Başlık: Starlink Küresel Erişilebilirlik ve Etki Raporu

Giriş

SpaceX’in Starlink uydu internet servisi, Kuzey Amerika, Avrupa, Asya, Afrika, Okyanusya ve Güney Amerika’nın bazı bölümleri dahil olmak üzere 100’den fazla ülkede kullanıma sunularak hızla tüm dünyada genişledi thenationalnews.com. 2020’deki beta lansmanından bu yana, Starlink milyonlarca aboneye ulaştı (2024 sonu itibarıyla 4 milyonu aştı) ve binlerce alçak yörüngeli uyduyu konuşlandırdı en.wikipedia.org. Starlink birkaç hizmet türü sunuyor: Ev (standart ev interneti), Roam (taşınabilir/karavan kullanımı), İş (kurumsal öncelikli hizmet), Denizcilik (gemiler için) ve Havacılık (uçaklar için); amaç, kara altyapısı olmayan uzak bölgelerde bile yüksek hızlı bağlantı sağlamak. Bu rapor, Starlink’in etkin olduğu ülkeleri ülke bazında özetler, her ülkede internet erişiminin önceki durumunu ve Starlink’in gelişiyle hız, güvenilirlik, erişilebilirlik ve maliyet üzerindeki etkilerini sunar.

Her ülkeye göre Starlink’in erişilebilirliğini ve hizmet türünü özetleyen bir tabloyu, ardından her ülke için detaylı bölümleri sunuyoruz. Starlink’in resmi açıklamaları, ulusal düzenleyiciler ve Speedtest.net (Ookla) analizlerinden alınan verilerle, Starlink’in performansı ve etkileri gösterilmektedir. Genel olarak, Starlink indirme hızları ~50 Mbps’den başlayıp 150+ Mbps’ye kadar değişmekte, çoğu kullanıcı iyi koşullarda 100 Mbps’nin üstünde hızlar görmektedir thenationalnews.com. Gecikme 20–50 ms civarında (geleneksel uydulara göre çok daha düşük ama fiberden yüksektir). Starlink’in aylık fiyatı bölgeye göre değişiyor – iyi bağlantılı pazarlarda yaklaşık 90–120 $, ancak gelişmekte olan bölgelerde uygun fiyatlı olması için önemli ölçüde indirim uygulanıyor (ör. Afrika’nın bazı bölgelerinde ~30–50 $) techlabari.com spaceinafrica.com. Aşağıda, her ülkenin durumunu ayrıntılarıyla inceliyoruz.

Ülkeye ve Hizmet Türüne Göre Starlink Erişimi Özeti

Aşağıdaki tablo, 2025 ortası itibarıyla şu anda Starlink hizmetinin kullanılabildiği tüm ülkeleri (ve dikkat çekici bazı bölgeleri), ayrıca her ülkede sunulan Starlink hizmet türlerini listeler. Bir ✔, o hizmet türünün o ülkede bulunduğunu veya izinli olduğunu gösterir. (Not: “Roam” Starlink’in karada taşınabilir kullanımını ifade eder, önceki adı “Starlink RV”dir. Maritime, kara sularındaki kullanımı; Aviation ise ülkenin hava sahasındaki uçaklarda kullanımı kapsar. Bazı ülkelerde, taşınır halde kara üzerindeki kullanım düzenleyiciler tarafından kısıtlanmıştır – notlarda * ile işaretli.)

Ülke	Ev	İş	Roam (RV)	Denizcilik	Havacılık
Amerika Birleşik Devletleri (Porto Riko, ABD Virgin Adaları, Guam dahil)	✔ (2020’den beri) en.wikipedia.org	✔ (Öncelikli planlar)	✔ (Taşınabilirliğe izin veriliyor)	✔ (kıyı & uluslararası sular)	✔ (havada kullanım)

Tablo Notları: Starlink sunulan hemen hemen tüm ülkelerde standart Ev servisi mevcuttur. Starlink İş (Öncelikli) çoğu ülkede (✔ ile işaretli) sunulmakta, özellikle Starlink’in tam lisans aldığı yerlerde starlink.com starlink.com. Starlink Roam (RV) taşınabilir hizmeti, Starlink’in bulunduğu her yerde genelde erişilebilir; ancak bazı düzenleyiciler antenin karada hareket halindeyken kullanılmasını yasaklamaktadır (ör. Japonya, Meksika, Ürdün, Malezya) starlink.com – bu yerlerde Starlink yalnızca sabitken kullanılabilir. Denizcilik (gemiler ve tekneler için) ve Havacılık (uçaklar için) hizmetleri Starlink’in küresel mobilite planları ile dünya çapında sunulmakta, ancak karasularda ya da hava sahasında kullanılması için ev sahibi ülkenin izin vermesi gerekir. Listelenen tüm ülkeler, denizcilik ve havacılık kullanımını (en azından kendi tescilli/operasyonel araçları için) onaylamıştır. 2025 itibarıyla bazı dikkat çekici ülkelerde onay süreci devam etmektedir (ör. Hindistan, Pakistan, Suudi Arabistan, BAE, Güney Afrika vs.); buralarda Starlink henüz resmî olarak bulunmamaktadır thenationalnews.com thenationalnews.com.

Aşağıda, Starlink’in faal olduğu her ülke (ya da bölge) için ayrıntılı girişler sunuyoruz; sağlanan hizmetler, Starlink öncesi internet manzarası ve Starlink’in kullanıma sunulmasından sonra gözlemlenen etkiler açıklanmaktadır. “Starlink öncesi ve sonrası internet hızı ve maliyeti” karşılaştırmaları, veriler mevcut olduğunda dahil edilmiştir.

---

Kuzey Amerika

Amerika Birleşik Devletleri 🇺🇸

Starlink Hizmetleri: Amerika Birleşik Devletleri, Starlink’i ilk alan ülke oldu; halka açık beta testleri 2020 ortasında başladı ve Ekim 2020’de daha geniş çaplı lansman yapıldı en.wikipedia.org. ABD’de Starlink’in tüm hizmet türleri sunulmaktadır: Evler için Residential (Bireysel), karavan ve gezgin kullanıcılar için Roam (taşınabilirlik), öncelikli veri ile işletmeler için Starlink Business, tekneler/yatlar için Maritime (kıyı ve uluslararası sularda dahil) ve uçakta bağlantı için Aviation. SpaceX’in merkezi ülke olmasından dolayı ABD’de tüm yasal onaylar alınmıştır; Starlink ABD ana karası, Hawaii ve Alaska’nın yanı sıra, ABD’nin denizaşırı topraklarının tamamında (Porto Riko, ABD Virgin Adaları, Guam, Kuzey Mariana Adaları) mevcuttur en.wikipedia.org. ABD’de kara üzerinde hareket halinde kullanım serbesttir ve Starlink RV ile mobil ünitelerin rahatça kullanılmasına olanak sağlar.

Starlink Öncesi İnternet: ABD’de şehir merkezlerinde iyi gelişmiş internet altyapısı mevcut olup, ortalama sabit genişbant indirme hızları 2020–2022 yıllarında yaklaşık 150–200 Mbps, yaygın 4G/5G mobil kapsama alanı ile sağlanmaktadır. Ancak, kırsal Amerika ciddi boşluklarla karşı karşıyaydı: pek çok uzak ya da seyrek nüfuslu bölgede yavaş DSL hatları, eski nesil uydu interneti (ör. ViaSat/HughesNet, ~25 Mbps indirme, yüksek gecikme ~600 ms) kullanılıyordu ya da hiç genişbant yoktu. Dijital uçurum nedeniyle, bazı kırsal topluluklarda tipik hızlar genellikle 10 Mbps’in altındaydı ve veri kotası sınırlıydı; vasat hizmet için aylık 50–100 $ arasında ödeme yapılıyordu. Örneğin, Starlink öncesinde kırsal kullanıcılar çoğunlukla 5 Mbps’in altında DSL veya yüksek gecikmeli, pahalı geleneksel uydu interneti (25 Mbps için 100 $’dan fazla, yüksek gecikmeyle) ile mücadele ediyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink, ABD’de kırsal ve hizmet alamayan bölgeler için bir dönüm noktası olmuştur. Uzak bölgelerdeki kullanıcılar neredeyse hizmet yokken ya da 3–10 Mbps bağlantılardan, Starlink ile yaklaşık 50–150 Mbps hızlara eriştiklerini bildiriyor. ABD’de Starlink ortanca indirme hızı 2023’ün ilk çeyreğinde yaklaşık 65–70 Mbps olarak ölçülmüştür newspaceeconomy.ca – bu, ulusal sabit genişbant ortalamasının altında (şehir fiberi/kablosu ortalamayı artırıyor), ancak fiber ya da kablo olmayan bölgeler için büyük bir gelişme. Özellikle, Starlink’in düşük gecikmesi (~30–50 ms), eski uydu bağlantılarında mümkün olmayan gerçek zamanlı uygulamalara (videokonferans, çevrim içi oyun) olanak sağlar. Müşteri memnuniyeti anketlerine göre ABD’de Starlink’in kırsal kullanıcıları çok daha memnun – Starlink, kırsal alanlarda Net Tavsiye Skoru’nda yaklaşık 42 alırken, geleneksel hat ISS’leri ortalama –21 ile çok geride kalıyor; bu da kırsal Amerikalıların, şehir fiberinden biraz daha yavaş olmasına rağmen hizmete hevesli olduklarını gösteriyor newspaceeconomy.ca. Starlink’in gelişi aynı zamanda geleneksel kırsal ISS’leri de iyileşmeye zorladı; bazı kablo ve telekom sağlayıcılar, yeni rekabet karşısında kırsal fiber yatırımlarını hızlandırdı ya da kablosuz internet fiyatlarını düşürdü.

Maliyet açısından, ABD’de Starlink bireysel hizmeti 99 $/ay (ekipman için 599 $ ek) ile başladı ve bu, ortalama şehir internet faturalarına kıyasla biraz yüksek ya da benzerdi. 2022–2023’te SpaceX bölgesel fiyatlandırma getirdi ve düşük yoğunluklu alanlarda aylık ücreti ~90 $’a çekti. En ucuz seçenek olmamakla birlikte, birçok uzak hanede Starlink’in fiyatı performansıyla haklı bulunuyor. Genel olarak güvenilirliği iyi, fakat yoğun yağmur/kar kısa süreli kopmalara neden olabiliyor. Sonuç olarak Starlink, kırsal Amerika’da internet erişimi ve hızında muazzam bir gelişme sağlamıştır; uzaktan çalışma, çevrim içi eğitim, uzaktan sağlık ve diğer dijital hizmetlerin daha önce güvenilir interneti olmayan yerlere ulaşmasını sağlamıştır. Hükümet programları (Alaska ve bazı yerli alanlarda olduğu gibi) yalıtılmış topluluklar için Starlink kitleri sübvanse etmiştir news.ontario.ca ctvnews.ca. Artık Starlink, özellikle şehir dışı bölgelerde, ABD genişbant manzarasında sağlam bir yere sahiptir.

Kanada 🇨🇦

Starlink Hizmetleri: Starlink, Kanada’da 2021 başında erişime açılmıştır en.wikipedia.org ve Kanada Radyo-Televizyon ve Telekomünikasyon Komisyonu (CRTC) tarafından onaylanmıştır. Bireysel, Roam (özellikle kuzeyde genellikle tek seçenek olduğu yerlerde), İşletme, Denizcilik ve Havacılık olmak üzere tüm hizmet türleri mevcuttur. Starlink, Kanada’nın tüm eyaletlerini ve uzak kuzey bölgelerini kapsar. Özellikle, Starlink kuzeydeki birçok topluluk için ilk yüksek hızlı seçenektir (Arktik’teki yerli topluluklar dahil). Taşınabilir kullanım mümkündür; kullanıcılar Starlink kitini dağ evlerine veya Kanada genelinde yolculuklara götürebilir.

Starlink Öncesi İnternet: Kanada’nın şehirlerinde hızlı kablo ve fiber internet erişimi mevcuttur (şehir ortalaması genellikle 100–200 Mbps). Ancak, kırsal ve kuzey Kanada uzun süre sınırlı bağlantıya sahipti. Uzak bölgelerde (kuzey Ontario, Preriler, Yukon, Nunavut vs.) altyapı çok azdır – birçok topluluk yavaş uydu interneti veya nokta-nokta mikrodalga bağlantıları kullanıyordu. Bu uzak bölgelerde tipik hızlar çoğunlukla 5 Mbps’in altındaydı ve sık sık kesintiler yaşanıyordu. Daha yoğun kırsal alanlarda bile çoğunlukla 5–10 Mbps DSL veya sabit kablosuz bağlantı yaygındı; yüksek gecikme ve kota sınırlamaları vardı. Kuzeyde jeosenkron uydu ile internet, birkaç Mbps için aylık yüzlerce dolara mal oluyordu. Kırsal Kanada’da ortalama internet maliyeti, rekabetin ve düşük nüfus nedeniyle taşıma maliyetlerinin yüksek olmasından dolayı, çoğunlukla CAD $100’un üzerindeydi; yine de genişbant hızlar sağlanamıyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink, kırsal Kanada’da internet hızlarını ve erişimini kayda değer biçimde iyileştirmiştir. 2023’ün ilk çeyreği itibarıyla, Starlink Kanada’da ortanca indirme hızını ~94 Mbps sağlamaktaydı newspaceeconomy.ca ve o sırada Kuzey Amerika’daki en hızlı uydu sağlayıcısıydı. Bu, Kanada’da kullanıcı yoğunluğunun ABD’ye kıyasla daha az olmasından ötürü Starlink’in ABD ortalamasından yaklaşık %40 daha hızlı olduğu anlamına geliyor newspaceeconomy.ca. Özellikle kuzeydeki uzak kullanıcılar için Starlink’in ~50–150 Mbps performansı, önceki 1–5 Mbps bağlantılara kıyasla devrim niteliğindedir. Birçok Yerli ve First Nations topluluğu, ilk defa çevrim içi eğitim, uzaktan sağlık ve e-devlet hizmetlerine Starlink sayesinde erişebilmiştir. Bir rapor, Starlink’in kırsal Meksika’daki tüm sabit genişbant sağlayıcılarının toplamından daha hızlı (56,4 Mbps’ye karşı 50,5) olduğunu not etmiştir – ve aynı şekilde Kanada’nın kuzeyinde Starlink, herhangi bir alternatife kıyasla çok öndedir newspaceeconomy.ca. Yaklaşık 40 ms gecikme süresi, eski uydu bağlantılarına göre muazzam bir gelişmedir (~600 ms) ve uzak okullarda, kliniklerde etkileşimli uygulamalara olanak verir.

