Μία μελλοντική πρόκληση είναι ο γηράσκων πληθυσμός – η στροφή των μεγαλύτερων γενεών προς την τεχνολογία θα είναι σημαντική, καθώς οι νεότεροι, πλήρως ψηφιακοί Μπαχρεϊνοί, σταδιακά αντικαθιστούν τους μεγαλύτερους. Άλλη πιθανή ανισότητα είναι η κυβερνοασφάλεια και η ενημέρωση – καθώς όλο και περισσότεροι μπαίνουν online και χρησιμοποιούν υπηρεσίες, το Μπαχρέιν θα χρειαστεί να επενδύσει στην ενημέρωση για την ασφάλεια στο διαδίκτυο, τις διαδικτυακές απειλές κτλ. Μπορεί να δούμε καμπάνιες για προστασία ιδιωτικότητας, λόγω της υψηλής χρήσης social media.
• Διακυβέρνηση Διαδικτύου και Ελευθερία (Προοπτική): Είναι δύσκολο να μιλήσουμε για το μέλλον χωρίς να αναφερθούμε στο αν ο αυστηρός έλεγχος του Μπαχρέιν μπορεί να αλλάξει. Βραχυπρόθεσμα, δεν αναμένεται σημαντική απελευθέρωση της λογοκρισίας. Η κυβέρνηση επιμένει σε αυτή την προσέγγιση από το 2011 και μάλιστα έχει γίνει πιο αποτελεσματική στην επιτήρηση (χρήση spyware). Όμως, η δημόσια απαίτηση για ποιότητα και πρόσβαση είναι υψηλή, οπότε το κράτος δύσκολα θα εφαρμόσει ακραία μέτρα, όπως καθολικά blackouts – πιθανότερο είναι να συνεχίσει με στοχευμένα blockings. Ίσως υπάρξει αυξητική ανοιχτότητα: π.χ. το 2024 το Μπαχρέιν αποκατέστησε διπλωματικές σχέσεις με το Κατάρ, οπότε μπορεί να αρθούν τα blocks σε Καταρινά ΜΜΕ. Επίσης, καθώς η χώρα ενσωματώνεται σε παγκόσμιες cloud πλατφόρμες (AWS κ.α), ίσως να καταστεί τεχνικά δύσκολη η ευρεία λογοκρισία χωρίς παρενέργειες– κάτι που θα αναγκάσει επαναξιολόγηση blanket bans. Συνολικά όμως, οι υποστηρικτές των ψηφιακών δικαιωμάτων δεν βλέπουν μεγάλες αλλαγές έως ότου υπάρξουν ευρύτερες πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Άρα, αναμένεται κάποιου είδους εξισορρόπηση: ανάπτυξη ψηφιακής οικονομίας και διεθνών τεχνολογικών συνεργασιών αφενός, διατήρηση εσωτερικών ελέγχων αφετέρου.
• Μεταπανδημικές Εξελίξεις και Ανθεκτικότητα: Η πανδημία δοκίμασε τα δίκτυα του Μπαχρέιν, τα οποία ανταποκρίθηκαν καλά στην αύξηση της κίνησης. Μία τάση μετά την πανδημία είναι η κουλτούρα υβριδικής εργασίας – πολλές εταιρείες επιτρέπουν απομακρυσμένη ή ευέλικτη εργασία. Η συνδεσιμότητα του Μπαχρέιν το καθιστά εφικτό· ίσως δούμε το Μπαχρέιν να επιχειρεί να προβληθεί ως προορισμός για “ψηφιακούς νομάδες” χάρη στο εξαιρετικό του διαδίκτυο (αν και το καθεστώς visa δεν είναι ακόμη τόσο ευέλικτο όσο αλλού). Τα δίκτυα χτίζονται με ανθεκτικότητα ως προτεραιότητα: πολλαπλά υποθαλάσσια καλώδια, μεγάλη πλεονασματικότητα 5G, κλπ – δίδαγμα της COVID να είσαι έτοιμος για peaks ή καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.

