اتوبان دیجیتال اتریش: وضعیت دسترسی به اینترنت در سال ۲۰۲۵ (شامل ماهواره!)

زیرساخت اینترنت اتریش ترکیبی از خطوط مسی قدیمی و فیبر نوری مدرن است که اینترنت پهن‌باند را در سراسر کشور ارائه می‌دهد. اتریش در اتصال دیجیتال پیشرفت چشمگیری داشته و یک “بزرگراه دیجیتال” از پیوندهای اینترنت پرسرعت در مراکز شهری و دره‌های آلپ ساخته است. تا سال ۲۰۲۵، مردم اتریش به اینترنت از طریق مجموعه‌ای از فناوری‌ها دسترسی دارند – از کابل‌های فیبر نوری و خطوط DSL ارتقا یافته تا اینترنت کابلی، شبکه‌های گسترده ۴G/5G و حتی خدمات ماهواره‌ای که اینترنت را از آسمان پخش می‌کنند. این گزارش نمای کلی جامع از چشم‌انداز دسترسی به اینترنت در اتریش در سال ۲۰۲۵ ارائه می‌دهد و به فناوری‌های دسترسی موجود، پوشش آن‌ها در مناطق شهری و روستایی، ارائه‌دهندگان اصلی و سهم بازار، عملکرد معمول (سرعت و تأخیر)، مدل‌های قیمتی، ابتکارات دولتی که توسعه را هدایت می‌کنند و فناوری‌های نوظهوری مانند اینترنت ماهواره‌ای LEO می‌پردازد. همچنین اینترنت ماهواره‌ای را از نظر سرعت، قابلیت اطمینان، تأخیر، هزینه و موارد مصرف با گزینه‌های زمینی مقایسه می‌کنیم. هدف این است که تصویری روشن از چگونگی کاهش شکاف دیجیتال در اتریش و حرکت سریع آن به سوی عصر گیگابیتی در مسیر اتصال سراسری کشور ترسیم شود.

چشم‌انداز فعلی دسترسی به اینترنت در اتریش (۲۰۲۵)

پهن‌باند ثابت: فیبر، DSL و کابل

بازار اینترنت پهن‌باند ثابت اتریش در حال گذار از مس قدیمی به فیبر بسیار سریع است. DSL (خط مشترک دیجیتالی) از طریق خطوط تلفن سنتی تقریباً همه‌جا در دسترس است و اغلب با VDSL2 وکتورینگ ارتقا یافته تا در بسیاری مناطق تا حدود ۱۰۰ مگابیت در ثانیه ارائه دهد omdia.tech.informa.com. شرکت A1 Telekom Austria ارائه‌دهنده اصلی DSL بوده و به طور مستمر بسیاری از خطوط را ارتقا داده یا روی آن‌ها فیبر کشیده است. اینترنت کابلی ستون دیگری از اینترنت اتریش است – Magenta Telekom (که قبلاً UPC و اکنون بخشی از T-Mobile است) شبکه‌های کابلی در شهرها و شهرک‌ها دارد و اینترنتی با سرعت صدها مگابیت (و تا سرعت گیگابیت در مناطق ارتقا یافته به DOCSIS 3.1) ارائه می‌دهد. اینترنت کابلی بخش بزرگی از خانوارهای شهری را پوشش می‌دهد و اغلب جایگزین DSL/فیبر A1 می‌شود. در همین حال، اینترنت فیبر نوری (FTTH/B) به سرعت در حال گسترش است اما نفوذ آن هنوز عقب است. فیبر سرعت گیگابیتی متقارن و حتی بالاتر ارائه می‌دهد و چندین اپراتور (از جمله A1 و شرکت‌های خدمات‌رسان منطقه‌ای و ISPها) در حال سرمایه‌گذاری و توسعه شبکه‌های فیبر هستند. با این حال، تا سال ۲۰۲۵ فقط حدود ۱۷٪ از پتانسیل خطوط فیبر اتریش فعال هستند – ۳۱۷ هزار اشتراک فعال فیبر از حدود ۱.۹ میلیون خانه‌ای که فیبر به آن‌ها رسیده است theinternational.at theinternational.at – که نشان می‌دهد بسیاری از مصرف‌کنندگان هنوز به DSL یا کابل وابسته هستند. توسعه فیبر میان بسیاری از ارائه‌دهندگان محلی پراکنده است؛ در حالی که A1 حدود ۳۰٪ از خطوط فیبر را در اختیار دارد، بازیگران منطقه‌ای مانند Energie AG Oberösterreich و Kabelplus هر کدام حدود ۷٪ سهم دارند و سایر شرکت‌های کوچک و پروژه‌های شهری بقیه را تشکیل می‌دهند theinternational.at. با این حال، ظرفیت فیبر در حال افزایش است – فقط در وین بیش از ۷۵۰٬۰۰۰ اتصال آماده فیبر وجود دارد، در حالی که ایالت‌های روستایی همچون بورگن‌لند تنها حدود ۱۷٬۵۰۰ مورد دارند که نشان‌دهنده عقب‌ماندگی روستاها در دسترسی به فیبر است theinternational.at.

اینترنت پهن‌باند سیار: ۴G و ۵G

اینترنت پهن‌باند سیار در اتریش همه‌گیر است و این کشور جزو کشورهای پیشرو اروپا از نظر پوشش و استفاده از ۴G/5G به شمار می‌رود. تقریباً ۹۹٪ جمعیت اتریش به خدمات ۴G دسترسی دارند pulse.internetsociety.org – به گونه‌ای که در عمل، همه جوامع حتی مناطق دورافتاده از اینترنت سیم‌کارت پرسرعت پایه بهره‌مند می‌شوند. بر همین مبنا، اتریش به سرعت خدمات ۵G را توسعه داده است: تا سال ۲۰۲۳، ۸۵٪ جمعیت به سیگنال ۵G از حداقل یک اپراتور دسترسی دارند pulse.internetsociety.org و هدف این است که تا پایان ۲۰۲۵ پوشش ۵G سراسر کشور فراهم شود digital-strategy.ec.europa.eu digital-strategy.ec.europa.eu. سه اپراتور اصلی تلفن همراه (A1، Magenta و Hutchison Drei) همه شبکه‌های ۵G را راه‌اندازی کرده و به گسترش در شهرها و مناطق روستایی ادامه می‌دهند. در عمل، ۵G اکنون در همه مناطق شهری بزرگ و مسیرهای اصلی حمل و نقل (بزرگراه‌ها، خطوط راه‌آهن) فعال است digital-strategy.ec.europa.eu. پوشش ۵G روستایی به طور مستمر بهبود می‌یابد، هرچند برخی روستاهای دورافتاده فعلاً به ۴G وابسته‌اند. شایان ذکر است که کاربران اتریشی مصرف‌کنندگان پرحجم داده موبایل هستند – ترافیک داده شبکه‌های موبایل با رشدی حدود ۱۷٪ سالانه در حال جهش است و در آغاز ۲۰۲۵، شبکه‌های موبایل طی یک فصل (سه‌ماهه اول) ۱٬۲۶۶ پتابایت داده جابه‌جا کرده‌اند که ۴۳٪ کل داده اینترنت کشور را شامل می‌شود (۵۷٪ دیگر در شبکه‌های ثابت) theinternational.at theinternational.at. بسته‌های داده سخاوتمندانه و تعرفه‌های مقرون‌به‌صرفه نامحدود باعث شده ۴G/5G برای بسیاری از مصرف‌کنندگان حتی جایگزین اینترنت ثابت (به خصوص اینترنت خانگی) باشد.

اینترنت ماهواره‌ای (LEO و GEO)

اینترنت ماهواره‌ای به عنوان یک بخش کوچک اما مهم از سبد ارتباطی اتریش به ویژه برای مناطق با پوشش زمینی ضعیف ظاهر شده است. اینترنت ماهواره‌ای LEO – نمونه آن استارلینک از شرکت SpaceX – حدود سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ در اتریش در دسترس قرار گرفت و تا سال ۲۰۲۵ تقریباً پوشش سراسری با ماهواره‌های مدار پایین زمین ارائه می‌دهد. استارلینک می‌تواند اتصال با سرعت دانلود بین حدود ۵۰ تا ۱۵۰–۲۰۰ مگابیت بر ثانیه (در شرایط ایده‌آل) با تاخیر کم در محدوده ۲۰ تا ۵۰ میلی‌ثانیه فراهم کند politico.eu whistleout.com. این عملکرد، پیشرفت چشمگیری نسبت به خدمات ماهواره‌ای GEO قدیمی است و اینترنت ماهواره‌ای را برای مزرعه‌های دورافتاده آلپ، کلبه‌های کوهستانی یا مکان‌هایی که فیبر یا سیگنال ۴G ضعیف است، به گزینه‌ای عملی بدل می‌کند. تعداد کاربران استارلینک در اروپا هنوز کم است (معمولاً برای کسانی است که جایگزین خوبی ندارند)، اما رو به رشد است – در سطح جهانی استارلینک تا سال ۲۰۲۴ حدود ۴.۶ میلیون مشتری داشته که نسبت به سال قبل دو برابر شده است (۲.۳ میلیون) politico.eu. غیر از استارلینک، گزینه‌های دیگری نیز وجود دارد: ارائه‌دهندگان ماهواره GEO مانند وایاسات (Viasat) و Hughes نیز اینترنت پهن‌باند را در سراسر اروپا از جمله اتریش ارائه می‌کنند. اما این سرویس‌های GEO بسیار کندتر (اغلب زیر ۳۰ مگابیت) هستند و تاخیر بسیار بالا (حدود ۶۰۰+ میلی‌ثانیه) whistleout.com دارند که آن‌ها را به آخرین راه‌حل تبدیل می‌کند. با ورود استارلینک، ماهواره‌های GEO دیگر جذابیتی ندارند مگر جایی که هیچ گزینه دیگری در دسترس نباشد. در سال‌های آینده، صورت‌های فلکی بیشتر LEO (مانند OneWeb، پروژه Kuiper آمازون و برنامه IRIS² اتحادیه اروپا) گزینه‌های بیشتری خواهند داد، اما تا سال ۲۰۲۵ استارلینک گزینه اصلی اینترنت ماهواره‌ای در اتریش برای مصرف‌کنندگان است.

