Συχνές Ερωτήσεις για το Δορυφορικό Διαδίκτυο

Εισαγωγή στο Δορυφορικό Ίντερνετ
Ε: Τι είναι το δορυφορικό ίντερνετ;
Α: Το δορυφορικό ίντερνετ είναι μια μορφή ασύρματης πρόσβασης στο ίντερνετ που παρέχεται μέσω δορυφόρων που περιφέρονται γύρω από τη Γη. Σε αντίθεση με το καλωδιακό ή το DSL, που μεταδίδουν δεδομένα μέσω υπόγειων καλωδίων, το δορυφορικό ίντερνετ στέλνει δεδομένα από επίγειους σταθμούς σε δορυφόρους στο διάστημα και έπειτα προς ένα δορυφορικό πιάτο στην τοποθεσία του χρήστη satelliteinternet.com. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να συνδεθείτε στο διαδίκτυο σε περιοχές όπου το επίγειο ίντερνετ δεν είναι διαθέσιμο. Το δορυφορικό ίντερνετ είναι διαθέσιμο σε εθνικό επίπεδο και σε πολλές απομακρυσμένες περιοχές, καθιστώντας το αξιόπιστη λύση για αγροτικές οικίες και επιχειρήσεις (αν και με ορισμένους συμβιβασμούς στην απόδοση, που θα συζητηθούν αργότερα) satelliteinternet.com.
Ε: Πώς λειτουργεί το δορυφορικό ίντερνετ;
Α: Το δορυφορικό ίντερνετ λειτουργεί χρησιμοποιώντας ραδιοκύματα για τη μεταφορά δεδομένων μεταξύ της τοποθεσίας σας και ενός δορυφόρου. Η διαδικασία περιλαμβάνει αρκετά βήματα σε ένα δίκτυο αναμετάδοσης satelliteinternet.com:
- Η συσκευή σας → μόντεμ: Όταν συνδέεστε στο ίντερνετ (πατάτε έναν σύνδεσμο ή στέλνετε ένα email), ο υπολογιστής ή η συσκευή σας στέλνει το αίτημα σε ένα δορυφορικό μόντεμ/router στο σπίτι σας. Το μόντεμ μετατρέπει τα ψηφιακά δεδομένα σε ραδιοσήμα.
- Μόντεμ → δορυφορικό πιάτο: Το μόντεμ στέλνει το σήμα στο εξωτερικό δορυφορικό πιάτο (κεραία) στο ακίνητό σας, το οποίο το εκπέμπει προς τον δορυφόρο.
- Πιάτο → δορυφόρος: Το σήμα ταξιδεύει περίπου 22.000 μίλια μέχρι το δορυφόρο στο διάστημα (για τους κλασικούς γεωστατικούς δορυφόρους) satelliteinternet.com.
- Δορυφόρος → επίγειος σταθμός: Ο δορυφόρος λαμβάνει το σήμα σας και το μεταδίδει πίσω σε έναν επίγειο σταθμό (Network Operations Center ή NOC) στη Γη, που είναι συνδεδεμένος με το κύριο δίκτυο του ίντερνετ satelliteinternet.com. Αυτός ο σταθμός λειτουργεί ως κόμβος ανταλλαγής μεταξύ της δορυφορικής σύνδεσης και του παγκόσμιου διαδικτύου.
- Η απάντηση του ίντερνετ πίσω μέσω δορυφόρου: Ο επίγειος σταθμός στέλνει τα ζητούμενα δεδομένα (π.χ. μια ιστοσελίδα ή βίντεο) πίσω στο δορυφόρο, ο οποίος τα μεταδίδει στο πιάτο σας. Το πιάτο διοχετεύει τα δεδομένα στο μόντεμ σας και, τελικά, στη συσκευή σας, ολοκληρώνοντας το ταξίδι.
Όλη αυτή η διαδρομή προς το διάστημα και πίσω συμβαίνει σε κλάσματα του δευτερολέπτου, αλλά όντως προκαλεί μεγαλύτερη καθυστέρηση σε σχέση με το επίγειο ίντερνετ, λόγω της μεγάλης απόστασης που διανύουν τα σήματα.
Ε: Είναι το δορυφορικό ίντερνετ διαθέσιμο παντού;
Α: Η κάλυψη είναι ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα του δορυφορικού ίντερνετ. Μπορεί να φτάσει σχεδόν οπουδήποτε στη Γη, αρκεί να έχετε καθαρή ορατότητα στον ουρανό. Στην πραγματικότητα, το δορυφορικό ίντερνετ είναι συχνά η μόνη επιλογή σε αγροτικές ή απομακρυσμένες περιοχές, επειδή δεν εξαρτάται από τοπική υποδομή καλωδίων ή τηλεφωνίας satelliteinternet.com. Το σήμα μεταδίδεται απευθείας από το διάστημα, οπότε αν μπορείτε να εγκαταστήσετε ένα πιάτο στραμμένο προς τον δορυφόρο, συνήθως μπορείτε να έχετε υπηρεσία. Πάροχοι όπως οι HughesNet και Viasat καλύπτουν τις ΗΠΑ (και πέρα από αυτές), ενώ νεότερες υπηρεσίες όπως το Starlink επεκτείνουν την κάλυψη σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, ακραίες πολικές περιοχές ή περιοχές με εμπόδια στον ορίζοντα μπορεί να αντιμετωπίσουν περιορισμένη κάλυψη μέχρι να τοποθετηθούν περισσότεροι δορυφόροι. Σε γενικές γραμμές, αν βρίσκεστε εκτός δικτύου ή μακριά από πόλεις, το δορυφορικό ίντερνετ είναι διαθέσιμο σχεδόν οπουδήποτε μπορείτε να εγκαταστήσετε τον εξοπλισμό.
Πάροχοι και Διαθεσιμότητα
Ε: Ποιοι είναι οι βασικοί πάροχοι δορυφορικού ίντερνετ;
Α: Οι κυριότεροι πάροχοι δορυφορικού ίντερνετ για οικιακή χρήση (το 2025) είναι:
- HughesNet: Μακροχρόνιος πάροχος που χρησιμοποιεί γεωστατικούς δορυφόρους. Είναι διαθέσιμος σχεδόν παντού στις ΗΠΑ. Τα προγράμματα HughesNet προσφέρουν περίπου 25 Mbps ταχύτητες λήψης (με ~3 Mbps αποστολής) σε όλα τα πακέτα rsinc.com. Είναι γνωστός για σχετικά μικρά όρια δεδομένων (π.χ. 10–50 GB υψηλής ταχύτητας το μήνα) αλλά συχνά είναι η πιο οικονομική επιλογή και λειτουργεί σε πολύ απομακρυσμένες περιοχές.
- Viasat (πρώην Exede): Άλλος ένας ISP με γεωστατικούς δορυφόρους που καλύπτει τις περισσότερες περιοχές. Η Viasat προσφέρει πολλές επιλογές με ταχύτητες από περίπου 12 Mbps έως και ~100 Mbps σε ορισμένες περιοχές rsinc.com (αποστολή ~3 Mbps). Τείνει να έχει μεγαλύτερα όρια δεδομένων και υψηλότερες ταχύτητες από τη HughesNet, αλλά σε μεγαλύτερο κόστος. Η Viasat είναι καλή επιλογή αν θέλετε περισσότερη ταχύτητα ή δεδομένα και έχετε τη δυνατότητα να πληρώσετε παραπάνω.
- Starlink: Νεότερη υπηρεσία της SpaceX, που χρησιμοποιεί ένα μεγάλο αστερισμό δορυφόρων χαμηλής τροχιάς (LEO). Το Starlink προσφέρει πολύ υψηλότερες ταχύτητες (συνήθως 50–200 Mbps λήψη, 20–40 Mbps αποστολή) rsinc.com και δραματικά χαμηλότερη καθυστέρηση από τους γεωστατικούς παρόχους. Προς το παρόν δεν έχει αυστηρά όρια δεδομένων. Ανταλλάσσετε όμως με υψηλότερη μηνιαία τιμή ($110–$120 για οικιακή χρήση) και αγορά εξοπλισμού στην αρχή. Η κάλυψη του Starlink επεκτείνεται με νέες εκτοξεύσεις δορυφόρων και είναι ιδανική αν χρειάζεστε καλύτερες επιδόσεις σε απομακρυσμένες περιοχές.
(Έρχεται σύντομα:) Amazon Project Kuiper – Η Amazon εργάζεται σε δικό της αστερισμό δορυφορικού ίντερνετ (Project Kuiper), που αναμένεται να ξεκινήσει υπηρεσίες σύντομα satelliteinternet.com. Άλλες παγκόσμιες πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν την OneWeb (επίσης αστερισμός LEO, με επίκεντρο κυρίως τις επιχειρήσεις και mobile backhaul προς το παρόν) και περιφερειακές δορυφορικές υπηρεσίες, αλλά για οικιακούς καταναλωτές τα μεγάλα ονόματα είναι Starlink, HughesNet και Viasat.
Ε: Τι είναι το Project Kuiper της Amazon;
Α: Το Project Kuiper είναι το υπό σχεδίαση δίκτυο δορυφορικού ίντερνετ της Amazon, ώστε να ανταγωνιστεί υπηρεσίες όπως το Starlink. Θα αποτελείται από αστερισμό 3.236 δορυφόρων χαμηλής τροχιάς για παγκόσμια κάλυψη ευρυζωνικού διαδικτύου en.wikipedia.org. Στόχος της Amazon με το Kuiper είναι να παρέχει γρήγορο, χαμηλής καθυστέρησης ίντερνετ σε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους που στερούνται αξιόπιστης σύνδεσης, ειδικά σε υποεξυπηρετούμενες περιοχές en.wikipedia.org. Το πρότζεκτ έλαβε άδεια FCC το 2020 και η Amazon έχει δεσμεύσει πάνω από $10 δισ. για την κατασκευή του en.wikipedia.org. Μέχρι το 2025, η Amazon έχει εκτοξεύσει μερικούς πειραματικούς δορυφόρους και σχεδιάζει μαζικές εκτοξεύσεις από το 2024–2025. Η υπηρεσία δεν είναι ακόμη διαθέσιμη, αλλά όταν αρκετοί δορυφόροι Kuiper τεθούν σε τροχιά, η Amazon θα ξεκινήσει αντίστοιχα προγράμματα διαδικτύου με το Starlink. Με απλά λόγια, το Project Kuiper είναι ο ανερχόμενος ανταγωνιστής στο δορυφορικό ίντερνετ – δεν είναι διαθέσιμο σε πελάτες σήμερα, αλλά έρχεται σύντομα.