Eyalet yönetimleri Starlink’in değerini takdir etmiştir: Ontario, 2021-22’de bazı uzak haneler için Starlink’i sübvanse etmek üzere SpaceX ile ortaklık dahi kurmuştur (sonrasında farklı stratejilere geçilse de) news.ontario.ca. Kanada’da Starlink’in maliyeti başlarda aylık 140 CAD civarındaydı ve bazı bölgelerde daha sonra fiyatı düşürülmüştür; ekipman fiyatı ise yaklaşık 759 CAD’dır. Bu, şehirlerdeki internete göre pahalı olsa da (sınırsız fiberin 80 CAD olduğu yerlerde), kırsal kullanıcılar için genellikle daha da pahalı alternatiflerin yerini alır. Starlink’in güvenilirliği Kanada’nın zorlu kış koşullarında genellikle iyidir – çanağı kardan temizlemek için ısıtmalıdır. Bazı kuzeyli kullanıcılar, uydular ufkun altına indiğinde kısa süreli kopmalar yaşamış olsa da, daha fazla uydu fırlatıldıkça kapsama alanı iyileşmiştir. Genel olarak Starlink, Kanada’nın uzak bölgelerinde genişbant erişimini dramatik biçimde artırmıştır ve dijital uçurumu daraltmıştır. Profesyonellerin kırsal bölgede yaşayıp çalışmasına, turizm tesislerinde bağlantı sağlanmasına ve kuzeydeki öğrencilerin çevrim içi derslere katılmasına olanak vermiştir. Kullanıcı memnuniyeti yüksektir; çünkü Starlink, birçok bölgede tek gerçek genişbant seçeneği anlamına gelmektedir.

Meksika 🇲🇽

Starlink Hizmetleri: Starlink, 2021’in sonlarında Meksika’da hizmete girdi en.wikipedia.org. Bireysel (ev) hizmeti ülke çapında sunulmakta, Starlink Business (öncelikli planlar) ise kurumsal müşteriler için mevcut. Starlink Roam Meksika’da taşınabilir kurulumlar için kullanılabiliyor, ancak Meksika düzenlemeleri, karada araç hareket halindeyken Starlink kullanımını yasaklıyor starlink.com (yani, park halindeyken karavan anteniyle kullanabilirsiniz, sürüş sırasında değil). Denizcilik hizmeti Meksika kara sularında yetkilidir (yolcu gemileri, tekneler kullanabilir) ve havacılık hizmeti ise havayolları veya özel uçaklar tarafından kullanılabilir. Meksika hükümeti, kırsal alanları bağlamak için Starlink’i hızla onayladı, hatta uzak okullar bile devlet programları aracılığıyla Starlink terminalleriyle donatıldı.

Starlink Öncesi İnternet: Meksika’da internet erişiminde belirgin bir şehir-kırsal uçurumu vardı. Şehirlerde fiber ve kablo ile makul hızlar sunulurken (sabit geniş bant medyanı 50 Mbps newspaceeconomy.ca), Meksika’nın geniş kırsal kesimlerinde (küçük köyler, dağlık bölgeler, çöller) neredeyse hiç geniş bant bağlantı yoktu. Birçok kırsal topluluk, varsa 3G/4G cep telefonuna (çoğunlukla sadece birkaç Mbps’lik 3G) ya da hiçbir şeye bağımlıydı. Uzak eyaletlerde internet penetrasyonu düşüktü – birçok insan internet kafeleri kullanmak ya da bağlantı için kasabaya gitmek zorunda kalıyordu. Mekânda varsa, kırsal DSL ya da kablosuz ISS’ler yalnızca 1-5 Mbps sağlayabiliyordu. Uydu internet (ViaSat) vardı ama pahalıydı (ayda 100$) ve yavaştı (maksimum 25 Mbps, yüksek gecikmeli). Meksika’da ortalama geniş bant maliyeti, gelirle karşılaştırıldığında nispeten yüksek: Şehir planları ayda 30–40$ civarındayken, kırsal kablosuz hizmetler (çok düşük veri kotalarıyla) genellikle benzer fiyatlarda olduğundan, iyi internet çoğu kişi için pahalı ya da erişilemezdi.

Starlink’in Etkisi: Starlink, Meksika’da kırsal bağlantı için dönüştürücü oldu. En izole alanlarda bile yaklaşık 50–100 Mbps sunarak, Starlink çoğu zaman geleneksel ISS’lerden daha iyi performans göstermektedir. Hatta, Meksika’daki Starlink’in ortalama indirme hızı (~56.4 Mbps) tüm sabit geniş bant sağlayıcılarının birleşik ortalamasından (50.5 Mbps) daha hızlı olarak ölçüldü newspaceeconomy.ca – yani Starlink, hız açısından Meksika’nın kara tabanlı ağlarının önüne geçti. Önceden yalnızca birkaç Mbps ile 4G’den faydalanabilen topluluklar, artık Starlink ile onlarca Mbps rapor ediyor ve ilk defa video izleyebiliyor, uzaktan çalışabiliyor, çevrim içi eğitim alabiliyor. Örneğin, kırsal Chiapas ve Sonora’da küçük işletmeler ve klinikler artık Starlink ile istikrarlı internet alabiliyor – önceden neredeyse hiç yoktu. Düşük gecikme (~50 ms), eski uydu bağlantılarına göre büyük bir gelişme ve VoIP ile görüntülü aramaları mümkün kılıyor.

Maliyet ve Benimsenme: Starlink Meksika başlangıçta aylık yaklaşık 110 ABD doları, donanım içinse yaklaşık 550 ABD doları olarak fiyatlandırıldı. Uygunluk sorununu fark eden SpaceX, sonradan promosyonlar ve muhtemelen “Latam” bölgesel fiyat indirimi sundu – 2022 ortasında Latin Amerika’da Starlink’in aylık ücretleri düşürdüğüne dair raporlar vardı (ör. bazı kullanıcılar yaklaşık 65$/ay teklifleri gördü). Birçok kırsal kullanıcı için 65–110$ ucuz olmasa da, topluluk arasında paylaşılabilir veya okullar için yerel yönetimce sübvanse edilebilir. Meksika hükümeti, Starlink’i, “Internet para Todos” (Herkes İçin İnternet) girişimi kapsamında bağlantısız kalan son %5 bölgeye çözüm olarak sunuyor. 2023’e gelindiğinde, Starlink kitleri onlarca uzak okulda ve toplum merkezinde konuşlandırıldı.

Bir uyarı: karada hareket halinde kullanım kısıtlıdır – yukarıda belirtildiği gibi, Meksika hareket halindeyken Starlink kullanımına izin vermiyor starlink.com. Bu, sabit ev kullanıcıları için önemli bir sorun olmasa da, teorik olarak karavanla Meksika’da seyahat edenler için kullanılmaması gerektiği anlamına geliyor (uygulamada denetim belirsiz). Starlink Maritime ise kıyı balıkçılığı ve turizm için büyük bir avantaj – tekneler artık açık denizde bağlantıya sahip. Sonuç olarak, Starlink’in Meksika’daki varlığı, kırsal internet hızlarını ve erişilebilirliğini önemli ölçüde iyileştirdi; çoğu zaman şehir geniş bantıyla yarışacak düzeyde bir performans sağladı (gecikme farkı hariç). Dijital uçurumu kapatmaya yardımcı olurken, eğer sübvansiyon yoksa, düşük gelirli kırsal kullanıcılar için uygun fiyat hâlâ endişe kaynağı.

Diğer Kuzey & Orta Amerika

Orta Amerika: Orta Amerika’daki birkaç ülkede artık Starlink hizmeti mevcut ve bu da bölgenin uzak alanlarına yeni bağlantı getiriyor. Panama (2023 Mayıs’ta başladı) en.wikipedia.org, Kosta Rika (2023 Kasım) en.wikipedia.org, El Salvador (2023 Nisan) en.wikipedia.org, Guatemala (2023 Temmuz) en.wikipedia.org ve Honduras (2023 Aralık) en.wikipedia.org Starlink Bireysel ve diğer planları sunuyor. Bu ülkelerde, Starlink büyük şehirler dışında çoğunlukla en hızlı internet seçeneğidir. Örneğin, Guatemala yaylalarında veya Honduras’ın iç bölgelerinde, daha önce yalnızca temel 3G’ye sahip kırsal topluluklar artık Starlink ile 50–100 Mbps elde edebiliyor. Yerel ISS ve telekomlar, genellikle ekonomik açıdan zayıf ve dağlık bölgelere fiber hatta DSL bile uzatmakta zorlanırken, Starlink temel bir boşluğu dolduruyor. Orta Amerika’daki ortalama geniş bant hızları nispeten düşüktü (birçok ülke için sabit hat ortalaması <30 Mbps) ve internet erişim maliyetleri gelire göre yüksekti (çoğunlukla 40$ ve üzeri için yavaş hizmet). Starlink’in etkisi, hızda büyük bir sıçrama sağlamak oldu: örneğin kırsal Panama kullanıcıları 5 Mbps DSL’den 100 Mbps Starlink’e geçtiklerini bildiriyor. Hükümetler de Starlink ile iş birliği yaptı: Panama hükümeti, uzak okullara ve adalara bağlantı amacıyla SpaceX ile anlaşma imzaladı. Kosta Rika’da ise Starlink, coğrafyasının karasal ağları pratik olmayan dağlardaki ekolojik otellere ve çiftliklere internet bağlantısı sağlıyor. Starlink’in yaklaşık 80–100$ arası aylık ücreti bazıları için yüksek olsa da, bir bağlantının toplulukta paylaşılması (ör. tek Starlink’ten toplu Wi-Fi) yaygınlaşıyor. Genel olarak, Starlink Orta Amerika’nın kırsal ve ada bölgelerinde bağlantıyı çarpıcı biçimde iyileştiriyor, eğitimi, turizmi ve afet dayanıklılığını destekliyor (uydu bağlantıları kasırgalarda kara ağları hasar görse bile çevrimdışı kalmaz).

Karayipler: Starlink, birçok Karayip ülkesinde faal ve adalardaki internet erişimini kökten değiştiriyor. Temel uygulamalar arasında; Dominik Cumhuriyeti (2022 ortasından beri) en.wikipedia.org, Barbados (2022 Kasım) en.wikipedia.org, Jamaika (2022 Ekim) en.wikipedia.org, Haiti (2023 Mart) en.wikipedia.org, Trinidad & Tobago (2023 Haziran) en.wikipedia.org ve Bahamalar (2023 Ağustos) en.wikipedia.org gibi ülkeler var. Bu ada ülkelerinde ana şehirlerde/tesislerde oldukça gelişmiş şebekeler bulunmasına rağmen, kırsal köylerde ve küçük adalarda internet çok sınırlıydı (ve kasırgalar sırasında denizaltı kabloları savunmasızdır). Starlink hizmetleri (Bireysel, Roam, vb.) tam olarak mevcut ve özellikle taşınabilirlik açısından çok değerli – mesela tek bir Starlink anteni, şebekeden bağımsız bir adaya veya adalar arasında seyahat eden bir tekneye internet sağlayabiliyor. Bir analize göre, Karayipler’de en hızlı uydu internet hızını Starlink sağladı (2023 ilk çeyrek), Jamaica’da medyan 83.8 Mbps ile (bölgedeki en yüksek) newspaceeconomy.ca. Birçok yerde Starlink, sabit geniş banttan dahi hızlıydı – Dominik Cumhuriyeti’nde gerek Starlink gerekse eski uydu ISS’ler, sabit ISS ortalama hızlarının üzerindeydi newspaceeconomy.ca. Bu da, yerel telekom altyapısının geride olduğunu ve Starlink’in bu altyapıyı atladığını gösteriyor.

Etkisi: Karayip kullanıcıları için Starlink, uzak kasaba ve turistik noktalara ilk defa güvenilir, yüksek hızlı internet getirdi. Örneğin, Jamaika’daki balıkçılar artık Starlink Maritime ile denizde bağlantıya sahip; Bahamalar’daki küçük adalardaki oteller ise pahalı mikrodalga aktarıcılar yerine Starlink ile Wi-Fi sunuyor. Maliyet Karayipler’de değişkenlik gösterdi: SpaceX bazı pazarlarda indirimler uyguladı (2022’de Starlink Bireysel yaklaşık 100$’a sunulurken, sonrasında bazıları ~75$’lık indirimler aldı). Özellikle altyapının çok zayıf olduğu Haiti’de, Starlink istikrarsız elektrik ve telekom ağına rağmen STK ve topluluklar için hayat kurtarıcı oldu. Haitililer artık önceden düzensiz 2G bile çekmezken, 50–100 Mbps erişebiliyor. Barbados ve Trinidad’da Starlink, tekelleşmiş ISS’lere rekabet sağladı, potansiyel olarak fiyatları aşağı çekiyor. Fırtına dönemlerinde güvenilirliği de artı – Starlink antenleri elektrik olduğu sürece çalışabiliyor; oysa denizaltı kablo koparsa ada günlerce izole kalabiliyor. Sonuç olarak, Starlink Karayipler’de internet hızını ve kapsamasını önemli ölçüde artırdı; özellikle kırsal alanlar, dış adalar ve deniz kullanıcıları için büyük bir avantaj sağladı.

(Not: Porto Riko ve ABD Virgin Adaları bağımsız ülke olmasalar da, ABD üzerinden Starlink hizmetine sahipler – 2020’den beri dahil edilmeleri, bu adalarda kasırga sonrası iletişim ve uzak bölgelerde bağlantı için büyük fayda sağladı.)

---

Güney Amerika

Brezilya 🇧🇷

Starlink Hizmetleri: Starlink, Anatel’in (telekom düzenleyicisi) onayını aldıktan sonra 2022’nin başlarında Brezilya’da hizmete girdi en.wikipedia.org. Bütün Brezilya’da Bireysel (Residential) ve Gezici (Roam) hizmetler mevcut, ayrıca Starlink Business (öncelikli) planlar Brezilyalı şirketler tarafından alınabiliyor. Deniz hizmeti, Brezilya kıyı sularında izinli (uzun kıyı şeridi ve Amazon nehrindeki tekneler için faydalı) ve Havacılık hizmeti de sunuluyor (Brezilyalı havayolları veya özel jetler Starlink donanımıyla uçabiliyor). Brezilya, Starlink’in Güney Amerika’daki en büyük ilk pazarlarından biri oldu; SpaceX, Amazon yağmur ormanı topluluklarını bağlamak için yer istasyonları kurmayı ve iş birliği yapmayı planladı.

