Live satellittbilete og sanntidskart: Topp plattformer for nett og mobil

Levende satellittbilete har blitt meir tilgjengelege, og det gir kven som helst høve til å sjå kart over jorda i tilnærma sanntid via nettlesarar eller smarttelefonar. Denne rapporten gjev ein gjennomgang av dei viktigaste plattformane og tenestene – både gratis offentlege verktøy og profesjonelle kommersielle system – som tilbyr levande eller nesten sanntids satellittbilete. Vi inkluderer offisielle lenkjer, hovudfunksjonar, tilgjengelege plattformer (nett/mobil), vanlege bruksområde (frå vêrsporing til katastrofehandtering og landbruk), prisinformasjon, samt relevante sitat frå brukarar eller tilbydarar for kvar teneste. Målet er å gi ei heilskapleg rettleiing til dagens landskap for kartlegging med satellitt i sanntid i 2025.

Offentlig tilgjengelege plattformer for levande satellittbilete (Gratis)

Desse tenestene er gratis tilgjengelege for folk flest, og tilbyr oppdaterte satellittbilete via nettlesar eller mobilapp.

NOAA “Earth in Real-Time” (levande vêrsatellittkart) – Nett

Den amerikanske organisasjonen National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) leverer eit interaktivt, globalt vêrkart i sanntid med levande bilete frå operative satellittar. Dette nettbaserte verktøyet gjev dei ferskaste bileta for overvaking av skyer og uvêr slik dei utviklar seg. Ifølgje NOAA, “Opplev jorda i sanntid med NOAAs interaktive kart med levande satellittbilete… ideelt for å følgje skyer, uvêr og sjå jorda frå verdsrommet i imponerande detalj” nesdis.noaa.gov. Brukarar kan slå på dynamiske lag for skyer, uvêr, atmosfæriske forhold med meir – alt vert kontinuerleg oppdatert. Det er i praksis ein sanntidsviser av amerikanske og globale vêrsatellittdata, med informasjon frå NOAAs GOES (geostasjonære) satellittar. Tenesta er gratis via NOAAs nettside (ingen innlogging naudsynt). Vanlege bruksområde er å følgje tropiske syklonar, sjekke skydekket før ein flytur, eller sjå jorda “levande” frå verdensrommet av pedagogiske grunnar. Som NOAA seier, kan du “få tilgang til oppdaterte bilete av globale vêrforhold” og utforske lag med ferske satellittbilete “alt i sanntid, rett frå nettlesaren din” nesdis.noaa.gov. (NOAAs verktøy er nettbasert – det finst ingen eigen mobilapp, men nettsida er tilgjengeleg på mobil.)

NASA Worldview – Nett

NASA Worldview er ein kraftig gratis nettapplikasjon for å bla i daglege satellittbilete frå NASA og partnarar. Tenesta tilbyr over tusen globale bildelag (til dømes MODIS, VIIRS, Sentinel-2 m.fl.) – mange blir oppdatert innanfor nokre timar etter opptak, så du får i praksis “nesten levande” bilete av jorda. NASA presiserer at Worldview let brukarar “interaktivt utforske over 1 000 globale høgoppløyselege satellittlag … og dessutan laste ned den underliggande datamengda”, der mange lag er “oppdaterte innan tre timar etter observasjon, slik at du ser jorda slik ho ser ut ‘akkurat no’”, noko som er nyttig for tidskritiske situasjonar som skogbrann- og flaumovervaking earthdata.nasa.gov earthdata.nasa.gov. Grensesnittet lar deg bytte datoar og legge til nye data – du kan sjå hendingar som skogbrannar, sandstormar eller vulkansk aktivitet utvikle seg via hyppige satellittpass.Bruksområde: Katastrofepersonell som overvaker røyk eller oskeskyer frå skogbrann, forskarar som følgjer planteplanktonoppblomstringar, eller folk som følgjer eit orkanarrangement eller store straumbrot (synleg i nattbilete). Worldview køyrer i nettlesar (PC eller mobil) og er heilt gratis (bileta kjem frå opne NASA/NOAA/ESA-kjelder). Applikasjonen gjev moglegheit til å lage animasjonar, samanlikne bilete mellom ulike datoar og plotte data.“Worldview er eit flott utgangspunkt for å oppdage og utforske visualiseringar av NASA sine satellittbilete,” seier ein NASA-ingeniør, og peikar på at du kan bruke det til “å overvake naturfenomen mens dei skjer [og] sjå endringar over tid… alt i applikasjonen” earthdata.nasa.gov. (Merk: NASA har også ein mobilapp som heiter NASA Earth Now for forenkla sanntidsdata om globale klimaforhold, men for full bildekvalitet er Worldview-nettappen hovudverktøyet.)

