LIM Center, Aleje Jerozolimskie 65/79, 00-697 Warsaw, Poland
+48 (22) 364 58 00

Επιχείρηση Midnight Hammer: Πώς τα αόρατα βομβαρδιστικά, τα μαχητικά και οι βόμβες διάτρησης καταφυγίων εξάλειψαν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν

Επιχείρηση Midnight Hammer: Πώς τα αόρατα βομβαρδιστικά, τα μαχητικά και οι βόμβες διάτρησης καταφυγίων εξάλειψαν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν

Operation Midnight Hammer: How Stealth Bombers, Fighters, and Bunker Busters Obliterated Iran’s Nuclear Sites

21–22 Ιουνίου 2025 – Σε μια μαζική νυχτερινή επίθεση, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξαπέλυσαν έναν συντονισμένο βομβαρδισμό στα πιο οχυρωμένα πυρηνικά συγκροτήματα του Ιράν – Fordow, Natanz και Isfahan – με την κωδική ονομασία Επιχείρηση Midnight Hammer (Σφυρί του Μεσονυκτίου). Αυτή η πρωτοφανής επίθεση, που πραγματοποιήθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της 22ης Ιουνίου τοπική ώρα, συνέβαλε στη σύμπραξη των πλέον προηγμένων αόρατων βομβαρδιστικών της Αμερικής, συνοδευτικών μαχητικών, ναυτικών πυρών και εξειδικευμένων πυρομαχικών σε μια άκρως οργανωμένη επιχείρηση airandspaceforces.com twz.com. Αξιωματούχοι των ΗΠΑ επιβεβαίωσαν ότι τα πλήγματα «εξαφάνισαν» τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν twz.com καταστρέφοντας κρίσιμες υποδομές εμπλουτισμού βαθιά θαμμένες. Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι «ένα πλήρες φορτίο βομβών ρίχθηκε στην κύρια τοποθεσία, Fordow», διαβεβαίωσε πως «όλα τα αεροσκάφη επιστρέφουν ασφαλή» και τόνισε ότι «δεν υπάρχει άλλος στρατός στον κόσμο που να μπορούσε να το πετύχει αυτό» en.wikipedia.org. Αυτή η ανάλυση εξετάζει κάθε πλατφόρμα και μονάδα που συμμετείχε – από B-2 Spirit αόρατα βομβαρδιστικά και F-22/F-35 μαχητικά έως πυραύλους Tomahawk και μονάδες κυβερνοπολέμου – και πώς συνδυάστηκαν για να δώσουν ένα ιστορικό πλήγμα στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Αόρατα Βομβαρδιστικά: B-2 Spirit με Τεράστιες Βόμβες Διάτρησης Καταφυγίων

Η αιχμή του δόρατος της επίθεσης ήταν ένας σχηματισμός επτά αόρατων βομβαρδιστικών B-2 Spirit από την 509η Πτέρυγα Βομβαρδιστικών της βάσης Whiteman. Αυτά τα βομβαρδιστικά τύπου flying-wing πέρασαν απαρατήρητα στον εναέριο χώρο του Ιράν, αξιοποιώντας το χαμηλό τους ίχνος στα ραντάρ για να αποφύγουν την πρόωρη ανίχνευση twz.com. Κάθε B-2 ήταν φορτωμένο με ένα ζεύγος από τις βαρύτερες συμβατικές βόμβες της Αεροπορίας – τις GBU-57A/B Massive Ordnance Penetrator (MOP) – σημειώνοντας την πρώτη επιχειρησιακή χρήση αυτού του όπλου twz.com. Η MOP έχει μήκος 6,25 μέτρα, ζυγίζει 13.600 κιλά και μπορεί να διαπεράσει πάνω από 30 μέτρα ενισχυμένου σκυροδέματος πριν εκραγεί reddit.com. Τα B-2 μπορούν να μεταφέρουν μόνο δύο τέτοιες τεράστιες βόμβες, γι’ αυτό απαιτήθηκαν τουλάχιστον επτά B-2 για να εκτελέσουν το σύνολο των 14 MOP που χρησιμοποιήθηκαν στην επίθεση airandspaceforces.com. Ερχόμενα από το Μιζούρι, τα B-2 εκτέλεσαν μια 18ωρη πτήση προς το στόχο με ελάχιστες ραδιοεπικοινωνίες, τηρώντας αυστηρή μυστικότητα twz.com. Σε ένα εντυπωσιακό κατόρθωμα παγκόσμιας εμβέλειας, δεν χρειάστηκαν καμία προωθημένη βάση (όπως η Diego Garcia) γι’ αυτή την αποστολή – αντ’ αυτού ανεφοδιάστηκαν πολλές φορές εν πτήσει από αεροσκάφη-τάνκερ κατά τη διαδρομή airandspaceforces.com. Αυτή η μαραθώνια επιχείρηση ήταν στην πραγματικότητα η μεγαλύτερη σε κλίμακα πολεμική αποστολή B-2 στην αμερικανική ιστορία και η δεύτερη μεγαλύτερη σε διάρκεια πτήση B-2 που έχει γίνει ποτέ twz.com twz.com, ξεπερνώμενη μόνο από τις αποστολές μετά τις 11/9. Καθώς προσέγγιζαν το Ιράν, τα B-2 χωρίστηκαν για να πλήξουν δύο οχυρωμένους στόχους: το καταφύγιο εμπλουτισμού ουρανίου Fordow (θαμμένο κάτω από βουνό) και την εγκατάσταση Natanz. Γύρω στις 2:10 π.μ. τοπική ώρα Ιράν, το πρώτο B-2 έριξε τις πρώτες MOP στο Fordow, με τα επόμενα βομβαρδιστικά σε διάστημα λίγων λεπτών να πλήττουν τους δικούς τους στόχους twz.com twz.com. Συνολικά, 14 Massive Ordnance Penetrators έπληξαν τα Fordow και Natanz, προκαλώντας μαζικές υπόγειες καταστροφές και σφραγίζοντας σπηλιές και καταφύγια twz.com twz.com.

Για τη μέγιστη αιφνιδίαση και την υπερνίκηση της εκτεταμένης αντιαεροπορικής άμυνας του Ιράν, η επιχείρηση B-2 ενσωμάτωσε ευφυείς τακτικές παραπλάνησης. Λίγο πριν το χτύπημα, τουλάχιστον έξι B-2 παρατηρήθηκαν να πετούν δυτικά προς τον Ειρηνικό – μια κίνηση – αντιπερισπασμός που ξεγέλασε τους παρατηρητές, κάνοντάς τους να πιστέψουν ότι τα βομβαρδιστικά κατευθύνονται στη Γκουάμ για αποστολή ρουτίνας airandspaceforces.com. Αυτό το τέχνασμα (σχεδιασμένο από μερικούς μόνο εκ των έσω στην Ουάσιγκτον και στο CENTCOM στην Τάμπα) απέσπασε με επιτυχία την προσοχή twz.com twz.com, ενώ το αληθινό πλήγμα των επτά B-2 πέταξε ανατολικά πάνω από τον Ατλαντικό και τη Μεσόγειο, κυριολεκτικά και μεταφορικά «κάτω από τα ραντάρ». Ως αποτέλεσμα της τεχνολογίας stealth και της έκπληξης, η ιρανική ρανταρική κάλυψη αχρηστεύτηκε πλήρως. Ούτε ένα ραντάρ δεν εντόπισε τα αμερικανικά αεροσκάφη, δεν απογειώθηκε κανένα ιρανικό μαχητικό, ούτε ερρίφθησαν πυρά εναντίον τους κατά τη διάρκεια της επιχείρησης twz.com twz.com. «Τα B-2 των ΗΠΑ έπληξαν βαθιά μέσα στο Ιράν χωρίς να εντοπιστούν. Ούτε ένα σήμα ραντάρ, καμία αντίδραση από μαχητικά, χωρίς πυρά», σημείωσε αξιωματούχος των ΗΠΑ, τονίζοντας ότι καμία άλλη χώρα δεν θα μπορούσε να εκτελέσει τέτοια επιχείρηση twz.com.