Εξοπλισμός και Εγκατάσταση
Ε: Ποιος εξοπλισμός απαιτείται για το δορυφορικό ίντερνετ;
Α: Για να αποκτήσετε δορυφορικό ίντερνετ, θα χρειαστείτε μερικά βασικά εξαρτήματα (συνήθως παρέχονται από τον πάροχο υπηρεσιών):
- Δορυφορικό πιάτο (κεραία): Ένα πιάτο που τοποθετείται εκτός της οικίας σας, στραμμένο προς το δορυφόρο. Συνήθως έχει διάμετρο 60–90 εκ. για συστήματα GEO (HughesNet/Viasat) ή είναι επίπεδη κεραία phased-array για το Starlink. Το πιάτο στέλνει και λαμβάνει σήματα από/προς το δορυφόρο και πρέπει να έχει καθαρή οπτική επαφή με τον ουρανό (χωρίς πυκνά δέντρα ή εμπόδια προς την κατεύθυνση του δορυφόρου).
- Δορυφορικό μόντεμ: Ειδικό μόντεμ που συνδέεται με το πιάτο (μέσω ομοαξονικού καλωδίου) και με το τοπικό σας δίκτυο στο σπίτι. Μετατρέπει και μεταφέρει τα δορυφορικά σήματα σε δεδομένα ίντερνετ. Το μόντεμ είναι μοναδικό για το δίκτυο κάθε παρόχου (πρέπει να χρησιμοποιήσετε αυτό που σας παρέχουν ή εγκρίνουν) rsinc.com. Σε πολλές περιπτώσεις το μόντεμ λειτουργεί και ως router.
- Wi-Fi router (ή συνδυαστική συσκευή): Τα περισσότερα σύγχρονα δορυφορικά μόντεμ περιλαμβάνουν ενσωματωμένο Wi-Fi router. Αν όχι, μπορείτε να συνδέσετε τον δικό σας router ώστε να έχετε ασύρματο δίκτυο στο σπίτι. Έτσι, πολλές συσκευές (κινητά, laptop, smart TV κ.α.) μοιράζονται τη σύνδεση του δορυφόρου. (HughesNet και Viasat συχνά παρέχουν συνδυαστικό μόντεμ/router· το kit του Starlink περιλαμβάνει επίσης Wi-Fi router.)
- Βάσεις στήριξης και καλωδίωση: Το πιάτο συνοδεύεται από βάση στήριξης ή τρίποδο και καλώδια. Μπορεί να τοποθετηθεί σε ταράτσα, σε πάσαλο ή σε εξωτερικό τοίχο. Η σωστή βάση διασφαλίζει τη σταθερότητα της κεραίας και τη σωστή της κατεύθυνση. Επίσης, σχεδόν πάντα τοποθετείται καλώδιο γείωσης για προστασία από κεραυνούς.
Ε: Πώς γίνεται η εγκατάσταση του δορυφορικού ίντερνετ;
Α: Η εγκατάσταση διαφέρει ανά πάροχο, αλλά γενικά:
- Για τις γεωστατικές δορυφορικές υπηρεσίες όπως η HughesNet ή η Viasat, συνήθως ένας εξειδικευμένος τεχνικός επισκέπτεται τον χώρο σας για να εγκαταστήσει το πιάτο και το μόντεμ. Ο τεχνικός θα βρει ένα βέλτιστο σημείο με καθαρή θέα προς τον νότιο ουρανό (στο βόρειο ημισφαίριο) και θα τοποθετήσει εκεί το πιάτο (π.χ. στη στέγη σας ή σε έναν στύλο). Έπειτα προσανατολίζει με ακρίβεια το πιάτο προς τη θέση του δορυφόρου σε τροχιά και περνάει καλώδιο προς το μόντεμ δορυφορικού ίντερνετ στο σπίτι σας rsinc.com. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός είναι σημαντικός, γιατί ακόμα και μια μικρή απόκλιση μπορεί να υποβαθμίσει το σήμα. Η εγκατάσταση συχνά περιλαμβάνεται στο αρχικό κόστος ή χρεώνεται ως εφάπαξ, και μερικές φορές παρέχεται δωρεάν με κάποιο συμβόλαιο.
- Για τις νεότερες υπηρεσίες LEO όπως το Starlink, η εγκατάσταση γίνεται συνήθως από τον ίδιο τον χρήστη (Do It Yourself – αυτοεγκατάσταση). Το Starlink σας αποστέλλει ένα κιτ που περιλαμβάνει το πιάτο, ένα τρίποδο ή μια βάση στήριξης, τροφοδοτικό ρεύματος και έναν ασύρματο δρομολογητή Wi-Fi. Τοποθετείτε το πιάτο έξω (π.χ. στο έδαφος ή στη στέγη/στύλο με προαιρετικά εξαρτήματα) με ανεμπόδιστη θέα στον ουρανό, και το πιάτο εντοπίζει και παρακολουθεί αυτόματα τους δορυφόρους. Η εγκατάσταση είναι σχεδιασμένη ώστε να είναι απλή – ουσιαστικά “plug and play” – και δεν απαιτεί χειροκίνητη ρύθμιση από τον χρήστη rsinc.com. Πολλοί χρήστες εγκαθιστούν μόνοι τους το Starlink σε ένα απόγευμα. (Υπάρχουν και τρίτα κιτ στήριξης για τροχόσπιτα, σκάφη κ.λπ. αν χρειαστούν.) Στο Starlink, είστε ιδιοκτήτης του εξοπλισμού, οπότε δεν υπάρχουν συνεχή τέλη ενοικίασης, αλλά πληρώνετε το αρχικό κόστος εξοπλισμού.
Ανεξάρτητα από τον πάροχο, η καθαρή γραμμή οπτικής επαφής με το δορυφόρο είναι κρίσιμη. Έτσι, η εγκατάσταση μπορεί να απαιτήσει δοκιμές για να αποφύγετε εμπόδια όπως δέντρα ή κτίρια. Μόλις το πιάτο τοποθετηθεί και ευθυγραμμιστεί, το σύστημα ρυθμίζεται και η υπηρεσία ίντερνετ ενεργοποιείται μέσω του παρόχου σας.
Επιδόσεις και Περιορισμοί
Ε: Πόσο γρήγορο είναι το δορυφορικό ίντερνετ;
Α: Οι ταχύτητες έχουν βελτιωθεί με τον χρόνο, αλλά εξαρτώνται από τον πάροχο και το πρόγραμμα:
- Τα παραδοσιακά δορυφορικά προγράμματα (HughesNet, Viasat) προσφέρουν από περίπου 10 Mbps έως 100 Mbps λήψης. Η HughesNet, για παράδειγμα, διαφημίζει έως ~25 Mbps λήψης στα καταναλωτικά της πακέτα (και περίπου 3 Mbps ανέβασμα) rsinc.com. Η Viasat προσφέρει διάφορα επίπεδα, που κυμαίνονται από περίπου 12 Mbps στα χαμηλά πακέτα, μέχρι 50 ή και 100 Mbps στα υψηλότερα όπου αυτό είναι διαθέσιμο rsinc.com.
- Οι νεότερες χαμηλής τροχιάς υπηρεσίες (LEO) όπως το Starlink προσφέρουν σημαντικά μεγαλύτερες ταχύτητες – συνήθως 50 έως 200 Mbps λήψης, με ανέβασμα περίπου 10–40 Mbps rsinc.com. Πολλοί χρήστες αναφέρουν πραγματικές ταχύτητες λήψης Starlink γύρω στα ~100 Mbps, που είναι σημαντική βελτίωση σε σχέση με τα παλαιότερα συστήματα. Σε ιδανικές συνθήκες, οι ταχύτητες Starlink μπορεί να ξεπεράσουν και τα 200 Mbps rsinc.com.
- Λάβετε υπόψη ότι αυτές οι ταχύτητες μπορεί να μεταβάλλονται. Παράγοντες όπως η συμφόρηση του δικτύου (ώρες αιχμής), η γεωγραφική σας τοποθεσία σε σχέση με την κάλυψη, και ο καιρός μπορούν να επηρεάσουν την απόδοση. Οι χρόνοι απόκρισης (latency) είναι υψηλότεροι από το επίγειο ίντερνετ (βλέπε παρακάτω), αλλά η καθαρή ταχύτητα λήψης μπορεί να προσεγγίσει τα βασικά καλωδιακά ή DSL πακέτα, ειδικά με το Starlink. Γενικά, τα παλιά γεωστατικά δορυφορικά προγράμματα επαρκούν για browsing, email και streaming ως HD, ενώ τα υψηλότερα του Starlink υποστηρίζουν πιο απαιτητικές δραστηριότητες (4K streaming, μεγάλα downloads κλπ) πιο άνετα.
Ε: Τι καθυστέρηση (latency) έχει το δορυφορικό ίντερνετ και γιατί;
Α: Η καθυστέρηση (ping time) στο δορυφορικό ίντερνετ είναι σημαντικά μεγαλύτερη σε σχέση με τα ενσύρματα δίκτυα, λόγω της μεγάλης απόστασης που διανύουν τα σήματα. Στα παραδοσιακά γεωστατικά συστήματα, η καθυστέρηση ανέρχεται συνήθως στις 600–800 milliseconds (0.6–0.8 δευτερόλεπτα) για ένα “ταξίδι” rsinc.com. Η καθυστέρηση αυτή προκαλείται επειδή το σήμα φεύγει ~22.000 μίλια προς τον δορυφόρο και άλλες 22.000 μίλια επιστρέφει – σύνολο περίπου 44.000 μίλια (ακόμα και με την ταχύτητα του φωτός, αυτό προσθέτει καθυστέρηση). Αντίστοιχα, μια επίγεια γραμμή ίντερνετ μπορεί να έχει latency μόλις ~20–40 ms. Η αυξημένη καθυστέρηση στα γεωστατικά δορυφορικά συστήματα προκαλεί αισθητή καθυστέρηση σε εφαρμογές δύο κατευθύνσεων, όπως βιντεοκλήσεις ή online gaming.