Συνοψίζοντας, το μέλλον του διαδικτύου στο Μπαχρέιν φαίνεται γρήγορο, έξυπνο και βαθιά ενσωματωμένο στην καθημερινότητα και την οικονομία. Οι τάσεις δείχνουν:

• Οι ταχύτητες θα συνεχίσουν να αυξάνονται (χάρη στη οπτική ίνα και το προηγμένο 5G).
• Η πανταχού παρούσα συνδεσιμότητα θα καταστήσει εφικτή τη νέα τεχνολογία (IoT, έξυπνες υπηρεσίες).
• Η τηλεπικοινωνιακή αγορά θα συνεχίσει να καινοτομεί (πιθανώς με νέα πακέτα, περιεχόμενο, fintech).
• Το Μπαχρέιν θα παραμείνει στην κορυφή ή κοντά στην κορυφή των ψηφιακών κατατάξεων.
• Προκλήσεις όπως η κυβερνοασφάλεια και η διατήρηση της προσιτότητας θα διαχειρίζονται ενεργά.

Η ηγεσία του Μπαχρέιν έχει θέσει ρητά στόχους, όπως στη Στρατηγική Ψηφιακής Οικονομίας 2022-2026, να «διπλασιάσει τη συμβολή της ψηφιακής οικονομίας στο ΑΕΠ» και να διασφαλίσει ότι η χώρα παραμένει ηγέτιδα στις ΤΠΕ economymiddleeast.com. Με την πορεία που ακολουθεί, το Μπαχρέιν είναι πιθανό να επιτύχει αυτούς τους στόχους. Το μικρό μέγεθος της χώρας, που κάποτε θα μπορούσε να θεωρηθεί περιορισμός, είναι πλέον ένα πλεονέκτημα που επιτρέπει την ταχύτερη ανάπτυξη προηγμένης τεχνολογίας. Ως αποτέλεσμα, οι πολίτες του Μπαχρέιν μπορούν να προσβλέπουν σε μια ολοένα καλύτερη διαδικτυακή εμπειρία – λήψεις που ολοκληρώνονται σε κλάσματα του δευτερολέπτου, έκρηξη διαδικτυακών υπηρεσιών προσαρμοσμένων στις ανάγκες τους και, ίσως, νέα «μυστικά» που δεν έχουν ακόμη αποκαλυφθεί σχετικά με το τι μπορεί να τους προσφέρει η σύνδεσή τους.

Συμπέρασμα

Η ιστορία του διαδικτύου στο Μπαχρέιν είναι μια ιστορία εντυπωσιακής προόδου και παραδόξου. Από τη μία πλευρά, βλέπουμε ένα μικροσκοπικό νησιωτικό κράτος που έχτισε υποδομή ψηφιακού επιπέδου παγκόσμιας κλάσης, επιτυγχάνοντας σχεδόν καθολική συνδεσιμότητα με απίστευτες ταχύτητες και ανταγωνιστικές τιμές. Οπτικές ίνες διατρέχουν τους δρόμους της χώρας, σήματα 5G καλύπτουν τους ουρανούς της και ουσιαστικά κάθε σπίτι, καφέ και γραφείο είναι συνδεδεμένο με την παγκόσμια ψηφιακή κοινότητα. Το Μπαχρέιν ηγείται της περιφέρειάς του σε πολλά μετρήσιμα χαρακτηριστικά συνδεσιμότητας και στέκεται επάξια δίπλα σε πιο ανεπτυγμένες χώρες σε ό,τι αφορά την τεχνική ποιότητα της πρόσβασης στο διαδίκτυο economymiddleeast.com datareportal.com. Τα οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία είναι εμφανή – πληθυσμός εξοικειωμένος με την τεχνολογία, ακμάζουσες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και μια διαφοροποιημένη οικονομία που καθοδηγείται ολοένα και περισσότερο από τις ΤΠΕ και την καινοτομία.