Συνοδεία Μαχητικών & SEAD: F-22, F-35 και F-16 Υποβαθμίζουν την Απειλή

Για την προστασία των B-2 κατά την είσοδο και έξοδο τους, κινητοποιήθηκε μια «σύνθεση μαχητικών τέταρτης και πέμπτης γενιάς» που συνδέθηκε με τα βομβαρδιστικά πλησιάζοντας το Ιράν twz.com. Αυτή η δύναμη συνοδείας περιλάμβανε τα κορυφαία αόρατα μαχητικά της USAF – F-22 Raptor – καθώς και τα F-35 Lightning II πολλαπλών ρόλων και άλλα τακτικά αεροσκάφη. Πολλαπλά F-22 από την 1η Πτέρυγα Μαχητικών (Langley-Eustis, VA) είχαν μετασταθμεύσει μυστικά στην Ευρώπη (RAF Lakenheath, ΗΒ) στις 18 Ιουνίου airandspaceforces.com, τυπικό ενδιάμεσο σταθμό προς τη Μέση Ανατολή. Το F-22, η κορυφαία αεροπορική πλατφόρμα υπεροχής των ΗΠΑ, προοριζόταν να «καθαρίσει» τον εναέριο χώρο από ιρανικά αεροσκάφη. Στην αποστολή αυτή, οι Raptors πιθανότατα καθιέρωσαν αποστολές εναέριας περιπολίας και εξασφάλισαν αεροπορική κυριαρχία εμπροσθοφυλακής, αν και η ιρανική αεροπορία δεν κατάφερε να αντιδράσει έγκαιρα twz.com.

Μαζί με τα F-22, συμμετείχαν και F-35, προσφέροντας stealth και προηγμένους αισθητήρες στη μάχη. Αυτά τα μαχητικά πέμπτης γενιάς ενήργησαν ως «μάτια και αυτιά» στον εναέριο χώρο, ανιχνεύοντας απειλές και μπλοκάροντας εχθρικά συστήματα. Καθώς το πακέτο προσέγγιζε τον εναέριο χώρο του Ιράν, οι συνοδευτικά μαχητικά προηγήθηκαν σε μεγάλο ύψος και ταχύτητα – με σκοπό «να ‘σαρώσουν μπροστά από το πακέτο’ για εχθρικά μαχητικά και απειλές αντιαεροπορικών πυραύλων», σύμφωνα με τον στρατηγό Dan Caine, πρόεδρο του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων airandspaceforces.com twz.com. Επιπλέον, η Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ είχε προ-μεταφέρει ειδικά αεροσκάφη για αποστολές Wild Weasel και ηλεκτρονικού πολέμου. Μεταξύ αυτών υπήρχαν κατά πάσα πιθανότητα τα F-16CJ Viper με δυνατότητα SEAD (καταστολή αντίπαλης αεράμυνας) και τα EA-18G Growler του Αμερικανικού Ναυτικού για ηλεκτρονικές παρεμβολές airandspaceforces.com twz.com. Αν και οι επίσημοι δεν επιβεβαίωσαν δημόσια κάθε πλατφόρμα, πηγή άμυνας σημείωσε ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν «μαχητικά F-16 Wild Weasel και αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου EA-18 του Ναυτικού στην περιοχή» γι’ αυτό τον σκοπό airandspaceforces.com.

Καθώς τα B-2 πλησίαζαν στους στόχους τους, αυτό το “πακέτο προστασίας” εξαπέλυσε πυραύλους υψηλής ταχύτητας κατά ραντάρ (HARMs) για να καταστρέψει ή να τυφλώσει τα εναπομείναντα ραντάρ του Ιράν airandspaceforces.com airandspaceforces.com. «Το αμερικανικό πακέτο προστασίας χρησιμοποίησε όπλα υψηλής ταχύτητας καταστολής για να διασφαλίσει την ασφαλή διέλευση του πακέτου επίθεσης, ενώ τα μαχητικά πραγματοποίησαν προληπτικά κατασταλτικά πυρά κατά κάθε πιθανής ιρανικής απειλής από το έδαφος προς τον αέρα», εξήγησε ο Στρατηγός Caine airandspaceforces.com. Αυτό πιθανώς περιλάμβανε πυραύλους AGM-88E AARGM που καθοδηγούνται από τα ραντάρ SAM του Ιράν. Μάλιστα, υπήρξαν αναφορές για «μερικά από τα πιο έντονα και ευρείας φάσματος ηλεκτρονικά παρεμβολή του πολέμου» που κάλυψαν τις επικοινωνίες και τα ραντάρ του Ιράν κατά τη διάρκεια της επίθεσης twz.com twz.com – μια σαφής ένδειξη ότι αμερικανικές μονάδες ηλεκτρονικού πολέμου (ενδεχομένως και EA-18G Growlers ή εξειδικευμένα αεροσκάφη EC-130H Compass Call) αποδυνάμωναν ενεργά τους ιρανικούς αισθητήρες και τα δίκτυα διοίκησης. Χάρη σε αυτά τα μέτρα, το ολοκληρωμένο αντιαεροπορικό σύστημα του Ιράν – ήδη «βαριά παρακμιασμένο από τις συνεχιζόμενες ισραηλινές επιθέσεις» την προηγούμενη εβδομάδα reddit.com airandspaceforces.com – δεν κατάφερε ποτέ να εμπλέξει τα αμερικανικά μαχητικά που προσέγγιζαν. Τα μαχητικά που συνόδευαν τα βομβαρδιστικά ανέφεραν καμία παρενόχληση από ιρανικά αναχαιτιστικά ή πυραύλους twz.com. Σύμφωνα με τα λόγια του Caine, το χτύπημα εκτελέστηκε «άψογα» με πλήρη αιφνιδιασμό: Τα ιρανικά μαχητικά «δεν απογειώθηκαν, και φαίνεται ότι τα ιρανικά συστήματα surface-to-air δεν μας είδαν ποτέ» twz.com.

Όπλα Ακριβείας: Bunker Busters, Πύραυλοι Cruise και Έξυπνες Βόμβες

Η αμερικανική δύναμη κρούσης χρησιμοποίησε μια σειρά εξειδικευμένων συστημάτων οπλισμού για να καταστρέψει τις τρεις στοχευμένες πυρηνικές εγκαταστάσεις. Συνολικά, περίπου 75 καθοδηγούμενα με ακρίβεια πυρομαχικά χρησιμοποιήθηκαν κατά των ιρανικών εγκαταστάσεων twz.com twz.com. Στην αιχμή της επίθεσης ήταν οι GBU-57 MOP βόμβες διάτρησης καταφυγίων που έριξαν τα B-2, όπως περιγράφηκε νωρίτερα. Δεκατέσσερις από αυτούς τους τεράστιους διατρητές καταπλάκωσαν κρίσιμες υπόγειες αίθουσες στις εγκαταστάσεις Fordow και Natanz, καταρρίπτοντας δίκτυα σηράγγων και θαλάμους φυγοκεντρητών κάτω από τόνους ερειπίων twz.com twz.com. Αμερικανοί αξιωματούχοι εκτίμησαν ότι το Fordow – η βαθύτερη υπόγεια εγκατάσταση εμπλουτισμού του Ιράν – ουσιαστικά «βγήκε εκτός λειτουργίας» από πολλαπλά άμεσα πλήγματα twz.com twz.com.