Οι δορυφόροι χαμηλής τροχιάς (LEO) έχουν πολύ χαμηλότερη καθυστέρηση. Για παράδειγμα, οι δορυφόροι LEO του SpaceX Starlink έχουν μετρημένα latency μεταξύ 20–40 ms, παρόμοιο με DSL ή καλωδιακό ίντερνετ rsinc.com. Αυτό συμβαίνει επειδή οι δορυφόροι αυτοί βρίσκονται μόνο μερικές εκατοντάδες μίλια πάνω από τη Γη αντί δεκάδων χιλιάδων. Συνοπτικά, η καθυστέρηση εξαρτάται κυρίως από το ύψος της τροχιάς: όσο πιο μακριά ο δορυφόρος, τόσο μεγαλύτερος ο χρόνος “ταξιδιού”. GEO = υψηλή καθυστέρηση (~0.5 δευτερόλεπτο ή και παραπάνω) telarus.com, LEO = χαμηλή καθυστέρηση (μερικές δεκάδες ms) telarus.com. Δεν υπάρχει τρόπος φυσικά να εξαλειφθεί αυτός ο περιορισμός, πέρα από το να χρησιμοποιούνται δορυφόροι χαμηλής τροχιάς. (Δείτε περισσότερα στην ενότητα LEO vs. GEO παρακάτω.)
Ε: Επηρεάζει ο καιρός το δορυφορικό ίντερνετ;
Α: Ναι. Ο άσχημος καιρός μπορεί να παρεμβάλλει στο σήμα του δορυφορικού ίντερνετ. Η βροχή και το χιόνι είναι οι μεγάλοτεροι παράγοντες – φαινόμενο γνωστό ως “rain fade” – όπου η υγρασία στην ατμόσφαιρα εξασθενεί το ραδιοσήμα. Μέτρια ή δυνατή βροχή ή καταιγίδες μπορεί να προκαλέσουν επιβραδύνσεις ή και προσωρινές διακοπές starlink.com. Αντίστοιχα, χοντρό στρώμα χιονιού στο πιάτο μπορεί να μπλοκάρει το σήμα. Συνήθως, ελαφριά βροχή ή χιόνι έχουν μικρή επίδραση, αλλά μια νεροποντή ή θύελλα μπορεί να διακόψει το σήμα μέχρι να περάσει. Οι πάροχοι αντιμετωπίζουν αυτό το φαινόμενο χρησιμοποιώντας ισχυρούς πομπούς και ανθεκτικές συχνότητες, αλλά σε έντονα καιρικά φαινόμενα μπορεί να δείτε μείωση ταχύτητας ή μικρές διακοπές starlink.com.
Επιπλέον, περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως το συσσώρευση χιονιού ή πάγος στο πιάτο μπορεί να διακόψουν τη λήψη (είναι καλή πρακτική να καθαρίζετε προσεκτικά το πιάτο αν είναι ασφαλές). Ορισμένα πιάτα (όπως του Starlink) διαθέτουν ενσωματωμένους θερμαντήρες για να λιώνουν το χιόνι. Ο άνεμος επίσης μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα αν μετακινήσει ή απορυθμίσει το πιάτο – η σωστή στήριξη αποτρέπει αυτό το ενδεχόμενο. Τα θετικά νέα είναι ότι αυτές οι διακοπές είναι συνήθως σπάνιες και μικρής διάρκειας: μόλις κοπάσει η κακοκαιρία, η υπηρεσία επανέρχεται στο φυσιολογικό. Ωστόσο, καλό είναι να έχετε ένα εφεδρικό πλάνο αν βασίζεστε σε σύνδεση διαρκώς, σε περίπτωση που ακραία καιρικά φαινόμενα προκαλέσουν διακοπή.
Χρήση Δορυφορικού Ίντερνετ για Streaming, Gaming και Εργασία
Ε: Είναι το δορυφορικό ίντερνετ καλό για streaming βίντεο (Netflix, YouTube);
Α: Το streaming μπορεί να λειτουργεί καλά στο δορυφορικό ίντερνετ, αλλά προσέξτε τους περιορισμούς του πακέτου σας. Από άποψη ταχύτητας, οι περισσότερες δορυφορικές συνδέσεις μπορούν να υποστηρίξουν streaming: το βίντεο standard definition και το HD απαιτούν περίπου 3–5 Mbps και 5–8 Mbps αντίστοιχα, τα οποία μπορεί να καλύψει ακόμη και το βασικό πακέτο HughesNet με 25 Mbps ταχύτητα. Οι νεότερες υπηρεσίες όπως το Starlink, με ταχύτητες 50+ Mbps, δεν δυσκολεύονται καθόλου με το streaming. Η καθυστέρηση δεν είναι τόσο σημαντικός παράγοντας στο streaming καθώς το buffering αντισταθμίζει την υστέρηση. Ωστόσο, ο μεγάλος περιορισμός είναι τα όρια δεδομένων (data caps). Το streaming βίντεο καταναλώνει αρκετά δεδομένα – για παράδειγμα, μια ώρα HD βίντεο μπορεί να χρησιμοποιεί πάνω από 3 GB. Σε παραδοσιακά δορυφορικά πακέτα με αυστηρά μηνιαία όρια, η συχνή παρακολούθηση streaming μπορεί να ξεπεράσει γρήγορα το όριο των high-speed δεδομένων και θα πέσετε σε ταχύτητα 1–3 Mbps, που θα δυσκολέψει το επιπλέον streaming ή θα προκαλέσει buffering satelliteinternet.com rsinc.com. Με απλά λόγια, μπορεί να δείτε λίγες ταινίες και μετά να δείτε σημαντική μείωση ταχύτητας.
Αν το πακέτο δορυφορικού ίντερνετ σας έχει “απεριόριστα” δεδομένα με πολιτική ορθής χρήσης (όπως τα μεγαλύτερα της Viasat ή το Starlink), έχετε περισσότερη ελευθερία στο streaming χωρίς να ανησυχείτε για απότομη παύση. Το Starlink προς το παρόν δεν επιβάλλει σκληρά όρια δεδομένων, οπότε οι χρήστες απολαμβάνουν streaming ελεύθερα. Στην πράξη, το δορυφορικό ίντερνετ είναι απόλυτα ικανό για streaming Netflix, YouTube κ.λπ., ειδικά στα σύγχρονα συστήματα – αρκεί να παρακολουθείτε τα δεδομένα σας και ίσως να προτιμάτε τη standard definition όταν μπορείτε για εξοικονόμηση. Πολλοί αγροτικοί χρήστες με δορυφορικό στρέφονται στο να κατεβάζουν σειρές (ή να έχουν δορυφορική τηλεόραση) για μαζική κατανάλωση βίντεο, ώστε να μην “καίνε” τα δεδομένα τους. Όμως το περιστασιακό streaming είναι σίγουρα εφικτό αν το διαχειριστείτε σωστά.
Ε: Μπορούμε να παίξουμε online παιχνίδια μέσω δορυφορικού internet;
Α: Το online gaming είναι μία από τις πιο δύσκολες δραστηριότητες για το παραδοσιακό δορυφορικό internet λόγω της υψηλής καθυστέρησης (latency). Είναι εφικτό να παίξεις, αλλά τα γρήγορα multiplayer παιχνίδια (όπως shooters πρώτου προσώπου ή ανταγωνιστικοί eSports τίτλοι) θα υποφέρουν. Με καθυστέρηση GEO δορυφόρου συχνά 600 ms ή και περισσότερο, η καθυστέρηση (lag) είναι αισθητή – οι ενέργειές σου στο παιχνίδι μπορεί να ανταποκρίνονται μισό δευτερόλεπτο αργότερα, πράγμα που αποτελεί μεγάλο μειονέκτημα rsinc.com. Παιχνίδια που απαιτούν γρήγορα αντανακλαστικά (Fortnite, Call of Duty κτλ.) είναι απογοητευτικά σε σύνδεση με ψηλό latency. Online παιχνίδια που είναι πιο αργά ή βασίζονται σε εναλλαγή (puzzle, στρατηγικής, ή casual MMOs) είναι πιο ανεκτά επειδή δεν εξαρτώνται τόσο από τον συγχρονισμό.
Παρόλα αυτά, η υπηρεσία χαμηλού latency του Starlink (20–40 ms) έχει βελτιώσει δραματικά τις δυνατότητες gaming μέσω δορυφόρου rsinc.com. Πολλοί χρήστες αναφέρουν πως με το Starlink, το online gaming μοιάζει με μια τυπική σύνδεση καλωδίου ή DSL – μπορείς να παίξεις shooters, αγωνιστικά παιχνίδια κ.λπ. με μικρές μόνο διαφορές. Το εύρος ζώνης (bandwidth) των δορυφορικών είναι γενικά αρκετό για gaming (η κατανάλωση δεδομένων για gaming είναι σχετικά μικρή), αυτό που μετράει είναι το ping. Άρα, αν είσαι «κολλημένος» με GEO δορυφόρο, μπορείς ακόμα να απολαύσεις ορισμένα παιχνίδια (RPGs, turn-based, single-player online), αλλά το ανταγωνιστικό γρήγορο gaming δεν είναι ιδανικό. Αν το gaming είναι προτεραιότητα και έχεις πρόσβαση σε Starlink ή άλλη επιλογή χαμηλού latency, τότε αυτή είναι η καλύτερη λύση. Διαφορετικά, κάποιοι gamers σε HughesNet/Viasat χρησιμοποιούν λύσεις όπως το να κατεβάζουν εκ των προτέρων τα updates και να παίζουν λιγότερο απαιτητικά ως προς την καθυστέρηση mode. Συνοψίζοντας: gaming σε παλιότερους δορυφόρους = «παίζεται» αλλά με lag για action games, ενώ το νέο LEO δορυφορικό internet έχει κάνει το online gaming αρκετά βιώσιμο στην ύπαιθρο.