Starlink Öncesi İnternet: Brezilya’da internet erişimi büyük farklılıklar gösterir. São Paulo ya da Rio gibi büyük şehirlerde hızlı fiber (100–300 Mbps yaygın) ve 4G/5G mobil ağlar mevcutken, kırsal ve uzak bölgelerde (ör. Amazon havzası, Kuzeydoğu iç bölgeleri) bağlantı çok sınırlı. Starlink öncesinde, kırsal Brezilya’da milyonlarca insan yavaş bağlantılara mecburdu: bazıları sadece 3G internet kullanabiliyordu veya hiç bağlantısı yoktu. Sabit genişbantta ortalama indirme hızı şehirler sayesinde yaklaşık 50 Mbps olsa da, kırsalda bu oranlar 1–5 Mbps’ye kadar düşmekteydi; iletişim çoğunlukla radyo bağlantıları ya da eski nesil uydular üzerinden sağlanıyordu. Amazon bölgesinde çok sayıda izole köy bir bütün olarak yalnızca paylaşımlı 1 Mbps’lik uydu bağlantısına sahip olabiliyordu. Şehirler dışında internet fiyatları da yüksekti – küçük bir kasabada 10 Mbps DSL bağlantısı aylık 200–300 Real (~40–60$) tutabiliyordu ki bu, yerel gelir seviyesine kıyasla oldukça fazlaydı. Pek çok bölgede, paranız olsa dahi altyapı eksikliği nedeniyle daha hızlı bir hizmet almak imkânsızdı.

Starlink’in Etkisi: Starlink, Brezilya’nın uzak bölgelerinde son derece etkili oldu. Amazon yağmur ormanlarının derinliklerindeki topluluklar ilk kez yüksek hızlı internete ulaşabildi. Brezilya’dan raporlarda, kırsal Pará ve Amazonas’ta Starlink ile indirme hızlarının 60–100 Mbps’ye ulaştığı belirtildi, oysa önceden norm 5 Mbps’nin altındaydı. Starlink, pek çok sabit sağlayıcıdan daha iyi bir performans sergiledi – 2023’te yapılan bir analiz, Starlink’in medyan hızının 70 Mbps üzerinde olduğunu ve Brezilya’nın sabit genişbant ortalamasını geçtiğini gösterdi newspaceeconomy.ca. Bu da Starlink’in birçok bölgede en hızlı seçenek olduğunu gösteriyor. Brezilya hükümeti Starlink’i Amazon’daki okullar ve sağlık ocakları bağlantısı için kullandı: 2022’de SpaceX, haberleşme bakanlığı ile uzak bölgelerdeki okullara sağlamak üzere 12.000 Starlink cihazı anlaşması imzaladı. Böylece yağmur ormanı topluluklarındaki öğrenciler online eğitim ve tele-tıp hizmetlerine Starlink üzerinden erişebildi (önceden bu imkânsızdı).

Ülkenin geniş iç bölgelerindeki (Mato Grosso vb.) çiftçiler için, Starlink daha önce yalnızca pahalı uydu telefonlarının çalıştığı alanlarda modern hassas tarımı ve tarımda IoT sensörlerini mümkün kılıyor. Kıyı balıkçı köylerinde Starlink Deniz (Maritime) tekneleri bağlı tutuyor. Maliyet: Starlink Brezilya’da başlangıçta aylık yaklaşık 100$ (yaklaşık 500 Real) fiyatlandırıldı, ekipman ise yaklaşık R$3.000 tutuyordu. Brezilya’nın gelir seviyeleri gözetilerek, sonradan indirimli “Starlink Brasil” planı sunuldu – 2023 ortalarında bazı kullanıcılar aylık ücretlerin kur ayarlaması ve bölgesel fiyatlandırma sonrası R$230–R$300 civarına (yaklaşık 50$) düştüğünü rapor etti. Bu yaklaşım, SpaceX’in gelişmekte olan pazarlarda daha düşük fiyat stratejisiyle uyumlu techlabari.com. Yaklaşık 50$ seviyesinde, Starlink kırsal 4G planlarına karşı çok rekabetçi hale geliyor (bu planlar sıklıkla GB başı ücretlendiriliyor). Talepler yüksek: 2023 sonu itibarıyla, Brezilya’da on binlerce Starlink kullanıcısı var. Güvenilirlik (tropikal yağmurlar) zaman zaman sorun olsa da – şiddetli sağanaklar yağış zayıflığı nedeniyle kısa süreli sinyal kaybına neden olabiliyor – genel çalışma süresi yüksek (Starlink’in uydu ağı kesintileri azaltıyor). Sonuç olarak Starlink, Brezilya’da internet ortamını önemli ölçüde iyileştirdi: hizmet almayan bölgeleri bağladı, ortalama hızları artırdı ve eski sağlayıcıları kırsal kapsama alanlarını genişletmeye teşvik etti. Amazon’dan Pantanal’a kadar Brezilya’nın dijital uçurumunu daraltmaya doğrudan katkı sağladı.

Şili 🇨🇱

Starlink Hizmetleri: Şili, Güney Amerika’da en erken benimseyenlerden oldu; 2021 ortasında betada (mini Sotomó köyünde dâhil) test edildi ve Eylül 2021’de halka açıldı en.wikipedia.org. Şili’de Bireysel ve Gezici planlar mevcut, ayrıca İş (Business) hizmeti de sunuluyor. Deniz hizmeti de yetkili (Şili balıkçı filoları ve donanması ilgi gösterdi), Starlink Havacılık’ı ise Şilili havayolları ve özel uçaklar kullanabiliyor. Özellikle, Şili Paskalya Adası’nda (Rapa Nui) bile Starlink denemesi yaptı – 2022 sonunda Starlink Paskalya Adası’na hizmetini genişleterek adaya çok ihtiyaç duyulan kapasiteyi sağladı en.wikipedia.org.

Starlink Öncesi İnternet: Şili şehirlerinde telekom altyapısı görece gelişmiştir – Santiago ve diğer şehirlerde fiber yaygındır ve hızlar >100 Mbps’yi bulur. Fakat ülkenin zor coğrafyası (uzun, dar şekli, And Dağları ve uzak güney Patagonya) nedeniyle kırsalda birçok bölgede internet kısıtlıydı. Starlink öncesi Patagonya ve güneydeki küçük köyler genellikle eski nesil uydu internet ya da yavaş mikrodalga bağlantılara mahkûmdu. Şili Patagonyası’nda topluluklarda sadece 2–5 Mbps bağlantılar bulunur, Paskalya Adası ise tek bir uydu omurgasına bağımlıydı ve interneti meşhur derecede yavaştı (genellikle topluca paylaşılan <1 Mbps hızlar). Starlink’ten önce, Şili’de ortalama genişbant hızı 50–60 Mbps civarıydı, ancak kırsalda çok daha düşüktü. Maliyetler yüksek sayılırdı: şehirde genişbant 30–40$ iken, uzak bölgeler benzer fiyata çok daha düşük hız alınabiliyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink, Şili’nin kırsal ve uzak bölgelerinde gözle görülür etki yarattı. 2023’ün ilk çeyreğinde, Starlink Şili’de ~84.6 Mbps medyan indirme hızıyla Güney Amerika’daki en hızlı uydu seçeneği oldu newspaceeconomy.ca. Bu hız, daha eski uydu hizmetlerini geride bıraktığı gibi, şehirdeki ISP hızlarıyla da yarışıyor. Şili Patagonyası’nın güneyi (Aysén, Magallanes bölgeleri) için Starlink adeta can simidi: bölge sakinleri eski uyduyla 1–2 Mbps’den, Starlink ile 50–100 Mbps’ye çıkıldığını bildiriyor. Bu; turizmi (uzak konaklama tesisleri Wi-Fi sunabiliyor), eğitimi (kırsal okullar artık Zoom derslerine katılabiliyor) ve acil iletişimi kolaylaştırıyor. Paskalya Adası da dramatik biçimde gelişti – Starlink’in gelişiyle adanın 7.000 sakini ve ziyaretçileri modern internete kavuştu (Rapa Nui’de 50 Mbps üzeri hızlar raporlanmakta, öncesinde 5 Mbps’nin altıydı).

Şili hükümeti de Subtel telekom düzenleyicisi aracılığıyla izole yerleşimlerde Starlink pilotlarını destekledi. En bilinen örnek 2021’deki Sotomó köyü pilotuydu: sadece tekneyle ulaşılabilen minik bir köye Starlink kuruldu ve köy sakinleri ilk kez genişbant bağlantısı yaşadı en.wikipedia.org. Başarı, yaygın kabule öncülük etti. Rekabet: Starlink’in varlığı Şili ISS’leri biraz daha fazla fiber döşemeye itti (Patagonya’ya fiber omurga projeleri başlatıldı), ancak bunlar uzun vadeli işler. Şimdilik Starlink, pek çok yerin bağlantı sorununu bütünüyle çözdü. Maliyet: Şili’de Starlink ayda yaklaşık 92 ABD Doları (yaklaşık 75.000 peso) ve ekipman ~600$. Bu, düşük gelirli kırsal halk için pahalı; bu yüzden bazen ortak ya da hükümet destekli Starlink cihazları kullanılıyor (örn. köy merkezi Wi-Fi’si gibi). Maliyet engeline rağmen, maden, somon çiftlikleri vb. gibi uzak bölgelerdeki şirketlerde Starlink’in benimsenme oranı yüksek; çünkü alternatiflere göre hâlâ daha hesaplı. Sonuç olarak Starlink, Şili’nin kırsal internet hızını ve güvenilirliğini ciddi biçimde artırdı ve uzak toplulukları And Dağları’ndan Pasifik adalarına kadar birbirine bağladı.

Arjantin 🇦🇷

Starlink Hizmetleri: Starlink, 2024 başında Arjantin’de hizmete başladı en.wikipedia.org, ENACOM ile düzenleyici engeller aşıldıktan sonra. Bireysel, Gezici, İş, Deniz ve Havacılık hizmetlerinin tamamı mevcut. Arjantin’in geniş yüzölçümü ve seyrek nüfuslu bölgeleri (Patagonya, kuzeybatı vb.) Starlink’i cazip bir çözüm haline getiriyor. Hizmetin başlaması, büyük şehirler dışında Arjantin’in sıkça geri kalan telekom altyapısı nedeniyle büyük ilgiyle karşılandı.

Starlink Öncesi İnternet: Arjantin’in internet erişim durumu karışıktı. Buenos Aires, Córdoba, Mendoza gibi şehir merkezlerinde iyi genişbant (fiber/kablo üzerinde 50–200 Mbps hızlar mevcut, fakat evrensel kullanılmıyor). Fakat kırsal eyaletler ve Patagonya oldukça geri kalmıştı. Patagonya’da ve kuzeydeki Gran Chaco’nun bazı bölümlerinde, çoğu yerde en fazla 3G veya yavaş DSL vardı. Küçük bir kasabada şanslıysa 5–10 Mbps DSL alınırken, uzaktaki çiftlikler ya da yerli topluluklarında hiç internet yoktu veya uydu telefonu kullanımına bağlıydı. Arjantin’de sabit genişbant ortalama hızı (2022’de) 40 Mbps civarında seyrediyordu; ancak kırsalda bu çok daha düşüktü. Ayrıca fiyatlar enflasyon ve ekonomik krizlerin etkisiyle değişken; fiyatlar ARS (peso) cinsinden kontrol altında ve göreceli olarak düşük tutulsa da, yatırım eksikliği nedeniyle ağ kalitesi zayıf. Uzak bölgelerde, bazıları dolar cinsinden çok yüksek ücretlere VSAT gibi uydu hizmetleri kullanıyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink’in 2024’te gelişi, Arjantin’in uzak bölgelerinde bağlantıda devrim başlatmaya başladı. Hemen, Patagonya ve kırsal kuzeybatıdaki kullanıcılar sıfıra yakın internetten Starlink ile 50–100 Mbps hıza çıkınca büyük iyileşmeler bildirdi. Örneğin, Neuquén eyaletindeki kırsal okullar daha önce yavaş, 512 kbps bağlantıya sahipken, Starlink kurulumları sayesinde artık bulut kaynaklarına erişebiliyor (bazıları bir STK tarafından bağışlandı). Arjantin’de Starlink’in hızı komşularına benzer oldu – yapılan testler başlangıçta ortalama 80 Mbps civarı gösterdi ki, bu da muhtemelen birçok küçük şehirdeki tipik DSL/kablo hızlarının üzerinde. Arjantinli teknoloji medyası Starlink’in yalnızca uzak kullanıcıları değil, aynı zamanda güvenilmez şebekeye sahip bölgelerde yedek çözüm sunduğunu aktardı (zira Starlink güneş ve batarya ile çalışabildiğinden, şebekeden bağımsız sığır çiftlikleri için faydalı).

Önemli etkilerden biri bilimsel ve acil durum operasyonları üzerine: Arjantin’in Andlar ve Antarktika’daki araştırma istasyonları veri aktarımı için Starlink kullanabiliyor; bu da iletişimlerini ciddi şekilde geliştiriyor. Ayrıca Starlink’in kırsal Arjantin’deki kapsama alanı tarımda modernleşmeye (Pampas’ta akıllı tarım) ve güvenliğe (uzak yollarda seyahat edenler için bağlantı) yardımcı olabilir. Maliyet ve ekonomi: Arjantin’in para birimi sorunları nedeniyle Starlink’in resmi peso fiyatı yüksek ve dalgalı. Başlangıçta, Starlink donanımı yaklaşık 114.000 ARS ve hizmeti aylık 8.300 ARS (Ocak 2024) civarındaydı – o dönem için yaklaşık 600 $ ve 45 $ USD olup oldukça makul sayılırdı techlabari.com. Ancak, enflasyonla bu rakamlar muhtemelen güncellendi. 45 $ bile ortalama bir Arjantinli için pahalı, fakat topluluklar ya da çiftlikler açısından değerli bir yatırım. Hükümet Starlink’i doğrudan sübvanse etmedi (odak fiber genişletmede), fakat engel de çıkarmadı. Arjantin ekonomisi istikrar kazanırsa Starlink’in daha fazla benimsenmesi olası; 2024 ortası itibarıyla benimseme mütevazı ama artıyor. Özetle, Starlink Arjantin’in az bağlantılı bölgelerinde çok ihtiyaç duyulan yüksek hızlı interneti sağlıyor, hızları ve güvenilirliği artırıyor (düşük gecikme ~40 ms) ve yavaş eski operatörlere karşı yeni bir alternatif sunuyor.