Εν τω μεταξύ, ο τρίτος στόχος – η μονάδα μετατροπής ουρανίου Isfahan – δέχθηκε επίθεση με διαφορετική προσέγγιση. Περίπου στις 5:00 μ.μ. ώρα Ανατολικών ΗΠΑ (λίγα λεπτά πριν τα B-2 πλήξουν τα άλλα σημεία), οι ΗΠΑ εκτόξευσαν «περισσότερους από δύο ντουζίνες» πυραύλους cruise Tomahawk στην εγκατάσταση του Isfahan twz.com. Οι Tomahawk αυτοί, κάθε ένας GPS-καθοδηγούμενος υποηχητικός πύραυλος cruise με εμβέλεια πάνω από 1.000 μίλια, εκτοξεύτηκαν από ένα αμερικανικό υποβρύχιο του Πολεμικού Ναυτικού στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Οι αξιωματούχοι δεν κατονόμασαν το πλοίο, αλλά μόνο τα τέσσερα υποβρύχια κατευθυνόμενων πυραύλων κλάσης Ohio (SSGNs) του Ναυτικού έχουν τη δυνατότητα μιας τέτοιας μαζικής ομοβροντίας (έως και 154 Tomahawk) twz.com twz.com. Η εκτόξευση από το υποβρύχιο διασφάλισε ότι το χτύπημα στο Isfahan θα ήταν σχεδόν ταυτόχρονο με τα πλήγματα από αέρος στα Fordow και Natanz – ένας συντονισμένος συγχρονισμός για τη μέγιστη σύγχυση και αιφνιδιασμό. Μάλιστα, οι Tomahawk προγραμματίστηκαν ώστε να είναι «οι τελευταίοι που θα πλήξουν το Isfahan ώστε να διατηρήσουμε το στοιχείο του αιφνιδιασμού σε όλη τη διάρκεια της επιχείρησης», επεσήμανε ο Στρατηγός Caine twz.com. Γύρω στις 2:15–2:35 π.μ. τοπική ώρα, καθώς οι βόμβες MOP διαπερνούσαν τους δύο πρώτους στόχους, πάνω από δύο ντουζίνες Tomahawk έπληξαν το Isfahan, ισοπεδώνοντας την υπέργεια υποδομή και κάθε επιφανειακή υπόγεια εγκατάσταση twz.com twz.com.

Άλλα όπλα ακριβείας πιθανότατα χρησιμοποιήθηκαν επίσης από τα αμερικανικά μαχητικά που εκτελούσαν υποστηρικτικούς ρόλους. Για παράδειγμα, τα F-16CJ Viper και F/A-18 Growler που εκτόξευαν τους AGM-88 HARM/AARGM συνέβαλαν σε αρκετά από τα «75 PGM» πλήγματα, στοχεύοντας τα ραντάρ αντιαεροπορικής άμυνας του Ιράν ακριβώς πριν και κατά τη διάρκεια της επίθεσης twz.com. Τα μαχητικά συνοδείας ίσως έφεραν επίσης μικρότερες βόμβες JDAM ακριβείας ή όπλα πλεύσης SDB (Small Diameter Bomb) για την ταχεία καταστροφή κινητών εκτοξευτών πυραύλων ή μπαταριών αεράμυνας αν προσπαθούσαν να εμπλακούν. Ωστόσο, επειδή τα ιρανικά συστήματα αεράμυνας αιφνιδιάστηκαν και πρακτικά τυφλώθηκαν, το μεγαλύτερο μέρος της καταστροφής προήλθε από τα προσχεδιασμένα όπλα: τους διατρητές καταφυγίων από αέρα και τους πυραύλους cruise από θαλάσσης.

Αξίζει να σημειωθεί ο εξαιρετικός συντονισμός που απαιτήθηκε ώστε να συγχρονιστούν διαφορετικά είδη πυρομαχικών. Οι ρίψεις βομβών των B-2 και τα πλήγματα των Tomahawk έπρεπε να υπολογιστούν μέσα σε ένα ασφυκτικό χρονικό παράθυρο ώστε η ιρανική ηγεσία να μην έχει καμία προειδοποίηση ή χρόνο να αποκρύψει κρίσιμες υποδομές. «Και οι τρεις ιρανικοί στόχοι πυρηνικών υποδομών επλήγησαν μεταξύ 6:40 μ.μ. και 7:05 μ.μ. ώρα Ανατολικών ΗΠΑ — περίπου 2:10 με 2:35 π.μ. ώρα Ιράν», επιβεβαίωσε ο Πρόεδρος των Μικτών Επιτελείων twz.com twz.com. Παρέχοντας ένα ταυτόχρονο τελειωτικό χτύπημα, οι ΗΠΑ διασφάλισαν τη μέγιστη ζημιά στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν με μία και μόνο επίθεση.

Ο Ρόλος του Ναυτικού των ΗΠΑ: Αεροπλανοφόρα, Υποβρύχια και Αντιτορπιλικά σε Επιφυλακή

Το Πολεμικό Ναυτικό των Ηνωμένων Πολιτειών συμμετείχε σε βάθος στην υποστήριξη και την εκτέλεση των επιθέσεων στο Ιράν, προσφέροντας τόσο την πλατφόρμα εκτόξευσης για τους πυραύλους cruise όσο και μια ομπρέλα άμυνας στην περιοχή. Η πιο άμεση συμβολή του Ναυτικού προήλθε από ένα υποβρύχιο κατευθυνόμενων πυραύλων (πιθανότατα κλάσης Ohio – SSGN) που εξαπέλυσε τη σαλαβό Tomahawk στο στόχο του Isfahan twz.com twz.com. Τα συγκεκριμένα SSGN – μετατροπές των πυρηνοκίνητων υποβρυχίων Ohio – είναι οπλισμένα με έως και 154 Tomahawk το καθένα και μπορούν να εξαπολύσουν τεράστια ισχύ πυρός από κρυφές θέσεις κάτω από το νερό. Εκτοξεύοντας από κάποιο σημείο στη Θάλασσα της Αραβίας ή τον Κόλπο του Ομάν, το πλήγμα του αμερικανικού υποβρυχίου συντονίστηκε ώστε να χτυπήσει το Isfahan στιγμές μετά τα χτυπήματα των B-2 στο Fordow και το Natanz, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Με τη χρήση μίας διακριτικής, υποβρύχιας πλατφόρμας, το Ναυτικό διασφάλισε τον αιφνιδιασμό και μείωσε τον κίνδυνο να εντοπιστεί ή να προληφθεί η εκτόξευση από τις ιρανικές δυνάμεις. Εκπρόσωποι του Πενταγώνου επισήμαναν ότι κανένα άλλο ναυτικό μέσο δεν θα μπορούσε να εκτοξεύσει «πάνω από δύο ντουζίνες» πυραύλους cruise κατά στόχων ξηράς τόσο γρήγορα, υπογραμμίζοντας ότι η χρήση του Ohio SSGN ήταν καθοριστική twz.com.