Ε: Είναι καλό το δορυφορικό internet για εργασία από το σπίτι (βιντεοκλήσεις και VPN);
Α: Η εργασία από το σπίτι μέσω δορυφορικού internet είναι σίγουρα εφικτή – χιλιάδες άνθρωποι το κάνουν – αλλά η εμπειρία σου εξαρτάται από τον τύπο της δορυφορικής σύνδεσης και τις εργασιακές σου ανάγκες. Για απλά tasks, όπως emails, το office suite, cloud υπηρεσίες και γενικό browsing, το δορυφορικό internet (ακόμη και high-latency GEO) λειτουργεί καλά, απλά με λίγο μεγαλύτερους χρόνους φόρτωσης. Τα προβλήματα προκύπτουν με τα εργαλεία ζωντανής διαδραστικής επικοινωνίας: για παράδειγμα, το video conference και ορισμένα setup VPN μπορεί να είναι αργά σε παραδοσιακή δορυφορική σύνδεση. Αν είσαι σε GEO δορυφόρο (HughesNet/Viasat), η ~600 ms καθυστέρηση φέρνει μια ορατή παύση στην επικοινωνία. Σε ένα Zoom ή Teams meeting, ίσως χρειαστεί να είσαι προσεκτικός να μην διακόπτεις τους άλλους, γιατί αυτή η μισή δευτερολέπτου καθυστέρηση μπορεί να οδηγήσει σε αμήχανα «κουμπώματα». Είναι διαχειρίσιμο – μπορεί κανείς να συνηθίσει το ρυθμό μιας μικρής καθυστέρησης – αλλά δεν είναι τόσο απρόσκοπτο όσο η οπτική ίνα ή το καλώδιο. Οι συνδέσεις VPN (virtual private network) επίσης τείνουν να είναι αργές σε high-latency γραμμές· κάποια εταιρικά VPN μπορεί να αποτύχουν ή να κολλάνε, γιατί καθυστέρηση και απώλεια πακέτων διαταράσσουν τη ροή. Υπάρχουν τεχνικές βελτιστοποίησης (και η HughesNet σε κάποιες περιπτώσεις προσφέρει ειδική επιτάχυνση VPN), αλλά η απόδοση θα είναι περιορισμένη. Τα μεγάλα uploads (π.χ. να στείλεις τεράστια συνημμένα) είναι επίσης σχετικά αργά στους κλασικούς δορυφόρους λόγω του χαμηλού upload bandwidth.
Από την άλλη, η ευρυζωνική χαμηλού latency του Starlink έχει κάνει την απομακρυσμένη εργασία πολύ πιο ομαλή μέσω δορυφόρου. Με καθυστέρηση μερικών δεκάδων χιλιοστών του δευτερολέπτου, το Starlink μοιάζει περισσότερο με επίγεια σύνδεση – Zoom και βιντεοκλήσεις είναι πολύ πιο φυσικές και σε πραγματικό χρόνο rsinc.com, και τα VPN γενικά λειτουργούν χωρίς πρόβλημα σε καλές ταχύτητες. Το αυξημένο εύρος ζώνης βοηθά και στις cloud εφαρμογές, το μεγάλο συγχρονισμό αρχείων κ.λπ. Πολλοί απομακρυσμένοι εργαζόμενοι αναφέρουν ότι συμμετέχουν επιτυχώς σε video conferences, ανάπτυξη λογισμικού (με χρήση απομακρυσμένων server) και άλλες δραστηριότητες με απαιτήσεις. Θα πρέπει να είσαι πάντα έτοιμος για κάποιον σπάνιο «κόφτη» – π.χ. μία διακοπή λίγων δευτερολέπτων μπορεί να συμβεί αν η μετάδοση από δορυφόρο σε δορυφόρο δεν είναι άψογη ή υπάρχει εμπόδιο – αλλά αυτά είναι σπάνια φαινόμενα. Συνολικά, για απλές ανάγκες, οποιοδήποτε δορυφορικό θα σε εξυπηρετήσει (αρκεί να συνυπολογίσεις το latency), και για απαιτητική ομαδική εργασία, οι νέες υπηρεσίες LEO έχουν βελτιώσει θεαματικά την εμπειρία.
Συμβουλή: Αν βασίζεσαι στο δορυφορικό internet για τη δουλειά σου, είναι καλή ιδέα να προγραμματίζεις μεγάλα updates ή backup cloud κατά τη διάρκεια της νύχτας και να ενημερώνεις συναδέλφους ότι μπορεί να έχεις ελάχιστη ηχητική καθυστέρηση στις κλήσεις. Όπου είναι εφικτό, χρησιμοποίησε ενσύρματο δίκτυο/Ethernet για τον υπολογιστή εργασίας σου για να αποφύγεις επιπλέον καθυστέρηση λόγω Wi-Fi. Σε ιδιαίτερα κρίσιμες στιγμές (όπως live webinars), μπορείς να έχεις και backup, όπως hotspot από κινητό, σε περίπτωση που ο καιρός επηρεάσει το δορυφορικό εκείνη τη στιγμή – αλλά τέτοια γεγονότα είναι γενικά σπάνια.
Προγράμματα και Τιμές
Ε: Πόσο κοστίζει το δορυφορικό internet;
Α: Το κόστος για δορυφορικό internet είναι γενικά υψηλότερο σε σχέση με το καλωδιακό/οπτικών ινών στις πόλεις, αντανακλώντας το ακριβό δίκτυο υποδομών. Οι τιμές διαφέρουν ανά πάροχο και πρόγραμμα, αλλά ενδεικτικά: τα προγράμματα HughesNet κυμαίνονται περίπου από 50$ έως 100$ τον μήνα για οικιακές υπηρεσίες satelliteinternet.com (η τιμολόγηση βασίζεται κυρίως στη μηνιαία ποσότητα δεδομένων, κι όχι στην ταχύτητα, αφού όλα τα προγράμματα έχουν max 25 Mbps). Τα προγράμματα της Viasat είναι συνήθως ακριβότερα – συχνά 100$–150$+ το μήνα για μεγαλύτερες ταχύτητες ή μεγαλύτερη προτεραιότητα δεδομένων satelliteinternet.com. Η υπηρεσία Starlink κοστίζει περίπου 120$ το μήνα για το τυπικό οικιακό πακέτο satelliteinternet.com. (Το Starlink διαθέτει και premium επιλογές για RV/mobile ή επαγγελματίες που κοστίζουν από 150$ έως ακόμα και 500$/μήνα, ανάλογα με το επίπεδο υπηρεσίας satelliteinternet.com.) Αυτές οι τιμές είναι χωρίς τα τυχόν κόστη εξοπλισμού/φόρων. Συνοπτικά, περίμενε να πληρώσεις γύρω στα 600–1200$ τον χρόνο για μια τυπική συνδρομή δορυφορικού internet.
Κόστος εξοπλισμού και εγκατάστασης: Εκτός από το μηνιαίο πάγιο, πρέπει να υπολογίσεις και τον εξοπλισμό. Οι παραδοσιακοί δορυφορικοί πάροχοι συχνά ενοικιάζουν το πιάτο και το modem με μηνιαίο ενοίκιο (περίπου 10-15$/μήνα) ή προσφέρουν και αγορά. Μερικές φορές η εγκατάσταση είναι δωρεάν με συμβόλαιο, αλλιώς υπάρχει χρέωση εγκατάστασης. Η HughesNet και η Viasat απαιτούν συνήθως 24μηνο συμβόλαιο και ο εξοπλισμός παραμένει περιουσία του παρόχου (τον επιστρέφεις αν ακυρώσεις). Το Starlink, αντίθετα, πουλάει τον εξοπλισμό άπαξ – αυτή τη στιγμή γύρω στα 599$ για το βασικό κιτ (πιάτο, router, καλώδια) – χωρίς να απαιτείται μακροχρόνιο συμβόλαιο satelliteinternet.com. Είσαι ιδιοκτήτης του εξοπλισμού Starlink και η υπηρεσία πληρώνεται μήνα-μήνα. Άρα το αρχικό κόστος στο Starlink είναι μεγαλύτερο, αλλά το τρέχον κόστος αφορά μόνο τη συνδρομή. Δεν υπάρχουν τέλη υπέρβασης χρήσης στα mainstream προγράμματα (δηλαδή δεν χρεώνουν ανά GB – απλώς μειώνουν την ταχύτητα αν ξεπεράσεις το όριο). Πάντα έλεγξε για προωθητικές ενέργειες: ενίοτε η HughesNet ή η Viasat έχουν τιμές γνωριμίας (π.χ. 50$/μήνα για τους πρώτους 6 μήνες) ή δωρεάν εγκατάσταση. Να λάβεις υπόψη την κανονική τιμή μετά το promo και τα τέλη πρόωρης αποχώρησης από συμβόλαιο.
Ε: Έχουν τα προγράμματα δορυφορικού internet όρια δεδομένων (data caps);
Α: Όρια δεδομένων (data caps) είναι συνηθισμένα στα δορυφορικά προγράμματα, αλλά ποικίλουν ανά πάροχο:
- HughesNet: Ναι, τα προγράμματα HughesNet συνοδεύονται από προκαθορισμένη ποσότητα δεδομένων κάθε μήνα (10 GB, 20 GB, 30 GB ή 50 GB ανά πρόγραμμα). Αν ξεπεράσεις το όριο του μήνα, δεν κόβεται η υπηρεσία, αλλά η ταχύτητα μειώνεται στα 1–3 Mbps για το υπόλοιπο του κύκλου rsinc.com. Αυτό ονομάζεται Fair Access Policy. Μπορείς να αγοράσεις “Data Tokens” για να προσθέσεις full-speed δεδομένα αν χρειαστεί ή απλώς να περιμένεις την επόμενη ανανέωση. Υπάρχει επίσης καθημερινό Bonus Zone τα ξημερώματα που δεν μετρά στο όριό σου, ιδανικό για μεγάλα downloads.
- Viasat: Η Viasat έχει μεταβεί σε “soft” data caps σε πολλά προγράμματα. Μπορεί να διαφημίζεται ως “Απεριόριστο”, με ένα όριο/κατώφλι (π.χ. 100 GB, 150 GB κ.λπ.) μετά το οποίο χάνεις προτεραιότητα. Στην πράξη, αν το ξεπεράσεις, πιθανόν να πέσεις σε ταχύτητα σε ώρες αιχμής (αν το δίκτυο είναι φορτωμένο) rsinc.com. Το πόσο θα πέσει η ταχύτητα εξαρτάται – σε ώρες χαμηλής χρήσης μπορεί να μη το καταλάβεις, αλλά τις ώρες αιχμής θα είσαι από τους πρώτους που θα περιοριστούν. Παλιά προγράμματα Viasat είχαν απόλυτα όρια όπως HughesNet, τα νεώτερα βασίζονται σε προτεραιότητα δεδομένων.