پوشش و دسترسی: شهری در برابر روستایی

اتریش در گسترش پوشش اینترنت پهن‌باند پیشرفت چشمگیری داشته است، هرچند مناطق شهری همچنان از سریع‌ترین گزینه‌ها بهره‌مند هستند و برخی نقاط روستایی در شبکه‌های گیگابیتی ثابت عقب‌تر هستند. پوشش کلی برای اینترنت پهن‌باند پایه بسیار بالاست – تا اواسط ۲۰۲۲ حدود ۹۴.۸٪ کشور پوشش اینترنت با حداقل سرعت پایه را داشتند omdia.tech.informa.com. عملاً همه خانوارها حداقل به DSL یا اینترنت بی‌سیم ۴G دسترسی دارند. اما برای سرعت‌های بالاتر، اتریش با سرعت بیشتری دسترسی نسل جدید را گسترش داده است: ۸۵.۸٪ خانوارها تا سال ۲۰۲۲ قادر به استفاده از اینترنت با سرعت بیش از ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه بودند omdia.tech.informa.com که احتمالاً تا سال ۲۰۲۵ با ارتقاهای ادامه‌دار بیشتر هم شده است. دسترسی به اینترنت گیگابیتی (۱ گیگابیت یا بیشتر) رشد خیره‌کنند‌ه‌ای داشته و از تنها ۱۳٪ خانوارها در چهار سال پیش به حدود ۶۹٪ خانوارها در سال ۲۰۲۳ که امکان اتصال گیگابیتی دارند افزایش یافته است digitalaustria.gv.at. این شامل فیبر خانگی و شبکه‌های کابلی ارتقا یافته به DOCSIS 3.1 است. اکنون پوشش گیگابیتی اتریش به سطح کشورهای پیشروی اروپا نزدیک شده، هرچند هنوز از چند کشور پیشرفته عقب است (میانگین اروپایی پوشش گیگابیت در ۲۰۲۳ حدود ۷۹٪ خانوارها بود) politico.eu. استراتژی اینترنت پهن‌باند ۲۰۳۰ دولت هدف‌گذاری کرده که تا ۲۰۳۰ صددرصد پوشش گیگابیتی در سراسر کشور محقق شود digital-strategy.ec.europa.eu digital-strategy.ec.europa.eu و اهداف میانی نیز دارد (مثلاً پوشش سراسری ۵G تا ۲۰۲۵، پوشش مسیرهای اصلی حمل و نقل تا ۲۰۲۳ و غیره) digital-strategy.ec.europa.eu.

مناطق شهری در اتریش معمولاً از پوشش بسیار خوبی برخوردارند. شهرهایی مانند وین، گراتس، لینز و سالزبورگ دارای شبکه‌های گسترده کابل و فیبر نوری هستند که اغلب با حضور چندین ارائه‌دهنده همراه است. به ویژه وین، به عنوان پایتخت و بزرگترین شهر کشور، بیشترین ظرفیت فیبر (بیش از ۷۵۰ هزار اتصال فیبر موجود) theinternational.at را علاوه بر پوشش کامل کابل و شبکه متراکم 5G داراست. ساکنان شهری معمولاً حق انتخاب بین ارائه‌دهندگان اینترنت پرسرعت دارند – برای مثال، یک خانواده وینی ممکن است بین خدمات فیبر شرکت A1، اینترنت کابلی Magenta، یا حتی بسته اینترنت پهن‌باند بی‌سیم ثابت 5G از Drei یا A1 را انتخاب کند، علاوه بر گزینه‌های موبایل و ماهواره. در نتیجه، سرعت اینترنت و میزان استفاده از پلن‌های فوق‌سریع در شهرها بالاترین است.

مناطق روستایی، به ویژه روستاهای آلپی یا ایالت‌های کم جمعیت‌تر، همچنان با شکاف دسترسی به اینترنت ثابت فوق‌سریع مواجه هستند. بسیاری از جوامع روستایی در صورت عدم دسترسی به فیبر، به راه‌حل‌های DSL پیشرفته یا ارتباط بی‌سیم متکی‌اند. برای مثال، ایالت روستایی بورگنلاند (کم‌جمعیت) فقط حدود ۱۷۵۰۰ اتصال فیبر دارد theinternational.at که بخش بسیار کوچکی نسبت به فیبر وین به حساب می‌آید. حتی آترشای علیا و سفلی (که شامل مناطق روستایی و شهرهای کوچک هستند) هر یک کمتر از ۳۰۰ هزار اتصال فیبر دارند – که نشان می‌دهد بخش بزرگی از حومه هنوز به شبکه فیبر متصل نشده است theinternational.at. برای پر کردن این شکاف‌ها، شبکه‌های موبایل نقش کلیدی دارند – پوشش 4G عملاً همگانی بوده و اپراتورها بسیاری از سایت‌های سلولی روستایی را به 5G ارتقا داده‌اند، هرچند که در اعماق دره‌ها یا روستاهای بسیار دورافتاده هنوز نقاطی هستند که پوشش ضعیف دارند. دسترسی روستایی به 5G نسبت به مناطق شهری کمتر است، اما به لطف تعهدات دولت در زمینه پوشش طیف فرکانسی و به اشتراک‌گذاری زیرساخت در برخی مناطق، 5G به تدریج در حال رسیدن به روستاهای بیشتری است. بر اساس داده‌های ۲۰۲۳، ۵۸٪ از خانوارهای اتریشی در حال حاضر می‌توانستند 5G را در منزل دریافت کنند (اتریش در رتبه سوم اروپا از نظر پوشش 5G قرار دارد) digitalaustria.gv.at و این آمار شامل استقرار قابل توجه در مناطق روستایی است. با این حال، شکاف دیجیتال همچنان باقی است: خانوارهای روستایی بطور میانگین سرعت‌های پایین‌تر و گزینه‌های ارائه‌دهنده کمتری دارند. دولت یارانه‌هایی را به این مناطق اختصاص داده است (که بعداً به آن پرداخته خواهد شد) تا مطمئن شود جوامع روستایی در “اتو‌بانی دیجیتال” جا نمی‌مانند. در این بین، برخی کاربران روستایی به راه‌حل‌هایی مانند اینترنت ثابت 4G/5G یا سرویس ماهواره‌ای Starlink رو آورده‌اند تا در نبود شبکه کابلی اینترنت سریع‌تری داشته باشند. اینترنت ماهواره‌ای به طور خاص ۱۰۰٪ از جغرافیای اتریش را پوشش می‌دهد و به منزوی‌ترین منازل نیز اتصال اینترنت را می‌رساند (البته با هزینه بالاتر و کیفیت معمولاً پایین‌تر نسبت به ارتباطات زمینی).

جدول ۱ زیر، سطوح تقریبی پوشش فناوری‌های مختلف دسترسی در اتریش (۲۰۲۵) را خلاصه می‌کند:

ارائه‌دهندگان اصلی و سهم بازار

بازار دسترسی اینترنت اتریش ترکیبی از اپراتورهای بزرگ سراسری و تعداد زیادی ISP کوچک‌تر است که به ویژه در اینترنت ثابت فعال هستند. رقابت بازار سنتاً متوسط بوده است – شرکت مخابراتی سابق دولتی و یک اپراتور کابل در بسیاری مناطق غالب‌اند – و انجمن اینترنت فعلاً رقابت‌پذیری بازار را “ضعیف” برای کاربران نهایی ارزیابی می‌کند pulse.internetsociety.org. با این حال، دست‌کم سه بازیگر اصلی در بیشتر بخش‌ها حضور دارند و اقدامات اخیر رگولاتوری با هدف افزایش رقابت صورت گرفته است.