Zoom Earth (levande satelitt-vêrkart) – Nett, Android, iOS-app

Zoom Earth er eit populært interaktivt kart som viser nesten sanntids globale satellittbilete med fokus på vêr. Bileta blir oppdatert så hyppig som kvart 10.–15. minutt (spesielt for geostasjonære område over USA og Europa), noko som gjer det ideelt for overvaking av vêr i utvikling. Grensesnittet til Zoom Earth overlegg levande skybilete frå satellitt, animert radar, uværløyper og prognoselag på eit verdskart. Plattformen kallar seg sjølv eit “interaktivt verdsvêrkart” der du kan “Spor orkanar, syklonar, stormar [og] sjå LEVANDE satellittbilete, regnradar og prognosekart for vind og temperatur” for kvar som helst zoom.earth. Tenesta hentar data frå fleire satellittar: til dømes NOAA GOES-East/West, EUMETSAT Meteosat, JMA Himawari (for raske skybilete), pluss høgoppløyste bilete to gonger dagleg frå NASAs polarbanesatellittar (Terra/Aqua MODIS) zoom.earth.Bruksområde: følge vêr i sanntid (sjå stormrørsler, orkanauge, tordenvêrutvikling), spore røyk frå skogbrann, eller berre nyte ein levande utsikt over skydekket på jorda. Tenesta har også ein orkan-sporar med varsler, og kan vise “hot spots” for brann og data om luftkvalitet.Tilgjenge: Zoom Earth er tilgjengeleg på nett og har eigen mobilapp (gratis for Android og iOS). Appen gjer deg mogleg til å “følgje vêret i sanntid” kor som helst zoom.earth.Pris: Tenesta er gratis å bruke, ingen abonnement (den vert drifta av Neave Interactive som brukar opne datakjelder). (I praksis samlar Zoom Earth offentlege satellittstrøymer i eit brukervennleg levande kart – nyttig både for vanlege brukarar og vêrinteresserte.)

Google Earth & Google Maps (satellittvisning) – Nett, PC, Mobilapp

Google Earth er ei kjend plattform for å utforske høgoppløyselege satellittbilete frå heile verda. Sjølv om det ikkje er “levande” bilete i sanntid, har Google Earth eit omfattande arkiv av flyfoto og satellittbilete, med oppdateringar stadvis innan det siste året (eller nokre gonger siste månader) i enkelte område. Det er ein sømlaus 3D-verdsmodell der du kan zoome frå verdsrommet heilt ned til nabolaget ditt. Som Google beskriv: “Sjå verda ovanfrå med høgoppløyselege satellittbilete, utforsk 3D-terreng og bygningar i hundrevis av byar, og opplev gateplan frå Street View med 360° utsyn.” play.google.com Google Earth finst som gratis nettapplikasjon (Chrome/Edge-nettlesarar), som robust PC-applikasjon (Google Earth Pro), og som mobilapp for Android/iOS. Det er ikkje ein sanntidsstraum, men eit regulært oppdatert mosaikk-kart – i mange område er bileta 1–3 år gamle, medan “hot spots” kan ha friskare oppdateringar. Ein unik funksjon er historieskyvar (på PC) der du kan sjå tilbake fleire tiår i nokre område. Bruksområde: Virtuell reising, turplanlegging ved å sjå området via satellitt, undervisningi skulen, og sjølvsagt navigasjon (Google Maps sitt satellittlag blir ofte brukt for å undersøke terreng eller ruter). Du kan for eksempel zoome inn og sjå endringar i ein by over tid, eller måle avstandar. Bileta kjem frå fleire kjelder: Google bruker gratis satellittdata som Landsat-8 og flyfoto (fly, dronar) for detaljer i byar eos.com. Nokre urbane område har ekstremt skarp oppløysing (ned mot 15 cm/piksel i utvalde byar eos.com). Merk at Google Maps (standard kart på web/mobil) også har eit “Satellitt”-val, som brukar same datakjelde som Google Earth. Google Maps handlar meir om sanntidsdata for trafikk og navigasjon, medan Google Earth er for opplevingar og utforsking. Begge er gratis (Google Earth Pro har vore gratis sidan 2015) og lett tilgjengelege. Sidan bileta er statiske, er Google sine tenester best for utforsking og visualisering – ikkje for sanntids overvaking. For nesten-oppdaterte datakjelder hos Google kan ein bruke Google Earth Engine eller Earth Engine Timelapse for miljødata, men dette er meir spesialiserte verktøy. Oppsummert er Google Earth framleis det beste gratis verktøyet for global høgoppløyseleg bilete (med historiske lag) på alle einingar, sjølv om du ikkje får timelange ferske bilete. (Ingen abonnement; Google Earth/Maps er annonsestøtta/gratis.)