- Starlink: Αυτή τη στιγμή δεν έχει αυστηρό data cap στο βασικό οικιακό πρόγραμμα rsinc.com. Το Starlink αρχικά ήταν πλήρως «αόριστο», και από το 2023–2024 εισήγαγε ένα ενδεικτικό όριο 1 TB “priority” data σε κάποιες περιοχές (αν υπερβείς το 1 TB τον μήνα, ίσως να χάσεις προτεραιότητα σε ώρες συμφόρησης). Όμως για τον μέσο χρήστη, το Starlink είναι ουσιαστικά απεριόριστο – δεν υπάρχουν χρεώσεις υπέρβασης ή διακοπή λόγω μεγάλης χρήσης rsinc.com. Μπορείς να στριμάρεις και να κατεβάζεις χωρίς να κοιτάς το μετρητή, που είναι μεγάλη διαφορά σε σχέση με γεωστατικούς παρόχους. Σε επαγγελματικές/business και mobile εκδόσεις Starlink μπορεί να υπάρχουν όρια “priority data” και μετά να αλλάζει σε standard, αλλά πάλι χωρίς διακοπή.
Συνοψίζοντας, οι παλιές δορυφορικές συνδέσεις είναι αρκετά περιοριστικές στα δεδομένα, ενώ οι νεώτερες είναι πιο ελαστικές. Να διευκρινίζεις πάντα με τον πάροχο: το “απεριόριστο” έχει ψιλά γράμματα. Αν έχεις πρόγραμμα με όριο δεδομένων, θα πρέπει να το υπολογίζεις (π.χ. να κατεβάζεις updates/μεγάλα αρχεία σε bonus ώρες, ή να πάρεις μεγαλύτερο πακέτο αν συχνά ξεπερνάς το όριο). Αν ξεπεράσεις το cap, συνήθως πέφτει η ταχύτητα και όχι ότι χρεώνεσαι επιπλέον, αλλά αυτές οι ταχύτητες (π.χ. 1 Mbps) θα σε περιορίσουν δραστικά στις online δυνατότητές σου rsinc.com. Η προσέγγιση του Starlink είναι αυτή τη στιγμή η πιο φιλική προς τον καταναλωτή όσον αφορά τα data: οι μέσοι χρήστες δεν χρειάζεται να ανησυχούν για όρια χρήσης στο Starlink.
Σύγκριση με άλλες επιλογές διαδικτύου
Ε: Πώς συγκρίνεται το δορυφορικό διαδίκτυο με το DSL, το καλωδιακό, το οπτικών ινών και το κυψελωτό διαδίκτυο;
Α: Δορυφορικό διαδίκτυο vs. άλλες τεχνολογίες διαδικτύου: Κάθε τύπος διαδικτύου έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά του, ειδικά όσον αφορά στην ταχύτητα, καθυστέρηση, διαθεσιμότητα και αξιοπιστία. Ακολουθεί μια γρήγορη σύγκριση:
- Δορυφορικό διαδίκτυο: Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι η διαθεσιμότητα – μπορεί να φτάσει σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές όπου δεν υπάρχει καμία άλλη ευρυζωνική υπηρεσία getinternet.com. Δεν χρειάζεστε τηλεφωνικές ή καλωδιακές γραμμές· αν μπορείτε να δείτε τον ουρανό, συχνά μπορείτε να αποκτήσετε δορυφορικό. Η κάλυψή του είναι πραγματικά πανεθνική (και παγκόσμια). Ωστόσο, το δορυφορικό διαδίκτυο έχει υψηλότερη καθυστέρηση από κάθε καλωδιωμένη υπηρεσία (λόγω της μεγάλης απόστασης του σήματος) και ιστορικά προσέφερε χαμηλότερες ταχύτητες και αυστηρά όρια δεδομένων broadbandnow.com. Οι νεότερες δορυφορικές υπηρεσίες (Starlink) έχουν βελτιώσει σημαντικά την ταχύτητα και την καθυστέρηση, αλλά το δορυφορικό διαδίκτυο παραμένει γενικά ακριβότερο τον μήνα και μπορεί να επηρεαστεί από τον καιρό. Το δορυφορικό είναι εξαιρετική λύση όπου τίποτα άλλο δεν δουλεύει, αλλά αν έχετε την επιλογή γήινης σύνδεσης, αυτή συνήθως αποδίδει καλύτερα.
- DSL (Ψηφιακή Συνδρομητική Γραμμή): Το DSL λειτουργεί μέσω τηλεφωνικών γραμμών. Είναι ευρέως διαθέσιμο σε πολλές περιοχές (ακόμα και αγροτικές), αλλά οι ταχύτητες εξαρτώνται από την απόσταση από το κεντρικό γραφείο του τηλεφώνου. Τυπικές ταχύτητες DSL κυμαίνονται από λίγα Mbps έως περίπου 100 Mbps (για νεότερα VDSL ή μικρές αποστάσεις), ενώ πολλές γραμμές σε απομακρυσμένες περιοχές ίσως φτάνουν μόνο 5–20 Mbps. Η καθυστέρηση στο DSL είναι μικρή (ping 20-50 ms, κατάλληλο για gaming). Το DSL συνήθως είναι φθηνότερο από το δορυφορικό και δεν επηρεάζεται από καιρικές συνθήκες. Ωστόσο, οι επιδόσεις του DSL μπορεί να είναι κακές αν είστε μακριά (ίσως μόλις και μετά βίας φτάνει ταχύτητες ευρυζωνικής σύνδεσης) και κάποιες απομακρυσμένες περιοχές δεν διαθέτουν καθόλου την απαραίτητη υποδομή.
- Καλωδιακό διαδίκτυο: Η καλωδιακή ευρυζωνικότητα (από εταιρείες καλωδιακής τηλεόρασης) είναι διαδεδομένη στα προάστια και τις πόλεις. Χρησιμοποιεί συνεστραμμένο ομοαξονικό καλώδιο και παρέχει πολύ υψηλότερες ταχύτητες από το DSL – συνήθως 100 Mbps έως 300 Mbps, και μέχρι 1 Gbps σε νεότερα συστήματα DOCSIS. Η καθυστέρηση είναι χαμηλή (συχνά 10-30 ms). Το καλωδιακό δεν είναι διαθέσιμο στις περισσότερες αγροτικές περιοχές εκτός των χωριών, αφού απαιτεί εγκατάσταση καλωδιακού δικτύου. Όπου υπάρχει, συνήθως ξεπερνά το δορυφορικό διαδίκτυο τόσο σε ταχύτητα όσο και σε σταθερότητα. Ένα πιθανό μειονέκτημα είναι ότι τα καλωδιακά δίκτυα μοιράζονται με τους γείτονες, οπότε σε ώρες αιχμής οι ταχύτητες μπορεί να πέφτουν αν πολλοί είναι ταυτόχρονα online (αν και αυτό είναι μικρό πρόβλημα με τα νεότερα συστήματα). Το καλωδιακό συνήθως έχει υψηλά ή ανύπαρκτα όρια δεδομένων και οι τιμές είναι μέτριες (συνήθως $50–$100/μήνα). Εν ολίγοις, αν μπορείτε να έχετε καλωδιακό, σχεδόν πάντα θα αποδίδει καλύτερα από το δορυφορικό – αλλά η κάλυψη δεν φτάνει σε πραγματικά απομονωμένες περιοχές.
- Διαδίκτυο οπτικών ινών: Οι οπτικές ίνες αποτελούν το κορυφαίο πρότυπο σύνδεσης στο διαδίκτυο. Χρησιμοποιούν καλώδια οπτικών ινών για να προσφέρουν ταχύτητα gigabit (1000 Mbps ή και παραπάνω, με συμμετρικό ανέβασμα/κατέβασμα). Η καθυστέρηση στις ίνες είναι εξαιρετικά χαμηλή (μερικές φορές <10 ms). Είναι επίσης ιδιαίτερα αξιόπιστες και δεν επηρεάζονται από ηλεκτρικές παρεμβολές ή καιρό. Το μειονέκτημα είναι η περιορισμένη διαθεσιμότητα – οι ίνες έχουν εγκατασταθεί κυρίως σε πόλεις ή πυκνοκατοικημένες περιοχές και οι περισσότερες αγροτικές περιοχές δεν έχουν καθόλου πρόσβαση getinternet.com. Όπου υπάρχουν, οι ίνες είναι συνήθως η καλύτερη επιλογή όσον αφορά τις επιδόσεις (ιδανική για streaming, gaming, εργασία, τα πάντα). Συχνά οι τιμές είναι λογικές για αυτά που προσφέρουν (σε κάποιες πόλεις τα δημοτικά δίκτυα ή το Google Fiber προσφέρουν 1 Gbps με $70/μήνα, π.χ.). Αλλά είναι η λιγότερο πιθανή επιλογή για περιοχές εκτός κέντρου. Το δορυφορικό μπορεί να φτάσει εκεί όπου οι ίνες δεν είναι οικονομικά εφικτές.
- Κυψελωτό / ασύρματο διαδίκτυο: Σε αυτό περιλαμβάνονται οι συνδέσεις 4G LTE και 5G για το σπίτι ή τα κινητά hotspots. Οι υπηρεσίες αυτές χρησιμοποιούν το δίκτυο κινητής τηλεφωνίας. Σε κάποιες αγροτικές περιοχές, μπορεί να διατίθεται ασύρματο ή κυψελωτό διαδίκτυο από εταιρείες όπως η Verizon, η T-Mobile ή τοπικούς ασύρματους ISP. Οι ταχύτητες διαφέρουν – παλαιότερο 4G LTE μπορεί να δίνει 10–50 Mbps, ενώ το 5G μπορεί να φτάσει τα 100–300 Mbps ή και παραπάνω αν οι συνθήκες είναι καλές. Η καθυστέρηση είναι χαμηλή (όπως στο DSL/καλωδιακό όταν το σήμα είναι καλό). Η διαθεσιμότητα επεκτείνεται, αλλά πρέπει να είστε εντός εμβέλειας κεραίας με αρκετή χωρητικότητα· πραγματικά απομονωμένες περιοχές μπορεί να έχουν αδύναμο ή καθόλου σήμα ή τα προγράμματα δεδομένων να είναι περιορισμένα. Πολλά προγράμματα κυψελωτού προσφέρουν μεγαλύτερα όρια δεδομένων από το δορυφορικό, αλλά εξακολουθούν να εφαρμόζουν πολιτικές περιορισμού (π.χ. μετά τα 100 GB) ή να περιορίζουν την ποιότητα streaming. Ένα πλεονέκτημα είναι πως αν ήδη έχετε κινητή σύνδεση, η εγκατάσταση είναι εύκολη (απλά ένα modem ή hotspot από το κινητό). Το μειονέκτημα είναι ότι οι επιδόσεις μπορεί να μεταβάλλονται – αργεί αν ο σταθμός είναι συμφωρημένος ή βρίσκεστε στα όρια κάλυψης. Το κόστος είναι αντίστοιχο ή χαμηλότερο του δορυφορικού (π.χ. διατίθενται πακέτα LTE/5G με “απεριόριστα” γύρω στα $50–$70/μήνα, με ψιλά γράμματα για την προτεραιότητα). Συνολικά, αν έχετε ισχυρό σήμα 4G/5G, το ασύρματο διαδίκτυο για το σπίτι μπορεί να είναι καλή εναλλακτική στο δορυφορικό, με μικρότερη καθυστέρηση και χωρίς προβλήματα καιρού. Όμως η διαθεσιμότητά του στις πιο απομονωμένες περιοχές είναι αμφίβολη – συνήθως καλύπτει ζώνες κοντά σε χωριά/δρόμους αλλά όχι βαθιά στη φύση.