ارائه‌دهندگان اینترنت ثابت: A1 Telekom Austria (انحصار قبلی دولتی) همچنان بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده خطوط ثابت است که شبکه مسی تلفن و همچنین شبکه فیبر رو به رشد را اداره می‌کند. A1 خدمات DSL، VDSL و فیبر را در سراسر مناطق ارائه می‌دهد و در برخی مناطق روستایی هم اینترنت بی‌سیم ثابت دارد. در سال ۲۰۲۵، سهم A1 حدود ۳۰–۳۱٪ از کل اشتراک‌های اینترنت در اتریش است pulse.internetsociety.org. پس از آن Magenta Telekom (برند T-Mobile اتریش برای خدمات ثابت/موبایل پس از خرید کسب‌وکار کابلی UPC) قرار دارد؛ Magenta در مراکز شهری اینترنت کابلی ارائه می‌کند و در برخی مناطق نیز DSL/FWA می‌فروشد؛ حدود ۲۹٪ سهم بازار را دارد pulse.internetsociety.org. بازیگر سوم اصلی Hutchison Drei Austria (Three) است که عمدتاً اپراتور موبایل است اما پس از خرید عملیات اتریشی Tele2، اینترنت ثابت (از جمله xDSL و روترهای ثابت 4G/5G) نیز ارائه می‌کند. Drei/Tele2 حدود ۱۷٪ سهم بازار اینترنت را در اختیار دارد pulse.internetsociety.org. بجز “سه بزرگ”، باقی بازار پراکنده است: ده‌ها ISP منطقه‌ای، شرکت‌های خدمات‌رسانی و اپراتورهای کابل محلی به حدود ۲۰٪ باقی‌مانده مشتریان خدمت می‌دهند. برای نمونه، شرکت‌های برق منطقه‌ای مثل Energie AG در آترشای علیا و Salzburg AG در مناطق خود فیبر توسعه داده‌اند، شرکت‌هایی همچون Kabelplus (در آترشای سفلی) بازار محلی خود را دارند و ISPهای تخصصی (شبکه‌های شهری، ISPهای بی‌سیم و غیره) نقش تأمین‌کننده در بخش‌های خاص را بر عهده دارند. هیچ ارائه‌دهنده کوچک تکی بیش از چند درصد بازار را ندارد – مثلاً Kapsch/Kabsi و Mass Response (ISPهای خاص) به ترتیب حدود ۳٪ و ۲٪ سهم دارند pulse.internetsociety.org – اما جمعاً این بازیگران کوچک‌تر، به‌ویژه در توسعه فیبر، نوآوری ایجاد می‌کنند.

اپراتورهای شبکه موبایل: بخش موبایل اساساً یک بازار سه‌جانبه است. A1، Magenta و Drei هر یک دارای سهم مناسبی از بازار مشترکین هستند. در سه‌ماهه دوم ۲۰۲۴، A1 با حدود ۳۷٪ سهم مشترکین موبایل پیشتاز بود telecompaper.com و Magenta و Drei با اختلاف نه‌چندان زیاد (هر کدام در محدوده ۲۸ تا ۳۴ درصد طبق گزارش‌های مختلف) قرار داشتند. هر سه شبکه سراسری 4G و شبکه 5G در حال گسترش دارند. همچنین طرح‌های اینترنت موبایل برای مصرف خانگی (اغلب با عنوان‌هایی مانند “Hybrid” یا “Internet Cube” همراه با روتر و سیم کارت) ارائه می‌کنند. همچنین MVNO (اپراتور مجازی) و زیر برندهایی مانند “HoT” (توسط خرده‌فروشی Hofer) یا “Yesss!” از Magenta وجود دارند – اما این‌ها از شبکه سه اپراتور بزرگ استفاده می‌کنند و عمدتاً بر سر قیمت رقابت دارند. بازارهای ثابت و موبایل از نظر مالکیت بخشاً همپوشانی دارند (A1 و Magenta هر دو بخش اینترنت ثابت و موبایل دارند)، اما رقابت بین آن‌ها سرمایه‌گذاری زیادی در کیفیت شبکه به همراه داشته است.

ارائه‌دهندگان ماهواره‌ای: در فضای اینترنت ماهواره‌ای، Starlink سرویس برجسته برای مصرف‌کنندگان است. این خدمت مستقیماً از سوی SpaceX به کاربران اتریش به صورت خرید آنلاین عرضه می‌شود – و هیچ اپراتور مخابراتی محلی واسطه نیست. بنابراین Starlink معمولاً در رتبه‌بندی سهم بازار ISPها محسوب نمی‌شود (تعداد مشترکانش در مقایسه با ISPهای زمینی هنوز بسیار ناچیز است). دیگر گزینه‌های ماهواره‌ای (مانند skyDSL که خدمات Eutelsat Konnect را مجدداً می‌فروشد، یا خدمات Viasat) به دلیل عملکرد و محدودیت‌های حجم داده، استقبال کمی دارند. برای تعداد اندک خانوارهایی که از ماهواره استفاده می‌کنند، Starlink با وجود هزینه بالایش به تدریج گزینه اول می‌شود.

در مجموع، چشم‌انداز ارائه‌دهندگان اینترنت اتریش تحت سلطه A1 و Magenta است – که با هم در حدود ۶۰٪ بازار پهن‌باند را در اختیار دارند pulse.internetsociety.org – و Drei به عنوان سومین بازیگر قدرتمند حضور دارد. نمودار زیر تخمین سهم بازار را نشان می‌دهد:

pulse.internetsociety.org pulse.internetsociety.org

(توزیع تقریبی سهم بازار بین بزرگ‌ترین ارائه‌دهندگان اینترنت در اتریش: A1 حدود ۳۱٪، Magenta حدود ۲۹٪، Drei/Tele2 حدود ۱۷٪ و سایر ارائه‌دهندگان بقیه سهم را تشکیل می‌دهند.)

سرعت شبکه، عملکرد و تأخیر

سرعت‌های معمول: سرعت اینترنت در اتریش همزمان با مدرن‌سازی شبکه‌ها به طور قابل توجهی افزایش یافته است. بر اساس اندازه‌گیری‌های سال ۲۰۲۳، میانگین سرعت دانلود پهن‌باند ثابت در اتریش حدود ۸۲ تا ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه بوده است pulse.internetsociety.org en.wikipedia.org (منابع مختلف میانگین یا میانه را در این بازه گزارش داده‌اند)، در حالی که میانگین پهن‌باند موبایل حدود ۷۸ تا ۹۹ مگابیت بر ثانیه سرعت دانلود داشته است pulse.internetsociety.org en.wikipedia.org – که اتریش را از نظر اتصال موبایلی در میان کشورهای سریع جهان قرار داده است. تا سال ۲۰۲۵، بسیاری از کاربران فیبر نوری یا کابل به‌روزرسانی‌شده می‌توانند صدها مگابیت بر ثانیه را تجربه کنند. البته، میانگین‌ها به خاطر وجود کسانی که هنوز از DSLهای قدیمی یا سلول‌های پرتراکم استفاده می‌کنند پایین‌تر است. داده‌های تست سرعت اخیر (سه‌ماهه اول ۲۰۲۵) نشان می‌دهد که شبکه کابلی Magenta سریع‌ترین نتایج پهن‌باند ثابت را ثبت کرده – با میانگین دانلود حدود ۱۱۲.۸ مگابیت بر ثانیه و آپلود ۲۸ مگابیت بر ثانیه – در حالی که میانگین سرعت شبکه ثابت A1 حدود ۵۴ مگابیت بر ثانیه بوده است (پایین بودن این عدد به دلیل سهم بالای کاربران DSL در A1 است) speedgeo.net speedgeo.net. میانگین کلی سرعت پهن‌باند همه ارائه‌دهندگان حدود ۷۸ مگابیت بر ثانیه دانلود و ۲۶ مگابیت بر ثانیه آپلود در اوایل ۲۰۲۵ بوده است speedgeo.net. در بخش موبایل، ۵G سرعت بی‌سیم را به طور چشمگیری افزایش داده است: شبکه موبایل A1 با میانگین ۱۶۶.۹ مگابیت بر ثانیه دانلود (و آپلود ۳۴ مگابیت بر ثانیه) در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ پیشتاز بوده است speedgeo.net. میانگین سرعت بین همه اپراتورهای موبایل ۱۰۰۶ مگابیت بر ثانیه (حدود ۱۰۶ مگابیت بر ثانیه) بوده است speedgeo.net، یعنی بسیاری از اتریشی‌هایی که گوشی ۵G دارند معمولاً می‌توانند بیش از ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه سرعت روی دستگاه‌های خود داشته باشند. حتی کاربران ۴G نیز معمولاً ده‌ها مگابیت بر ثانیه را شاهد هستند. این سرعت‌ها برای استریمینگ، تماس تصویری و اپلیکیشن‌های ابری کاملاً کافی است، اگرچه سریع‌ترین پلن‌های فیبر (۱ گیگابیت و بالاتر) بیشتر مخصوص کاربران حرفه‌ای و شرکت‌ها هستند. گفتنی است پرسرعت‌ترین فناوری اینترنت ثابت در اتریش فیبر نوری است (که می‌تواند به سرعت‌های چند گیگابیت در شرایط آزمایشگاهی برسد، اما بیشتر پلن‌های فروش رفته بین ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ مگابیت بر ثانیه هستند)، اما کابل پرسرعت و ۵G باعث شده حتی کاربران غیرفیبر هم به سرعت‌های مناسبی دسترسی داشته باشند.