Kolombiya 🇨🇴

Starlink Hizmetleri: Starlink, Ocak 2023’te Kolombiya’da en.wikipedia.org hizmete başladı ve onu Güney Amerika’daki ilk dağıtımlar arasında yaptı. Bireysel kullanıcılar için ülke çapında hizmet, kurumsal (öncelikli) planlar da mevcut. Dolaşım ve hareket halindeyken kullanım serbest (Kolombiya’da hareketlilik konusunda kısıtlama yok). Denizcilik Starlink’i, Kolombiya’nın Karayip ve Pasifik kıyıları gibi yerlerde – örn. San Andrés gibi ada toplulukları için – kullanılabiliyor ve havacılık hizmeti Kolombiyalı havayolu operatörlerine sunulmakta. Kolombiya hükümeti Starlink’e 10 yıllık lisans verdi ve özellikle Amazon ve altyapısı eksik çatışma bölgelerinde kırsal bağlantı için kullanılmasını destekledi.

Starlink Öncesi İnternet: Kolombiya’da Starlink’ten önce telekom sektöründe şehirlerde iyi, kırsalda ise zayıf hizmet hakimdi. Kentsel Kolombiyalılar genellikle kablo veya fiber internet (Bogotá, Medellín’de 50–100 Mbps hızlar, fakat pahalı) kullanırken, Andlar, Amazon ve kıyı köylerinde erişim çok sınırlıydı. Kırsal Kolombiya’nın önemli bir kısmında yalnızca 2G/3G mobil veya hiç bağlantı yoktu. Dağlık arazi fiber çekmeyi zorlaştırıyor, ayrıca onyıllardır süren çatışmalar bazı bölgelerde altyapı kurulumunu engelledi. Sonuç olarak, tipik kırsal hızlar 5 Mbps altında kaldı. Bazı uzak okullara uydu veya mikrodalga hatlarla erişim sağlanıyordu ama bant genişliği çok küçüktü. Kolombiya’nın sabit genişbant ortalama hızı ortalama 50 Mbps civarındaydı (şehir ağırlıklı) ve birçok kişi, GB başına maliyeti yüksek olan mobil veriye bağımlıydı. Maliyetler: Şehirlerde sınırsız 50 Mbps internet 20–30 $/ay civarına (sübvanse edilmiş rakabet sayesinde) bulunurken, kırsalda insanlar aynı fiyata 5 Mbps WISP hattına sahip olabiliyor veya yüksek maliyetli mobil veri yüklemek zorunda kalıyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink, özellikle kırsal ve çevresel bölgelerde Kolombiya’daki internet erişiminde somut iyileşmeler gösterdi. 2023 ilk çeyreği verilerine göre Kolombiya’da Starlink’in indirme hızları 70 Mbps’nin üzerindeydi ve bu, ülkenin sabit genişbant ortalamasını aştı newspaceeconomy.ca. Yani birçok Kolombiyalı için Starlink, geleneksel seçeneklerden (özellikle şehir dışı bölgelerde) hızlı olabiliyor. Guaviare, Vaupés veya La Guajira gibi uzak bölgelerde hemen fayda görüldü: Topluluklar artık Starlink ile uzaktan eğitim ve sağlık hizmetlerine erişebiliyor; önceden bir görüntülü aramaya bile katılamıyorlardı. Örneğin Amazon bölgesinde – çevresel araştırma üssü ve yerli köyleri Starlink ile dış dünya ile bağlantı kuruyor (bazı terminaller STK’lar sayesinde kuruldu, çünkü bu alanlara kara şebekesi ulaştırmak neredeyse mümkün değil).

Starlink afetler sırasında da katkı sağladı: Heyelan veya seller uzak kasabalarda iletişim hatlarını koparınca, askeri birlikler eşliğinde Starlink kitleri getirilerek koordinasyon için bağlantı sağlandı. Maliyet ve benimseme: Kolombiya’da Starlink’in fiyatı donanım için yaklaşık 2.3 milyon COP, aylık hizmet için 520 bin COP (2023 başı için yaklaşık 540 $ ve 120 $ USD). Daha fazla kullanıcı çekmek için SpaceX fiyatları daha sonra ayarladı – 2023 ortasına gelindiğinde bazı Latin Amerika ülkelerinde promosyonlu olarak ~80 $/ay teklif edildiği bildirildi. Bireysel haneler için hâlâ pahalı. Fakat, paylaşımlı kullanım modelleri gelişiyor: ör. bir köy konseyi ya da kooperatif Starlink alıp Wi-Fi’ı paylaşıyor, ya da küçük İSS’ler tek Starlink bağlantısından interneti yerelde dağıtıyor. Şehirlerde, Starlink çarpıcı bir etki yaratmadı (orada fiber daha hızlı/ucuz) ama kritik operasyonlara yedek hat olarak kullanılıyor. Genel olarak, Kolombiya’da Starlink ulaşılması zor yerlerde internet erişimini büyük ölçüde artırdı, ortalama hızları yükseltti ve zor coğrafya ile altyapı boşluğu olan bir ülkede dayanıklı alternatif sundu.

Peru 🇵🇪

Starlink Hizmetleri: Starlink, Peru’da 2023 başlarında en.wikipedia.org hizmete başladı. Tüm ana hizmetler (Bireysel, Dolaşım, Kurumsal) sunuluyor ve Peru’nun uzun Pasifik kıyısı ve uzak iç kesimleri göz önünde bulundurulursa Denizcilik ve Havacılık hizmetleri de geçerli ve mevcut. Peru hükümeti hızlıca Starlink’i benimsedi ve özellikle Andlar ve Amazon bölgelerinde bağlantının kıt olduğu geleneksel altyapı yerine bir çözüm olarak gördü. Lisanslamayı MTC (Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı) üzerinden hızlandırdılar.

Starlink Öncesi İnternet: Starlink’ten önce Peru’da internet erişiminde ciddi eşitsizlikler vardı. Başkent Lima ve birkaç kıyı kenti iyi genişbant internete sahipti (biraz fiber, 50–100 Mbps hızlar), fakat çok sayıda kırsal dağ köyü ve Amazon bölgesindeki kasabalar ya çok yavaştı ya da hiç bağlantı yoktu. Peru’da ortalama sabit genişbant hızı 40–50 Mbps civarıydı fakat bu, büyük ölçüde kent merkezlerinde geçerliydi. Andlar’da birçok köy eski bakır hatlara mahkûmdu ya da tamamen bağlantısızdı. Amazon’da (ör: Loreto, Ucayali bölgesi) bağlantı uydu telefonu veya zayıf bir VSAT hattıyla toplu Wi-Fi (~1 Mbps paylaşımlı) ile sağlanıyordu. Ledikli ADSL bağlantısı (belki 4 Mbps) küçük kasabalarda 30 $’ı geçebiliyor, bazı uzak okullar yüzlerce kilobitlik eski nesil uydu hizmeti için ayda binlerce dolar ödüyordu. Bunun sonucunda birçok kırsal okul, sağlık merkezi ve çiftlik çevrimdışı kalıyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink’in gelişi, kırsal Peru’daki internet durumunu büyük ölçüde iyileştirdi. Peru’da Starlink ile ortalama indirme hızları 77 Mbps civarında (2023 ilk çeyrek) newspaceeconomy.ca olup, bu ülkenin en hızlı seçeneklerinden biri haline getirdi. Peru’nun zor coğrafyası (çok sayıda dağ ve orman) Starlink’i çok değerli kılıyor; zira fiziksel altyapı kurma ihtiyacını ortadan kaldırıyor. Andlar’daki eskiden hiç genişbant erişimi olmayan köyler artık eğitici videolar izleyebiliyor, e-ticarete katılabiliyor. Örneğin Cusco bölgesinde, dağlardaki turistik konaklamalar Starlink kurarak misafirlerine internet sunmaya başladı; bu da turizmin rekabetçiliğini artırıyor. Amazon’da ise araştırmacı ve doğa korumacıları uzak gözlem noktalarındaki verileri gerçek zamanlı yüklemek için Starlink kullanıyor; bu önceden mümkün değildi.

Peru hükümeti, pilot olarak 250 kadar kırsal kamu hizmetine (okul, klinik) Starlink terminali kurdu ve hizmet sunumunu çarpıcı şekilde iyileştirdi. Starlink’in “tak çalıştır” kolaylığına dikkat çektiler; bu yerlere fiber döşemek yıllar alabilir ya da pratik olmayabilirdi. Maliyet değerlendirmeleri: Peru’da Starlink fiyatı diğer Latin Amerika ülkelerine benzer (başlangıçta ~60–80 $/ay ve bazı bölgesel indirimler, donanım ~550 $). Ortalama bir kırsal aile için hâlâ pahalı, fakat yerel belediyeler ve STK’lar toplum kullanımı için Starlink’e destek oluyor. Örneğin, kırsal bir klinik kalkınma ajansı fonuyla Starlink alabiliyor ve Lima’daki uzmanlarla tele-tıp konsültasyonu yapılabiliyor. Ayrıca, bazı Peru’lu girişimcilerin Starlink satıcısı olup yerel halka, kullanım başına ödeme ile Wi-Fi erişimi sunması muhtemel. Güvenilirlik açısından Starlink, Peru’nun çeşitli iklimlerinde iyi performans verdi; yağmur ormanında ara sıra çok yoğun yağmur soruna yol açsa da kesinti kısa oldu. Sonuç olarak, Starlink Peru’nun dijital uçurumunu kapatıyor – kırsal internet hızlarını sıfıra yakın seviyeden şehir internetine yaklaştırıyor ve bunu, zorlu arazilerde kara şebekesi kurmaya göre maliyet etkin biçimde yapıyor.

Ekvador 🇪🇨

Starlink Hizmetleri: Starlink, Mart 2023 civarında Ekvador’da en.wikipedia.org yayına geçti ve CONATEL’den onay aldı. Bireysel hizmet, Dolaşım ve kurumsal planlar sunuluyor. Ekvador kıyı suları ve Galápagos Adaları için denizcilik Starlink’i mevcut ve havacılık hizmeti Ekvador uçaklarında kullanılabiliyor (havayollarının kullandığına dair henüz kamuya açık bilgi yok). Ekvador’un görece küçük boyutu ve çeşitli coğrafyası (And yüksekleri, Amazon ormanları, Pasifik kıyısı ve Galápagos) Starlink’i tüm bölgelere ulaşmak için çok yönlü bir çözüm haline getiriyor.

Starlink’den Önce İnternet: Starlink gelmeden önce Ekvador’un internet erişimi büyük ölçüde kentsel alanlarda yoğundu. Quito ve Guayaquil’de iyi düzeyde genişbant (fiber/kablo üzerinden 30-100 Mbps hızlar, karşılayabilenler için yaygındı) bulunuyordu, fakat kırsal dağ köyleri ve Amazon bölgelerinde bağlantı zayıftı. Birçok kırsal Ekvadorlu yalnızca temel mobil internet (3G) kullanıyor veya hiç erişimi yoktu. Galápagos Adaları, uydu bağlantısı ile sınırlı bir bant genişliğine sahipti (yeni bir deniz altı kablo planlanmadan önce, adalarda genellikle yavaş ve tıkanık internet vardı). Anakara’da ortalama sabit hız ~30–40 Mbps civarındaydı, fakat yine kırsal alanlarda hızlar çoğunlukla 5 Mbps’in altındaydı. Maliyetler gelire göre yüksekti; 10 Mbps’lik bir paket, il kasabalarında ayda 40$’a mal olabiliyordu. Coğrafi zorluklar (dağlar, yağmur ormanları), ülke genelinde altyapının yayılmasını engelliyordu, Peru’da olduğu gibi.

Starlink’in Etkisi: Starlink, Ekvador’un ücra bölgelerinde bağlantıyı hızla iyileştirmeye başladı. Hizmeti olmayan And köylerinde Starlink sayesinde artık onlarca Mbps hız rapor ediliyor. Örneğin, volkan eteklerindeki uzak okullar, yardım kuruluşlarının yaptığı Starlink kurulumları sayesinde e-öğrenme araçlarına erişebiliyor. Amazon bölgelerinde, Pastaza ve Morona Santiago gibi illerde, Starlink araştırmacıların ve yerli toplulukların dış dünya ile bağlantı kurmasını sağladı; çevresel veri paylaşıyor ve uzaktan eğitim programlarını kolaylaştırıyorlar. Galápagos: En büyük etki Galápagos’ta; Starlink burada sınırlı interneti güçlendirmek için devreye alındı. Galápagos’taki sakinler ve tur operatörleri artık çok daha yüksek hızlar görüyor (Starlink 50-100 Mbps verebilirken, eski bağlantı çoğu zaman 5 Mbps’in altındaydı). Bu, turizm işletmelerine (güvenilir kart ödemeleri ve iletişim sunmak için) büyük fayda sağlıyor ve ada sakinlerinin tele-tıp gibi daha önce neredeyse kullanılamayan çevrim içi hizmetlere erişmesini mümkün hale getiriyor.

Hız ölçümleri, Ekvador’daki Starlink’in komşu ülkelerle benzer şekilde (erken testlerde ortanca 70-80 Mbps) çalıştığını gösteriyor. Bu, muhtemelen ulusal ISS ortalamasıyla aynı ya da daha iyi. Fiyat ve Karşılama: Starlink’in fiyatı (ayda 60-80$) kırsal Ekvador’daki ortalama bir hane için oldukça yüksek. Ancak, hükümet bazı topluluk Starlink noktalarına sübvansiyon vermeyi değerlendiriyor. 2023’te Ekvador, uydudan internet dahil bir dijital bağlantı inisiyatifi ilan etti; Starlink terminalleri bunun önemli bir parçası. Napo ilindeki bir köy, birkaç ailenin bir araya gelerek ortak bir Starlink topladıklarını ve bağlantıyı Wi-Fi ile paylaştıklarını belirtti. Heyecan yüksek; çünkü tek bağlantıyı paylaşsalar bile, 50 Mbps Starlink, kopuk 3G sinyaline kıyasla devrim yaratan bir yükseltme anlamına geliyor. Güvenilirlik: Ekvador’un ekvatoral konumu nedeniyle sık sık şiddetli yağmur oluyor ve bu, Starlink’te kısa süreli kesintilere (yağış kaybı) yol açabiliyor. Ancak genel çalışma süresi iyi ve bazı kırsal kasabaları etkileyen güvenilmez şebeke/ISS kesintilerinden kesinlikle daha iyi. Kısacası Starlink; Ekvador’un daha önce bağlantısız bölgelerine yüksek hızlı internet getiriyor, bu da eğitim, araştırma, ekoturizm ve bu topluluklardaki yaşam kalitesinin artmasını sağlıyor.