Sentinel Hub EO Browser (ESA Copernicus) – Nett

For dei som er interesserte i gratis, ofte oppdaterte satellittbilete av jorda med fleire analytiske moglegheiter, er Sentinel Hub EO Browser eit utmerka verktøy. Denne nettapplikasjonen (utvikla av Sinergise under ESA Copernicus-programmet) lar brukarar bla gjennom og samanlikne satellittbilete i full oppløysing frå fleire satellittmisjonar (Copernicus Sentinel-1, Sentinel-2, Sentinel-3, Sentinel-5P; NASA/USGS Landsat; MODIS; osv.) nesten i sanntid. Du kan enkelt navigere til eit område av interesse og velje datoar for å sjå tilgjengelege bilete – ofte inkludert data frå berre dei siste dagane (særleg for Sentinel-2 som har 5-dagars global revisitt, eller Sentinel-1 radar oppdatert kvart 6.-12. dag pr. stad). EO Browser støttar dynamiske båndkombinasjonar og til og med enkle analysar (NDVI, visuelle eigne skript) direkte i nettlesaren din. Faktisk er oppdraget til Sentinel Hub å “gjere satellittdata lett tilgjengelege for visning og analyse, utan at [brukarar må] handtere infrastruktur” sentinel-hub.com. Funksjonar: Du kan legge ulike spektralindeksar oppå (t.d. NDVI for vegetasjonshelse), samanlikne bilete side ved side eller med ein skyveknapp, lage timelapse-animasjonar av eit område, og laste ned bilete. Det er også ein 3D-terrengvising for å sjå bileta over landskap. Interfjeset er avansert (retta mot forskarar og avanserte brukarar), men gir eit utruleg utval av gratis satellittbilete – til dømes kan ein sjå Sentinel-2 optiske bilete (10 m oppløysing) gjerne berre timar eller éin dag etter opptak, eller Sentinel-1 radar som ser gjennom skyer. Bruksområde: miljøovervaking (skogendringar, overvaking av avling med Sentinel-2 kvar få dagar), katastrofevurdering (Sentinel-1 radar for å sjå flom under skyer i nesten sanntid), byutvikling og vitskapleg forsking. Tilgang & pris: EO Browser kan brukast gratis utan innlogging for enkel visning (med nokre oppløysingsavgrensingar). Opprettar du ein gratis konto får du litt høgare oppløysing og fleire funksjonar, medan kommersiell API-tilgang eller tung bruk krev abonnement på Sentinel Hub-tenester. I prinsippet er all Copernicus Sentinel-data gratis og open, og EO Browser er eit brukervennleg vindauge til desse dataene. Det er ein reine nettapplikasjon (ingen frittståande mobilapp, men nettversjonen fungerer greitt på mobil med noko avgrensa funksjonalitet). For dei fleste vanlege brukarar er gratisnivået meir enn nok for å utforske ferske satellittbilete frå heile verda.

(Andre gratis verdt å nemne: USGS EarthExplorer og NASA Earthdata Search er portalar som gir tilgang til store mengder satellittdata (Landsat, MODIS, osv.) inkludert historiske og delvis sanntidsstraumar. Desse er derimot meir nedlastingsportalar enn direkte kartvisarar eos.com eos.com. For vanlege brukarane er ofte verdslege verktøy som Worldview eller EO Browser betre til visualisering. For direkte vêrbilete spesielt, er appane Windy (med skysatellittbilete oppdatert kvart 5. minutt) og regionale tenester (t.d. EUMETSAT sin vising for Europa, JMA sin for Asia) gode for rask sjekk av skyer og radar. Ein unik variant er Den internasjonale romstasjonen (ISS) live-feed, der NASA sender direkte videostrøym av jorda frå ISS-kamera – ikkje eit kart, men eit ekte “live” jordbilete for spesielt interesserte.)

Profesjonelle og kommersielle sanntids satellitttenester (High-End)

Følgjande er plattformer på bedriftsnivå som tilbyr bilete frå satellitt i høg oppløysing på forespørsel, ofte med leveransar nesten i sanntid og spesialiserte analysemoglegheiter. Desse krev vanlegvis abonnement eller kjøp og blir brukt innan t.d. etterretning, kartlegging, jordbruk og katastrofehandtering. Mange har nettløysingar og API-er, og enkelte har eigne mobilappar eller minst mobiltilpassa dashbord.