تأخیر و کیفیت: از نظر تأخیر شبکه (زمان رفت و برگشت)، شبکه‌های ثابت در اتریش معمولاً عملکرد خوبی دارند. یک اتصال فیبر یا کابل در داخل اتریش اغلب پینگ‌هایی در محدوده تک‌رقمی تا ده‌ها میلی‌ثانیه پایین دارد. برای مثال، یک کاربر فیبر ممکن است تا یک سرور نزدیک حدود ۱۰ میلی‌ثانیه تأخیر را تجربه کند whistleout.com. کابل و DSL کمی بالاتر هستند (معمولاً ۱۵ تا ۳۰ میلی‌ثانیه)، اما باز هم پایین محسوب می‌شوند. در تست‌های سه‌ماهه اول ۲۰۲۵، پینگ پهن‌باند ثابت به طور میانگین حدود ۳۸ تا ۴۱ میلی‌ثانیه بوده است speedgeo.net – که این عدد احتمالاً شامل تست به سرورهای متنوع و نیز سربار وای‌فای است؛ در شرایط ایده‌آل، تأخیر روی شبکه‌های سیمی بسیار کمتر است. تأخیر شبکه موبایل ۵G نیز به طور قابل توجهی بهبود یافته و به ۳۰ تا ۴۰ میلی‌ثانیه به طور متوسط رسیده است speedgeo.net، و در بهترین حالت روی شبکه ۵G SA به ۲۰ میلی‌ثانیه می‌رسد. تأخیر ۴G کمی بالاتر است (۴۰ تا ۶۰ میلی‌ثانیه). این میزان تأخیر برای بیشتر برنامه‌های تعاملی (تماس تصویری HD، بازی آنلاین و …) کافی است.

اینترنت ماهواره‌ای داستان متفاوتی دارد: تأخیر استارلینک به طور میانگین حدود ۳۰ تا ۵۰ میلی‌ثانیه است whistleout.com، که با وجود بالاتر بودن نسبت به فیبر، برای یک اتصال ماهواره‌ای بسیار پایین بوده و برای تماس تصویری و بازی کاملاً قابل استفاده است. کاربران می‌گویند استارلینک در بیشتر امور «مثل اینترنت خانگی عادی» عمل می‌کند، غیر از قطعی‌های کوتاه در زمان جابجایی ماهواره‌ها. در مقابل، ماهواره‌های GEO قدیمی بیش از ۶۰۰ میلی‌ثانیه تأخیر دارند whistleout.com – که منجر به تأخیر محسوس شده و عملاً برای برنامه‌های آنی مثل بازی یا تماس زنده مناسب نیستند. به طور خلاصه، فیبر همچنان بهترین گزینه برای کمترین تأخیر و بیشترین پایداری است، بعد کابل/DSL، سپس ۵G بی‌سیم، بعد استارلینک؛ و ماهواره‌های قدیمی در جایگاه آخر. قابلیت اطمینان شبکه‌های اتریش به طور کلی بالاست – شبکه‌های ثابت تحت تأثیر شدید آب و هوا قرار نمی‌گیرند (شاید فقط نقاط وایرلس در مناطق دوردست آسیب‌پذیر باشند) و شبکه‌های موبایل حتی در شرایط زمستانی سخت هم پایدار هستند. لینک‌های ماهواره‌ای ممکن است در صورت بارش سنگین برف یا باران دچار افت شوند (rainfade)، اما فناوری موج هدایت‌شونده استارلینک این مشکل را بهتر از سیستم‌های قبلی کاهش می‌دهد.

عملکرد واقعی: برای یک کاربر معمولی اینترنت در اتریش در سال ۲۰۲۵، یک اتصال خانگی ثابت احتمالاً سرعت قابل عملی بین ۵۰ تا ۳۰۰ مگابیت بر ثانیه (بسته به نوع پلن و فناوری) و تأخیر کمتر از ۲۰ میلی‌ثانیه درون کشور ارائه می‌دهد. یک کاربر موبایل با ۵G در شهرها اغلب بیش از ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه دریافت می‌کند، گرچه در سلول‌های روستایی یا ساعات شلوغ سرعت ممکن است به ده‌ها مگابیت کاهش پیدا کند. کیفیت اینترنت در کشور به حدی رسیده که فعالیت‌های روزمره – استریم UHD، دانلود فایل‌های بزرگ، بازی ابری – تقریباً در اغلب نقاط به خوبی پشتیبانی می‌شود. طبق داده‌های رگولاتوری اتریش RTR، میزان مصرف اینترنت همچنان در حال رشد است – اتریشی‌ها در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ مجموعاً ۲,۹۵۰ پتابایت داده (ثابت + موبایل) مصرف کردند، که ۱۰٪ رشد نسبت به سال قبل داشته است theinternational.at – نشان‌دهنده افزایش سرعت و اعتماد عمومی به استفاده از اینترنت برای همه کارها از سرگرمی تا کار است. با گسترش شبکه‌های گیگابیتی و افزایش تعداد کاربران فیبر و ۵G، پیش‌بینی می‌شود میانگین سرعت و مصرف داده در اتریش همچنان رو به رشد باشد.

قیمت‌گذاری و پلن‌ها

دسترسی به اینترنت در اتریش به طور کلی بر اساس استانداردهای اروپای غربی مقرون به صرفه است و گزینه‌های پلن متنوعی ارائه می‌شود. قیمت‌گذاری پهن‌باند ثابت بسته به سرعت و اینکه آیا با سرویس‌های دیگر باندل شده باشد متفاوت است. در سال ۲۰۲۵، یک پلن معمولی خانگی (بدون تلویزیون یا تلفن) به طور تقریبی ۲۵ تا ۴۰ یورو در ماه برای سرویس ۵۰ تا ۱۵۰ مگابیت بر ثانیه هزینه دارد. برای مثال، پلن پایه A1 با ۵۰ مگابیت بر ثانیه قیمتی در حدود ۲۹.۹۰ یورو در ماه داشت (که اغلب شامل سرویس پایه تلویزیونی هم بود) telecompaper.com. پلن محبوب کابل Magenta یعنی «Gigakraft 250» (۲۵۰ مگابیت بر ثانیه) قیمتی بین ۴۰ تا ۴۲ یورو در ماه دارد durchblicker.at durchblicker.at (بدون در نظر گرفتن تخفیف‌های promotional)، در حالی که پلن گیگابیت (۱۰۰۰ مگابیت بر ثانیه) از هر دو شرکت A1 و Magenta معمولاً در حدود ۵۰ تا ۶۰+ یورو در ماه است. شایان ذکر است که بسیاری از ISPها تخفیف‌های promotional برای مشتریان جدید ارائه می‌دهند – مثلاً چند ماه اول نصف قیمت یا رایگان، یا تخفیف‌های معرفی اولیه (بطور نمونه، Magenta گاهی پلن‌های پرسرعت را برای سال اول با قیمت ۱۵ یورو در ماه عرضه می‌کرد) telecompaper.com telecompaper.com. پس از اتمام دوره تخفیف (promotion)، قیمت پهن‌باند اتریش نزدیک به میانگین اتحادیه اروپا می‌شود. بر اساس یک مقایسه جدید اتحادیه اروپا، اشتراک فیبر با سرعت ~۱ گیگابیت در اروپا حدود ۲۱ یورو در ماه است (اگرچه قیمت‌های اتریش معمولاً کمی بالاتر از این میانگین است) politico.eu politico.eu. به طور کلی، برای یک خانواده در اتریش، ۳۰ تا ۵۰ یورو در ماه بازه رایج برای سرویس اینترنت پرسرعت است.

طرح‌های اینترنت موبایل در اتریش به دلیل قیمت‌گذاری رقابتی خود شناخته شده‌اند، که این امر باعث افزایش استفاده از اینترنت موبایل شده است. اپراتورهای بزرگ بسته‌های مختلفی از جمله طرح‌های نامحدود داده را ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، یک طرح نامحدود 5G برای گوشی هوشمند ممکن است حدود ۲۵ تا ۳۵ یورو در ماه هزینه داشته باشد، در حالی که طرح‌های سیم‌کارت فقط دیتا برای روترهای خانگی می‌توانند مشابه یا کمی بالاتر باشند اگر واقعاً بدون محدودیت باشند. همچنین گزینه‌های مقرون‌به‌صرفه (با محدودیت داده) زیر ۲۰ یورو وجود دارد. اپراتورهای مجازی (MVNO) و زیر برندها طرح‌های ارزان‌تری با حجم داده زیاد (اما نه نامحدود) ارائه می‌دهند – مثال: ۲۰ گیگابایت حدود ۱۰ تا ۱۵ یورو، ۵۰ تا ۱۰۰ گیگابایت حدود ۲۰ یورو و غیره. این محیط قیمتی – در کنار کیفیت شبکه‌های 4G/5G – اینترنت همراه را به جایگزینی مقرون‌به‌صرفه، به‌ویژه برای کاربران جوان یا اجاره‌نشین تبدیل می‌کند که ممکن است اصلاً سراغ خط ثابت نروند. قابل توجه است که سبد خدمات اینترنتی (مصرف کم) در اتریش کمتر از ۱٪ درآمد متوسط هزینه دارد که نشان‌دهنده قیمت‌گذاری مناسب pulse.internetsociety.org بر اساس معیارهای بین‌المللی است.