Paraguay 🇵🇾

Starlink Hizmetleri: Starlink, Paraguay’da 2023’ün sonlarında hizmete başladı en.wikipedia.org. Görece düşük telekom gelişimine sahip, denize kıyısı olmayan bir ülke olarak, Paraguay Starlink’i hızla benimsedi. Konut ve Gezgin hizmetleri mevcut, ayrıca İşletme (öncelikli) paketleri de var. Paraguay’ın deniz kıyısı olmadığı için Denizcilik hizmeti doğrudan ilgili değil; yalnızca büyük nehirlerde (Paraguay veya Paraná nehirlerinde teknelerde Starlink kullanılabilir). Havacılık hizmeti de Paraguay hava sahasındaki uçaklar için mevcut. Düzenleyici kurum CONATEL, internet yaygınlığını artırma çalışmaları kapsamında Starlink’e izin verdi.

Starlink’ten Önce İnternet: Paraguay, tarihsel olarak Güney Amerika’nın en yavaş internetlerinden birine sahipti. Başkent Asunción’da bile ortalama hızlar düşüktü (sabit genişbantta 20-30 Mbps civarı). Başkent dışında ve birkaç kasaba dışında altyapı seyrek. Birçok kırsal Paraguaylı, varsa 3G/4G mobil veriye ya da hiçbir şeye güvenmek zorunda. Doğu ve kuzey bölgeleri (örneğin Chaco), oldukça bağlantısız. Starlink’ten önce ortalama bir kırsal bağlantı, 1 Mbps’lik kablosuz bir bağlantı ya da pahalı bir uydu telefonuydu. İnternetin fiyatı gelire göre yüksekti – temel bir genişbant paketi (eğer mevcutsa) aylık gelirin önemli bir kısmını alabiliyordu. Bazı yerlerde insanlar, bağlantı için internet kafelere gidiyor ya da seyahat etmek zorunda kalıyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink, Paraguay’ın bağlantı düzeyinde büyük bir fark yaratmaya aday. Starlink sayesinde, Paraguay genelinde kullanıcılar artık kablo eksikliği olmasına rağmen 50-100 Mbps hız alabiliyor. 2024’teki erken kullanıcılar, tahminen 80 Mbps civarında hızlar rapor etti – daha önce mevcut olan hızların çok üzerinde. Bu özellikle uzak Chaco bölgesinde etkili; büyükbaş çiftlikleri ve yerli topluluklar neredeyse hiç bağlantıya sahip değildi. Artık, çiftçiler Starlink kullanarak IoT cihazlarıyla sürüleri izleyebiliyor ve lojistiği koordine ediyor, uzak okullar internete bağlanarak eğitim materyallerine ulaşabiliyor. Starlink, bu toplulukların izolasyonunu önemli ölçüde azaltıyor.

Paraguay hükûmeti, Starlink’in fiber döşemekten daha hızlı şekilde genişbant hedeflerine ulaşmaya yardımcı olabileceğini kabul etti. Kırsal ilçelerdeki kamu klinikleri ve topluluk merkezleri için bazı Starlink birimlerini finanse etmeyi değerlendiriyorlar. Rekabet: Paraguay’da, kent merkezleri dışında sabit hat rekabeti yok denecek kadar az; bu nedenle Starlink neredeyse özgür bir alan buldu. Eski telekom şirketleri 4G LTE sabit kablosuz teklifleriyle karşılık vermeye çalışabilir, fakat bunlar için de hala kule yapılması gerekiyor; oysa Starlink her yeri anında kapsıyor. Fiyat: Starlink Paraguay’da yaklaşık 65–100$ fiyatla satılıyor (nihai fiyat, yerel Guaraní ve kura bağlı). Paraguay’ın düşük kişi başı GSYİH’sı göz önüne alındığında, hizmet esas olarak işletmeler, çiftlikler ve topluluk havuzları tarafından, bireysel düşük gelirli haneler yerine kullanılacak. Fakat tüm köye hizmet veren tek bir Starlink bile, paylaşımlı Wi-Fi ile kökten değişim sağlayabiliyor. Örneğin, bir çiftçi köyü kolektif olarak bir antene yatırım yapıp, iletişimi, piyasa erişimini (ürün fiyatlarını internetten kontrol) ve hatta eğlenceyi (hayat kalitesini artıran) hemen iyileştirebilir. Özetle, henüz erken olmasına rağmen, Starlink Paraguay’ın ulusal internet kapasitesini yükseltme potansiyeline sahip; ülkeyi bağlantı sıralamasında yukarı çekip, bugüne dek neredeyse çevrimdışı kalmış bölgelere modern dijital hizmetleri getirmektedir.

Diğer Güney Amerika Ülkeleri

• Uruguay: Starlink, Mayıs 2024 itibarıyla Uruguay’da kullanılabilir hale geldi en.wikipedia.org. Uruguay, kent merkezlerinde zaten nispeten iyi internet altyapısına sahipti, ama Starlink, kırsal çiftliklere ve kapsama alanı zayıf kıyı bölgelerine ek seçenek sunuyor. Antel’e (devlet ISS) yedeklilik ve rekabet getiriyor. İlk göstergeler, Starlink’in Uruguay’ın iç bölgelerinde (~100 Mbps hız) başarılı olduğunu, bunun da tarımsal işletmeler ve kırsal okullara fayda ettiğini gösteriyor.
• Guyana: Nisan 2025 itibarıyla Guyana’da Starlink aktif en.wikipedia.org. Guyana’nın seyrek nüfusu ve süren petrol endüstrisi patlaması ile Starlink zamanında geldi – uzak petrol sahası kamplarını, iç bölge köylerini bağlayabilir ve genel genişbantı geliştirebilir (Guyana’nın ortalama hızları düşüktü). Starlink, oradaki kentsel-kırsal farkı kapatmada büyük yardım sağlayacak.
• Surinam: (Beklemede) Surinam, 2025 ortalarına kadar aktif listesinde yoktu, fakat yakında beklendiği düşünülüyor. Kullanıma açıldığında, aynı şekilde iç ormandaki ücra topluluklara da yardımcı olacak.
• Bolivya: Starlink henüz Bolivya’da (2025 itibarıyla) resmi olarak mevcut değil, lisans gecikmeleri nedeniyle. Bolivya’nın dağlık ve yağmur ormanı bölgeleri çok düşük bağlantıya sahip olduğundan, onaylar çıktığında büyük fayda görebilir – yakın gelecekte bekleniyor.
• Venezuela: Henüz resmi olarak mevcut değil (henüz izin çıkmadı, kısmen ABD yaptırımları nedeniyle). Ancak, bazı Venezuelalılar sınır yakınlarında komşu ülkelerden Starlink gezgin hizmeti kullanıyor. Eğer izin verilirse, Starlink, şu anda ulusal çapta oldukça yavaş ve güvensiz olan Venezuela internetine yardımcı olabilir.

Özetle, tüm Güney Amerika’da Starlink’in modeli tutarlı: hızda ve erişimde devrimsel bir artış getiriyor, hizmet almayan bölgelere çoğu zaman mevcut ISS’lerden daha iyi indirme performansı sağlıyor newspaceeconomy.ca ve yeni bir rekabet baskısı oluşturuyor. Kıta genelinde uzaktan eğitim, sağlık hizmetleri, tarım, turizm ve acil iletişim için bağlantıyı iyileştiriyor. Yaygın hane kullanımı için ana engel hâlâ maliyet, ancak fiyatlar düştükçe ve paylaşımlı kullanım modelleri arttıkça Starlink’in kapsama alanı genişlemeye devam ediyor.

---

Avrupa

Birleşik Krallık 🇬🇧

Starlink Hizmetleri: Birleşik Krallık, Avrupa’da Starlink’i alan ilk ülkelerden biri oldu; 2020’de beta ile başladı, 2021 başında halka açık hale geldi en.wikipedia.org. Tüm Starlink hizmetleri sunulmaktadır: Konut, Gezgin (Birleşik Krallık genelinde ve izin verilen koşullarda hareket halinde kullanımı dahil), İşletme, Denizcilik (BK kıyı sularını kapsıyor) ve Havacılık. BK hükümeti hızlıca onay verdi ve Starlink, Büyük Britanya’nın ve Kuzey İrlanda’nın tamamında kapsama sağlıyor. Ayrıca, bazı BK denizaşırı topraklarında da Starlink mevcut (örneğin Pitcairn Adaları Pasifik’te deneme yaptı en.wikipedia.org ve Falkland Adaları gibi bölgelerin de takip etmesi bekleniyor).

Starlink Öncesi İnternet: Birleşik Krallık genel olarak iyi bir internet altyapısına sahip – yaygın FTTC/FTTP ve kablo sayesinde ortalama sabit geniş bant hızları 70–100 Mbps civarında. Ancak bazı kırsal ve uzak bölgelerde (İskoç Yaylaları, kırsal Galler vb.) hâlâ yüksek hızlı seçenekler eksikti ve ADSL (<10 Mbps) ya da düzensiz 4G’ye dayanılıyordu. 2020’de Birleşik Krallık’ta ortalama kırsal geniş bant hızı yaklaşık 39 Mbps idi, ancak birçok kırsal kullanıcı 10 Mbps’nin altında hızlar alıyordu. Uydu interneti vardı (ViaSat vb.) fakat yüksek gecikmeli ve görece yavaş hızlarda (maksimum 30 Mbps) ve pahalıydı (£75–£100/ay). Dolayısıyla Birleşik Krallık büyük olmasa da, “son %5’lik” konumları ciddi bağlantı sorunları yaşıyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink, Britanya’nın kırsal geniş bantında dönüştürücü bir rol oynadı. Sadece bir kaç Mbps ile mücadele eden uzak çiftlikler, köyler ve adalar artık Starlink aracılığıyla 100+ Mbps hıza ulaşıyor. Örneğin, kırsal İngiltere’deki topluluklar (Norfolk veya Cumbria gibi) Starlink ile 100–200 Mbps hız alırken, daha önce 5–10 Mbps DSL kullanıyorlardı. İngiltere’de Starlink’in ortanca hızı 2023 ortasında yaklaşık 85–90 Mbps idi mobileeurope.co.uk. İlginç bir şekilde, Ookla verisine göre Starlink’in hızı bir ara Birleşik Krallık’taki tüm sabit erişim geniş bant ortalamasını geçti (yani Starlink, DSL/kablo/fiber’in toplam ortalamasından hızlıydı) mobileeurope.co.uk. Bunun nedeni, Birleşik Krallık ortalamasına hâlâ çok sayıda eski bakır abonenin dahil olması; Starlink bunları geçti. Ancak tam fiber bulunan bölgelerde, Starlink daha yavaş (şehir fiberi 300+ Mbps olabiliyor). Yine de kırsal kullanıcılar için Starlink’in 100 Mbps’si devrim niteliğinde.

Starlink ayrıca yedek bağlantı da sağladı – bazı küçük işletmeler ve hatta polis teşkilatları Birleşik Krallık’ta kesintilerde hizmeti sürdürebilmek için Starlink’i yedek olarak kullanıyor (özellikle fırtınalardan sonra). Maliyet: Birleşik Krallık’ta Starlink ilk başta ~£89/ay ve £529 ekipman ücretiyle satıldı. 2022’de SpaceX, yüksek kapasiteli bölgelerde fiyatı ~£75/ay’a indirdi ve karavanlar için “Starlink Roam” seçeneği sundu. Bu da ürünü daha cazip kıldı. Ancak £75 hala birçok sabit hat paketinden yüksek, bu nedenle Starlink esas olarak hızlı fiber bulamayanlara hitap ediyor. Birleşik Krallık hükümeti Starlink’i kırsal geniş bant için kupon programına dahil etti ve bazı kullanıcılara ekipman desteği sundu. Güvenilirlik: İngiltere’deki Starlink kullanıcıları genel olarak kararlı performans bildiriyor; yoğun yağmur küçük yavaşlamalara neden olabilir fakat eski uydu internetindeki gibi büyük sorun yok. Gecikme (40 ms civarı) çevrim içi oyun ve görüntülü arama için yeterince iyi, ki bu kırsalda yaşayanların önceden zorlandığı bir konuydu. Özetle, Starlink Birleşik Krallık’ın en ulaşılması zor bölgelerinde internet hızlarını ve kapsamasını önemli ölçüde iyileştirdi, böylece elektriği dahi olmayan evler bile bağlanabilir hale geldi. Ayrıca Openreach ve benzeri firmaların fiber yayılımını hızlandırmasına da sebep oldu ki bu olumlu bir yan etki.

Almanya 🇩🇪

Starlink Hizmetleri: Almanya Starlink hizmetini 2021 ortasında aldı en.wikipedia.org. Bireysel hizmet yaygın olarak mevcut, Starlink Business ise Alman kurumsal müşterilere sunuluyor. Taşınabilir kullanım serbest (Starlink Roam) ve deniz/havacılık (maritime/aviation) hizmetleri de kullanılabiliyor (Almanya’nın kıyı şeridi yok ama Alman bayraklı gemiler denizde kullanabiliyor, Lufthansa da reportedly Starlink’i uçaklar için test ediyor). Almanya, Starlink’i özellikle kırsal geniş bant hedefleri için hızla onayladı; düzenleyici kurum (BNetzA) hızlıca izin verdi.