Εκτός από το υποβρύχιο, μια ομάδα κρούσης αεροπλανοφόρου μετακινήθηκε σε θέση για να υποστηρίξει την επιχείρηση. Το USS Nimitz (CVN-68) και τα συνοδευτικά πολεμικά του πλοία έσπευσαν στην περιοχή ευθύνης της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ τις ημέρες που προηγήθηκαν της επίθεσης airandspaceforces.com. Ενώ τα αεροσκάφη του αεροπλανοφόρου δεν χρειάστηκε να πραγματοποιήσουν βομβαρδισμούς στους πυρηνικούς στόχους (χάρη στη συμμετοχή των B-2 και του υποβρυχίου στις επιθέσεις), η αεροπορική πτέρυγα του αεροπλανοφόρου ήταν πιθανόν σε κατάσταση ύψιστου συναγερμού. Τα μαχητικά F/A-18E/F Super Hornet και τα EA-18G Growler του Nimitz παρείχαν ταχεία περιφερειακή δύναμη αντίδρασης – για παράδειγμα, για την εκτέλεση περιπολιών εναέριας μάχης ή αποστολών ηλεκτρονικού παρεμβολής αν ιρανικά αεροσκάφη ή πύραυλοι απειλούσαν αμερικανικά μέσα. Μάλιστα, οι εξειδικευμένοι στην ηλεκτρονική επίθεση των Μοιρών VAQ του Ναυτικού (που επιχειρούν με Growler) ήταν σχεδόν βέβαιο ότι συμμετείχαν στο πακέτο υποστήριξης της επιχείρησης, χρησιμοποιώντας ισχυρές κάψουλες παρεμβολής ALQ-99 για να διαταράξουν ιρανικά ραντάρ και επικοινωνίες κατά τα κρίσιμα λεπτά της επίθεσης twz.com. Τα επιφανειακά πλοία μάχης στην περιοχή, όπως οι αντιτορπιλικά κλάσης Arleigh Burke και καταδρομικά κλάσης Ticonderoga, διαδραμάτισαν επίσης ζωτικό υποστηρικτικό ρόλο. Αυτά τα πλοία με το σύστημα Aegis βρίσκονταν σε ετοιμότητα στον Περσικό Κόλπο και γύρω από αυτόν, παρέχοντας αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα για βάσεις και συμμάχους των ΗΠΑ – ένα απαραίτητο μέτρο, καθώς το Ιράν ή οι συνεργάτες του ενδεχομένως να αντεκδικούν με βαλλιστικούς πυραύλους ή μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Νωρίτερα στη σύγκρουση, τα αντιτορπιλικά του Αμερικανικού Ναυτικού είχαν ήδη βοηθήσει στην αναχαίτιση ιρανικών πυραύλων που στόχευαν το Ισραήλ airandspaceforces.com airandspaceforces.com. Τώρα, αμέσως μετά τις επιθέσεις, αυτά τα πολεμικά πλοία ήταν έτοιμα να καταρρίψουν κάθε ιρανικό βλήμα που θα εκτοξευόταν εναντίον αμερικανικών δυνάμεων.

Αν και δεν χρησιμοποιήθηκαν άμεσα για την εκτόξευση Tomahawk σε αυτή την επίθεση, τα καταδρομικά και αντιτορπιλικά του Ναυτικού ήταν πιθανότατα εξοπλισμένα και έτοιμα για μελλοντικές αποστολές. Θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν επιπλέον επιθέσεις Tomahawk αν εμφανίζονταν νέοι στόχοι ή αν οι ιρανικές εγκαταστάσεις απαιτούσαν δεύτερο κύμα. Η παρουσία πολλαπλών πλατφορμών του Αμερικανικού Ναυτικού – από αεροπλανοφόρα και κατευθυνόμενα αντιτορπιλικά στην επιφάνεια μέχρι SSGN που παραμόνευαν σε βάθος – διασφάλισε ισχυρή ναυτική προβολή ισχύος και προστασία δυνάμεων καθ’ όλη τη διάρκεια της Επιχείρησης Midnight Hammer. Συνοψίζοντας, το Ναυτικό όχι μόνο παρέδωσε σημαντικό μέρος των πυρομαχικών (μέσω πυραύλων εκτοξευόμενων από υποβρύχια), αλλά παρείχε επίσης το διοικητικό και επιχειρησιακό κέντρο στη θάλασσα, έγκαιρη προειδοποίηση μέσω ναυτικών ραντάρ και ισχυρή αποτροπή έναντι ιρανικών ναυτικών ή πυραυλικών αντεπιθέσεων. Ως αποτέλεσμα, όλα τα αμερικανικά πλοία στην περιοχή παρέμειναν ασφαλή και τα Στενά του Ορμούζ παρέμειναν ανοιχτά στη ναυσιπλοΐα μετά την επίθεση, παρά τις απειλές της Τεχεράνης twz.com twz.com.

Υπερπόντιες Βάσεις και Προώθηση: Από το Whiteman στο Al Udeid – Παγκόσμια Εμβέλεια

Η εκτέλεση μιας επίθεσης τέτοιου μεγέθους απαίτησε ένα δίκτυο από αεροπορικές βάσεις και περιοχές προώθησης που εκτείνονται σε τρεις ηπείρους. Η απογείωση της αποστολής πραγματοποιήθηκε από την Αεροπορική Βάση Whiteman στο Μιζούρι, έδρα του στόλου των B-2 Spirit. Όλοι οι συμμετέχοντες B-2 απογειώθηκαν από το Whiteman λίγο μετά τα μεσάνυχτα (EDT) στις 21 Ιουνίου airandspaceforces.com, ξεκινώντας το μακρύ υπερατλαντικό ταξίδι. Για ανεφοδιασμό εν πτήσει, οι ΗΠΑ προ-τοποθέτησαν αεροσκάφη ανεφοδιασμού κατά μήκος της διαδρομής σε διάφορα σημεία. Δεκάδες αεροσκάφη ανεφοδιασμού εν πτήσει (KC-135 Stratotanker και KC-46 Pegasus) αναπτύχθηκαν από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη για να υποστηρίξουν τα βομβαρδιστικά airandspaceforces.com airandspaceforces.com. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 18 Ιουνίου, η Πολεμική Αεροπορία είχε στείλει πάνω από δύο ντουζίνες αεροσκάφη ανεφοδιασμού στην Ευρώπη στο πλαίσιο της προετοιμασίας, προωθώντας τα κυρίως στη RAF Mildenhall στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλα αεροδρόμια του ΝΑΤΟ airandspaceforces.com airandspaceforces.com. Αυτό επέτρεψε στα B-2 να ανεφοδιαστούν πάνω από τον Βόρειο Ατλαντικό και ξανά πάνω από τη Μεσόγειο καθ’ οδόν προς τη Μέση Ανατολή.

Για να καταστεί δυνατή η συνοδεία με μαχητικά αεροσκάφη, έγιναν μία σειρά προωθήσεων μονάδων. Όπως αναφέραμε, στη RAF Lakenheath στην Αγγλία μεταστάθμευσε δύναμη F-22 Raptor από τη βάση Langley στις 18 Ιουνίου airandspaceforces.com, τα οποία πιθανώς στη συνέχεια μετακινήθηκαν προς την περιοχή ευθύνης της CENTCOM (είτε απευθείας είτε μέσω άλλων βάσεων στη Μέση Ανατολή). Εντός θεάτρου, η Αεροπορική Βάση Al Dhafra στα ΗΑΕ και η Al Udeid στο Κατάρ λειτούργησαν ως βασικοί κόμβοι. Η Al Dhafra φιλοξενεί χρόνια αμερικανικές μοίρες μαχητικών και ήταν λογικό σημείο εκκίνησης για F-35 ή F-16 που εντάχθηκαν στο πακέτο επίθεσης. Η Al Udeid, όπου βρίσκεται το Κέντρο Συνδυασμένων Αεροπορικών Επιχειρήσεων των ΗΠΑ, αποτέλεσε το κέντρο συντονισμού όλων των αεροπορικών επιχειρήσεων της περιοχής. Ωστόσο, προβλέποντας πιθανή ιρανική απάντηση με πυραύλους, οι ΗΠΑ μετέφεραν εκτός Al Udeid μη απαραίτητα/μεγάλα αεροσκάφη πριν την επίθεση – για παράδειγμα, απομακρύνοντας ακριβά αεροσκάφη επιτήρησης και ανεφοδιασμού σε πιο μακρινές τοποθεσίες airandspaceforces.com. Πολλά αεροσκάφη υποστήριξης πιθανώς μεταφέρθηκαν στην αεροπορική βάση Ali Al Salem στο Κουβέιτ ή στη Prince Sultan Air Base στη Σαουδική Αραβία (που χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια από τις αμερικανικές δυνάμεις), αυξάνοντας την απόσταση από το Ιράν airandspaceforces.com airandspaceforces.com. Πράγματι, τις ώρες μετά την επίθεση, αμερικανοί αξιωματούχοι αποκάλυψαν ότι είχαν «μετακινήσει μακρύτερα τα μεγάλα αεροσκάφη από την Al Udeid στο Κατάρ» ως προληπτικό μέτρο airandspaceforces.com.