هزینه اینترنت ماهواره‌ای بالاتر است. استارلینک در اتریش نیاز به خریداری کیت سخت‌افزاری (دیش و روتر) با قیمت تقریبی ۳۰۰ تا ۴۵۰ یورو به صورت پیش‌پرداخت starlinkinsider.com و سپس پرداخت ماهانه حدود ۵۰ تا ۸۰ یورو است (سرویس استاندارد خانگی استارلینک حدود ۸۰ یورو بود اما قیمت‌ها تغییر کرده‌اند و در برخی مناطق نرخ‌های پایین‌تر حدود ۵۰ یورو دیده می‌شود). نشریه پولیتیکو میانگین اتحادیه اروپا را ۴۹ یورو در ماه برای سرویس استارلینک (به‌علاوه ~۲۴۹ یورو تجهیزات) گزارش کرده است politico.eu politico.eu که به طور قابل توجهی از اینترنت زمینی گران‌تر است. فعلاً بر روی پلن استاندارد استارلینک محدودیت حجمی وجود ندارد، اما با این قیمت‌ها معمولاً تنها افرادی که واقعاً به این نوع پوشش نیاز دارند از آن استفاده می‌کنند. طرح‌های ماهواره‌ای ژئواستیشنری (مانند Viasat) نیز معمولاً ۵۰ تا ۱۰۰+ یورو ماهانه هزینه دارند و اغلب دارای محدودیت داده شدید هستند که حتی جذابیت کمتری جز برای مواقع اضطراری دارند. برای اکثر مردم اتریش، اینترنت ماهواره‌ای یک راه‌حل آخرین گزینه و پرهزینه است؛ همانطور که رئیس BEREC اشاره کرد: «اگر بتوانم فیبر بگیرم، فیبر را می‌گیرم… اگر نتوانم اینترنت مناسب با روش‌های عادی داشته باشم، سراغ ماهواره می‌روم.» politico.eu. این نگرش را در بازار نیز می‌توان دید: تقریباً هر کسی که به اینترنت ثابت یا موبایل مناسب دسترسی دارد، به‌دلیل ارزش بهتر، آن را انتخاب می‌کند.

به منظور تشویق پذیرش، دولت اتریش و شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت گاهی یارانه یا کوپن ارائه داده‌اند، خصوصاً برای نصب اینترنت در مناطق روستایی (مثلاً کمک‌هزینه برای پوشش بخشی از هزینه خط فیبر به یک خانه روستایی). شرکت‌ها همچنین خدمات خود را (اینترنت، تلویزیون، تلفن، موبایل) به صورت بسته‌ای با تخفیف ارائه می‌دهند. به طور خلاصه، قیمت‌گذاری اینترنت در اتریش در سال ۲۰۲۵ دارای حق اشتراک ماهانه متوسط است و رقابت باعث شده هزینه اینترنت موبایل و طرح‌های متوسط نسبتاً مقرون‌به‌صرفه باشد، در حالی که طرح‌های بسیار پرسرعت گیگابیتی و سرویس‌های ماهواره‌ای در انتهای بالاتر طیف قیمتی قرار می‌گیرند.

ابتکارات دولتی و برنامه‌های زیرساختی دیجیتال

دولت اتریش نقش فعالی در هدایت کشور به سوی اتصال فراگیر پرسرعت دارد. سیاست اصلی، «استراتژی پهن‌باند ۲۰۳۰» است که متعهد به دسترس‌پذیری سراسری اتصالات گیگابیتی متقارن (ثابت و موبایل) تا سال ۲۰۳۰ می‌باشد digital-strategy.ec.europa.eu. این استراتژی که در سال ۲۰۱۹ تصویب شده، اهداف میانی (مانند پوشش گسترده 5G تا ۲۰۲۵) دارد و بر بستن شکاف شهری-روستایی تاکید می‌کند digital-strategy.ec.europa.eu digital-strategy.ec.europa.eu. اتریش رویکرد بازارمحور را برگزیده است که در آن سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در اولویت قرار دارد، اما در مناطق غیرسودآور (عمدتاً مناطق دورافتاده و کم‌جمعیت) از حمایت مالی دولتی استفاده می‌شود digital-strategy.ec.europa.eu.

ابتکارات و اقدام‌های کلیدی شامل موارد زیر هستند:

• یارانه‌های هدفمند برای پهن‌باند روستایی: دولت بودجه قابل توجهی را برای مشارکت در توسعه شبکه در مناطق محروم اختصاص داده است. این شامل استفاده از تسهیل‌کننده بهبود و تاب‌آوری اتحادیه اروپا (RRF) می‌شود – حدود ۸۹۱ میلیون یورو از RRF به پروژه‌های پهن‌باند اختصاص یافته digital-strategy.ec.europa.eu – و همچنین سرمایه حاصل از مزایده طیف 5G (حدود ۳۸۹ میلیون یورو) که به پهن‌باند روستایی تزریق شده و بودجه ملی نیز آن را تکمیل می‌کند digital-strategy.ec.europa.eu. این منابع از طریق برنامه‌هایی (اغلب به نام «Breitbandförderung») توزیع می‌شوند که طی آن اپراتورهای اینترنت برای دریافت یارانه جهت توسعه فیبر نوری یا شبکه‌های بی‌سیم در مناطق فاقد سرویس پرسرعت رقابت می‌کنند. تمرکز بر زیرساخت‌های گیگابیتی (FTTH یا معادل) است تا فناوری‌های کند در این مناطق به سرعت پشت سر گذاشته شوند.
• اصلاحات مقرراتی: قانون جدید مخابرات (Telekommunikationsgesetz) در اواخر ۲۰۲۱ اجرایی شد و کد اروپایی ارتباطات الکترونیکی را پیاده‌سازی کرد digital-strategy.ec.europa.eu. این قانون مقررات را برای تسهیل سرمایه‌گذاری اپراتورها و تشویق اشتراک‌گذاری زیرساخت و دسترسی باز به‌روزرسانی کرد. مثلاً اگر یک ارائه‌دهنده با بودجه عمومی فیبر احداث کند، ملزم به ارائه دسترسی عمده‌فروشی به سایر شرکت‌ها است تا رقابت افزایش یابد. رگولاتور RTR (روندفانک و تلکام رگولیِرونگ) بازار را پایش می‌کند و ابزارهایی برای جلوگیری از سلطه شرکت‌های بزرگ بر بازار دارد. با این وجود، همچنان اشاره شده که بازار از نظر رقابتی بودن در عمل محدود است pulse.internetsociety.org که یک چالش مداوم به حساب می‌آید.
• همکاری‌های دولتی-خصوصی: برنامه پهن‌باند اتریش ۲۰۳۰ همکاری میان شهرداری‌ها، شرکت‌های برق و اپراتورهای مخابرات را تشویق می‌کند. در برخی موارد، شهرداری‌ها یا شرکت‌های برق زیرساخت فیبر منفعل را می‌سازند و سپس شرکت‌های اینترنتی می‌توانند روی آن سرویس ارائه دهند. این مدل به‌ویژه در استان‌هایی مانند کارینتیا و اشتایرمارک دیده می‌شود که پروژه‌های منطقه‌ای (اغلب با سرمایه منطقه‌ای اتحادیه اروپا) کابل فیبر را در جوامع کوچک‌تر اجرا می‌کنند.
• 5G و نوآوری: اتریش در زمینه 5G پیشرو بوده و دولت آن را «کشور پایلوت 5G» نامیده است. در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ مزایده طیف‌های ۳٫۵ گیگاهرتز و باندهای دیگر با الزامات پوشش برگزار شد. همچنین دولت بسترهای آزمایشی تحقیقاتی برای 5G فراهم کرد و اپراتورها را به استقرار شبکه بر بزرگراه‌ها و خطوط راه‌آهن (فاز ۴ برنامه گسترش 5G) تشویق نمود digital-strategy.ec.europa.eu. با تضمین گسترش سریع 5G، دولت اهدافی مانند ارائه سرویس‌های جدید (اینترنت اشیا، کشاورزی هوشمند در روستاها و غیره) و کاهش فشار بر شبکه‌های 4G را دنبال می‌کند.
• پایش و هدف‌گذاری: پیشرفت از طریق شاخص‌ها و یک مانیتور اینترنت رصد می‌شود. مانیتور اینترنت RTR آمار پهن‌باند (سرعت‌ها، مصرف داده، اشتراک‌ها) را هر سه‌ماه منتشر کرده و امکان پیگیری شفاف بهبودها را فراهم می‌سازد digitalaustria.gv.at theinternational.at. اتریش همچنین در شاخص اقتصاد و جامعه دیجیتال اتحادیه اروپا (DESI) شرکت می‌کند که یکی از ابعاد آن اتصال است – در گزارش‌های اخیر DESI، اتریش به دلیل پوشش گسترده 4G و پهن‌باند سریع رتبه بالایی در اتصال گرفته است digitalaustria.gv.at.

در مجموع، ابتکارات دولتی نشان‌دهنده تعهد به «فرصت‌های برابر دیجیتال میان شهر و روستا» digitalaustria.gv.at digitalaustria.gv.at است، همانطور که در استراتژی عنوان شده. با یارانه‌دهی به شبکه‌های روستایی و تقویت رقابت، اتریش قصد دارد اطمینان حاصل کند که هیچ منطقه‌ای عقب نمی‌ماند. چشم‌انداز این است که تا سال ۲۰۳۰، چه در یک آپارتمان وین باشید چه در روستایی در کوهستان‌های تیرول، اینترنت گیگابیتی و 5G در دسترس باشد – واقعاً یک بزرگراه دیجیتال سراسری برای کشور.