Planet Labs – Daglege jordbilete (Nett, API; Betalt abonnement)

Planet Labs driv verdas største flåte av jordobservasjonssatellittar, særleg kjend for si evne til å ta bilete av heile verda kvar dag. Planets konstellasjon av om lag 200 “Dove”-nanosatellittar (PlanetScope) tek bilete av nesten heile landjorda kvar dag med ~3–4 meter oppløysing interpine.nz. Denne hyppige revisitten betyr at brukarar kan få nye bilete av sitt område kvar dag, ofte levert berre nokre timar etter dagslys. Som ein partner seier det, “Med hundrevis av Dove-satellittar i bane gir PlanetScope dagleg bilete i høg oppløysing og eit kontinuerleg, komplett overblikk frå verdsrommet” interpine.nz. I tillegg har Planet ein flåte med satellittar i høgare oppløysing kalla SkySat (no under utvikling til Pelican) som kan bestillast for å ta bilete med rundt 50 cm oppløysing og rask levering. Planet-plattformen: Kundar brukar web-dashbordet eller API for å søkje og laste ned bilete. Plattformen tilbyr “monitoring”-abonnement for automatisk leverans av nye bilete, og “tasking”-teneste for prioriterte oppdrag. Planet vektlegg raske innsikter – “Hundrevis av Dove går i bane kvart 90. minutt og gir bilete nesten i sanntid for situasjonar der ein må vere rask” planet.com. Til dømes kan ein råvarehandlar overvake ein hamn kvar dag for skipstrafikk, eller ein organisasjon kan følgje avskoging frå dag til dag i Amazonas. Bruksområde: jordbruk (dagleg overvaking av avlingar), skogbruk (oppdage ulovleg hogst eller brannskadar raskt), etterretning og overvaking (militær aktivitet eller utbygging), miljøendringar og katastrofehandtering (sjå flom eller skade på påfølgjande dagar). Planet sine data har vist endringar frå dag til dag – t.d. før/etter bilete av hendingar berre éin dag frå kvarandre. Til dømes dokumenterte Planet utruleg rask bygging eller effektar etter katastrofar med éin dags mellomrom. Planet-plattformen (Planet Explorer) er nettbasert for analytikarar og via REST API for integrasjon i GIS-programvare. Pris: Planet er ein kommersiell teneste – abonnement er normalt bedriftskontraktar (prisen varierar etter område og hyppigheit, men ofte titusenvis til hundretusenvis NOK/år for store areal). Dei har eigne program for forskarar og frivillige organisasjonar (nokre bilete gratis for ikkje-kommersielt bruk, t.d. NICFI-programmet for tropisk skog). Nokre eksempelbilete er offentleg tilgjengelege (galleri og open data), men full tilgang krev betaling. Samla sett er Planet sitt fortrinn hyppig oppdatering – dei gir “innsikt i endringas hastigheit.” Ein marknadsføringsfrase for høgoppløysing SkySat er: “Med 50 cm oppløysing gir Planet Tasking organisasjonar sanntidsinnsikt for å avdekke blinde flekkar, føreseie hendingar og ta avgjerder med tryggheit om kritiske situasjonar.” interpine.nz. Og som Planet skriv, “bilete teke i dag [er] tilgjengelege i dag”, fordi leveransen er heildigitalisert og automatisert for rask utsending interpine.nz. (Planet Labs har ikkje ein offentleg “smarttelefon-app” – brukarar får tilgang via nett eller API).

EOS Data Analytics – LandViewer (Nett; Gratisnivå & Betalte Planar)

EOSDA LandViewer er eit døme på ein profesjonell nettbasert plattform som samlar bilete frå mange kjelder og har avanserte analyserverktøy i sanntid. Produktet, frå EOS Data Analytics, tilbyr eit enkelt grensesnitt for å søkje, vise og analysere satellittbilete (både sanntids- og historiske data) frå kjelder som Sentinel-2, Landsat, MODIS og kommersiell bilete på forespørsel. Plattformen deira presenterer dette som “ta betre avgjerder med avansert sanntids- og historisk satellittbiletesøk, intuitive visualiseringar og kraftige analyseverktøy — alt i eitt og same nettverktøy” eos.com. Brukarar kan sjå høgoppløyselege optiske bilete, SAR (radar)-data og høgdemodellar – alt frå eitt enkelt nettgrensesnitt. Særleg let LandViewer deg utforske “live” satellittbilete globalt – t.d. kan ein sjå siste tilgjengelege Sentinel-2 (10 m) frå dei siste dagane for eit område, eller kjøpe heilt ferske kommersielle bilete (ned til 0,3 m) direkte i tenesta eos.com.