Για την κάλυψη ενδεχομένων, και άλλες βάσεις ήταν σε ετοιμότητα. Η Diego Garcia, το απομακρυσμένο αεροδρόμιο στον Ινδικό ωκεανό, χρησιμοποιείται ιστορικά ως βάση βομβαρδιστικών, και πιθανόν ήταν έτοιμη για έκτακτη προσγείωση ή ανάκτηση αν κάποιο B-2 αντιμετώπιζε πρόβλημα εν πτήσει. (Τελικά, δεν χρειάστηκε καμία τέτοια παρέκκλιση – όλα τα B-2 επέστρεψαν με ασφάλεια στο Μιζούρι.) Η Αεροπορική Βάση Incirlik στην Τουρκία, αν και δεν ενεπλάκη επισήμως, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για έκτακτη προσγείωση ή επιχειρήσεις έρευνας–διάσωσης εάν κάποιο πλήρωμα χρειαζόταν άμεση αποχώρηση από την περιοχή. Επιπλέον, αμερικανικές και συμμαχικές εγκαταστάσεις όπως η NSA Souda Bay στην Κρήτη και η Naval Support Activity Bahrain πρόσφεραν υποστηρικτική λογιστική και ναυτικό συντονισμό για την επιχείρηση. Μέσα από αυτή την παγκόσμια αλυσίδα βάσεων – από τις ΗΠΑ ως την Ευρώπη και τον Περσικό Κόλπο – το Πεντάγωνο έδειξε ότι μπορεί να προβάλει παγκόσμια ισχύ με ταχύτητα και ακρίβεια, όποτε και όπου το επιλέγει twz.com twz.com.

Μονάδες Υποστήριξης: Εναέριος Ανεφοδιασμός, ISR, Κυβερνοχωρός και Λογιστική Υποδομή

Η εκτέλεση της Επιχείρησης Midnight Hammer απαίτησε μια εκτεταμένη υποστηρικτική ομάδα μονάδων και ικανοτήτων που δούλεψαν παρασκηνιακά για να καταστήσουν δυνατή την επίθεση. Πρώτα και κύρια ήταν ο στόλος των αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού. Η Πολεμική Αεροπορία επιστράτευσε πλήθος αεροσκαφών ανεφοδιασμού για να διατηρήσει τα βομβαρδιστικά μεγάλου βεληνεκούς και τα μαχητικά συνοδείας στον αέρα. KC-135 Stratotanker και KC-46A Pegasus συγκεντρώθηκαν από διάφορες αεροπορικές πτέρυγες για τον ανεφοδιασμό τόσο των B-2 όσο και μαχητικών όπως τα F-22 και F-35 καθ’ οδόν airandspaceforces.com airandspaceforces.com. Ο στρατηγός Caine τόνισε ότι «δεκάδες και δεκάδες αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού» (σε πολλαπλά κύματα) συμμετείχαν twz.com. Αυτά τα αεροσκάφη συναντούσαν τις ομάδες κρούσης σε προκαθορισμένα σημεία πάνω από τον Ατλαντικό, τη Μεσόγειο και τον Κόλπο, παρέχοντας χιλιάδες λίβρες καυσίμου ώστε τα αμερικανικά jets να διατηρήσουν εναέρια παρουσία κατά τη διάρκεια της 30ωρης αποστολής. Χωρίς αυτή τη γέφυρα ανεφοδιασμού, τα B-2 δεν θα μπορούσαν να φτάσουν στο Ιράν από το Μιζούρι χωρίς στάση. Έτσι, οι αφανείς ήρωες του ουρανού ήταν πληρώματα όπως της 100th Air Refueling Wing (στη RAF Mildenhall) και άλλων Μοιρών ανεφοδιασμού της Εθνικής Φρουράς, που πραγματοποίησαν κρίσιμους ανεφοδιασμούς στον αέρα με απόλυτη ακρίβεια.

Ένα ακόμη απαραίτητο στοιχείο ήταν το ISR – Πληροφορίες, Επιτήρηση και Αναγνώριση. Μια «πλήρης γκάμα αεροσκαφών πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης» αναπτύχθηκε twz.com. Αυτό πιθανότατα περιλάμβανε αεροσκάφη E-3 Sentry AWACS για την παρακολούθηση του εναέριου χώρου και το συντονισμό της πολύπλοκης χορογραφίας 125 αεροσκαφών στην περιοχή επιχειρήσεων. Τα AWACS θα ανίχνευαν οποιαδήποτε δραστηριότητα ιρανικών αεροσκαφών και θα συντόνιζαν φιλικές περιπολίες μαχητικών. Αεροσκάφη συλλογής σημάτων RC-135 Rivet Joint πιθανότατα παρακολουθούσαν τις επικοινωνίες των ιρανικών στρατιωτικών δυνάμεων και τις εκπομπές ραντάρ, παρέχοντας σε πραγματικό χρόνο πληροφορίες στους διοικητές. Υψηλής πτήσης drones RQ-4 Global Hawk ή κατασκοπευτικά U-2 ενδέχεται να περιπολούσαν και να παρείχαν φωτογραφικά στοιχεία των αποτελεσμάτων των πληγμάτων εντός λίγων λεπτών από τον αντίκτυπο. Πράγματι, μέσα σε λίγες ώρες, δορυφορικές εικόνες από εμπορικούς παρόχους έδειξαν τεράστια καταστροφή στο Fordow twz.com, επιβεβαιώνοντας την επιτυχία. Εν τω μεταξύ, drones MQ-9 Reaper και άλλα UAV βρισκόντουσαν σε ετοιμότητα για επίμονη επιτήρηση, έτοιμα να παρακολουθήσουν την κίνηση ιρανικών στρατευμάτων ή να κυνηγήσουν κινητούς εκτοξευτές πυραύλων σε περίπτωση ιρανικής αντεπίθεσης. Η επιχείρηση υποστηρίχθηκε επίσης από διαστημικά μέσα – αμερικανικοί δορυφόροι παρακολούθησης παρακολουθούσαν πιθανότατα τα ιρανικά αεροδρόμια και τον εναέριο χώρο σε πραγματικό χρόνο, παρέχοντας ασφαλείς διαύλους επικοινωνίας στη δύναμη κρούσης. Συνολικά, μια ολοκληρωμένη ομπρέλα ISR «από πάνω από τα σύννεφα έως πέρα από την ατμόσφαιρα» εξασφάλισε άριστη επίγνωση της κατάστασης στους Αμερικανούς διοικητές καθ’ όλη τη διάρκεια της αποστολής twz.com twz.com.

Καθοριστικό ρόλο έπαιξαν και οι μονάδες κυβερνοπολέμου και οι ομάδες ηλεκτρονικού πολέμου στην εξουδετέρωση της ικανότητας του Ιράν να αντιδράσει. Αναφορές δείχνουν ότι καθώς ξεκινούσε η επίθεση, το Ιράν δέχθηκε «μαζικές επιθέσεις σε όλο το φάσμα των ηλεκτρονικών», προκαλώντας έντονη παρεμβολή σε ραδιοσυχνότητες, GPS και δίκτυα κινητής τηλεφωνίας twz.com twz.com. Αυτό υποδηλώνει ότι η U.S. Cyber Command και οι χειριστές της NSA εκτέλεσαν επιθετικές επιχειρήσεις για να διαταράξουν τις ιρανικές επικοινωνίες και τα συστήματα διοίκησης και ελέγχου τη στιγμή της επίθεσης. Με εισαγωγή κακόβουλου λογισμικού ή κυβερνοεπιθέσεις στα δίκτυα αεράμυνας και έγκαιρης προειδοποίησης του Ιράν, οι ΗΠΑ πιθανότατα τύφλωσαν τους Ιρανούς λήπτες αποφάσεων («σπάζοντας τον κύκλο απόφασης») στο κρίσιμο παράθυρο της επίθεσης twz.com twz.com. Ταυτόχρονα, αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου του αμερικανικού Ναυτικού EA-18G Growlers και ενδεχομένως της Αεροπορίας EC-130H παρείχαν επιτόπια παρεμβολή στα ιρανικά ραντάρ και επικοινωνίες, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως. Αυτό το διπλό χτύπημα κυβερνοπολέμου και ηλεκτρονικού πολέμου εξασφάλισε ότι οι Ιρανοί διοικητές ήταν κουφοί, τυφλοί και ανίκανοι στα κρίσιμα λεπτά – ανίκανοι να συντονίσουν οποιαδήποτε συνοχή αντίδραση ενώ οι πυρηνικές τους εγκαταστάσεις δέχονταν επίθεση.