Συνοψίζοντας: Το μεγάλο πλεονέκτημα του δορυφορικού διαδικτύου είναι ότι φτάνει εκεί που δεν φτάνει τίποτα άλλο getinternet.com. Όσον αφορά επιδόσεις: οπτική ίνα > καλωδιακό > κυψελωτό > DSL > δορυφορικό (ιστορικά), αν και το δορυφορικό Starlink πλέον ανταγωνίζεται τις ταχύτητες DSL/κυψελωτού και φτάνει ακόμη και το καλωδιακό σε κάποιες περιπτώσεις. Το δορυφορικό έχει πάντως το μειονέκτημα της καθυστέρησης και συνήθως πιο αυστηρές πολιτικές δεδομένων. Όποτε είναι δυνατόν, αξίζει να ελέγξετε αν υπάρχει διαθέσιμη γήινη υπηρεσία (οπτική ίνα, καλωδιακό, DSL ή σταθερή ασύρματη) πριν καταλήξετε στο δορυφορικό, καθώς συνήθως προσφέρουν καλύτερη εμπειρία χρήστη στην τιμή τους. Αν όμως το δορυφορικό είναι η μόνη επιλογή, είναι πλέον μια αξιόπιστη λύση που βελτιώνεται συνεχώς.
Ιστορία και μέλλον του δορυφορικού διαδικτύου
Ε: Πότε “εφευρέθηκε” το δορυφορικό διαδίκτυο και πώς εξελίχθηκε με τα χρόνια;
Α: Το δορυφορικό διαδίκτυο ως έννοια εμφανίστηκε στα μέσα-τέλη του 20ού αιώνα. Πειράματα με χρήση δορυφόρων για ψηφιακή επικοινωνία ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1970, καθώς οι δορυφόροι άρχισαν να χρησιμοποιούνται για τηλεπικοινωνιακά δίκτυα rsinc.com. Οι πρώτες προσπάθειες περιορίζονταν από το υψηλό κόστος και το χαμηλό bandwidth. Οι πρώτες καταναλωτικές δορυφορικές υπηρεσίες διαδικτύου εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1990. Ειδικότερα, το 1996 η Hughes Network Systems παρουσίασε το DirecPC, την πρώτη δορυφορική υπηρεσία διαδικτύου παγκοσμίως για οικιακούς χρήστες hughesnet.com. Εκείνες οι πρώτες υπηρεσίες ήταν πολύ αργές με σύγχρονα δεδομένα – συχνά χρειαζόταν dial-up για το ανέβασμα και ο δορυφόρος μόνο για το κατέβασμα, με πρακτικές ταχύτητες λίγων εκατοντάδων Kbps. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990 το δορυφορικό διαδίκτυο έμενε λύση ανάγκης με αργές ταχύτητες και ακριβό εξοπλισμό, ενώ με τη διάδοση του καλωδιακού/DSL θεωρούνταν έσχατη επιλογή.
Όμως η τεχνολογία συνέχισε να εξελίσσεται. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 λανσαρίστηκαν βελτιωμένοι δορυφόροι ειδικά για το διαδίκτυο (π.χ. DirecWay και αργότερα Spaceway της Hughes, και το WildBlue που εξελίχθηκε σε Viasat). Οι ταχύτητες άρχισαν να αγγίζουν τα μονοψήφια Mbps. Ορόσημο ήταν το 2007, όταν ο Astra (ευρωπαϊκός δορυφόρος) κατάφερε για πρώτη φορά να προσφέρει 20 Mbps – ίσως για πρώτη φορά που το δορυφορικό έπιασε “ευρυζωνικές” ταχύτητες broadbandnow.com. Στις ΗΠΑ, οι δορυφόροι ViaSat-1 (2011) και Jupiter 1 της HughesNet (2012) επέτρεψαν προγράμματα με περίπου 12–15 Mbps. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2010, οι Jupiter 2/Echostar XIX και ViaSat-2 έσπρωξαν τις ταχύτητες ακόμα περισσότερο. Το 2018 κυκλοφόρησε το Gen5 της HughesNet (δορυφόρος Jupiter 2) με 25 Mbps κατέβασμα, που επιτέλους πληρούσε τον ορισμό “ευρυζωνικότητας” της FCC broadbandnow.com. Τα όρια δεδομένων αυξήθηκαν λίγο με τον καιρό, αλλά παρέμειναν πρόβλημα.
Η μεγάλη επανάσταση στο δορυφορικό διαδίκτυο συμβαίνει τη δεκαετία του 2020, με την έλευση αστερισμών χαμηλής τροχιάς (LEO) και νέων δορυφόρων GEO με υψηλό throughput. Το Starlink της SpaceX, που ξεκίνησε το δημόσιο beta το 2020, απλώνει χιλιάδες δορυφόρους LEO για παγκόσμια κάλυψη. Αυτή η προσέγγιση έχει ήδη φέρει ταχύτητες πάνω από 100 Mbps και πολύ μειωμένη καθυστέρηση, αλλάζοντας ριζικά την εικόνα του δορυφορικού telarus.com. Άλλες εταιρείες όπως η OneWeb (με LEO για επιχειρήσεις) και το Kuiper της Amazon που σχεδιάζεται, ακολουθούν το ίδιο μονοπάτι, δείχνοντας τη στροφή προς γρήγορο, χαμηλής καθυστέρησης δορυφορικό internet σε μεγάλη κλίμακα. Στα GEO, η Viasat εκτόξευσε τον ViaSat-3 (υπερυψηλής χωρητικότητας δορυφόρος) και η Hughes λανσάρει τον Jupiter 3, με στόχο την αύξηση των ταχυτήτων GEO (κατά 100+ Mbps) και πιο γενναιόδωρα όρια δεδομένων για αυτά τα δίκτυα.
Συνοψίζοντας, το δορυφορικό ίντερνετ έχει εξελιχθεί από πολύ αργές αρχές (οι υπηρεσίες της δεκαετίας του 1990 ήταν μόλις ένα βήμα πάνω από το dial-up) σε σύγχρονα συστήματα που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να ανταγωνιστούν τις ταχύτητες DSL ή καλωδιακής σύνδεσης. Σημαντικά ιστορικά σημεία: η πρώτη καταναλωτική υπηρεσία το 1996 hughesnet.com, η σταδιακή βελτίωση στη δεκαετία του 2000 που έφτασε τα διψήφια Mbps, και η πρόσφατη επανάσταση των LEO δορυφόρων που έφερε απόδοσης επιπέδου ευρυζωνικότητας από δορυφόρους telarus.com. Είναι μια ιστορία ξεπεράσματος τεράστιων τεχνικών προκλήσεων – καθυστέρηση (latency), περιορισμένο εύρος ζώνης, ακριβές εκτοξεύσεις – και κάθε δεκαετία έφερε βελτιώσεις. Οι σημερινοί χρήστες έχουν επιλογές που θα ήταν επιστημονική φαντασία όταν ξεκίνησε το δορυφορικό ίντερνετ, και η τάση οδηγεί σε μεγαλύτερη χωρητικότητα, χαμηλότερη καθυστέρηση και πιο ευρεία χρήση, βοηθώντας να γεφυρωθεί το ψηφιακό χάσμα για όσους βρίσκονται μακριά από οποιαδήποτε ενσύρματη σύνδεση.
Ε: Πώς μπορώ να βελτιώσω την ταχύτητα του δορυφορικού ίντερνετ ή να μειώσω την καθυστέρηση;
Α: Υπάρχουν μερικά βήματα που μπορείτε να κάνετε για να βελτιστοποιήσετε την εμπειρία σας στο δορυφορικό ίντερνετ (εντός των περιορισμών της τεχνολογίας):
- Βελτιστοποιήστε την εγκατάσταση του πιάτου: Βεβαιωθείτε ότι το δορυφορικό σας πιάτο είναι σωστά τοποθετημένο και ευθυγραμμισμένο. Αν το εγκατέστησε επαγγελματίας, θα πρέπει ήδη να έχει ευθυγραμμιστεί, όμως με τον καιρό παράγοντες όπως ο αέρας ή οι καταιγίδες μπορεί να το μετακινήσουν. Σιγουρευτείτε ότι το πιάτο έχει ανεμπόδιστη οπτική επαφή με τον ουρανό (κόψτε τυχόν νέα βλάστηση που θα μπορούσε να το εμποδίσει, αν είναι εφικτό). Ένα καλά ευθυγραμμισμένο πιάτο θα λαμβάνει το ισχυρότερο σήμα, βοηθώντας να διατηρείτε τις καλύτερες ταχύτητες. Αν υποψιάζεστε ότι υπάρχει πρόβλημα ευθυγράμμισης (π.χ. αν η σύνδεση έχει χειροτερέψει με τον καιρό), επικοινωνήστε με τον πάροχό σας – μπορεί να χρειάζεται επαναρύθμιση του πιάτου.
- Ελαχιστοποιήστε τα bottlenecks στο σπίτι: Χρησιμοποιήστε ενσύρματη σύνδεση Ethernet για συσκευές που απαιτούν τη μέγιστη ταχύτητα ή τη μικρότερη καθυστέρηση (π.χ. για βιντεοκλήσεις ή gaming στον υπολογιστή). Αυτό αποφεύγει επιπλέον καθυστέρηση ή παρεμβολές από το Wi-Fi. Αν χρησιμοποιείτε Wi-Fi, τοποθετήστε τον router κοντά στον κύριο χώρο εργασίας σας και μειώστε τις παρεμβολές (π.χ. μην τον έχετε κρυμμένο σε μεταλλικό ντουλάπι).