Starlink Öncesi İnternet: Almanya’da, çok hızlı ve şaşırtıcı derecede yavaş internetin bir karışımı var. Kentsel bölgeler ve birçok kasaba iyi DSL/kabloya (50–250 Mbps) ve giderek artan oranda fibere sahip, fakat kırsal Almanya yatırımların azlığından muzdaripti – birçok köy 2020 öncesinde sadece 6–16 Mbps DSL’e sahipti. Almanya’daki ortalama geniş bant hızı 80 Mbps idi, fakat bu “beyaz lekeleri” gizler – bazı kullanıcılar 10 Mbps’nin altında hızlarla uğraşıyordu. Hükümetin geniş bant programı sürüyordu, fakat ilerleme yavaştı. Bu kırsal bölgelerde bazı sakinler LTE ev modemlerine (sınırlı veri paketleriyle) veya pahalı uydu çözümlerine başvuruyordu. Almanya’da internet görece uygun fiyatlıdır (iyi bir hizmet için €30–€50), ama bu sadece hizmet mevcutsa – bazı kırsal sakinler çok kötü DSL için benzer miktarlar ödüyor ya da tamamen çevrim dışı kalıyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink, Almanya’da kırsal internet bağlantısını anında iyileştirdi. Binlerce Alman kırsal hane, Starlink çıkar çıkmaz abone oldu; çözümü, fiber için yıllarca beklemeye tercih ettiler. Starlink ile 6 Mbps DSL’den ~100 Mbps uydu geniş bantına geçtiler. 2022’de Almanya’da Starlink’in ortanca indirme hızı yaklaşık 90 Mbps olarak ölçüldü mobileeurope.co.uk. 2023’ün 2. çeyreğinde ise hızlar ~80 Mbps civarında sabitlendi mobileeurope.co.uk; bu da ülke genelindeki sabit erişim ortalamasıyla başa baş. Gerçekten de Ookla verilerine göre Almanya’da Starlink hızları ile sabit geniş bant ortalaması neredeyse aynıydı (büyük bir avantaj da dezavantaj da yok) mobileeurope.co.uk. Bu da Starlink’in kırsaldaki kullanıcıları, kentsel kullanıcılarla aynı seviyeye taşıdığı anlamına geliyor. Yükleme ve gecikme fiberden daha kötü (yükleme ~15 Mbps, gecikme ~40 ms, fiberde 5 ms), fakat hâlâ kullanışlı.

Alman kırsal işletmeleri – çiftliklerden pansiyonlara – fayda gördü. Örneğin, Bavyera’daki çiftlikler artık Starlink ile IoT sensörlerini ve video izlemeyi uygulayabiliyor, Kara Orman’daki uzak oteller nihayet misafirlere güvenilir Wi-Fi sunabiliyor. 2022’de Batı Almanya’daki seller sırasında, bazı izole köylerde iletişimi yeniden sağlamak için Starlink üniteleri kullanıldı, bu da dayanıklılık için değerini gösteriyor. Maliyet: Almanya’da Starlink yaklaşık €80–€100/ay. DSL’den pahalı, fakat birçok Alman kırsal kullanıcı gerçek geniş bant için ödemeye razıydı. Ücret (~€450) bazıları için engeldi, ancak erken dönemde beta ile biraz daha düşük fiyatlardan girenler de oldu. Ayrıca karavan kullanıcıları arasında popüler olan “Starlink RV” seçeneği var – yolda internet (yolda hareket halindeyken otobanlarda kullanmak için dikkatli montaj gerekliydi ama izinliydi). Alman hükümeti doğrudan Starlink’i sübvanse etmedi, ama bazı eyaletler kendi geniş bant hedeflerine sayıyor. Genel olarak Starlink, Almanya kırsalında kullanıcı deneyimini önemli ölçüde iyileştirdi, ama rolü muhtemelen geçici – fiber yaygınlaştıkça bazı kullanıcılar geri dönecek. Şimdilik Starlink, kırsal internet performansını arttırmada ve eski sağlayıcıları uzak bölgeleri ihmal etmemeye zorlamada çok önemli bir geçiş çözümü sundu.

Fransa 🇫🇷

Starlink Hizmetleri: Fransa’da Starlink 2021’de hizmete girdi en.wikipedia.org. Bireysel hizmet, Fransa anakarası ve birçok denizaşırı bölgede kullanılabiliyor (Starlink daha sonra Réunion, Martinique, Guadeloupe, Saint Martin, Saint Barthélemy’ye 2022’de genişledi en.wikipedia.org). Starlink Business mevcut ve Roam taşınabilirliği çalışıyor (Fransız kullanıcılar antenlerini ülke içinde ya da diğer Starlink kapsama ülkelerinde yanlarında götürebiliyor). Maritime Starlink, Fransız karasularında serbest (Akdeniz’de yatlarda vs.) ve Aviation da mevcut (Fransız havayolları veya özel jetler sistemi entegre edebiliyor). Bir sorun yaşandı: Fransa’nın ilk izni, prosedürsel gerekçeyle Nisan 2022’de mahkemece iptal edildi ve kısa bir duraklama oldu en.wikipedia.org, ama kamuoyu danışmasının ardından Starlink Haziran 2022’de yeniden onaylandı en.wikipedia.org.

Starlink Öncesi İnternet: Fransa’da şehirlerde genel olarak iyi geniş bant var (fiber yaygın, ortalama hız ~75 Mbps ve artıyor). Ancak bazı kırsal ve yarı kırsal alanlarda (“zones blanches” yani beyaz bölgeler) hizmet kötüdür. Starlink’ten önce Fransız evlerinin %10-15’i 8 Mbps altı ADSL veya güvenilmez 4G ile idare etmek zorundaydı. Dağlık bölgeler (Alpler, Pireneler) ve Creuse ya da Dordogne gibi bazı uzak köylerde seçenek oldukça sınırlıydı. Fransız hükümetinin uydu internet kurulumuna son çare olarak verdiği sübvansiyon vardı; bazı kullanıcılar KA-SAT veya Viasat hizmeti aldı (ama bunlarda maksimum 30–40 Mbps ve yüksek gecikme olurdu, ancak temel kullanım için yeterliydi). Fransa’da internet fiyatları görece düşük – şehirde iyi bir üçlü paket €30 – fakat beyaz bölgelerde olanlar vasat 4G modeme ya da uyduya €40–€60 ödeyebiliyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink, Fransa’nın kırsal alanlarındaki tüketiciler için değerli bir yeni seçenek sundu. Starlink ile, Fransız kırsalındaki haneler bu zamana kadar 5 Mbps DSL ile yetinirken artık 50–150 Mbps alabiliyor. 2022–2023 kullanıcı raporları, Starlink’in Fransa kırsalında genellikle ~100 Mbps sunduğunu gösteriyor. Ancak, bazı diğer ülkelere kıyasla, Starlink’in Fransa’daki hızları fiberin ve bazı durumlarda 4G’nin altında, muhtemelen çok sayıda Starlink abonesinin görece dar bir alanda kapasiteyi paylaşmasından dolayı. Gerçekten de veriler Fransa’da sabit geniş bant ortalamasının hâlâ daha hızlı olduğunu gösterdi – Fransız sabit ağları 2023’te Starlink’ten %50 ila %105 daha hızlıydı mobileeurope.co.uk. Örneğin, Fransa’da sabit geniş bant toplamı ~130 Mbps’ye ulaşırken Starlink ortalaması ~80 Mbps’de kaldı mobileeurope.co.uk. Dolayısıyla Starlink, Fransız fiber/kablosunu geçmiyor; fiberin ulaşmadığı~ yerlere boşluk dolduruyor.

Güvenilirlik ve performans büyük ölçüde kullanıcıları memnun etti – artık HD video yayınlayabiliyor, video konferanslara katılabiliyor ve genel olarak şehirli kullanıcıların yapabildiği her şeyi yapabiliyorlar. Bu, örneğin kırsal Normandiya’da bir aile ya da Provence’daki bir köydeki bir girişim için büyük bir yaşam kalitesi artışı. Starlink’in düşük gecikmesi (~40 ms), eski uydu planlarına göre (600 ms) büyük bir gelişme ve bu kullanıcılar için çevrimiçi oyun ve VoIP’i mümkün kılıyor. Maliyet ve çekim: Fransa’da Starlink’in aylık fiyatı yaklaşık 80 € ve ekipman ücreti yaklaşık 450 €. Fransız düzenleyiciler bunu yüksek bulmuş olsa da, isteğe bağlı olduğu için teknolojiye meraklı kırsal kullanıcılar ödemeyi kabul etti. Starlink’in lisansına yönelik ilk yasal itirazlar, uygun kamuoyu katılımı eksikliği ve muhtemelen rakip telekom firmalarının etkisiyle oldu; yeniden onaylandıktan sonra Starlink normal şekilde faaliyetlerine başladı. Şu anda Fransa’da on binlerce Starlink çanağı mevcut. Hatta bazı Fransız yerel yönetimleri, fiber altyapısı gelene kadar köylüleri için toplu Starlink alımı yapmayı bile düşündü. Réunion ve Martinique gibi denizaşırı bölgelerde, Starlink son derece faydalı oldu – bu adalarda sınırlı deniz altı kablo kapasitesi vardı, dolayısıyla Starlink alternatif bir yüksek hızlı bağlantı sunarak dayanıklılığı ve rekabeti artırdı. Özetle, Starlink pek çok Fransız kırsal hanesinde ve denizaşırı vatandaşa internet hızlarını artırdı, ancak Fransa’nın iddialı fiber yayılımı yanında halen niş bir çözüm olarak kalıyor. Temelde Fransa’nın genişbant haritasındaki “delikleri tıkıyor” ve neredeyse herkesin tercih ederse hızlı bağlantı almasını sağlıyor.

İtalya 🇮🇹

Starlink Hizmetleri: Starlink, Eylül 2021’de İtalya’da kullanılabilir hale geldi en.wikipedia.org. Konut ve Gezici hizmetler ülkenin tamamını kapsıyor (Sicilya, Sardinya ve uzak bölgeler dahil). Öncelikli veriyle işletmelere özel hizmet de sunuluyor. Denizcilik Starlink, Akdeniz’deki yatlar ve İtalya’nın geniş kıyılarındaki deniz operasyonları için ilgi odağı – İtalyan sularında da kullanılabiliyor. Havacılık hizmeti de İtalyan uçakları için sunuluyor. İtalya, Starlink’i kırsal toplulukları bağlama stratejisinin parçası olarak benimsedi ve düzenleyici kurum (AGCOM) gerekli izinleri verdi.

Starlink Öncesi İnternet: İtalya’nın internet altyapısı gelişmiş olsa da 2020 itibarıyla hâlâ birçok yavaş nokta vardı. Büyük şehirlerde fiber (FTTH/FTTC) ve hızlı bağlantı mevcut, fakat güney İtalya’daki kırsal bölgeler ve bazı dağlık alanlar (Apeninler, Alpler) yetersiz hizmet alıyordu. Starlink’ten önce köylerde genellikle sadece 4–10 Mbps ADSL olurdu. İtalya’nın genel ortalama hızı 2021’de yaklaşık 50 Mbps idi, fakat pek çok kırsal kullanıcı bundan çok daha düşük hızlar alıyordu. Hükümetin “Piano Banda Ultralarga” planı fiberi yaygınlaştırmaya çalışıyordu fakat bazı bölgelerde ilerleme yavaştı. Bazı İtalyanlar geçici çözüm olarak sabit 4G/LTE modemler kullandı, fakat bunlar istikrarsız olabiliyor ve genellikle kota sınırlamalıydı. Uydu interneti İtalya’da yaygın değildi (KA-SAT’ta sadece birkaç bin kullanıcı) ve sebebi hem maliyet (~70 €/ay) hem de performans sorunlarıydı.

Starlink’in Etkisi: Starlink, İtalya’daki yetersiz hizmet alanlara büyük bir hız artışı sundu. 2022’ye gelindiğinde, Starlink kuran kırsal İtalyanlar indirme hızlarının ~100 Mbps’e çıktığını gördü. Ookla’nın 2023 2. Çeyrek verilerine göre, Starlink’in İtalya’daki medyan hızı yaklaşık 100 Mbps’di ve bu, İtalya’nın sabit genişbant medyanından (yaklaşık 60–70 Mbps) oldukça yüksekti mobileeurope.co.uk. Aslında Starlink, İtalya genelindeki sabit genişbant ortalamasından daha iyi performans gösterdi (yani DSL/kablo/fiber ortalamasını geçti) mobileeurope.co.uk. Bu, İtalya’daki geniş ADSL kullanıcı tabanının ortalamayı düşürdüğünü ve Starlink’in bunlardan hızlı olduğunu ama fiberdan hızlı olmadığını gösteriyor. Örneğin, kırsal Calabria veya Sardinya’da Starlink 90 Mbps seviyesindeyken yerel ADSL 5 Mbps’te kalıyor ve bu hayat değiştiren bir fark.

Agriturismo’lar (çiftlik tipi B&B’ler) ve diğer kırsal turizm noktaları, konuklarına Wi-Fi sunmak için Starlink kullanıyor ve kırsaldaki turist deneyimini geliştiriyor. Starlink aynı zamanda sivil korumaya da yardımcı: depremler (İtalya deprem kuşağında) ya da diğer afetler söz konusu olduğunda, Starlink karasal ağlar çalışmazsa iletişimi sağlamak için hızla devreye alınabiliyor. Maliyet: Starlink İtalya’da fiyat ayarlamalarından sonra ayda yaklaşık 70–80 €, ayrıca donanım için ~450 € (zaman zaman promosyonlar olsa da). Pek çok kırsal aile için bu biraz pahalı, fakat bazı bölgesel yönetimler fiber ulaşana kadar uydu aboneliği için kupon ya da geri ödeme sağladı. İtalya hükümeti, herkese 30 Mbps garanti etmek için hazırladığı planda uydu internet teşviklerini de dahil etti – Starlink bu hedefi kolayca karşılayabiliyor. Kullanıcı deneyimi: İtalyan Starlink kullanıcılarının çoğu hız ve gecikmeden (30–40 ms) memnun olduklarını, köylerinden evden çalışabildiklerini veya tele-sağlık gibi hizmetlere erişebildiklerini bildiriyor. Zaman zaman kuzey İtalya’da (kullanıcıların yoğunlaştığı bölgelerde) tıkanıklık olsa da sürekli yapılan uydu fırlatmalarıyla kapasite arttı. Sonuç olarak Starlink, İtalya’da genişbant kapsayıcılığını büyük ölçüde geliştirdi, kırsal ve şehirli internet arasındaki eşitsizliği azalttı ve telekom operatörlerine kırsalda fiber ve 5G yayılımını hızlandırmaları için baskı yaptı.

İspanya 🇪🇸

Starlink Hizmetleri: Starlink İspanya’da 2022 başında başladı en.wikipedia.org. Konut hizmeti ülke çapında mevcut (Bale ve Kanarya adaları dahil), ihtiyacı olanlar için İşletme (öncelikli) planları da var. Gezici hizmet taşınabilir kullanım için bulunuyor (İspanya’da hareket halindeyken karada kullanım serbest, bu yüzden karavan sahipleri seyahat ederken Starlink’ten yararlanabiliyor). Denizcilik Starlink İspanyol sularında yetkili (Akdeniz/Atlantik’te deniz taşımacılığı ve yatlar için faydalı), Havacılık hizmeti de mevcut (bazı Avrupa’daki özel jet işletmeleri Starlink’i kullanmaya başladı bile). İspanyol düzenleyici CNMC, Starlink’e ülkenin ulusal genişbant planı kapsamında kırsal alanları kapsama girişiminin bir parçası olarak onay verdi.