Nøkkelfunksjonar: Tenesta byr på avansert bilethandsaming i sanntid: du kan bruke ulike båndkombinasjonar eller indeksar (NDVI for vegetasjon, falskfarge m.m.), samanlikne bilete eller endringar med skyveverktøy, lage timelapse-animasjonar av endringar, og mykje meir eos.com eos.com. Dette gir deg GIS-liknande analyse i nettlesaren, utan å måtte laste ned rådata. Til dømes kan ein teikne inn eit interesseområde og få varslingar når nytt bilete er tilgjengeleg for det området eos.com – svært nyttig for overvaking. Bruksområde: LandViewer rettar seg mot mange sektorar – jordbruk (overvaking av avlingshelse med NDVI, sjekke for tørke og skadedyr), skogbruk, byutvikling, forsikring (vurdere skader med ferske bilete), miljøovervaking og katastrofehandtering. Til dømes kan bønder bruke “live” satellittbilete og vegetasjonsindeksar for å sjå tilstanden og endringar frå dag til dag eos.com, medan beredskapstenester kan bruke nesten sanntidsbilete for å kartlegge flom eller brannområde. EOS Data Analytics understrekar også at “under katastrofar som skogbrann eller flaum hjelper nesten sanntids satellittbilete for ei raskare handtering” eos.com. Plattformen legg til rette for dette ved å gjere det enkelt å få siste tilgjengelege bilete – og til og med bestille nye satellittbilete.

Tilgjengelegheit & prisar: EOSDA LandViewer vert brukt via nettlesar; det finst ingen eiga mobilapp, men sida fungerar rimeleg bra i nettbrett. Tenesta nyttar ein freemium-modell – du kan opprette ein gratis konto som gir ei avgrensa mengd bildenedlastingar eller høgoppløyste visningar per dag. Ifølgje ein brukar, “kan du berre laste ned/vise 10 bilete gratis per dag” i LandViewer, og deretter treng du eit abonnement reddit.com. Betalplanar (ofte kalla “Premium” eller bedriftsplanar) startar rundt 50 dollar per månad for høgare bruk, og aukar for profesjonelle som treng mange bilete eller høgare oppløysing reddit.com. I tillegg, viss du ønskjer svært høgoppløyste bilete (t.d. Maxar- eller Airbus-bilete på 0,5m) gjennom LandViewer, kjem dette med kostnad per kvadratkilometer (plattforma viser prisane ved bestilling, t.d. $1,70–$30 per km² avhengig av oppløysinga) eos.com. Oppsummert er EOSDA LandViewer ein alt-i-eitt teneste for å vise og analysere “levande” jordbilete med GIS-verktøy i nettlesar. Dei har gratisnivå for enkel bruk, med betalte alternativ for storkundar eller profesjonelle.

Maxar SecureWatch (Maxar MGP) – Høgoppløyst bilete på forespurnad (Web; Betalt)

Maxar Technologies (tidlegare DigitalGlobe) er leiande leverandør av høgoppløyst kommersiell satellittbilete – dei opererer WorldView/GeoEye satellittane som tek ekstremt detaljerte bilete (ned til 30 cm per piksel). Maxar sin hovudteneste for bilettilgang på nett heiter SecureWatch (nyleg omdøypt til Maxar Geospatial Platform (MGP) Pro). Dette er ein skybasert abonnementsteneste som gir kundar tilgang på forespurnad til Maxar sitt enorme biletearkiv og dei nyaste samlingane. SecureWatch blir ofte omtala som “den fremste tenesta for sikker og rask tilgang til jordintelligens” esri.com. Abonnentar kan logge inn via nettlesar, søkje etter og umiddelbart vise/laste ned bilete innan få timar etter dei er tatt. Maxar reklamerer med at bileta vert tilgjengelege i SecureWatch “innan 48 timar etter innsamling”, slik at brukarar nærast i sanntid kan følgje hendingar over heile kloden aws.amazon.com. I praksis er mange standardbilete (særleg frå sentrale område) online innan nokre timar til ein dag etter opptak.

