- 17 czerwca 2025 roku zespół pod kierownictwem prof. Wu Jiana (Pekiński Uniwersytet Telekomunikacji i Poczt) i dr Liu Chao (Chińska Akademia Nauk) przesłał 1 Gbps z nieujawnionego satelity GEO 36 705 km nad Ziemią, używając lasera o mocy 2 W — „jasnego jak lampka nocna”.
- AO‑MDR to połączenie adaptacyjnej optyki i odbioru różnorodności modów: 357 mikroluster na teleskopie 1,8 m w czasie rzeczywistym koryguje front falowy, 8 trybów przestrzennych i wybór 3 najczystszych kanałów co milisekundę, co podnosi skuteczność z 72% do 91% przy mocy 2 W.
- Typowe łącza Starlink dla konsumentów to 100–300 Mbps (szczyty ~600 Mbps) z satelitów na wysokości 550 km, podczas gdy chińska demonstracja GEO osiągnęła 1 Gbps, mimo że ścieżka jest 60 razy dłuższa.
- SpaceX stosuje 100 Gbps łącza laserowe między satelitami Starlink, a chińskie start‑upy testują 400 Gbps między satelitami, więc nowość tkwi w możliwości uzyskania gigabitowego transferu z GEO, a nie w samej prędkości.
- Gen. Chance Saltzman (US Space Force) powiedział, że chińska armia już wdrożyła lasery, które zakłócają, degradują lub uszkadzają sensory satelitów, i może wkrótce zwiększyć ich moc do poziomu fizycznie uszkadzającego.
- Reuters informuje o planach Chin na 43 000 satelitów LEO w projektach Qianfan (SpaceSail) i Guowang, by zajmować jak najwięcej slotów orbitalnych.
- Gigabitowe łącze GEO mogłoby umożliwić operatorom GEO współpracę z regionalnymi cache’ami LEO, co czyni konstelacje mniej konkurencyjnymi pod względem nakładów na jednego subskrybenta.
- Chińskie laboratoria publikują koncepcje kosmicznych laserów o mocy kilowatów.
- Demonstracja laserowa o mocy 2 W nie zniszczyła Starlinka, ale pokazała, że sprytna optyka może zamienić strumień pojedynczych fotonów z GEO w gigabitowy transfer.
- Zachodni operatorzy GEO planują pilotaże komercyjne i wdrożenie niskoenergetycznych łącz optycznych w ciągu dwóch lat, bazując na koncepcji AO‑MDR.
Zespół chiński właśnie wystrzelił laser „nie jaśniejszy niż świeca” z orbity geostacjonarnej (GEO) i przesłał jeden gigabit danych na sekundę — około pięć razy więcej niż typowo dostarcza Starlink — udowadniając, że niskoenergetyczne łącza optyczne mogą przewyższać największą dziś konstelację na niskiej orbicie okołoziemskiej (LEO) zarówno pod względem szybkości, jak i wysokości. Za tym nagłówkiem stoi głębsza historia z zakresu adaptacyjnej optyki (nowa technika synergii AO‑MDR), chińska ofensywa megakonstelacji oraz szybko eskalujący wyścig bezpieczeństwa w kosmosie. Poniżej znajduje się kompleksowe, bogate w źródła wyjaśnienie działania demonstracji, powodów różnic opinii ekspertów o jej znaczeniu i tego, co nastąpi dalej.