Starlink Öncesi İnternet: İspanya, 2010’larda fiber altyapısı konusunda önemli ilerleme kaydetti – 2020’ye gelindiğinde pek çok şehir ve kasabada FTTH vardı ve İspanya’nın şehir genişbantı Avrupa’nın en hızlılarından biri (şehirlerde 100–600 Mbps sıradan). Ancak, özellikle dağlık veya seyrek nüfuslu bölgelerdeki (Extremadura, Kastilya, Endülüs dağları vb.) uzak köylerde eski DSL ya da kablosuz kullanılmaya devam etti. İspanya’da sabit internet ortalaması 100 Mbps civarındaydı, fakat en yavaş %10’luk kısımda (çoğunlukla kırsal) hız 5–10 Mbps’nin altındaydı. Ayrıca, İspanya’daki pek çok küçük köyde (pueblo) altyapı eskimişti ve bazen sadece 3G mobil erişim vardı. İnternetin şehirde maliyeti makul (fiber için 40 €) fakat fiberin olmadığı yerde kullanıcılar bazen buna benzer ücretlerle kötü hizmet alıyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink, İspanya’nın kırsal noktalarındaki internet performansını yükseltti. Şebekeden uzak evlerde, izole köylerde oturanlar artık Starlink sayesinde 50–150 Mbps internete ulaşabiliyor. Ancak 2023 itibarıyla, Starlink’in İspanya’daki hızı bazı diğer ülkelere göre fibre oranla daha düşük olduğu gözlendi. Ookla, İspanya’daki sabit internet hızlarının Starlink’ten %50–105 daha hızlı olduğunu bildirdi mobileeurope.co.uk. Bu, Starlink medyanının İspanya’da yaklaşık 60–80 Mbps civarı, sabit genişbantın ise ~120+ Mbps medyanında olabileceğini gösteriyor (İspanya’da fiber çok yaygın). Yine de, eskiden 5 Mbps DSL’i olan bir kırsal kullanıcı için, 60 Mbps bile büyük bir gelişme. Buna örnek olarak, kırsal Katalonya ya da Aragon’da artık uzaktan çalışmak mümkün; çünkü Starlink istikrarlı ~70 Mbps bağlantı sağlıyor, oysa eskiden sadece 4 Mbps ve sık sık kopmalar oluyordu.

İspanya’nın Kanarya ve Balear adaları da faydalanıyor: Kanarya’nın bazı küçük adalarında veya kırsal Mallorca’da, yeni kablo çekmenin pahalı olduğu alanlara Starlink ulaşıyor. Ayrıca, Starlink Maritime İspanya’nın büyük denizcilik sektörü ve özel yatları için önemli – eski uydu sistemlere göre denizde çok daha hızlı bağlantı sunuyor. Maliyet: Starlink İspanya’da vergiler sonrası yaklaşık 70 €/ay; bazı kırsal kişiler için bu biraz yüksek, ancak iyi internet gerekiyorsa makul bulunuyor. İspanyol hükümetinin geçmişte uydu çanakları için sübvansiyonu vardı; Starlink de fiber/4G yakın zamanda ulaştırılamayan alanlarda bu kapsama giriyor. Ayrıca, bazı İspanyol teknoloji kooperatifleri Starlink’i köydeki yerel Wi-Fi ağlarını beslemek için kullanmaya başladı (bir çanakla çok kişiye mesh ağ sayesinde hizmet), böylece kullanıcı başı maliyet düşüyor. Genel olarak, Starlink, İspanya’da en izole toplulukların bile düzgün internet almasını güvenceye alan güçlü bir güvence sağlıyor. Ayrıca dijital göçebe eğilimini hızlandırıyor – insanlar sessiz İspanyol kırsalında yaşayıp Starlink sayesinde uzaktan ve hızlı internetle çalışabiliyorlar. Starlink’in varlığı, aynı zamanda, İspanyol telekom operatörlerini “son cebi” unutmamaları konusunda tetikledi – kırsalda yeni 5G ve fiber yatırımlar başladı, kısmen uydu rekabetinden çekinildiği için. Sonuçta Starlink, İspanya kırsalında internetin erişilebilirliğini ve çeşitliliğini artırdı ve hızları İspanya’nın ileri seviye fiberine yetişmese de herkesin en azından genişbant seviyesine ulaşmasını sağladı.

Polonya 🇵🇱

Starlink Hizmetleri: Starlink Eylül 2021’de Polonya’ya girdi en.wikipedia.org. Konut tipi Starlink ülke çapında mevcut, İşletme (öncelikli veri) planları da sunuluyor (bazı büyük Polonyalı şirketler ve ISS’ler bunu yedek olarak kullanıyor). Gezici hizmet serbest (Polonya’da hareket halindeyken yasak yok), böylece kullanıcılar Starlink’i seyahatte de (örneğin Masurian göller bölgesinde kampçılar) kullanabiliyor. Polonya’nın denizaşırı kullanımı geniş değil (Baltık kıyısı dışında Starlink tekneler için çalışıyor); Havacılık hizmeti de Polonyalı uçaklar için kullanılabiliyor. Polonya, Starlink’i kısmen stratejik bir ilgiyle benimsedi – acil bağlantıda (2022’de Polonya, Starlink sevkiyatlarını Ukrayna’ya ulaştırırken görüldüğü gibi) ve kırsal kalkınmada önemli oldu.

Starlink Öncesi İnternet: Polonya’nın internet altyapısı değişkendir. Varşova, Kraków gibi büyük şehirlerde modern fiber ve kablo altyapısı vardır (genellikle 100–300 Mbps hızında). Ancak özellikle doğu ve kuzey Polonya’nın kırsal bölgelerinde altyapı daha eskidir. Starlink öncesinde birçok köy yalnızca ~10 Mbps hızında ADSL’e veya kapasitesi sınırlı sabit LTE’ye (20–50 Mbps olabiliyordu) sahipti. Polonya’da ortalama genişbant hızı 2021’de yaklaşık 60 Mbps idi, ancak kırsal ortalamalar muhtemelen çok daha düşüktü. Geniş bantı yaymak için AB destekli projeler vardı, ancak ilerleme devam ediyordu. Polonya’da internet maliyetleri AB standartlarına göre göreceli olarak düşüktür (şehirlerde 100 Mbps fiberi 20 doların altında alabilirdiniz), fakat kırsaldaki insanlar bazen 20–30 dolar arasında dalgalanan ancak istikrarsız radyo internet için ödeme yapmak zorundaydı.

Starlink’in Etkisi: Starlink, daha iyi hız isteyen Polonyalı kırsal kullanıcılar arasında hızla bir niş buldu. 2022 yılına gelindiğinde, kırsal kesimdeki binlerce Polonyalı Starlink aldı ve daha önce sahip oldukları 10–20 Mbps’ye kıyasla 100–150 Mbps hız bildirdiler. Yine de, Polonya, sabit geniş bant internetinin birçok yerde Starlink’e büyük farkla üstün geldiği ülkelerden biri – Ookla, Polonya’yı sabit geniş bantın Starlink’ten %50–100 daha hızlı olduğu örneklerden biri olarak gösterdi mobileeurope.co.uk. Muhtemelen bunun nedeni Polonya’da kasabalarda çok fazla kaliteli fiber olması (sabit ortalamayı yaklaşık 130 Mbps’ye çıkarıyor), Starlink medyanının ise yaklaşık 60–80 Mbps civarında kalmasıdır. Yani Starlink, şehir fiberiyle kıyaslandığında üst düzey bir hız sunmasa da hiç hizmetten çok daha iyidir. Podlachia’da 5 Mbps DSL’e sahip bir çiftçi için, Starlink’in 80 Mbps’si muazzam bir yükseltmedir.

İlginç bir etki: Starlink, sınır bölgelerinde ve Ukrayna krizi sırasında önemli bir rol oynadı. Polonya, 2022’de Ukrayna’ya Starlink terminalleri göndermek için bir merkezdi en.wikipedia.org ve bazı sınır bölgeleri, mobil ağlar aşırı yüklendiğinde mülteci yanıtını koordine etmek için Starlink kullandı. Ülke içinde, Starlink uzak evleri fiber döşemekten daha hızlı kapsayarak Polonya’nın evrensel hizmet hedeflerine katkıda bulunuyor. Maliyet ve kullanım: Polonya’da Starlink, 2022’de önemli bir fiyat indirimi sonrası aylık yaklaşık 230 PLN (yaklaşık 50 $) tutuyor (SpaceX, talebin düşük yoğunlukta olduğu bazı Orta/Doğu Avrupa ülkelerinde fiyatı düşürdü). Yaklaşık 50 $’lık fiyatı, fiber gelene kadar ara çözüm olarak oldukça cazip hale getirdi. Donanım başlangıçta yaklaşık 2500 PLN idi, ancak bazı kampanyalar ve ikinci el pazarı gelişti. Birçok Polonyalı kullanıcı Starlink’i geçici olarak görüyor – şimdi kullanıp, fiber geldikçe geçmeyi planlıyorlar. Ancak, off-grid kulübe sahipleri veya sıkça taşınanlar gibi bazıları, esneklik için Starlink’i kalıcı olarak seçebilir. Güvenilirliği iyi; Polonya’nın havası (kar, fırtına) zaman zaman aksatabiliyor, ama uygun çanak kurulumu ile ciddi bir sorun olmuyor. Sonuç olarak, Starlink kırsal Polonya’da internet hızını ve güvenilirliğini artırdı, bu alanların dijital ekonomiye daha iyi katılımını sağladı, ama mutlak anlamda Polonya’nın fiber ağları lehine hız üstünlüğü sürüyor.

Ukrayna 🇺🇦

Starlink Hizmetleri: Ukrayna’da Starlink benzersiz bir durum – Şubat 2022’de Rusya işgali sırasında acil önlem olarak devreye alındı en.wikipedia.org. Tüm Starlink hizmetleri fiilen kullanılabilir hale geldi (savaş öncesi planlı bir ticari operasyon yoktu). Savaş sırasında telekom alt yapısı hasar gördüğünde bağlantı sağlamak için on binlerce Starlink terminali Ukrayna’ya gönderildi (bağışlanmış veya müttefiklerce temin edilmişti). Standart ve konut hizmetleri siviller tarafından yaygın olarak kullanıldı, ayrıca Starlink askeri ve devlet iletişimlerine entegre edildi. Mobiliteye izin veriliyor (askeri amaçla araçlara, teknelere vb. monte edilmiş Starlink üniteleri). Denizcilik ve havacılık kullanımları da mevcut (ör; Ukrayna deniz insansız araçları veya devlet uçakları üzerinde Starlink). Unutulmamalıdır ki Ukrayna, barış zamanında Starlink’i resmi olarak lisanslamamış olabilir, ancak savaş zorunluluğu kapsamında kullanım onaylanmıştır.

Starlink Öncesi İnternet: Savaş öncesi Ukrayna’da özellikle şehirlerde (özellikle Kiev’de, birçok fiber sağlayıcı ve ortalama hız 50–100 Mbps) internet iyiydi, fakat kırsal kesimde durum daha zayıftı. Kırsal geniş bantta önemli açıklar vardı; birçok köyde yalnızca 3G mobil veya yavaş DSL vardı. 2021’de sabit ortalama hız yaklaşık 25 Mbps’ti. Yine de savaş öncesinde Ukrayna’da oldukça sağlam bir telekom altyapısı vardı. İnternetin aylık maliyeti Batı standartlarına göre düşüktü – şehirlerde sınırsız geniş bant için 10–15 dolar, ama kırsal insanlar bazen hiç seçenek bulamıyor veya mobil veri kullanıyordu.

Starlink’in Etkisi: Ukrayna’da Starlink’in etkisi derin oldu. İşgal sırasında enerji ve fiber hatları kesildikçe, Starlink kritik altyapıyı çevrimiçi tuttu. Ukrayna ordusunun cephede güvenli iletişim ve insansız hava aracı operasyonlarını sürdürmesini sağladı; bazı analistlere göre bu taktiksel avantaj sağladı. Siviller için, kurtarılan ya da kuşatılmış bölgelerdeki Starlink üniteleri, cep telefonu ağları çalışmazken dış dünya ile iletişim kurmayı sağladı. Örneğin, savaşın ilk günlerinde bombalanan bir şehirde kurulan Starlink çanağı, gönüllülerin tahliyeleri internet üzerinden koordine etmesine izin verdi – başka hiçbir şey çalışmazken.

Performans açısından, Ukrayna’da Starlink tipik olarak (~50–200 Mbps) hızlar sunuyor. Burada hız ana konu değil – güvenilirlik önde geliyor. Yaklaşık 40 ms gecikme, mültecilerin aileleriyle görüntülü görüşme yapmasını sağladı vb. 2022 sonu itibariyle Ukrayna 20.000’den fazla terminal almıştı en.wikipedia.org ve bazı haberlere göre 2023’te bu sayı 30.000’i geçti, hem asker hem siviller tarafından kullanıldı. Ukrayna’nın ağ omurgası, fiberin tahrip edildiği alanlarda kısmen Starlink’e aktarıldı. Maliyet ve destek: Birçok Starlink ünitesi bağışlandı veya dış yardımla karşılandı. Bireysel Ukraynalılar için Starlink, Ukrayna’da indirimli fiyatla sunuldu (bazı kaynaklara göre başlangıçta ayda 60 $, değişebiliyor). Donanım maliyeti de sıklıkla bağışçılar (ör; USAID, AB vb.) tarafından sübvanse edildi veya karşılandı.

Sonuç olarak, Ukrayna Starlink varlığı sıfırken, savaş nedeniyle kişi başına en yoğun Starlink kullanımı olan ülke haline geldi. Bu hizmet, savaş sırasında ortalama internet hızının şaşırtıcı derecede dayanıklı kalmasına katkı sağladı. 2023’te Starlink yeniden inşa sürecinde kritik kaldı: cepheye yakın köyler cep telefonu kuleleri yeniden kurulana dek iletişim için Starlink kullandı. Özetle, Ukrayna’da Starlink’in etkisi abartılamaz – aşırı koşullarda bağlantıyı sürdürdü, teknolojinin direnç ve hem savunma hem sivil sektörler için bir can simidi olarak değerini kanıtladı.

(Not: Ukrayna’nın durumu olağanüstüdür; umarız barışta normal bir ticari operasyona geçecektir. Ukrayna’daki Starlink örneği, dünya genelindeki ordulara güvenli, taşınabilir bağlantı için LEO uydu interneti düşüncesi kazandırmıştır.)