Πίσω από όλες αυτές τις επιχειρήσεις υπήρχε μια τεράστια προσπάθεια εφοδιαστικής υποστήριξης και συντήρησης. Το Πεντάγωνο αποκάλυψε ότι «εκατοντάδες επαγγελματίες συντήρησης και επιχειρήσεων» συμμετείχαν στην υλοποίηση αυτής της αποστολής twz.com. Στο Μιζούρι, τα πληρώματα εδάφους στη βάση Whiteman AFB εργάζονταν ασταμάτητα για να προετοιμάσουν τον στόλο των B-2 – μια διαδικασία που πιθανότατα περιλάμβανε μεταφορά και τοποθέτηση των βομβών MOP 30.000 λιβρών στις αποθήκες των βομβαρδιστικών, μια ευαίσθητη εργασία που έγινε για πρώτη φορά σε πολεμικό επιχειρησιακό περιβάλλον. Ειδικοί πυρομαχικών, τεχνικοί αεροηλεκτρονικών και συντηρητές stealth coating διασφάλιζαν ότι κάθε B-2 ήταν έτοιμο για αποστολή. Σε βάσεις ανεφοδιασμού από τις ΗΠΑ έως την Ευρώπη, το προσωπικό οργανώνε τον ανεφοδιασμό με καύσιμα, ενώ σε προωθημένες βάσεις στη CENTCOM, τα στελέχη προετοίμαζαν αεροσκάφη μάχης και υποστήριξης για άμεση απογείωση. Το αερομεταφορικό σκέλος είχε επίσης ρόλο: μεταγωγικά αεροσκάφη C-17 Globemaster III είχαν μεταφέρει προσωπικό, όπλα και εφόδια στη θέση τους τις προηγούμενες ημέρες για να στηρίξουν τις αμερικανικές δυνάμεις (π.χ. μεταφέροντας ανταλλακτικά και ομάδες υποστήριξης στο Lakenheath για τα επερχόμενα F-22). Ομάδες αεροδιακομιδής και ελικόπτερα έρευνας-διάσωσης βρίσκονταν σίγουρα σε επιφυλακή (αν και ευτυχώς δεν χρειάστηκαν). Η όλη επιχείρηση ανέδειξε την αμερικανική συνολοκλαδική ολοκλήρωση, βασιζόμενη σε στενό συγχρονισμό μεταξύ Αεροπορίας, Ναυτικού, Πεζοναυτών, Διαστημικής Δύναμης και μονάδων κυβερνοχώρου. Όπως είπε ο στρατηγός Caine: «η αποστολή αυτή σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε σε πολλαπλά πεδία και θέατρα επιχειρήσεων, με συντονισμό που αντικατοπτρίζει την ικανότητά μας να προβάλλουμε ισχύ παγκοσμίως» κατά βούληση twz.com twz.com.

Διοίκηση και Έλεγχος: Από τον Λευκό Οίκο στο CENTCOM

Η επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν κατευθύνθηκε στο υψηλότερο επίπεδο της κυβέρνησης των ΗΠΑ, με σαφή αλυσίδα διοίκησης που εξασφάλισε τόσο την απόλυτη μυστικότητα όσο και την αποτελεσματικότητα. Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ως Ανώτατος Διοικητής, πήρε τη μοιραία απόφαση να εξαπολύσει την επίθεση – το πρώτο άμεσο στρατιωτικό πλήγμα των ΗΠΑ σε ιρανικό έδαφος από το 1979 washingtonpost.com. Τις προηγούμενες μέρες, ο Τραμπ είχε δώσει στο Ιράν τελεσίγραφο να σταματήσει τις πυρηνικές δραστηριότητες και όταν αυτό απέτυχε, ενέκρινε την Επιχείρηση Midnight Hammer σε διαβούλευση με τους συμβούλους εθνικής ασφαλείας του en.wikipedia.org twz.com. Τη νύχτα της 21ης Ιουνίου, ο Τραμπ και το ανώτατο πολεμικό συμβούλιο συγκεντρώθηκαν στην αίθουσα διαχείρισης κρίσεων του Λευκού Οίκου για να παρακολουθήσουν τη λειτουργία. Φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν αργότερα δείχνουν τον Πρόεδρο πλαισιωμένο από τον Αντιπρόεδρο J.D. Vance, τον Υπουργό Εξωτερικών Marco Rubio, τον Υπουργό Άμυνας Pete Hegseth, τον Πρόεδρο του Μικτού Επιτελείου Στρατηγό Dan “Razin” Caine και τη διευθύντρια προσωπικού του Λευκού Οίκου Susie Wiles κατά τη διάρκεια της επίθεσης airandspaceforces.com washingtonpost.com. Αυτή η ομάδα λάμβανε ζωντανές ενημερώσεις από το Πεντάγωνο και τη CENTCOM καθώς έπεφταν οι βόμβες στους στόχους. Ο Πρόεδρος Τραμπ έκανε σύντομη τηλεοπτική δήλωση στο έθνος μόλις τα αεροσκάφη εξήλθαν του ιρανικού εναέριου χώρου, εκθειάζοντας τον αμερικανικό στρατό για την «ακρίβεια, ταχύτητα και ικανότητα» και προειδοποιώντας το Ιράν ότι οποιαδήποτε αντεπίθεση «θα απαντηθεί με ακόμη μεγαλύτερη ισχύ απ’ ό,τι είδατε απόψε» washingtonpost.com.

Σε στρατιωτικό επίπεδο, τον επιχειρησιακό έλεγχο είχε η U.S. Central Command (CENTCOM) με έδρα την Τάμπα της Φλόριντα (MacDill AFB). Λόγω της εξαιρετικής ευαισθησίας του θέματος, ο σχεδιασμός παρέμεινε αυστηρά διαβαθμισμένος σε μια μικρή ομάδα σχεδιαστών στη CENTCOM και στο Joint Staff. Ο στρατηγός Caine σημείωσε ότι «πολύ λίγοι άνθρωποι στην Ουάσινγκτον και στην Τάμπα» γνώριζαν την ώρα και τις λεπτομέρειες του σχεδίου twz.com twz.com. Ο Στρατηγός Michael Kurilla (Διοικητής CENTCOM) ή οι καθ’ ύλην διοικητές αεροπορικών στοιχείων πιθανότατα επέβλεπαν την εκτέλεση μόλις δινόταν η εντολή. Το Συνδυασμένο Κέντρο Αεροπορικών Επιχειρήσεων (CAOC) στη βάση Al Udeid λειτουργούσε ως κόμβος διοίκησης και ελέγχου, διαχειριζόμενο το πολύπλοκο αεροπορικό σχέδιο – από τους ανεφοδιασμούς μέχρι τα βομβαρδιστικά και τα μέσα ISR – μέσω ασφαλών data-links και δορυφορικών επικοινωνιών. Πιθανόν συστήθηκε ad-hoc Συνολοκλαδική Δύναμη Εργασίας για την ενοποίηση της επιχείρησης, με επικεφαλής ανώτερο αξιωματικό της Αεροπορίας για το αεροπορικό σκέλος και ναύαρχο του Ναυτικού που συντόνιζε την εκτόξευση των ναυτικών missile cruise. Ο Πρόεδρος του Μικτού Επιτελείου, Στρατηγός Caine παρέμενε σε συνεχή επικοινωνία με τους διοικητές πεδίου και τον Υπουργό Άμυνας, έτοιμος να εισηγηθεί τυχόν αναγκαίες προσαρμογές ή αντιδράσεις σε απρόβλεπτα συμβάντα twz.com twz.com.