Funksjonar og innhald: SecureWatch gir eineståande dekning og oppløysing globalt – tilbod om tilgang til over 6 milliardar km² med arkivbilete, inkludert ein levande straum av nye bilete som dekker ~3 millionar km² lagt til kvar dag esri.com. Bileta har svært høg kvalitet (Dei beste satellittane til Maxar tek 30–50 cm oppløysing, så du kan sjå kjøretøy, fly, bygningsdetaljar osv.). Eit SecureWatch-abonnement gir brukar tilgang til å vise ferske bilete, samanlikne før-og-etter, og integrere bileta i sine eigne GIS-system via API. Maxar peiker på at du får eit “levande bibliotek med over tjue år med høgoppløyst satellittbilete”, pluss daglig tilvekst esri.com. Nokre hovudfordelar dei legg vekt på er “premium-bilete… opp til 30 cm oppløysing” og “global dekning med rask oppdatering (3,8 millionar km² nye bilete dagleg)” aws.amazon.com aws.amazon.com. Kort sagt: Dersom noko viktig skjer på jorda, har Maxar truleg eit bilete av det innan ein dag eller to, tilgjengeleg via SecureWatch.  Bruksområde: mynde og forsvar (overvaking av anlegg, kartlegging), kartverk som oppdaterer grunnkart, katastrofehandtering (høgoppløyste bilete av jordskjelv- eller orkanramma område neste dag for skadevurdering), og selskap som overvakar anlegg eller infrastrukturprosjekt. Under naturkatastrofar kan bistandsmannskap nytte SecureWatch for å få satellittfoto etter hendinga (til dømes 30 cm bilete av ein by etter ein tornado) for å styre hjelpearbeid. Maxar-bilete blir ofte brukt i media (f.eks. konfliktsoner eller skipsfart), noko som viser verdien.

Tilgang & prisar: SecureWatch er ein premium betalteneste retta mot bedrifter og styresmakter. Prisane er ikkje offentleg lista – det er vanlegvis eit årleg abonnement og pris kjem an på bruk (område og mengde). På AWS Marketplace er tenesta tilbydd via tilpassa kontrakt aws.amazon.com. Forvent prisar i titals tusen dollar per år for omfattande tilgang. (Maxar har av og til mindre pakkar eller per-bilete pris gjennom forhandlarar for konkrete prosjekt.) Det er ingen gratisversjon for offentleg bruk av SecureWatch, men Maxar har eit Open Data-program der dei gir ut nokre bilete gratis ved katastrofar. Plattforma er tilgjengeleg i nettlesar (ingen mobilapp, men webgrensesnittet kan brukast på nettbrett) og har API for integrasjon i programvare som ArcGIS eller QGIS. Som Maxar/Esri skriv: “SecureWatch tilbyr uslåeleg dekning, kvalitet og fleksibilitet. Abonnentar får rask tilgang til over 3 millionar km² av daglege biletinsamlingar, pluss meir enn 6 milliardar km² i arkivet, med opptil 30 cm oppløysing… og sikker tilgang døgnet rundt på førespurnad” esri.com. Har du behov for det beste og mest oppdaterte satellittbilete i nær sanntid, er Maxar gullstandarden (men til premium-pris).

Airbus OneAtlas – Optiske & radar-bilete på førespurnad (Web/API; Betalt)

Airbus Defence & Space tilbyr sjølv satellittbilete-tenester gjennom plattforma OneAtlas. Airbus opererer ein konstellasjon av optiske satellittar (inkludert Pléiades og SPOT-seriane med opptil 30 cm oppløysing, og nye Pléiades Neo på 30 cm) samt radarsatellittar (TerraSAR-X, PAZ m.fl.). OneAtlas-plattforma gjer det mogleg for brukarar å søkja i Airbus sitt biletearkiv og bestille nye bilete, etter same mønster som Maxar. OneAtlas har både abonnement (straum av grunnkart, månadsleg kvote av nye bilete) og bestilling av enkeltbilete space-solutions.airbus.com space-solutions.airbus.com. Det unike er kombinasjonen av optisk og radar – du får bilete sjølv om det er skya ved hjelp av radar. Airbus understrekar at dei kan levere nær-sanntidsbestillingar takket vere raske satellitt-omleggingar og nedlasting. I ei tilbakemelding seier ein partnar: “Vi er stolte over å kunne tilby nær-sanntidstenester takka vere påliteleg og rask tasking-teneste frå Airbus… Desse evnene gir verkeleg eit løft for tilbydarar av tenester som skal dekke kundebehov.” space-solutions.airbus.com. Dette viser at Airbus raskt kan levere nye bilete for hastesaker (ofte i løpet av timar viss satellitten er innanfor, eller radar for alt slags vêr).