- Περιορίστε τις περιττές συσκευές και χρήση: Το δορυφορικό bandwidth είναι περιορισμένο, οπότε αν πολλές συσκευές κάνουν streaming ή κατεβάζουν ταυτόχρονα, η εμπειρία σας θα μειωθεί. Απενεργοποιήστε ή αποσυνδέστε συσκευές που δεν χρησιμοποιείτε από το δίκτυο satelliteinternet.com. Αποφύγετε τη λήψη μεγάλων αρχείων ή ενημερώσεων όταν χρειάζεστε τη σύνδεση για κρίσιμες εργασίες. Πολλοί routers σας επιτρέπουν να δώσετε προτεραιότητα σε συγκεκριμένη κίνηση ή συσκευές – με αυτές τις ρυθμίσεις QoS (Quality of Service), μπορείτε, π.χ. να δώσετε προτεραιότητα στον εργασιακό σας υπολογιστή έναντι του video streaming του παιδιού σας κατά τη διάρκεια της ημέρας.
- Παρακολουθείτε τη χρήση δεδομένων: Αν το πλάνο σας έχει όριο δεδομένων ή κάποιο κατώφλι, η διαχείριση των δεδομένων είναι κρίσιμη για να διατηρήσετε ταχύτητα. Αν ξεπεράσετε τα προτεραιοποιημένα δεδομένα, οι ταχύτητες θα πέσουν δραματικά satelliteinternet.com. Για να το αποφύγετε, παρακολουθείτε τη μηνιαία κατανάλωση μέσω της εφαρμογής του παρόχου ή μέσω μετρητή. Αν φτάνετε πάντα το όριο, σκεφτείτε να αναβαθμίσετε το πλάνο σας ή να ελέγξετε αν ο πάροχος προσφέρει bonus ζώνες (περίοδοι με δωρεάν δεδομένα εκτός αιχμής) για μεγάλα downloads. Εναλλακτικά, πάροχοι όπως η HughesNet και η Viasat επιτρέπουν να αγοράσετε extra data tokens για να επαναφέρετε την πλήρη ταχύτητα αν έχετε φάει throttling satelliteinternet.com – αποτελεί πρόσθετο κόστος, αλλά μπορεί να βοηθήσει σε περίπτωση ανάγκης. (Οι χρήστες Starlink προς το παρόν δεν έχουν όρια δεδομένων, αλλά όσοι έχουν πλάνα με όρια πρέπει να ρυθμίζουν το streaming και τα cloud backup τους αναλόγως.)
- Μείωση καθυστέρησης (latency): Δεν μπορείτε να κάνετε πολλά για να βελτιώσετε την εγγενή δορυφορική καθυστέρηση στα GEO συστήματα – οι νόμοι της φυσικής δεν αλλάζουν. Η χρήση proxies ή TCP acceleration (που ενσωματώνουν μερικοί πάροχοι στα modems τους) μπορεί να βελτιώσει ελαφρώς την ανταπόκριση στο φόρτωμα σελίδων, όμως το ελάχιστο των 600+ ms παραμένει. Αν η χαμηλή καθυστέρηση είναι κρίσιμη (για gaming ή real-time χρηματιστηριακές συναλλαγές κλπ.), η μόνη λύση είναι να μεταβείτε σε πάροχο χαμηλής τροχιάς (LEO) αν είναι διαθέσιμος (π.χ. Starlink) που έχει φυσικά μικρότερα pings. Στο τοπικό σας δίκτυο, βεβαιωθείτε ότι μεγάλες αποστολές αρχείων δεν κορένουν τη σύνδεση (αυξάνοντας το lag). Επίσης, κάποια VPN πρωτόκολλα προσθέτουν έξτρα καθυστέρηση – αν πρέπει να χρησιμοποιήσετε VPN σε δορυφορική σύνδεση, προτιμήστε ταχύτερο πρωτόκολλο (όπως το WireGuard).
Εν ολίγοις, φροντίστε τη σωστή εγκατάσταση, εξαλείψτε αποτρέψιμες αιτίες βραδύτητας, και κινηθείτε εντός των ορίων του πλάνου σας. Ενώ δεν μπορείτε να κάνετε το ping ενός GEO δορυφόρου τόσο γρήγορο όσο της οπτικής ίνας, μπορείτε να διασφαλίσετε ότι έχετε τη καλύτερη δυνατή απόδοση που σας επιτρέπει η υπηρεσία σας. Και καθώς έρχονται καινούργιες δορυφορικές επιλογές, σκεφτείτε να αναβαθμίσετε για ταχύτητα/χαμηλότερη καθυστέρηση αν το χρειάζεστε.
Ε: Μπορώ να αποκτήσω δωρεάν δορυφορικό ίντερνετ;
Α: Όχι, δεν υπάρχει κάποια πραγματικά δωρεάν δορυφορική υπηρεσία ίντερνετ για καταναλωτές (μέχρι σήμερα). Όλοι οι μεγάλοι πάροχοι απαιτούν πληρωμένη συνδρομή και τον δικό τους εξοπλισμό – η λειτουργία δορυφόρων και της επίγειας υποδομής κοστίζει πολύ, οπότε η υπηρεσία δεν μπορεί να προσφέρεται δωρεάν. Προσέχετε όποιον διαφημίζει “δωρεάν δορυφορικό ίντερνετ,” καθώς πιθανόν πρόκειται για απάτη ή παραπληροφόρηση discussions.apple.com. Τουλάχιστον θα χρειαστεί να αγοράσετε εξοπλισμό και να εγγραφείτε σε κάποιο πρόγραμμα. Τα πιο κοντινά παραδείγματα σε “δωρεάν” δορυφορικό ίντερνετ υπήρξαν σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις: π.χ. κατά την διάρκεια της σύγκρουσης στην Ουκρανία, η SpaceX παρείχε τερματικά και υπηρεσία Starlink δωρεάν σε περιοχές χωρίς ίντερνετ discussions.apple.com, ενώ κάποιες ανθρωπιστικές ή κρατικές δράσεις έχουν χρηματοδοτήσει ίντερνετ για κοινότητες σε ανάγκη, αλλά αυτά είναι ειδικές περιπτώσεις. Υπάρχει επίσης μια υπηρεσία με το όνομα Outernet/Othernet που εκπέμπει μερικά δεδομένα δωρεάν μέσω δορυφόρου (μονής κατεύθυνσης, ειδήσεις ή εκπαιδευτικό περιεχόμενο), αλλά δεν είναι πλήρης διαδραστική σύνδεση με το διαδίκτυο. Πρακτικά, αν θέλετε δορυφορικό ίντερνετ για το σπίτι, υπολογίστε σε κανονικές χρεώσεις. Αν το κόστος είναι σημαντικό πρόβλημα, δείτε αν πληροίτε τα κριτήρια για κρατικές επιδοτήσεις ευρυζωνικότητας ή αν μια φορητή συσκευή hotspot κινητής (με φθηνότερο πρόγραμμα δεδομένων) καλύπτει τις ανάγκες σας. Αλλά προς το παρόν, καμία δορυφορική εταιρεία δεν προσφέρει δωρεάν ίντερνετ στο ευρύ κοινό – μόνο ο εξοπλισμός στοιχίζει εκατοντάδες, και οι δορυφόροι εκατομμύρια για εκτόξευση και λειτουργία, οπότε τα χρήματα ανακτούνται μέσω συνδρομών.
Ε: Μπορώ να χρησιμοποιήσω δορυφορικό ίντερνετ σε τροχόσπιτο (RV) ή σε σκάφος;
Α: Ναι, είναι δυνατό να έχετε δορυφορικό ίντερνετ εν κινήσει – ειδικά τώρα με τις νεότερες τεχνολογίες – αλλά υπάρχουν μερικές προϋποθέσεις. Παραδοσιακά, το δορυφορικό ίντερνετ ήταν μόνο για σταθερό σημείο. Υπηρεσίες όπως οι HughesNet και Viasat απαιτούν να δηλώσετε διεύθυνση υπηρεσίας και να στοχεύσετε συγκεκριμένη δέσμη δορυφόρου· εάν ταξιδεύατε μακριά από αυτήν την περιοχή, η υπηρεσία δεν λειτουργούσε χωρίς επαναστόχευση και ανανέωση αδειοδότησης (και τα πιάτα δεν επαναπροσανατολίζονται εύκολα επί τόπου). Κάποιοι φίλοι των RV είχαν φορητά δορυφορικά πιάτα για εγκατάσταση σε κάθε στάση, αλλά απαιτούσε χειροκίνητη ευθυγράμμιση σε κάθε ταξίδι και δεν μπορούσατε να το χρησιμοποιείτε εν κινήσει satelliteinternet.com. Το ίδιο ίσχυε και για τα σκάφη· παραδοσιακές λύσεις απαιτούσαν εξαιρετικά ακριβά σταθεροποιούμενα πιάτα για τη χρήση GEO δορυφόρων – κάτι που συνήθως δικαιολογείται μόνο για πλοία ή σκάφη με μεγάλο προϋπολογισμό.
Σήμερα, το κινητό δορυφορικό ίντερνετ είναι πολύ πιο προσιτό χάρη στο Starlink και σχετικές καινοτομίες. Το Starlink προσφέρει υπηρεσία ειδικά για RVs/ρομινγκ (τώρα αποκαλείται “Starlink Roam”). Με το Starlink, μπορείτε να πάρετε το πιάτο μαζί σας και να έχετε ίντερνετ όπου υπάρχει κάλυψη – δεν υπάρχει η έννοια της δέσμευσης σε μία δέσμη. Μπορείτε να στήσετε το πιάτο Starlink σε κάμπινγκ και να συνδεθείτε αυτόματα. Μάλιστα, παρουσίασαν επίπεδο πιάτο υψηλής απόδοσης Starlink που τοποθετείται σε RV ή σκάφος για χρήση εν κινήσει (μπορεί να παρακολουθεί δορυφόρους ενώ κινείται). Χρήστες έχουν αναφέρει επιτυχημένο streaming και εργασία την ώρα που οδηγούν στον αυτοκινητόδρομο ή ταξιδεύουν με σκάφος. Λάβετε υπόψη ότι ο κινητός εξοπλισμός και τα πλάνα κοστίζουν περισσότερο (το πιάτο εν κινήσει κοστίζει περίπου 2.500 δολ., και τα θαλάσσια πλάνα μπορεί να είναι μερικές εκατοντάδες δολάρια το μήνα), αλλά τα απλά RV πλάνα (για στάσιμη χρήση) είναι πιο κοντά στα στάνταρ $120 το μήνα.