1. Co dokładnie zrobiły Chiny?
- 17 czerwca 2025 roku zespół pod kierownictwem prof. Wu Jian (Pekiński Uniwersytet Telekomunikacji i Poczt) oraz dr. Liu Chao (Chińska Akademia Nauk) przesłał w dół 1 Gbps z nieujawnionego satelity GEO 36 705 km nad Ziemią, używając lasera o mocy 2 W — „jasnego jak lampka nocna”. [1] [2]
- Sukces oparto na adaptacyjnej optyce + odbiorze różnorodności modów („AO‑MDR”), zwiększając prawdopodobieństwo uzyskania użytecznego sygnału z 72 % do 91 % nawet podczas silnych turbulencji. [3]
- Newsweek przedstawił satelitę jako „przełomowego” i „pięciokrotnie szybszego od Starlink Elona Muska”. [4]
Wu Jian: Metoda AO‑MDR to „przełom, pozwalający laserowi o mocy świecy przebijać się przez turbulencje z gigabitową prędkością.” [5]
2. Jak działa AO‑MDR?
| Krok optyczny | Co się dzieje | Dlaczego to ważne |
|---|---|---|
| Adaptacyjna optyka (AO) | 357 mikroluster na teleskopie 1,8 m w czasie rzeczywistym koryguje zdeformowaną frontę falową. | Usuwa większość rozmycia atmosferycznego. [6] |
| Odbiór różnorodności modów (MDR) | Światło lasera dzielone jest na osiem trybów przestrzennych; oprogramowanie co milisekundę wybiera trzy najczystsze kanały. | Zbiera energię, która normalnie byłaby rozproszona. [7] |
| Algorytm wyboru ścieżki | Wybiera optymalne tryby, by utrzymać niski współczynnik błędu przy zaledwie 2 W. | Umożliwia wysoką prędkość przy minimalnej mocy. [8] |
W istocie AO daje wiązce ostrzejszy punkt skupienia, a MDR zbiera energię, którą turbulencje by rozproszyły — razem zapewniają pasmo GEO przy mocy porównywalnej z latarką kieszonkową.
3. Porównanie ze Starlink: jabłka, pomarańcze czy granat?
- Typowe łącza Starlink dla konsumentów zapewniają 100–300 Mbps (szczyty ~600 Mbps) z satelitów na wysokości 550 km. [9]
- Chińska demonstracja GEO osiągnęła 1 Gbps — ~5× większą przepustowość mimo ścieżki 60 razy dłuższej. [10]
- SpaceX już stosuje 100 Gbps łącza laserowe między satelitami Starlink, a chińskie start‑upy testują 400 Gbps łącza między satelitami, więc nowość polega na mocy na bit z GEO, nie na samej prędkości — zauważa Andrew Jones z IEEE Spectrum. [11]
4. Dlaczego prędkość to nie wszystko
4.1 Wnioski o podwójnym zastosowaniu
Chińskie czasopisma wojskowe traktują łącza optyczne jako drogę do łączności o niskim prawdopodobieństwie przechwycenia oraz jako etap pośredni w rozwoju broni energetycznej. [12] [13]
Gen. Chance Saltzman, US Space Force: Chińska armia już wdrożyła lasery, które „zakłócają, degradują lub uszkadzają sensory satelitów” i może wkrótce zwiększyć ich moc „do poziomu pozwalającego fizycznie uszkadzać struktury satelitów.” [14]
4.2 Konstelacyjna szachownica
Reuters informuje, że Chiny planują 43 000 satelitów LEO w ramach projektów takich jak Qianfan („SpaceSail”) i Guowang, jawnie po to, by „zajmować jak najwięcej slotów orbitalnych” i rzucać wyzwanie Starlinkowi na globalnym południu. [15]
4.3 Wstrząs komercyjny
Analitycy twierdzą, że gigabitowe łącze GEO mogłoby pozwolić operatorom GEO współpracować z małymi regionalnymi cache’ami LEO, co czyniłoby wielkie konstelacje mniej konkurencyjnymi pod względem nakładów na jednego subskrybenta. [16]