Funksjonar: Gjennom OneAtlas får brukarane tilgang til “Living Library” – eit kuratert Airbus-biletearkiv med dekning over heile jorda, som kan strøymast eller lastast ned på forespurnad space-solutions.airbus.com. Det finst også analysetenester (Airbus har verktøy og API for å kjøre analyse på bileta). For eksempel tilbyr dei overvakingstenester for forsvar eller maritim sektor. Dei gjev òg ut referanselagar (som eit globalt OneAtlas-basiskart som vert halde oppdatert, og høgdemodellar). OneAtlas, som sine konkurrentar, støttar bruk via nettportal og integrasjon mot GIS-programvare via API.  Bruksområde: liknande Maxar – forsvar/etterretning, beredskap, kartlegging – med det tillegg at SAR (radar)-bilete frå Airbus er nyttig for å sjå gjennom skyer eller i nattemørke, noko som er verdifullt for overvaking og miljøovervaking. Til dømes, etter ein orkan, kan eit TerraSAR-X radar-bilete frå Airbus vise flaum under skydekket. Airbus-bilete er også mykje brukt i kartlegging og byplanlegging;  Pléiades (50cm/30cm) er svært klare for bykart. Tilgjengeligheit og prisar: OneAtlas krev registrering og er kommersiell. Dei har gratis prøveperiodar (t.d. 30 dagar med ein viss kvote høgoppløyst data space-solutions.airbus.com) og tillet gjestetilgang for å førehandsvise katalogen utan nedlasting (så brukarar kan sjå kva bilete som finst før dei kjøper) space-solutions.airbus.com space-solutions.airbus.com. Prisstrukturen kan vera abonnement (for ein viss mengde data per månad) eller per bilete. Du kan t.d. bestille eit nytt Pléiades Neo-bilete eller kjøpe eit SPOT-arkivbilete – dei har kvar sin pris per km² avhengig av oppløysing. Airbus publiserer ikkje enkel prisliste, det er førespurnadsbasert eller via forhandlarar. Oppsummert er Airbus OneAtlas ei komplett bileteteneste, særleg kjend for å kombinere optisk og radar og for si raske tasking til nær-sanntids intelligens. Den blir mykje brukt i Europa og globalt som eit alternativ eller supplement til Maxar. (Ingen dedikert mobilapp; tilgang via nettportal og API. I akutte tilfelle gir Airbus og partnarar også ekspresslevering direkte til kundar.)

BlackSky Spectra (sanntids geospatial etterretning) – Nett/API; Betalt

BlackSky er ein nyare aktør som fokuserer på sanntidsovervaking og analyse. Dei opererer eit aukande nettverk av små satellittar (for tida Gen-2 og nye Gen-3 satellittar) som kan besøkje same stad fleire gonger om dagen. BlackSky sine Gen-3-satellittar tek bilete med omlag 50 cm oppløysing og er designa for rask gjensynsfrekvens – opptil kvar time over same område i enkelte tilfelle blacksky.com. BlackSky kombinerer denne hyppige biletstraumen med ein AI/ML-dreven analyseplattform kalla Spectra AI. Spectra-plattforma analyserer automatisk innkomande bilete (og andre datastraumar som nyhende eller sosiale medium) for å oppdage endringar eller avvik, og leverer varslingar og innsikt til brukarane. Selskapet beskriver seg sjølv som ein **“sanntids, rombasert etterretningstilbydar”** som leverer “on-demand, høgfrekvent bilete og analyse” ir.blacksky.com. I praksis kan ein kunde beordre BlackSky sine satellittar om å overvake eit område (for eksempel ein fabrikk eller ein hamn) og få varsling innan minuttar etter ei endring (som nye køyretøy, eller eit skip som flyttar seg). BlackSky legg vekt på fart – dei demonstrerte nyleg å levere eit bilete 12 timar etter satellittoppskyting, noko som viser kor raskt dei kan få biletdata online blacksky.com blacksky.com.

Funksjonar: BlackSky sin Spectra AI-plattform er eit nett- og API-teneste der brukarar kan definere interesseområde og sjå eit levande dashbord av periodiske satellittbilete og analyse. Det er laga for å støtte “tipping and cueing”, der eit varsel frå éin kjelde (t.d. automatisk oppdaging av auka aktivitet) kan utløyse ekstra bilethenting. Deira Gen-3 satellittar leverer no 35 cm oppløysing, som nærmar seg dei største konkurrentane blacksky.com. Eit viktig tilbod er høg gjensynsfrekvens i morgon- og ettermiddagslys, noko som gir praktisk talt nær-sanntids overvaking på dagtid. BlackSky si marknadsføring framhevar dette: “Gen-3 kombinerer timeleg revisitt med svært høg oppløysing og AI-drevne resultat levert i bransjeleiande tempo.” blacksky.com. Bruksområde: forsvar og etterretning (overvaking av militære område, grensekontroll med raske oppdateringar), forsyningskjede og økonomisk overvaking (observere fabrikkaktivitet via parkerte bilar eller spore aktivitet på hamner kvar time), og kriseovervaking (kontinuerleg bilete av t.d. ein vulkan eller konfliktområde). BlackSky har til dømes blitt brukt til å overvake oppbygging av militære einingar eller følgje brannutvikling gjennom røyk (hyppige bilete kan fange glimt når vinden snur røyken). Plattformens AI kan automatisk flagge endringar som nybygging eller flaum. Tilgjenge: BlackSky sine tenester er kommersielle – normalt via abonnement på Spectra-plattforma. Dei rettar seg mot styringsmakter og større kundar (har avtalar med t.d. USAs forsvarsdepartement og andre nasjonar). Det er ingen opent gratis bruk. Interessentar må kontakte salgsavdelinga for tilgang. Brukargrensesnittet er nettbasert (sannsynlegvis mobilvennleg, men ikkje ein forbrukarapp). BlackSky samarbeider ofte med andre analysetenester eller sel gjennom styringsmaktskontraktar. Kort sagt, BlackSky skil seg ut med høg gjensynsfrekvens (bilete kvar time) kombinert med ein integrert analysemotor, og leverer i realiteten “innsikt som teneste” i nær-sanntid. Som SpaceNews rapporterte, “Deira nyaste Gen-3 satellittar kan ta bilete med 35 cm oppløysing og revisitt same punkt opptil ein gong i timen” blacksky.com – ei løysing svært godt tilpassa overvaking og tidssensitiv etterretning.