Στο Πεντάγωνο, ο Υπουργός Άμυνας Pete Hegseth διαχειρίστηκε τον διαυπηρεσιακό και διεθνή συντονισμό. Οι ΗΠΑ είχαν ενημερώσει ήσυχα λίγους βασικούς συμμάχους –ιδίως το Ισραήλ– λίγο πριν από την επίθεση, για να αποτραπούν συγκρούσεις σε αεροπορικές επιχειρήσεις. (Σύμφωνα με το CNN, η ισραηλινή κυβέρνηση ενημερώθηκε ότι η αμερικανική επίθεση ήταν άμεση, κάτι που «έχει απόλυτη λογική, καθώς αν δεν συνέβαινε αυτό θα οδηγούσε σε καταστροφή», αφού ισραηλινά μαχητικά ήταν επίσης ενεργά πάνω από το Ιράν twz.com.) Στην πραγματικότητα, αυτή η αμερικανική επίθεση έγινε την 9η ημέρα της συνεχιζόμενης σύγκρουσης Ισραήλ-Ιράν, στη διάρκεια της οποίας οι ισραηλινές δυνάμεις (Επιχείρηση «Rising Lion») βομβάρδιζαν σφοδρά ιρανικές δυνάμεις και πυρηνικές εγκαταστάσεις χωρίς να καταφέρουν να εξαλείψουν μόνιμα τα βαθειά υπόγεια συγκροτήματα airandspaceforces.com airandspaceforces.com. Η ισραηλινή άμυνα γνώριζε ότι ειδικά το Fordow ήταν πέρα από τις δυνατότητές της – «μόνο οι ΗΠΑ διαθέτουν τα αναγκαία βομβαρδιστικά και βλήματα για την καταστροφή του», όπως ανέφερε ανάλυση πριν την επίθεση airandspaceforces.com airandspaceforces.com. Έτσι, το αμερικανικό πλήγμα συντονίστηκε στενά με την ισραηλινή εκστρατεία. Ο Hegseth σχολίασε αργότερα ότι «το Ισραήλ είχε απίστευτη στρατιωτική επιτυχία… αλλά όσο αφορά αυτή την επιδρομή, ήταν εξολοκλήρου αμερικανική υπόθεση» airandspaceforces.com airandspaceforces.com. Πράγματι, οι ισραηλινές δυνάμεις είχαν αποδεκατίσει τις ιρανικές αντιαεροπορικές άμυνες την εβδομάδα πριν από τις 21 Ιουνίου, ανοίγοντας τον δρόμο στα B-2 να διεισδύσουν εύκολα airandspaceforces.com. «Επωφεληθήκαμε από την προπαρασκευαστική εργασία των προηγούμενων δέκα ημερών όσον αφορά την πρόσβαση και την προσέγγιση», παραδέχτηκε ο στρατηγός Caine airandspaceforces.com. Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι «εκείνο που απέμενε ήταν το έργο που μόνο η USAF μπορούσε να φέρει εις πέρας, με τον μοναδικό συνδυασμό βομβαρδιστικών, έξυπνων βομβών και ικανοτήτων υποστήριξης» airandspaceforces.com.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της επιχείρησης, η διοίκηση και έλεγχος διατηρήθηκαν σε πολλαπλά εφεδρικά επίπεδα. Ασφαλείς δορυφορικές επικοινωνίες (SATCOM) συνέδεαν τον Πρόεδρο και το Πεντάγωνο με τα εναέρια κέντρα διοίκησης. Ένα αεροπλάνο E-4B National Airborne Operations Center πιθανώς βρισκόταν στον αέρα ως εναλλακτικός κόμβος διοίκησης. Στη ζώνη επιχειρήσεων, αεροσκάφη AWACS και JSTARS παρείχαν τακτικό C2 για το πακέτο επίθεσης. Στη θάλασσα, το USS Nimitz λειτουργούσε ως πλωτή έδρα για τον συντονισμό ναυτικών και εναέριων αμυντικών επιχειρήσεων. Στον κυβερνοχώρο, το επιχειρησιακό κέντρο της U.S. Cyber Command ενορχήστρωσε το χρονοδιάγραμμα των κυβερνοεπιθέσεων ώστε να συμπέσουν με τα απτικά πλήγματα. Τέτοιου είδους πολυτομεακή ολοκλήρωση απαιτούσε σαφή κεντρική εξουσία και πειθαρχημένη εκτέλεση των προ-σχεδιασμένων φάσεων. Όπως περιέγραψε ο στρατηγός Caine, αποτέλεσε υποδειγματικό παράδειγμα κοινής συνδυασμένης πολεμικής δράσης: «εκτελέστηκε με ακριβή συγχρονισμό σε πολλαπλές πλατφόρμες σε μια στενή ζώνη εναέριου χώρου, με ελάχιστες επικοινωνίες. Αυτό το είδος ενσωμάτωσης είναι ακριβώς αυτό που η Δύναμή μας κάνει καλύτερα από κάθε άλλον στον κόσμο» twz.com twz.com.

Τέλος, μόλις οι βόμβες έπληξαν τους στόχους, το βάρος της διοίκησης μετατοπίστηκε στην εκτίμηση ζημιών και στην ανάσχεση τυχόν συνεπειών. Το Πεντάγωνο συγκάλεσε πρωινή ενημέρωση στις 22 Ιουνίου όπου ο Υπουργός Άμυνας Hegseth και ο στρατηγός Caine παρουσίασαν τις αρχικές εκτιμήσεις για τις ζημιές — δηλώνοντας ότι όλα τα όπλα βρήκαν το στόχο τους και όλα τα αεροσκάφη επέστρεψαν με ασφάλεια twz.com twz.com. Ο Πρόεδρος Τραμπ, στην ομιλία του, επαίνεσε την άψογη εκτέλεση από τον στρατό και εξέφρασε την ελπίδα ότι αυτό το αποφασιστικό πλήγμα «υπηρετεί τα συμφέροντα ασφαλείας όλου του ελεύθερου κόσμου» και ενδέχεται να αναγκάσει το Ιράν να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων washingtonpost.com washingtonpost.com. Ταυτόχρονα, οι αμερικανικές δυνάμεις στην περιοχή τέθηκαν σε υψηλή επιφυλακή. Ήταν έτοιμα σχέδια για ιρανικά αντίποινα: ενεργοποιήθηκαν επιπλέον μονάδες αεράμυνας Patriot και THAAD γύρω από αμερικανικές βάσεις και, όπως σημειώθηκε, μη-απαραίτητο προσωπικό και αεροσκάφη μετακινήθηκαν σε ασφαλέστερες τοποθεσίες airandspaceforces.com. Διπλωματικές και ενημερωτικές πρωτοβουλίες τέθηκαν επίσης σε κίνηση – για παράδειγμα, ο Αμερικανός Πρέσβης στον ΟΗΕ εντοπίστηκε να δικαιολογήσει τα πλήγματα ως μέτρο κατά της διάδοσης πυρηνικών, ενώ η ιρανική κυβέρνηση τα καταδίκασε οργισμένα ως «σκανδαλώδη και παράνομα» και ζήτησε επείγουσα συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ washingtonpost.com washingtonpost.com.