5. Ekspercka punktacja
| Ekspert | Wniosek | Źródło |
|---|---|---|
| Wu Jian (PKU) | AO‑MDR to „przełom”. | [17] |
| Andrew Jones (IEEE Spectrum) | Przewaga przepustowości jest „inkrementalna, nie rewolucyjna”; kluczem jest precyzja kierowania wiązką do 5 µrad. | [18] |
| Gen. Saltzman (USSF) | Chińska broń energii skierowanej wkrótce może fizycznie uszkadzać satelity. | [19] |
| Chaitanya Giri (ORF) | Celem Chin jest „zająć jak najwięcej slotów orbitalnych”. | [20] |
| Redaktorzy Daily Galaxy | Demo „miażdży Starlinka”—sformułowanie, które niektórzy eksperci uważają za przesadę. | [21] |
6. Ograniczenia i zdrowy sceptycyzm
- Pojedynczy test satelity – Nie ma jeszcze ciągłych danych przepustowości z miesięcy. [22]
- Okna atmosferyczne – Chmury nadal blokują wiązki optyczne; Chińczycy użyli stanowiska w Lijiangu przy bezchmurnej pogodzie. [23]
- Koszt terminala – Teleskopy 1,8 m raczej nie zastąpią „talerzyków użytkownika”; miniaturyzacja wciąż nierozwiązana. [24]
- Optyka bezpieczeństwa – Laser komunikacyjny 2 W to nie broń 20 kW, ale badania nad skalowaniem mocy są publiczne. [25]
7. Co dalej?
- Eksperymenty ze skalowaniem mocy: Chińskie laboratoria już publikują koncepcje kosmicznych laserów o mocy kilowatów. [26]
- Hartowanie Starlinka: W przyszłych satelitach spodziewane są lustrzane osłony sensorów i skrypty manewrów unikowych. [27]
- Inicjatywy ONZ: Otwarte grupy robocze ds. zagrożeń kosmicznych najpewniej ponownie zajmą się tematem odwracalnych zakłóceń laserowych kontra ataki destrukcyjne. [28]
- Pilotaże komercyjne: Zachodni operatorzy GEO planują wdrożyć niskoenergetyczne łącza optyczne w ciągu dwóch lat, bazując na koncepcji AO‑MDR. [29]
8. Sedno sprawy
Chińska demonstracja lasera o mocy 2 W nie „zniszczyła” Starlinka, ale pokazała, że sprytna optyka może zamienić strumień pojedynczych fotonów z GEO w gigabitowy transfer — co wielu uważało za niepraktyczne. W czasach, gdy każdy skok przepustowości w kosmosie jest także sygnałem wojskowym, osiągnięcie to jest zarówno przełomem w telekomunikacji, jak i strategicznym ostrzeżeniem. To, czy przyszły internet będzie przesyłany przez dziesiątki tysięcy satelitów LEO, czy przez kilka precyzyjnych laserów GEO, zależeć może od tego, jak szybko rywale powielą — i uregulują — to nocno‑lampkowe przełamanie.
Wykorzystane źródła (wybór)
- Newsweek, SCMP, Interesting Engineering, Times of India, Economic Times, Business Today, Daily Galaxy, Samaa TV, Mezha Media, Reuters, Defense One, zeznania Komisji USA–Chiny, SpaceNews, The Sun, TS2 Tech.
References
1. www.scmp.com, 2. interestingengineering.com, 3. interestingengineering.com, 4. www.newsweek.com, 5. ts2.tech, 6. interestingengineering.com, 7. interestingengineering.com, 8. interestingengineering.com, 9. ts2.tech, 10. timesofindia.indiatimes.com, 11. ts2.tech, 12. www.defenseone.com, 13. www.uscc.gov, 14. www.uscc.gov, 15. www.reuters.com, 16. ts2.tech, 17. ts2.tech, 18. ts2.tech, 19. www.uscc.gov, 20. www.reuters.com, 21. dailygalaxy.com, 22. samaa.tv, 23. interestingengineering.com, 24. mezha.media, 25. m.economictimes.com, 26. www.defenseone.com, 27. www.twz.com, 28. spacenews.com, 29. ts2.tech