Capella Space – Allvêr-radarbilete (Web/API; Betalt)

For å komplettere biletet bør Capella Space nemnast, ein leiande tilbydar av høgoppløyseleg SAR (syntetisk apertur-radar)-bilete. Capella har ein flåte små radarsatellittar som kan samle inn bilete både om natta og gjennom skylag med oppløysing heilt ned til 50 cm. Sjølv om tenesta deira ikkje er eit “levande kart” i ordets rette forstand, gir ho datatilgang i nær-sanntid under forhold der optiske satellittar ikkje kan sjå (t.d. dårleg vêr eller mørke). Capella tilbyr ein nettbasert konsoll og API for oppdrag til satellittane, ofte bilete på få timar. Selskapet skryter av “sanntids, allvêr-innsikt” og nemner at “Capella Space leverer SAR-data med høg oppløysing for sanntids, allvêr-innsikt. Overvak kritiske område og ta informerte avgjerder med tryggleik.” capellaspace.com. Bruksområde: krisehandtering (t.d. flaum under orkan, eller brannbilete gjennom røyk om natta), maritim overvaking (radar kan finne skip uavhengig av skyer/tåke), og militær etterretning (sjå gjennom kamuflasje eller uansett lysforhold). Capella-plattforma er kommersiell, med prising basert på biletebestillingar. Dei har òg eit Open Data-program der ein kan sjå døme på radarbilete. Poenget er at radarsatellittene som Capella utfyller optiske tenester – dei gir ein form for “levande” syn når optikk er blind. Til dømes: under ein syklon, der NOAA eller Maxar sine optiske bilete er skjult av skyer, kan ein Capella SAR-bilete vise det fløymde landskapet eller skadar på infrastruktur. Capella sine kundar får tilgang til bilete gjennom nettportal eller API (ingen offentleg app). Dette er eit teikn på at sanntids, on-demand jordobservasjon strekk seg stadig lenger enn synleg lys.

Konklusjon

I 2025 har brukarar mange moglegheiter for å få tilgang til levande eller nær-sanntids satellittkart, frå gratis offentlege nettsider til avanserte kommersielle etterretningsplattformer. Gratisverktøy som NOAA sitt sanntidsvêrkart, NASA Worldview, Zoom Earth og Google Earth gir nesten oppdatert utsyn over jorda til kven som helst med internett – om du vil følgje ein orkan, utforske ferske bilete av heimstaden din, eller studere miljøendringar. For meir krevjande bruk finst profesjonelle tenester frå selskap som Planet, Maxar, Airbus, BlackSky og Capella med banebrytande moglegheiter – global dekning dagleg, oppløysing under meteren, raske oppdateringar og analyse – til ei viss kostnad. Dette opnar for bruk innan landbruk, krisehandtering, nasjonal tryggleik, forsking og meir.

Det er viktig å samsvare verktøyet med behovet: ein bonde eller student kan nytte gratis Sentinel-data via EO Browser eller LandViewer for å sjekke åkerhelsa eller kartlegge utbreiing av ei brann, medan ein statleg analytikar kanskje treng Maxar eller BlackSky for dei nyaste høgoppløyselege bileta som blir oppdatert timeleg. Etter kvart som satellitteknologi og nettdistribusjon utviklar seg, minkar forskjellen mellom “levande” og “observasjon”. Mange leverandørar strevar etter ekte sanntids jordobservasjon – for eksempel strøyming av video frå satellitt eller AI som varslar deg straks noko skjer på bakken. For no representerer tenestene ovanfor det fremste innan levande satellittbilete tilgjengeleg på nett og mobil, og gir eit spektakulært vindauge mot den dynamiske planeten vår i nesten sanntid.