فناوری‌های نوظهور و سرمایه‌گذاری‌ها

در سال ۲۰۲۵، اتریش شاهد چندین روند فناوری و سرمایه‌گذاری است که مرحله بعدی دسترسی به اینترنت را شکل خواهد داد:

• گسترش و ارتقای فیبر نوری: گسترش فیبر با سرعت بالایی ادامه دارد. برای مثال A1 Telekom استقرار FTTH را در چندین منطقه افزایش داده و پروژه‌های متعددی برای فیبر شهری در جریان است. همچنین حرکت به سوی XGS-PON و سایر فناوری‌های پیشرفته فیبر برای پشتیبانی از خدمات چند گیگابیتی در سال‌های آینده وجود دارد. با توجه به نرخ پایین فعلی پذیرش فیبر (تنها ۱۷٪ خطوط موجود در حال استفاده هستند) theinternational.at، تلاش‌هایی برای تشویق مشتریان به استفاده از فیبر انجام می‌شود – از طریق آموزش مزایای فیبر و به تدریج کنار گذاشتن خطوط مسی قدیمی در برخی مناطق. این روند نشان‌دهنده انتقال از DSL به فیبر به عنوان اتصال ثابت پیش‌فرض برای بسیاری خانوارها تا اواخر دهه ۲۰۲۰ است.
• افزایش تراکم شبکه 5G: اپراتورها تنها پوشش 5G را افزایش نمی‌دهند، بلکه ظرفیت را در مناطق پرترافیک نیز بالا می‌برند. سرمایه‌گذاری در باند فریکانس‌های اضافی 5G (مانند mmWave در آینده) و تراکم شبکه (سلول‌های کوچک، راه‌حل‌های داخلی) به ویژه در شهرها پیش‌بینی می‌شود. این موضوع سرعت موبایل را بیشتر افزایش داده و موارد استفاده جدیدی (AR/VR، حسگرهای شهر هوشمند و غیره) را میسر می‌کند. اپراتورهای اتریشی همچنین شروع به بررسی هسته شبکه 5G Standalone (SA) کرده‌اند تا قابلیت‌هایی همچون شبکه‌سازی مبتنی بر اسلایس و تاخیر پایین‌تر را فعال کنند.
• اینترنت ثابت بی‌سیم (FWA): استفاده از 5G برای اینترنت خانگی گزینه‌ای نوظهور است، به ویژه در مناطق حومه‌ای/روستایی که ساخت فیبر فوری نیست. Magenta و Drei روترهای FWA 5G را عرضه کرده‌اند (مانند سرویس‌های “Hybrid” مگنتا) که اینترنت پهن‌باند را از طریق شبکه موبایل به خانه‌ها می‌رساند. این طرح‌ها غالباً سرعتی در حدود ۱۰۰ تا ۲۵۰ مگابیت بر ثانیه را تضمین کرده و می‌توانند با خطوط ثابت رده متوسط رقابت کنند. این راه‌حلی موقت برای پر کردن شکاف تا رسیدن فیبر بوده و از سرمایه‌گذاری‌های 5G بهره می‌برد.
• ماهواره‌های LEO – استارلینک و بیشتر: ظهور سرویس استارلینک نشان داده است که ماهواره‌های مدار پایین زمین قادر به تحویل اینترنت نسبتاً سریع به کاربران مناطق دورافتاده هستند. تا سال ۲۰۲۵، استارلینک برای متقاضیان در اتریش به خوبی جا افتاده و اسپیس‌ایکس نسل‌های جدیدتری از ماهواره‌ها را پرتاب می‌کند که شاید ظرفیت و پایداری بیشتری ارائه دهند. در آینده‌ای نزدیک، منظومه‌های LEO دیگر نیز به میدان خواهند آمد: OneWeb که بخشی از آن متعلق به Eutelsat اروپا است، تکمیل منظومه خود و همکاری با اپراتورهای مخابراتی را دنبال می‌کند (گرچه تمرکز آن فعلاً بیشتر روی تجاری/پشتیبان است تا فروش مستقیم به مصرف‌کننده در اروپا). افزون بر این، اتحادیه اروپا طرح ایجاد «IRIS²»، یک منظومه ماهواره‌ای چندمنظوره حاکمیتی تا سال ۲۰۲۷ را دارد که می‌تواند خدمات اتصال را به مناطق سخت‌دسترس به عنوان مکمل شبکه‌های زمینی فراهم کند. این سرمایه‌گذاری‌ها نشان می‌دهد که ماهواره همچنان بخشی از ترکیب اتصال خواهد بود، به‌ویژه برای تاب‌آوری شبکه (اتصال پشتیبان) و برای درصد نهایی پوشش که شبکه‌های زمینی به صرفه نیستند.
• وای‌فای عمومی و شبکه‌های اجتماعی: برخی جوامع، با حمایت کمک‌های مالی EU WiFi4EU و ابتکارات محلی، نقاط دسترسی وای‌فای عمومی ایجاد کرده‌اند تا حتی کسانی که اشتراک ندارند بتوانند در کتابخانه‌ها، شهرداری یا میدان‌های عمومی به اینترنت پایه دسترسی داشته باشند. اگرچه جایگزین اینترنت خانگی نیست، اما بخشی از تلاش برای شمول دیجیتال محسوب می‌شود.
• موارد استفاده نوظهور: اتریش همچنین خود را برای موارد استفاده آینده اینترنت که نیاز به زیرساخت قوی دارد، آماده می‌کند. نمونه‌هایی چون خودروهای متصل و خودران (بنابراین تمرکز بر 5G در امتداد بزرگراه‌ها)، پزشکی از راه دور در کلینیک‌های روستایی (نیازمند اینترنت قابل اطمینان) و خدمات گردشگری دیجیتال در آلپ از جمله آنهاست. سرمایه‌گذاری در پردازش لبه‌ای (Edge Computing) نیز شروع شده و اغلب همزمان با طرح‌های آزمایشی 5G برای نزدیک‌تر کردن محتوا به کاربران و کاهش تاخیر سرویس‌هایی مانند بازی ابری است.

بخش مخابرات اتریش همچنان پویا باقی مانده و سرمایه‌گذاری سنگینی روی زیرساخت‌های زمینی (فیبر نوری، 5G) و سیستم‌های ماهواره‌ای پیشرفته انجام می‌شود. این فناوری‌های نوظهور عمدتاً مکمل یکدیگرند – فیبر ظرفیت بالاترین را دارد، 5G تحرک و استقرار سریع را می‌افزاید و ماهواره‌ها شکاف‌های انتهایی را پُر می‌کنند – و همگی اتریش را به سوی هدف پوشش پرسرعت فراگیر سوق می‌دهند.

چالش‌های مناطق محروم و از بین بردن شکاف دیجیتال

با وجود پیشرفت‌ها، برخی چالش‌ها به ویژه در ارتباط با جیب‌های آخر شکاف دیجیتال همچنان باقی است. مسائل اصلی عبارت‌اند از:

• اتصال روستایی و اقتصاد: دستیابی به دورافتاده‌ترین مزارع یا روستاهای کوهستانی با فیبر، پرهزینه است. حتی با یارانه، برخی مناطق تا اواخر دهه جاری فیبر نخواهند دید. اپراتورها باید برای تنها چند مشترک کیلومترها فیبر بکشند که توجیه اقتصادی ندارد. در این میان، اینترنت بی‌سیم ثابت و ماهواره‌ای می‌تواند پاسخگوی این نقاط باشد، اما معمولاً عملکردی هم‌سطح فیبر ندارند. چالش این است که کاربران روستایی به رده دوم اتصال سقوط نکنند. رویکرد دولت – تأمین مالی صرفاً برای مناطق «کاملاً ضروری» digital-strategy.ec.europa.eu – به معنای بررسی دقیق محل سرمایه‌گذاری عمومی است. خطر آنجاست که اگر تأمین مالی یا علاقه کاهش یابد، بخشی از اتریش روستایی مدت طولانی‌تری روی DSL یا راه‌حل‌های بی‌سیم قدیمی باقی بماند. بستن این شکاف تلاش مستمر تا ۲۰۳۰ و شاید جهش‌های فناورانه مانند ماهواره‌های LEO ارزان‌تر یا فناوری‌های بی‌سیم جدید برای پوشش اقتصادی مناطق کم‌تراکم را طلب می‌کند.
• پذیرش و سواد دیجیتال: جالب است که حتی جایی که اینترنت فیبر فراهم شده، همه به آن مشترک نمی‌شوند. همان‌طور که گفته شد، تنها ۱۷٪ از خطوط فیبر موجود توسط مشتریان استفاده می‌شود، بخشی به این دلیل که «ظاهراً گزینه‌های جایگزین برای بسیاری افراد همچنان کافی است»، همان‌طور که مدیر کل RTR اشاره کرده است theinternational.at. بسیاری از اتریشی‌ها با DSL یا کابل ۴۰–۱۰۰ مگابیت در ثانیه راضی‌اند اگر نیازهایشان را پوشش دهد و بلافاصله به فیبر ارتقا نمی‌دهند. غلبه بر این بی‌تفاوتی نیازمند نمایش مزایای فیبر (سرعت بارگذاری بیشتر، پایداری) و شاید تنظیم تفاوت قیمت‌هاست. سطح سواد دیجیتال در اتریش بالا است (۹۵٪ مردم اینترنت استفاده می‌کنند pulse.internetsociety.org pulse.internetsociety.org) اما اینکه همه اقشار جامعه (از جمله سالمندان و خانوارهای کم‌درآمد) واقعاً متصل شوند، وجه دیگر شکاف است. برخی روستاهای دورافتاده شاید پوشش داشته باشند اما هر کسی استطاعت یا انگیزه پرداخت سرویس را ندارد؛ بنابراین برنامه‌های مقرون به صرفه و دسترسی عمومی همچنان اهمیت دارد.
• دسترسی رقابتی در مناطق محروم: در برخی مناطق روستایی، حتی پس از ساخت شبکه، ممکن است رقابت محدود باقی بماند (برای مثال تنها یک تأمین‌کننده فیبر). برای جلوگیری از وضعیتی که ساکنان آن به دلیل انحصار با قیمت بالا یا خدمات ضعیف مواجه شوند، تنظیم‌گران چارچوب‌های «دسترسی باز» را پیش می‌برند. اما اجرای عملی چنین اشتراکی پیچیده است. تمرکز سهم بازار (سه اپراتور بزرگ حدود ۸۰ درصد بازار را در اختیار دارند) pulse.internetsociety.org همچنین این سوال را ایجاد می‌کند که آیا ISPهای کوچک می‌توانند برای جوامع خاص باقی بمانند. موازنه دادن رقابت با نیاز به مقیاس سرمایه‌گذاری، چالشی همیشگی است.
• سواد فنی و حمایت: با ورود فناوری‌های جدیدی مانند 5G و ماهواره، چالش دیگر این است که مردم همه مناطق به آنها اعتماد داشته و به خوبی از آن استفاده کنند. برای نمونه، برخی کاربران روستایی ممکن است نسبت به نصب دیش استارلینک تردید داشته یا درباره دکل‌های 5G نگرانی‌هایی داشته باشند. اطلاع‌رسانی عمومی و ارائه حمایت فنی در جوامع محلی (احتمالاً توسط دفتر شایستگی پهن‌باند و سایر نهادهای اطلاع‌رسان digital-strategy.ec.europa.eu) کلید غلبه بر تردیدهاست.
• زمین و جغرافیا: زمین زیبای ولی کوهستانی اتریش خود چالش‌هایی ایجاد می‌کند. مناطق کوهستانی دید مستقیم را برای لینک‌های بی‌سیم مشکل می‌کند و نیازمند سلول‌ها یا تکرارگرهای متعدد است. کابل‌کشی فیبر در بستر سنگی یا جنگلی برنامه‌ریزی دقیق و غالباً فقط در ماه‌های تابستان را می‌طلبد. گاهی هوا می‌تواند برق یا زیرساخت را در مناطق دورافتاده مختل کند (اگرچه شبکه‌های مخابراتی پشتیبان دارند). هرچند این مسائل با راهکارهای مهندسی در حال حل است، اما به طور اجتناب‌ناپذیر اجرای «مایل آخر» در مناطق آلپی را پیچیده می‌کند.

تلاش برای بستن شکاف: راهبرد اتریش این مسائل را از طریق سرمایه‌گذاری، هماهنگی و ترکیب فناوری پیگیری می‌کند. وجود دفتر اختصاصی شایستگی پهن‌باند digital-strategy.ec.europa.eu به مقامات محلی برای برنامه‌ریزی و درخواست بودجه کمک می‌کند. رویکرد تدریجی (مثلاً آغاز با بی‌سیم ثابت و سپس اضافه کردن فیبر) یعنی مردم همین حالا هم خدماتی دریافت می‌کنند و در آینده به سطح بهتری می‌رسند، به جای اینکه بی‌پایان منتظر بمانند. نرخ بالای استفاده از اینترنت (۹۵٪ جمعیت آنلاین) نشان می‌دهد که اگر زیرساخت فراهم شود، اتریشی‌ها به اینترنت می‌پیوندند، بنابراین تمرکز بر احداث زیرساخت همچنان در اولویت است. همچنین برنامه‌هایی برای قرض دادن دستگاه یا ارائه تعرفه‌های کم‌هزینه به گروه‌های آسیب‌پذیر (اگرچه درآمد بالای اتریش و کمتر از ۱٪ سهم درآمدی هزینه اینترنت pulse.internetsociety.org باعث شده مشکل هزینه کمتر از بسیاری کشورها باشد) نیز جزئی از تلاش برای بهره‌مندی همه از شاهراه دیجیتال اتریش است.

در نهایت، نابرابری‌های منطقه‌ای از طریق داده‌ها پیگیری می‌شوند: به عنوان مثال، با اندازه‌گیری اینکه هنوز چند خانوار روستایی فاقد دسترسی به سرعت ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه هستند یا چند مدرسه متصل شده‌اند (اتصال مدارس یکی دیگر از حوزه‌های تمرکز است و بسیاری از مدارس اکنون تحت ابتکارات آموزشی مستقیماً به شبکه فیبر نوری متصل می‌شوند). با ادامه سرمایه‌گذاری و نظارت، اتریش به تدریج شکاف‌های باقی‌مانده را کاهش می‌دهد تا اینترنت پرسرعت به اندازه سایر زیرساخت‌های حیاتی در سراسر کشور معمول شود.

مقایسه: اینترنت ماهواره‌ای در مقابل اینترنت سیمی (زمینی)

تمرکز ویژه این گزارش بر مقایسه اینترنت ماهواره‌ای با سایر روش‌های دسترسی در شرایط اتریش در سال ۲۰۲۵ است. هر فناوری مزایا و معایب خود را دارد و درک این‌ها به شناسایی بهترین کاربرد هرکدام کمک می‌کند:

• سرعت: گزینه‌های زمینی مدرن مانند فیبر نوری و کابل به وضوح بالاترین سرعت‌ها را فراهم می‌کنند – فیبر به سطح چند گیگابیت و کابل/۵جی تا صدها مگابیت. سرعت‌های استارلینک (معمولاً ۵۰ تا ۱۵۰ مگابیت بر ثانیه و در اوج حدود ۲۰۰ مگابیت) whistleout.com معادل یک پلن متوسط DSL یا کابل است و برای مصارف عمومی کاملاً مناسب؛ اما توان چند گیگابیتی فیبر را ندارد whistleout.com whistleout.com. ماهواره‌های GEO سنتی بسیار کندتر هستند (~۲۰ تا ۳۰ مگابیت). بنابراین برای کارهای سنگین و نیازمند پهنای باند بالا (مثلاً کسب‌وکاری که به آپلود متقارن گیگابیت نیاز دارد)، ماهواره رقابتی نیست. اما برای یک خانه معمولی که عمدتاً به <۱۰۰ مگابیت نیاز دارد، استارلینک سرعتی معادل DSL شهری ارائه می‌دهد.
• تاخیر (Latency): فیبر و ارتباطات سیمی کمترین تاخیر را دارند (اغلب ۵–۲۰ میلی‌ثانیه در داخل کشور) whistleout.com که برای برنامه‌های تعاملی زمان‌واقعی عالی است. اینترنت موبایل ۵جی در رتبه بعدی است (معمولاً ۲۰–۴۰ میلی‌ثانیه). تاخیر استارلینک ~۳۰–۵۰ میلی‌ثانیه است، که بالاتر از فیبر اما کافی برای اکثر مصارف (نتفلیکس، زوم، حتی بازی آنلاین مبتدی) whistleout.com. در مقابل، تاخیر ماهواره GEO (~۶۰۰ میلی‌ثانیه) whistleout.com به شدت روی خدمات تعاملی تاثیر منفی می‌گذارد – باعث تاخیر محسوس در تماس صوتی و غیرعملی شدن بازی‌های سریع می‌شود. به طور خلاصه، رویکرد مدار پایین استارلینک شکاف تاخیر با شبکه‌های زمینی را بسیار کم کرده اما ماهواره‌های قدیمی همچنان استثنا هستند.
• پایداری و ثبات: فیبر بسیار پایدار است (وابسته به آب‌وهوا نیست، بسیار مقاوم) – معمولاً گفته می‌شود اگر دسترسی به فیبر دارید، این پایدارترین انتخاب است. DSL و کابل نیز عمدتاً پایدار هستند، هرچند کابل ممکن است در ساعات اوج مصرف کمی کند شود. اینترنت موبایل با توجه به قدرت سیگنال و بار سلول متغیر است؛ در مناطق دورافتاده یا در ساعات شلوغی سرعت‌ها ممکن است نوسان داشته باشد. پایداری استارلینک به پوشش ماهواره‌ها و موقعیت کاربر وابسته است – گاهی ممکن است زمانی که یک ماهواره از دید خارج می‌شود و دیگری وارد میدان می‌شود، برای چند ثانیه قطع شود. همچنین، باران شدید یا موانع (مثل درختان) موقتاً کیفیت استارلینک را کاهش می‌دهند. ماهواره‌های سنتی نیز با آب‌وهوای بد (مثل باران شدید) مختل می‌شوند. شبکه‌های زمینی بی‌عیب نیستند (مثلاً طوفان می‌تواند خطوط را قطع کند)، اما به طور کل در اتریش بسیار پایدار هستند. کاربرد: برای اتصال‌های حیاتی (مثل اتصال بیمارستان)، فیبر یا لینک مایکروویو اختصاصی بر ماهواره ترجیح داده می‌شود، و شاید ماهواره فقط نقش پشتیبان داشته باشد.
• پوشش: در این بخش، ماهواره درخشان است – استارلینک تقریباً همه جا در اتریش را پوشش می‌دهد (هر کاربر فقط به برق و دید مستقیم به آسمان نیاز دارد). در مقابل، شبکه‌های زمینی به زیرساختی نیاز دارند که ممکن است در نقاط بسیار دورافتاده وجود نداشته باشد. بنابراین، برای کلبه‌ای در قله کوه که هیچ سیم و حتی ۴جی نمی‌رسد، ماهواره تنها گزینه اینترنت دوسویه است. در اتریش این سناریوها کم است، اما پوشش همچنان برای آخرین ۱–۲٪ نقاط که حتی ۴جی ندارند (مانند مناطق دوردست پارک‌های ملی) مهم است.
• هزینه: اینترنت زمینی – هر زمان که در دسترس باشد – معمولاً بسیار ارزان‌تر است. همانطور که گفته شد، یک پلن قابل مقایسه معمولاً در حدود ۳۰ یورو است، در حالی که استارلینک حدوداً ۵۰ یورو به بالا علاوه بر هزینه سنگین تجهیزات است politico.eu politico.eu. اینترنت موبایل نیز در هر ماه حتی ارزان‌تر است (برخی پلن‌های نامحدود <۳۰ یورو). طبق گزارش کمیسیون اروپا، اشتراک استارلینک تقریباً دو برابر یک پلن مشابه از اپراتورهای معمولی هزینه دارد politico.eu politico.eu. این اختلاف هزینه، باعث شده ماهواره انتخابی دشوار در بازارهایی چون اتریش باشد که جایگزین‌های ارزان‌تر وجود دارد. تنها کسانی که واقعاً هیچ انتخاب پرسرعت دیگری ندارند معمولاً پول بیشتری برای ماهواره می‌پردازند.
• سقف مصرف داده: اکثر پلن‌های ثابت و موبایل در اتریش نامحدود یا با سهمیه بسیار سخاوتمندانه هستند، با توجه به رقابتی بودن بازار. استارلینک فعلاً ترافیک نامحدود ارائه می‌دهد (هرچند گاهی به اعمال سیاست مصرف عادلانه فکر کرده است). پلن‌های ماهواره‌ای قدیمی معمولاً سقف سختگیرانه دارند (مثلاً ۱۰۰ گیگابایت در ماه یا کمتر). بنابراین کاربری که مصرف دیتا بالا دارد (استریم، دانلود) با فیبر/ADSL یا استارلینک آزادی عمل بیشتری نسبت به ماهواره GEO دارد.
• نصب و جابجایی: نصب فیبر یا کابل نیاز به تکنسین، حفاری و… دارد، در حالی که استارلینک خودنصب‌شدنی است و در عرض چند دقیقه راه‌اندازی می‌شود (ظرف را نصب کنید و خودش تراز می‌شود). این جابجایی یک مزیت است – مثلاً کسی که در کاروان زندگی می‌کند یا مرتب جابجا می‌شود، می‌تواند استارلینک را با خود ببرد که برای DSL ثابت ممکن نیست. اینترنت موبایل نیز بسیار قابل حمل است (فقط کافیست سیم‌کارت داشته باشید). بنابراین، برای اتصال موقت یا سبک زندگی کوچ‌نشینی، گزینه‌های بی‌سیم برنده‌اند.