Από την άλλη, το διαδίκτυο στο Μπαχρέιν λειτουργεί εντός αυστηρά καθορισμένων ορίων. Η έντονη κρατική λογοκρισία και παρακολούθηση σημαίνει ότι ενώ η σύνδεση είναι γρήγορη, το περιεχόμενο μπορεί να φιλτράρεται· ενώ οι χρήστες είναι πολυάριθμοι, οι φωνές τους είναι συχνά επιφυλακτικές. Τα «μυστικά» του διαδικτύου του Μπαχρέιν περιλαμβάνουν αυτή τη διττή πραγματικότητα: Αποκτάς εξαιρετική συνδεσιμότητα, αλλά συνυπάρχει και η κυβερνητική παρακολούθηση στον ψηφιακό χώρο. Είναι ένα ενδιαφέρον μοντέλο ανάπτυξης – το οποίο μελετούν συχνά άλλες χώρες, είτε προς το καλό, είτε προς το κακό.

Ανακεφαλαιώνοντας τα βασικά σημεία αυτής της αναφοράς:

• Υποδομές: Το Μπαχρέιν διαθέτει εκτεταμένα δίκτυα οπτικών ινών που φτάνουν στη πλειονότητα των νοικοκυριών και έχει εγκαταστήσει 5G σε εθνική κλίμακα, καθιστώντας το γρήγορο διαδίκτυο διαθέσιμο σχεδόν παντού tra-website-prod-01.s3-me-south-1.amazonaws.com bahrainesim.com. Τα παλιά δίκτυα (DSL, χάλκινα καλώδια τηλεφώνου) εγκαταλείπονται σταδιακά υπέρ της οπτικής ίνας και των προηγμένων ασύρματων τεχνολογιών, εξασφαλίζοντας μελλοντική δυναμική.
• Πάροχοι: Την αγορά κυριαρχούν οι Batelco, STC και Zain, οι τρεις μεγαλύτερες τηλεπικοινωνιακές εταιρείες, των οποίων ο ανταγωνισμός ενισχύει τις συνεχείς αναβαθμίσεις και προωθητικές ενέργειες. Επιπλέον, πάνω από δώδεκα μικρότεροι πάροχοι Ίντερνετ εξυπηρετούν εξειδικευμένες και επιχειρηματικές ανάγκες, υπό την ρυθμιστική επιτήρηση της TRA που προωθεί τον ανταγωνισμό en.wikipedia.org bahrainesim.com.
• Προσιτότητα: Οι υπηρεσίες διαδικτύου στο Μπαχρέιν είναι προσιτές σε σχέση με το εισόδημα και από τις φθηνότερες στον Κόλπο. Μεγάλα πακέτα δεδομένων κινητής τηλεφωνίας και λογικές τιμές στα πακέτα σταθερού διαδικτύου για το σπίτι επιτρέπουν στη πλειοψηφία των πολιτών να συνδεθεί online χωρίς οικονομική επιβάρυνση freedomhouse.org. Αυτή η συμπερίληψη στο κόστος βοήθησε ώστε η διείσδυση να φτάσει στο 99%.
• Χρήση: Ουσιαστικά όλοι είναι online, από νέους στο TikTok μέχρι επιχειρήσεις σε cloud πλατφόρμες. Τα επίπεδα χρήσης του διαδικτύου στο Μπαχρέιν είναι σχεδόν ομοιόμορφα σε όλες τις δημογραφικές ομάδες – πραγματική απόδειξη ψηφιακής συμπερίληψης. Η ενασχόληση με τα social media είναι στα ύψη και ο μέσος χρήστης απολαμβάνει πλούσια ψηφιακή ζωή, από ψυχαγωγία streaming μέχρι ηλεκτρονικές συναλλαγές με το κράτος newsofbahrain.com newsofbahrain.com.