Συμπέρασμα: Ένα Καταστροφικό Πλήγμα και Παγκόσμιοι Απόηχοι

Η Επιχείρηση Midnight Hammer ανέδειξε το απόγειο της αμερικανικής στρατιωτικής ικανότητας – ένα προσεκτικά κλιμακωμένο πλήγμα που συνδύασε τεχνολογία stealth, ακριβή πυρομαχικά και τεράστια εφοδιαστική εμβέλεια. Μέσα σε μία μόνο νύχτα, οι ΗΠΑ καθυστέρησαν το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα για χρόνια, καταστρέφοντας βαριά οχυρωμένες εγκαταστάσεις που θεωρούνταν εδώ και καιρό σχεδόν απροσπέλαστες. «Η αρχική μας εκτίμηση είναι ότι όλα τα ακριβή μας πυρομαχικά έπληξαν τα σημεία που σχεδιάσαμε και είχαν τα επιθυμητά αποτελέσματα», τόνισε ο Υπουργός Hegseth, «ειδικά στο Fordow, που ήταν ο πρωτεύων στόχος» twz.com. Ανεξάρτητες δορυφορικές φωτογραφίες επιβεβαίωσαν τις εκτεταμένες ζημιές, με τις υπόγειες αίθουσες του Fordow να έχουν καταρρεύσει και τους αεραγωγούς να έχουν καταστραφεί twz.com. Οι Ιρανοί αξιωματούχοι εμφανίστηκαν αμείλικτοι αλλά σοκαρισμένοι – ο Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας του Ιράν καταδίκασε το πλήγμα ως «ανομία…οι νόμοι της ζούγκλας», παρόλο που δεσμεύτηκε να συνεχίσει το πυρηνικό πρόγραμμα σε κάποιο βαθμό washingtonpost.com. Οι στρατηγικές επιπτώσεις ήταν άμεσες: η δυνατότητα της Τεχεράνης για εμπλουτισμό ουρανίου σε οπλικό επίπεδο υπέστη ισχυρό πλήγμα, αλλά ο κίνδυνος ευρύτερου πολέμου εκτοξεύτηκε μέσα σε ένα βράδυ. Ο κόσμος περίμενε την απάντηση του Ιράν, η οποία, την επόμενη μέρα, περιλάμβανε περιορισμένες ομοβροντίες πυραύλων προς το Ισραήλ και υποσχέσεις για μελλοντική εκδίκηση washingtonpost.com washingtonpost.com.

Για τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της, η επιχείρηση ήταν μια δραματική δήλωση αποφασιστικότητας. Οι Αμερικανοί ηγέτες, από τον Πρόεδρο και κάτω, τόνισαν ότι το πλήγμα είχε στόχο το «ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, όχι τον ιρανικό λαό», ξεκαθαρίζοντας πως πρόκειται για προληπτική μη-πυρηνική επίθεση για την αποτροπή μιας μεγαλύτερης απειλής reddit.com. Ο Πρόεδρος Τραμπ δήλωσε, «τώρα είναι η ώρα για ειρήνη», αφού συνεχάρη τους «μεγάλους Αμερικανούς πολεμιστές» που υλοποίησαν την αποστολή twz.com. Οι Αμερικανοί διοικητές τόνισαν ότι το πλήγμα ήταν «μοναδικό» ώστε να εξουδετερώσει μια συγκεκριμένη απειλή, όχι η αρχή ενός γενικευμένου πολέμου twz.com. Ωστόσο, το Πεντάγωνο παρέμεινε σε κατάσταση συναγερμού. Οι μονάδες αεράμυνας και ναυτικές δυνάμεις παρέμειναν σε ετοιμότητα σε περίπτωση ιρανικής αντεκδίκησης εναντίον αμερικανικών δυνάμεων στον Περσικό Κόλπο. Τα Στενά του Ορμούζ – ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια ναυτιλία πετρελαίου – αποτέλεσαν εστία έντασης, αν και οι αμερικανικές ναυτικές δυνάμεις διασφάλισαν ότι παρέμειναν ανοιχτά παρά τις ρητορικές του Ιράν περί κλεισίματος twz.com twz.com.

Στο Κογκρέσο και στο εξωτερικό, οι αντιδράσεις ήταν βαθιά διχασμένες. Σύμμαχοι των ΗΠΑ όπως το Ισραήλ χαιρέτισαν την επιχείρηση – ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ Νετανιάχου είπε ότι οι ΗΠΑ «ενήργησαν με πολλή δύναμη» και ότι τα πλήγματα «θα αλλάξουν την ιστορία» αποτρέποντας ένα ιρανικό πυρηνικό όπλο washingtonpost.com. Αραβικές χώρες του Κόλπου συμφώνησαν διακριτικά με το πλήγμα στις ιρανικές φιλοδοξίες, ετοιμαζόμενες ωστόσο για πιθανές επιπτώσεις στην περιοχή. Στις ΗΠΑ, υποστηρικτές επαίνεσαν την αποφασιστική ενέργεια («Ο Πρόεδρος πήρε τη σωστή απόφαση…Το Ιράν θα σταματούσε μόνο με τη βία», είπε ένας επικεφαλής της Επιτροπής Άμυνας της Γερουσίας airandspaceforces.com), ενώ επικριτές στο Κογκρέσο προειδοποίησαν για τον κίνδυνο κλιμάκωσης και την έλλειψη ρητής εξουσιοδότησης για νέα σύρραξη airandspaceforces.com airandspaceforces.com. Τα στελέχη του Πενταγώνου, παράλληλα με τη θριαμβευτική παρουσίαση της τέλειας εκτέλεσης της επιχείρησης, τόνισαν ότι «είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για πλήρη επιτυχία» twz.com. Η δυνατότητα του Ιράν για αντίποινα μέσω proxies ή πυραύλων παρέμενε σοβαρή ανησυχία, και οι αμερικανικές δυνάμεις θα παρέμεναν πλήρως εμπλεκόμενες στην αντιαεροπορική άμυνα και την περιφερειακή ασφάλεια τις επόμενες μέρες twz.com.

Η Επιχείρηση Midnight Hammer θα αποτελέσει πιθανότατα αντικείμενο μελέτης για χρόνια ως κύριο παράδειγμα σύγχρονης αμερικανικής στρατιωτικής ολοκλήρωσης – αναδεικνύοντας πώς μέσα stealth, κυβερνο/ηλεκτρονικός πόλεμος, ακριβή όπλα και διακλαδικός σχεδιασμός μπορούν να συνδυαστούν για την εξουδετέρωση ακόμη και των πιο οχυρωμένων στόχων. Τόνισε τις μοναδικές δυνατότητες που διαθέτει ο αμερικανικός στρατός. Όπως παρατήρησε ένας αναλυτής, η επιχείρηση που εκτυλίχθηκε «συμπεριλάμβανε δυνατότητες από τα βάθη των ωκεανών έως το διάστημα» twz.com twz.com – με άλλα λόγια, επιστρατεύτηκε κάθε τομέας πολέμου. «Καμία άλλη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο δεν θα μπορούσε να το κάνει αυτό», διαβεβαίωσε ο Πρόεδρος Τραμπ μετά τα πλήγματα en.wikipedia.org, δήλωση που ίσως ακόμη και οι επικριτές θα δυσκολεύονταν να αντικρούσουν. Εάν αυτή η τολμηρή ενέργεια τελικά αποτρέψει τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν ή πυροδοτήσει ένα νέο κεφάλαιο σύγκρουσης είναι ερώτημα που μόνο ο χρόνος θα απαντήσει. Προς το παρόν όμως, ο κόσμος έγινε μάρτυρας της εξαιρετικής εμβέλειας και ακρίβειας της αμερικανικής ισχύος όταν αυτή κινητοποιείται ενάντια σε μια κρίσιμη απειλή.

Πηγές: Οι λεπτομέρειες σε αυτήν την αναφορά αντλούνται από επίσημες ενημερώσεις του Πενταγώνου, επιτόπια ρεπορτάζ και αμυντικές αναλύσεις για τα χτυπήματα στο Ιράν, συμπεριλαμβανομένου του περιοδικού Air & Space Forces Magazine airandspaceforces.com airandspaceforces.com, The War Zone (Tyler Rogoway, Howard Altman κ.ά.) twz.com twz.com, U.S. Naval Institute News, και τις ζωντανές ενημερώσεις της Washington Post washingtonpost.com washingtonpost.com, μεταξύ άλλων παρατιθέμενων πηγών. Αυτές παρέχουν μια ολοκληρωμένη, τεκμηριωμένη αναφορά των μονάδων και δυνατοτήτων που συμμετείχαν στην επιχείρηση της 21–22 Ιουνίου 2025.

Tags: , ,