در مجموع، فیبر هرجا موجود باشد، انتخاب بهینه است (سریع‌ترین، کمترین تاخیر، معمولاً ارزان‌ترین نسبت به سرعت)، کابل/DSL در مناطقی که فیبر وجود ندارد این نیاز را پر می‌کند؛ اینترنت موبایل ۴جی/۵جی انعطاف‌پذیری زیادی دارد و به تدریج در مصارف کم، جایگزین مناسب اینترنت خانگی می‌شود؛ و ماهواره (استارلینک) گزینه نهایی برای دسترسی قابل قبول در نقاط غیرقابل پوشش است. وضعیت اتریش در سال ۲۰۲۵ منعکس‌کننده این سلسله‌مراتب است؛ ماهواره در بازار اصلی «واقعاً شانسی ندارد» زیرا پوشش شبکه زمینی عالی و قیمت‌ها پایین است، و رقابت برای ماهواره سخت می‌شود مگر در موارد خاص politico.eu politico.eu. برای آن معدود افرادی که نیاز دارند، اما، استارلینک واقعاً انقلابی است – اینترنت مدرن را به جاهایی می‌آورد که قبلاً یا اتصال نداشتند یا فقط سرعت دایال‌آپ داشتند. در آینده با تکامل فناوری، ماهواره‌ها پیشرفت می‌کنند؛ اما شبکه‌های زمینی (مثل ۶جی آینده و فیبر بیشتر) نیز توسعه می‌یابند، بنابراین پویایی رقابت ادامه خواهد داشت.

جمع‌بندی

«اتوبان دیجیتال» اتریش با سرعت در حال پیشروی به سوی ارائه اینترنت پرسرعت به همه شهروندان خود است. تا سال ۲۰۲۵، کشور دارای منظره‌ای متنوع و قدرتمند از اتصال است: خطوط فیبر نوری گیگابیتی و کابل‌های ارتقاء یافته در شهرها، DSL قابل اعتماد و ۵جی رو به گسترش سریع در شهرها و روستاها و حتی ماهواره‌ها که اتصال را به دورافتاده‌ترین چراگاه‌های آلپ می‌رسانند. بیشتر اتریشی‌ها اکنون چندین گزینه برای اتصال آنلاین دارند و بیش از ۹۵٪ جمعیت به طور منظم از اینترنت استفاده می‌کنند pulse.internetsociety.org pulse.internetsociety.org – که نشان‌دهنده موفقیت گسترش زیرساخت و رقابت خدمات است.

آمار پوشش پیشرفت چشمگیری را نشان می‌دهد (دسترس‌پذیری فیبر گیگابیتی تقریباً ۷۰٪ digitalaustria.gv.at، پوشش ۴جی ۹۹٪ pulse.internetsociety.org و غیره)، اما همچنین یادآور کار باقی‌مانده برای پوشش همان چند درصد باقی‌مانده و افزایش نفوذ فیبر است. اپراتورهای کلیدی مانند A1، Magenta و Drei همچنان سرمایه‌گذاری قابل توجه دارند و برنامه‌های دولت نیز موجب ساخت‌وساز روستایی و کاهش شکاف دیجیتال شده‌اند. سرعت میانگین در اتریش سال به سال افزایش می‌یابد و حتی اینترنت موبایل این کشور سریع‌تر از خطوط ثابت بسیاری کشورها است. از نظر قیمت، اتریشی‌ها از داده موبایل مقرون به‌صرفه و اینترنت ثابت با قیمت مناسب بهره‌مندند، هرچند تفاوت بین خط ثابت عادی و سرویس ماهواره‌ای ممتاز بسیار زیاد است.

محیط نظارتی اتریش و ابتکارهایی مانند استراتژی پهن‌باند ۲۰۳۰، تعهد بلندمدت این کشور به ارتباطات به عنوان موتور رشد اقتصادی و شمول اجتماعی را نشان می‌دهد. با در آغوش گرفتن فناوری‌های نوظهور (از رایانش لبه تا سامانه‌های جدید ماهواره‌ای) و مواجهه پیش‌دستانه با چالش‌ها (از طریق تأمین مالی و سیاست‌های فراگیر)، اتریش در مسیر دستیابی به هدف پوشش سراسری گیگابیتی و ۵G در زمان مقرر قرار گرفته است. مقایسه با اینترنت ماهواره‌ای نشان می‌دهد که اگرچه فناوری‌های جدید و پر زرق و برق توجه رسانه‌ها را جلب می‌کنند، اما بنیاد ارتباطات ملی همچنان سرمایه‌گذاری قوی در شبکه‌های زمینی است – همان فیبرهای مدفون در زمین و دکل‌هایی که عمده ترافیک داده‌های اتریش را حمل می‌کنند.

در نتیجه، اتریش در سال ۲۰۲۵ نمونه‌ای‌ست از تعادل بین قدیم و جدید: زیرساخت‌های قدیمی که در حال ارتقاء هستند، راه‌حل‌های پیشرو که شکاف‌ها را پر می‌کنند، و همکاری بخش‌های دولتی و خصوصی برای اطمینان از این‌که بزرگراه دیجیتال به تمام نقاط کشور برسد. اتریش با ادامه این مسیر تضمین می‌کند که چه یک نفر در وین مشغول استریم موسیقی موتزارت باشد، یا از یک خانه روستایی در تیرول در ویدئوکنفرانس شرکت کند، مسیر اینترنت باز، سریع و قابل اطمینان است – واقعاً اینترنت پرسرعت برای همه.

منابع: این گزارش بر اساس جدیدترین داده‌ها و انتشارات موجود تا سال ۲۰۲۵ تهیه شده است، از جمله گزارش‌های مقرراتی اتریش، مطالعات پیشرفت دیجیتال اتحادیه اروپا، تحلیل‌های صنعتی و بیانیه‌های خبری. منابع کلیدی در سراسر متن (در قالب 【منبع†شماره خط】) برای مطالعه بیشتر درباره آمارها و یافته‌های خاص ذکر شده‌اند.