• Λογοκρισία & Δικαιώματα: Παρά τις ψηφιακές προόδους, η ελευθερία του διαδικτύου είναι αυστηρά περιορισμένη. Η κυβέρνηση φιλτράρει ιστότοπους (πολιτικού περιεχομένου, μέσα ενημέρωσης και ορισμένους πολιτιστικούς ιστότοπους) freedomhouse.org και παρακολουθεί στενά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι χρήστες ασκούν αυτολογοκρισία, γνωρίζοντας ότι οι νομικές κυρώσεις για διαδικτυακό λόγο αποτελούν πραγματικό κίνδυνο freedomhouse.org freedomhouse.org. Το διαδίκτυο του Μπαχρέιν, έτσι, λειτουργεί σε ένα κλίμα επιφύλαξης, ακόμη και ενώ ενισχύει τη συνδεσιμότητα.
• Ψηφιακή Συμπερίληψη: Το Μπαχρέιν έχει λάβει ενεργά μέτρα ώστε κανείς να μην μείνει εκτός διαδικτύου – από την ένταξη της ψηφιακής παιδείας στην εκπαίδευση μέχρι την παροχή προσβάσιμων e-services και επιδοτούμενων πακέτων για όσους το έχουν ανάγκη bahrain.bh freedomhouse.org. Αυτές οι ενέργειες έχουν περιορίσει σε μεγάλο βαθμό το ψηφιακό χάσμα· σχεδόν όλα τα κοινωνικά στρώματα συμμετέχουν στον online κόσμο, μια αξιέπαινη επίδοση.
• Δορυφορικό Διαδίκτυο: Νέοι παίκτες όπως το Starlink έχουν εισέλθει στην αγορά του Μπαχρέιν, προσφέροντας δορυφορικό ίντερνετ για εξειδικευμένες χρήσεις (ναυτιλία, εφεδρεία, απομακρυσμένη πρόσβαση) techmgzn.com techmgzn.com. Δεν έχει γίνει mainstream, αλλά προσθέτει στις επιλογές συνδεσιμότητας του Μπαχρέιν και υπογραμμίζει τη θέση του ως συνδεμένου κόμβου.
• Διεθνής θέση: Το Μπαχρέιν συγκρίνεται πολύ ευνοϊκά με διεθνή standards όσον αφορά στις υποδομές και την πρόσβαση – συγκαταλέγεται στις κορυφαίες χώρες σε ό,τι αφορά ταχύτητα και διείσδυση global-relocate.com datareportal.com. Είναι ηγέτης των ΤΠΕ στη περιοχή του, αν και παρουσιάζει υστέρηση στο άνοιγμα και την ελευθερία του διαδικτύου. Οι υψηλές βαθμολογίες της χώρας σε δείκτες ανάπτυξης economymiddleeast.com καταδεικνύουν ότι θα συνεχίσει να αποτελεί μελέτη περίπτωσης για το πώς χτίζεται ένα ψηφιακό έθνος.
• Τάσεις & Μέλλον: Κοιτώντας μπροστά, το Μπαχρέιν βρίσκεται σε πορεία να ενισχύσει περαιτέρω τα δίκτυά του (ακόμη ταχύτερο 5G, περισσότερη κάλυψη οπτικών ινών), να αξιοποιήσει νέες τεχνολογίες (IoT, έξυπνες πόλεις) και να εμβαθύνει το ρόλο του διαδικτύου στην καθημερινή ζωή (από fintech έως e-health). Εκτός απροόπτου, η συνδεσιμότητα θα βελτιωθεί κι άλλο και η χρήση θα ενσωματωθεί ακόμη περισσότερο στην οικονομία. Το μεγαλύτερο ερωτηματικό αφορά το αν η ρυθμιστική στάση στην πρόσβαση σε περιεχόμενο θα εξελιχθεί ή θα παραμείνει ως έχει καθώς η κοινωνία γίνεται όλο και πιο ψηφιακή.