Για ένα τροχόσπιτο, έχετε πλέον τη δυνατότητα να παρκάρετε όπου θέλετε και να έχετε broadband, που αλλάζει το παιχνίδι για τους digital nomads. Απλώς θυμηθείτε ότι εμπόδια όπως δέντρα ή φαράγγια μπορούν να μπλοκάρουν ακόμη και το Starlink – χρειάζεστε πάντα οπτική στο ουρανό. Για σκάφη, ειδικά σε παράκτια ή λιμναία χρήση, το Starlink λειτουργεί αν είστε εντός περίπου 100 μιλίων από τις ακτές (για πλοία ανοικτής θαλάσσης, το Starlink διαθέτει ξεχωριστή θαλάσσια υπηρεσία). Οι παραδοσιακές λύσεις θαλάσσιου δορυφορικού ίντερνετ (Inmarsat, KVH, κ.ά.) υπάρχουν επίσης, αλλά είναι εξαιρετικά ακριβές και αργές (κυρίως για βασικό e-mail/φωνή στη θάλασσα). Το Starlink γρήγορα γίνεται η κύρια επιλογή των ταξιδιωτών που επιθυμούν πραγματικό ίντερνετ στο νερό.
Σύνοψη: η χρήση δορυφορικού ίντερνετ σε τροχόσπιτα/σκάφη είναι εφικτή:
- Αν χρειάζεστε συνδεσιμότητα ενώ είστε στάσιμοι (παρκαρισμένοι ή αγκυροβολημένοι), μπορείτε να χρησιμοποιήσετε καταναλωτικές δορυφορικές επιλογές (μερικοί χρησιμοποιούν ένα απλό πιάτο Starlink σε κάθε στάση).
- Αν θέλετε συνδεσιμότητα εν κινήσει, απαιτείται εξειδικευμένος εξοπλισμός (όπως το πιάτο εν κινήσει του Starlink ή επαγγελματικό αυτόματο πιάτο GEO).
- Πάντα στερεώστε σωστά το πιάτο και ακολουθείτε τους όρους του παρόχου (το Starlink Roam, π.χ., επιτρέπει χρήση σε διαφορετικές περιοχές, αλλά αν φύγετε για πολύ καιρό από τη χώρα ή μπείτε σε μη υποστηριζόμενες χώρες, υπάρχουν περιορισμοί).
Συμπέρασμα: η εποχή του αξιόπιστου ίντερνετ σε RV ή σκάφος έφτασε, κυρίως χάρη στις νέες υπηρεσίες LEO δορυφόρων. Δεν περιορίζεται πλέον στη στάσιμη χρήση ούτε απαιτεί απαγορευτικά ακριβά θαλάσσια συστήματα. Για όσους ταξιδεύουν εκτός δικτύου, το δορυφορικό ίντερνετ μπορεί να σε κρατήσει συνδεδεμένο, αρκεί να διαχειρίζεσαι σωστά τον εξοπλισμό και τη συνδρομή.
Ε: Ποια είναι η διαφορά μεταξύ δορυφόρων LEO και GEO στις υπηρεσίες διαδικτύου;
- Διάγραμμα που συγκρίνει τις θέσεις δορυφόρων χαμηλής τροχιάς (LEO) και γεωστατικής τροχιάς (GEO).
Γεωστατικοί δορυφόροι (GEO) περιστρέφονται περίπου 22.000 μίλια πάνω από τον ισημερινό της Γης και παραμένουν σταθεροί σε σχέση με ένα σημείο στη Γη (περιστρέφονται με τον ίδιο ρυθμό που περιστρέφεται η Γη). Ουσιαστικά, ένας δορυφόρος GEO «παρκάρει» ακριβώς πάνω από ένα σημείο. Επειδή βρίσκονται τόσο ψηλά, κάθε δορυφόρος GEO καλύπτει τεράστια περιοχή – μόλις τρεις δορυφόροι GEO μπορούν να καλύψουν σχεδόν ολόκληρη τη Γη (εκτός από τις πολικές περιοχές). Για παράδειγμα, ένας GEO μπορεί να καλύψει ολόκληρη την ηπειρωτική ΗΠΑ. Αυτό σημαίνει ότι δεν απαιτούνται πολλοί δορυφόροι για παγκόσμια κάλυψη (ιστορικά, οι εταιρείες χρησιμοποιούν λίγους μεγάλους δορυφόρους) telarus.com. Το μειονέκτημα είναι η απόσταση: τα σήματα χρειάζονται περίπου 0,25 δευτερόλεπτα για να φτάσουν ή να επιστρέψουν, με αποτέλεσμα καθυστέρηση (latency) περίπου 500–700 ms για ένα ταξίδι μετ’ επιστροφής telarus.com. Επίσης, η χωρητικότητα (bandwidth) ενός δορυφόρου GEO μοιράζεται σε όλους τους χρήστες κάτω από αυτό το μεγάλο «αποτύπωμα», οπότε οι ταχύτητες ανά χρήστη ήταν χαμηλές (αν και οι νεότεροι GEO δορυφόροι υψηλής απόδοσης έχουν πολύ μεγαλύτερη χωρητικότητα πλέον). Παραδείγματα: HughesNet και Viasat χρησιμοποιούν δορυφόρους GEO, όπως και οι υπηρεσίες δορυφορικής τηλεόρασης. Το πιάτο σας για GEO στρέφει μόνιμα προς ένα σταθερό σημείο στον ουρανό. Οι δορυφόροι GEO είναι μεγάλοι, ακριβοί ($100 εκατ.+ ο καθένας), όμως χρειάζονται λίγοι για ένα παγκόσμιο δίκτυο (όμως η χωρητικότητα μπορεί να είναι περιορισμένη, αφού κάθε δορυφόρος εξυπηρετεί τόσους πολλούς). - Δορυφόροι χαμηλής τροχιάς (LEO) περιστρέφονται πολύ πιο κοντά στη Γη, συνήθως μεταξύ 300 και 1.200 μιλίων ύψος broadbandnow.com. Επειδή δεν είναι σταθεροί πάνω από ένα σημείο, κινούνται γρήγορα στον ουρανό. Από τη σκοπιά του χρήστη, κάθε συγκεκριμένος δορυφόρος LEO είναι ορατός για λίγα λεπτά τη φορά, μετά αναλαμβάνει άλλος, κ.ο.κ. Για συνεχή κάλυψη, τα συστήματα LEO χρειάζονται έναν αστερισμό από πολλούς δορυφόρους που περιστρέφονται συντονισμένα telarus.com. Το μεγάλο πλεονέκτημα είναι η μικρότερη απόσταση: η καθυστέρηση μπορεί να είναι μόλις 20–40 ms, σχεδόν ίση με τα επίγεια δίκτυα telarus.com. Επίσης, κάθε δορυφόρος καλύπτει μικρότερη περιοχή τη φορά, πράγμα που μπορεί να σημαίνει περισσότερο bandwidth ανά χρήστη σε εκείνη την περιοχή (και το δίκτυο να επαναχρησιμοποιεί συχνότητες χωρικά). Οι δορυφόροι LEO κάνουν μετάβαση της σύνδεσης καθώς εξέρχονται από το οπτικό πεδίο και αναλαμβάνουν άλλοι – όλα διαχειρίζονται αυτόματα από λογισμικό και κεραίες χρηστών που τους ακολουθούν. Παραδείγματα: SpaceX Starlink (που σχεδιάζει 12.000+ δορυφόρους), OneWeb (σχεδιάζει 648 δορυφόρους) είναι αστερισμοί LEO για διαδίκτυο. Οι δορυφόροι LEO είναι μικρότεροι και φθηνότεροι από τους GEO, αλλά χρειάζονται πολλοί. Απαιτούν επίσης πυκνό δίκτυο επίγειων σταθμών και προηγμένο λογισμικό για να διαχειρίζονται το κινούμενο δίκτυο. Η πολυπλοκότητα είναι μεγαλύτερη, αλλά η απόδοση είναι καλύτερη (χαμηλή καθυστέρηση, υψηλή ταχύτητα) και η κάλυψη μπορεί να γίνει πραγματικά παγκόσμια (συμπεριλαμβανομένων των πόλων όπου οι GEO δεν καλύπτουν καλά).
Συνοπτικά, GEO έναντι LEO: Οι δορυφόροι GEO = πολύ ψηλή τροχιά, σταθεροί ως προς τη Γη, άρα χρειάζονται λίγοι δορυφόροι και απλές σταθερές κεραίες χρήστη, αλλά με υψηλή καθυστέρηση και πιθανούς περιορισμούς χωρητικότητας. Οι δορυφόροι LEO = χαμηλή τροχιά, κινούνται στον ουρανό, απαιτούν πολλούς δορυφόρους και κινούμενες κεραίες, αλλά προσφέρουν χαμηλή καθυστέρηση και δυνατότητα εξυπηρέτησης πολλών χρηστών με μεγαλύτερο throughput ανά άτομο. Υπάρχουν επίσης MEO (Δορυφόροι μέσης τροχιάς) σε ενδιάμεσα ύψη (π.χ. 5.000–12.000 χλμ.), που προσπαθούν να εξισορροπήσουν αυτούς τους παράγοντες – παράδειγμα είναι το δίκτυο O3b στα ~8.000 χλμ., με καθυστέρηση περίπου 150 ms που χρησιμοποιείται για τηλεπικοινωνιακή «ραχοκοκαλιά» σε απομακρυσμένες περιοχές. Για καταναλωτικό διαδίκτυο όμως, οι βασικές λύσεις το 2025 είναι η GEO (παραδοσιακή) και η LEO (αναδυόμενη). Κάθε τροχιά έχει τη θέση της: η GEO είναι δοκιμασμένη και αξιόπιστη για ευρεία κάλυψη (και ιδανική για τηλεοπτική μετάδοση κ.ά.), ενώ η LEO είναι αιχμής για χαμηλή καθυστέρηση και υψηλές ταχύτητες. Στο μέλλον τα δίκτυα ίσως υβριδοποιήσουν τα δύο ώστε να συνδυάσουν τα πλεονεκτήματα και των δύο telarus.com telarus.com.