Για τους αναγνώστες εντός και εκτός Μπαχρέιν, η ιστορία του διαδικτύου της χώρας προσφέρει ενδιαφέρουσες γνώσεις. Δείχνει πώς μια μικρή χώρα αξιοποίησε την τεχνολογία και την πολιτική για να πραγματοποιήσει άλμα στο ψηφιακό μέλλον, πετυχαίνοντας ορόσημα στην προσβασιμότητα και την ταχύτητα που ακόμη κυνηγούν μεγαλύτερα κράτη. Παράλληλα όμως, αναδεικνύεται η δυναμική μεταξύ συνδεσιμότητας και ελέγχου – πώς η δύναμη του ίντερνετ μπορεί να διοχετεύεται αλλά και να συγκρατείται από την κρατική παρέμβαση.

Αυτό που δεν σας λένε για τη σύνδεσή σας στο Μπαχρέιν, ίσως, είναι ότι αποτελεί προϊόν σκόπιμου σχεδιασμού: η αστραπιαία ταχύτητα είναι αποτέλεσμα σχεδίου, όπως και οι περιορισμοί στο τι μπορείτε να έχετε πρόσβαση. Καθώς το Μπαχρέιν προχωρά προς τα εμπρός, η πρόκλησή του θα είναι να διατηρήσει την εμπιστοσύνη των συνδεδεμένων πολιτών του – προσδίδοντας τα οφέλη του εκσυγχρονισμού, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει τις φιλοδοξίες για μεγαλύτερη διαφάνεια που αναπόφευκτα φέρνει μια εξαιρετικά διασυνδεδεμένη κοινωνία.

Ένα πράγμα είναι σίγουρο: το διαδίκτυο του Μπαχρέιν είναι δυναμικό και γεμάτο αντιθέσεις, όμως ήρθε για να μείνει ως η ραχοκοκαλιά του παρόντος και του μέλλοντος του έθνους. Είτε κατεβάζετε μια ταινία με 1 Gbps, κάνετε βιντεοκλήση από ένα ντάου έξω από την ακτή μέσω δορυφόρου, είτε σκρολάρετε πάνω από προσεχτικά επιλεγμένες ροές ειδήσεων – είστε μέρος της πολύπλοκης, εξελισσόμενης ιστορίας της συνδεσιμότητας στο Βασίλειο του Μπαχρέιν. Και τώρα, πολλά από αυτά τα «μυστικά» πίσω από αυτήν την εμπειρία έχουν αποκαλυφθεί.

Πηγές: Οι πληροφορίες σε αυτή την αναφορά συλλέχθηκαν από μια ποικιλία αξιόπιστων πηγών, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιευμάτων της TRA του Μπαχρέιν, παγκόσμιων ψηφιακών εκθέσεων, της έκθεσης Freedom on the Net του Freedom House και ειδησεογραφικών άρθρων. Τα βασικά δεδομένα για τη διείσδυση και τις ταχύτητες αντλήθηκαν από το DataReportal και το Ookla (στοιχεία αρχών 2024) datareportal.com datareportal.com. Παραδείγματα κοστολόγησης προήλθαν από επίσημες λίστες και αναλύσεις ISP batelco.com stc.com.bh, ενώ λεπτομέρειες για λογοκρισία και ψηφιακά δικαιώματα αναφέρθηκαν από το Freedom House και άλλες εκθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων freedomhouse.org freedomhouse.org. Αυτές οι αναφορές παρέχονται σε όλο το κείμενο για την τεκμηρίωση των πραγματικών δηλώσεων που γίνονται. Ο συνδυασμός αυτός προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα του διαδικτύου του Μπαχρέιν για το 2024–2025. Απολαύστε τη γρήγορη σύνδεσή σας – και πλοηγηθείτε σε αυτήν συνετά! datareportal.com freedomhouse.org