Diğer Avrupa Ülkeleri

2025 itibarıyla Starlink neredeyse tüm Avrupa ülkelerinde kullanılabilir (Türkiye ve Bosna gibi bazı istisnalar haricinde). İşte çeşitli bölgelerdeki etkilerin özeti:

• Nordikler (İsveç, Norveç, Finlandiya, Danimarka): Bu ülkeler 2021’de Starlink aldı en.wikipedia.org en.wikipedia.org. Şehirlerde iyi fiber var, ancak Starlink uzak bölgelerde yardımcı oluyor (ör; Finlandiya’da Laponya, Norveç’in Arktik adaları). Starlink bazı Nordik ülkelerde yüksek hızlar kaydetti – örneğin İsveç’te medyan >100 Mbps. Norveç, 2025’e dek Starlink’i Svalbard ve Jan Mayen adalarına kadar genişletti en.wikipedia.org. Starlink uzak kulübeler, balıkçı köyleri ve denizcilik için (Norveç fiyortları, Baltık Denizi) bağlantıya katkı sağlıyor. Maliyet aylık 85 € civarında. Kuzeyde 4G’nin az olduğu Samiler ve diğer topluluklar için özellikle faydalı oldu. Norveç ve Finlandiya, Starlink’in geniş bant ortalamasıyla başa baş performans gösterdiğini gördü (90–100 Mbps civarı) mobileeurope.co.uk, yani fiberin mümkün olmadığı yerlerde makul bir alternatif.
• Orta/Doğu Avrupa (Çekya, Macaristan, Romanya, Bulgaristan, vb.): Bu ülkelerin çoğu 2022’de Starlink’e kavuştu en.wikipedia.org. Şehirlerde genelde iyi internet var ama kırsalda büyük boşluklar mevcut (özellikle dağ ve köy alanlarında). Starlink, Karpat dağ köylerinde (Romanya, Slovakya) ve izole çiftliklerde hızlı internet getirdi. Özellikle bazı ülkelerde Starlink sabit geniş bant hızlarını bile geçti: örneğin Hırvatistan’da Starlink medyanı ~94 Mbps, sabit 45 Mbps mobileeurope.co.uk, Yunanistan 109 Mbps, sabit 44 Mbps mobileeurope.co.uk. Bu farklar, Starlink’in yerel ISS’leri dramatik şekilde aştığını gösteriyor – hızlar ikiye, üçe katlanıyor. Bu durum, yerel sağlayıcıları daha fazla yatırım yapmaya itti. Polonya gibi yerlerde ise sabit > Starlink. Ama Doğu Avrupa genelinde Starlink, altyapının zayıf olduğu yerlerde sıkça galip geliyor. Bu ülkelerde maliyetler düşürüldü – SpaceX, birçok Doğu AB pazarında yayılımı artırmak için yaklaşık 50 € ve altı fiyatlarla sunmaya başladı techlabari.com. Bu, birçok aile için erişimi mümkün kıldı. Etki; kırsal okullar ve işyerlerinde daha iyi bağlantı, bazı hükümetlerin ise (Ukrayna savaşı korkusuyla) Starlink’i yedekleme ve dayanıklılık planlarına dahil etmesi oldu.
• Baltıklar (Litvanya, Letonya, Estonya): Starlink 2021 sonundan beri aktif en.wikipedia.org en.wikipedia.org. Bu ülkeler küçük ve orta düzeyde ağlara sahipti, ama kırsal alanlar (Letonya çiftlikleri veya Estonya adaları gibi) yararlandı. Starlink hızları burada yüksekti (>100 Mbps) ve sabit geniş bantla eşit ya da daha yüksek oldu (çünkü Baltık sabit ağlarda hâlâ çok ADSL hattı var). Ayrıca Baltık ülkeleri, savunmada stratejik yedek olarak Starlink’i entegre etti (Rusya’ya yakınlık nedeniyle).
• Balkanlar (Hırvatistan, Slovenya, Bulgaristan, vb.): Starlink 2021–22’den beri en.wikipedia.org en.wikipedia.org. Birçok dağlık veya uzak Balkan bölgesinde iyi internet yoktu; Starlink şimdi buralarda onlarca Mbps hız sunuyor. Örneğin Bulgaristan veya Kuzey Makedonya’daki dağ köyleri artık hiç hizmet olmayan yere >50 Mbps alabiliyor. Hırvatistan ve Yunanistan’da Starlink’in yerel sabit hızları katladığı görüldü mobileeurope.co.uk, bu Starlink’in kırsaldaki zayıf kapsama sorununu giderdiğini gösteriyor. Maliyetler yaklaşık 60–80 €, bazı yerel ayarlamalar mevcut. Bu, turizmi artırdı (ör. uzak Yunan adaları Starlink ile dijital göçebe çekiyor) ve diaspora topluluklarının memleketle bağlantısını güçlendirdi.

Genel olarak, Avrupa genelinde Starlink’in ana etkisi, fiber yayılımı devam ederken hiçbir yerin çevrimdışı kalmamasını sağlamak oldu. Ayrıca rekabet baskısı yarattı – telekom devleri, hizmet sunmadıkları alanlarda Starlink’in devreye girdiğini bildikleri için, kırsal geniş bant projeleri hızlandı denebilir. Avrupa’da maliyet hassasiyeti, Starlink’i esas olarak gerçekten ihtiyacı olanlara (fiberin bulunduğu yerde fiber daha ucuz kaldığı için) sınırlandırabilir, ama o kırsal sakinler için, çevirmeli bağlantıdan bir anda akıcı yayın ve görüntülü görüşmeye geçmek kapasitede bir devrim oldu.

---

Asya-Pasifik

Japonya 🇯🇵

Starlink Hizmetleri: Japonya, Ekim 2022’de Starlink’in ilk Asya durağı oldu en.wikipedia.org. Starlink Bireysel hizmeti ülke genelinde mevcut ve İş (öncelikli) planlar kurumsal müşterilere sunuluyor. Önemli Kısıtlama: Japon düzenleyiciler, Starlink’in  karada hareket halinde kullanımını yasaklıyor (muhtemelen radyo frekansı yasaları nedeniyle) starlink.com. Bu, Starlink Roam’ın Japonya’da farklı yerlerde kullanılabileceği, ancak çalışırken antenin sabit olması gerektiği anlamına geliyor – örneğin, Japonya’da hareket halindeki bir araçta aktif Starlink kullanılamaz. Denizcilik Starlink, Japon kıyı sularında (bazı düzenleyici düzenlemelerle; Japonya başta temkinli olsa da artık gemilerde izin verdi) kullanılabiliyor. Havacılık hizmeti – Starlink Aviation – henüz Japon havayolları tarafından yaygın olarak benimsenmedi ama düzenleyici çerçeve hazırlanıyor; özel uçaklarda kullanılabilir. Hareketlilik kısıtı dışında, Japonya Starlink’i tamamen destekliyor ve Okinawa ve Hokkaido’nun uzak köşeleri gibi ücra adalarda bile mevcut.

Starlink Öncesi İnternet: Japonya, kentsel alanlarda dünyanın en hızlı ve yaygın internet ağlarından birine sahipti. Büyük şehirlerde evlere kadar gigabit fiber altyapısı bulunuyor ve sabit genişbant ortalama hızları son derece yüksek (medyan ~150 Mbps tomsguide.com). Mobil 5G de yaygın. Ancak Japonya’nın dağlık arazisi nedeniyle bazı izole köyler veya dağlık bölgeler (ve bazı küçük adalar) sınırlı bağlantıya sahipti. Starlink öncesi bu uzak noktalar genellikle eski ADSL hatlarına ya da yerel kablosuz ISS’lere güveniyordu, bazen 1–10 Mbps hız alınıyordu. Kırsal Hokkaido, Japon Alpleri bölgesinin bazı kısımları ve dış adalar düzensiz hizmet alıyordu. Yine de, birçok ülkeye kıyasla Japonya’nın bağlantısı genel olarak iyiydi; “son kilometre” sorunları daha küçük ölçekliydi. Şehirlerde internet nispeten uygun fiyatlıydı (gigabit fiber için ¥5000 ya da ~45$), fakat kırsal alanlarda bazen çok yüksek uydu ücretleri ödeniyordu (çok az kişi ödüyordu) veya fiber hattı yoksa yüksek hızlı hizmetten hiç yararlanılamıyordu.

Starlink’in Etkisi: Japonya’daki mevcut durum göz önüne alındığında, Starlink’in etkisi daha niş fakat o kullanıcılar için anlamlı. Fiber ya da iyi bir mobil hizmetin ulaşamadığı yerlerde yaşayan nüfusun birkaçı için yeni bir yüksek hızlı seçenek sunuyor. Örneğin, dağ kulübelerinde kalan dağcılar ya da yanardağ gözlemevlerinde çalışan araştırmacılar, önceden neredeyse hiç sinyal bulamazken artık Starlink ile iletişim kurabiliyorlar. Uzaktaki bazı balıkçı toplulukları veya adalar (Okinawa’da az nüfuslu olanlar gibi), şimdi pahalı mikrodalga bağlantılara alternatif edindi. Japonya’da Starlink hızları tipik olarak ~100 Mbps (kullanıcılar 50–150 Mbps arası bildirimde bulunuyor), ulusal sabit ortalamadan daha yavaş ama zaten Starlink, bu ortalamanın geçerli olmadığı yerlere odaklanıyor. Kullanıcı senaryosu: Japon kırsalında bir kulübede yaşayan bir yabancı 4 Mbps DSL ile zorlanıyordu, şimdi Starlink ile ~100 Mbps alıp uzaktan çalışabiliyor. Bu kişi için hayat değişiyor, ulusal istatistikler değişmese de.

Japon teknoloji meraklıları ve işletmeler de yedek olarak Starlink’i benimsedi. Örneğin, Hokkaido’nun kırsalındaki bazı market zincirleri, ödeme sistemlerinin hiç kesilmemesi için yedek internet olarak Starlink kurdu. Kısıtlamalar: Hareket halindeyken kullanma yasağı, Japonya’da karavan ya da otobüs sahiplerinin Starlink’i sürüş sırasında kullanamaması anlamına geliyor ama kamp alanında park ettiklerinde kurulabiliyor. Bu, bir kullanım senaryosunu azaltıyor (örneğin tur otobüslerinde hareket halindeyken canlı yayın), fakat sabit kullanımda sorun yok. Maliyet: Japonya’da Starlink’in aylık fiyatı yaklaşık ¥12,300 (~85$) ve ekipman ¥73,000 ($500). Bu, ana akım fiberden daha pahalı, dolayısıyla şehirdeki kullanıcıları cezbetmiyor. Kırsal ve özel pazarlara hitap ediyor, bu da doğru görünüyor. Kabul: Japonya hükümeti Starlink’i Evrensel Hizmet Fonu çabalarını tamamlayıcı olarak görüyor. Starlink’in afet kurtarmada kullanılmasına ilgi var – Japonya’da, kabloları koparabilen depremler ve tsunamiler sıklıkla yaşanıyor; hızlıca kurulabilir bir uydu yedeğine sahip olmak, afet hazırlığı kültürleriyle örtüşüyor. Sonuç olarak, Starlink Japon internetini genelde devrimsel biçimde değiştirmedi (zaten Japonya hızlıydı), ancak uzak bölgelerdeki boşlukları doldurdu ve ülkenin iletişimine dayanıklı bir katman ekledi ve bu bazı bağlamlarda çok değerli.

Filipinler 🇵🇭

Starlink Hizmetleri: Filipinler Starlink’i 2023 ortasında, Güneydoğu Asya’da ilk olarak karşıladı en.wikipedia.org. Bireysel Starlink (Starlink Roam veya “Residential Lite” adlı özel bir alt seviye plan dahil) tüm takımadalarda mevcut ve İş hizmeti (öncelikli veri) şirketlere sunuluyor. Filipinler hükümeti, binlerce adanın bağlantısı için çözüm olarak Starlink’in girişini aktif olarak destekledi. Starlink Roam (Karavan) ülke genelinde taşınabilir internet için kullanılabiliyor, bu değerli çünkü çok sayıda uzak yer var; karada hareket halindeyken kullanıma izin veriliyor. Denizcilik Starlink, Filipinler için büyük bir kazanç – gemiler ve tekneler için mevcut, bir takımada ülkesi için kritik (feribot operatörleri, balıkçılar, yatlar artık denizde iletişim için Starlink kullanıyor). Havacılık hizmeti Filipinler havayollarının uçaklarına takılabiliyor, ancak kullanım hala erken aşamada.

Starlink Öncesi İnternet: Filipinler uzun süredir yavaş ve dengesiz internetle mücadele ediyordu. Manila ve Cebu gibi şehir merkezlerinde fiber ve LTE hızları artırdı (2023 başında Manila’da sabit genişbant medyanı ~50–60 Mbps’ydi). Ama kırsal eyaletlerde ve küçük adalarda bağlantı çoğunlukla yavaş ya da hiç yoktu. Birçok alan 3G veya 4G kablosuza dayanıyordu; büyük kasabalar dışında DSL ya da kablo altyapısı nadirdi. Bazı uzak adalarda yalnızca çok pahalı uydu bağlantısı vardı ya da hiç yoktu.  Filipinler’de sabit genişbant ortalama hızı 2022 civarında ~30 Mbps idi (şehirler dışı daha da düşük) cebudailynews.inquirer.net. İnternet maliyeti nispeten yüksekti: 5–10 Mbps DSL için insanlar ayda 2.000 ₱ (~40$) ödeyebiliyordu, ya da kotalı mobil veriye başvuruluyordu. Metro Manila ile kırsal adalar arasındaki dijital uçurum büyüktü.

Starlink’in Etkisi: Starlink’in giriş yapması, Filipinler’de bağlantı açığını kapatmaya başladı, ancak bazı notlarla. İlk başta, 2023’ün ikinci çeyreğinde Starlink çok iyi performans gösterdi – medyan indirme hızı ~110,8 Mbps ile, o dönemde Filipinler’de tüm sabit genişbant sağlayıcılarının ortalamasından daha hızlıydı abs-cbn.com. Bu erken veriler (Ookla 2023 Q1) Starlink’in hızda lider olduğunu gösterdi. Fakat, daha fazla Filipinli abone oldukça, 2024 ortasında Starlink’in ortalama hızı ~48 Mbps’ye düştü cebudailynews.inquirer.net, sabit internet ise (fiber genişledi) ~94 Mbps’ye yükseldi. Böylece, Starlink, ortalamadan hızlı iken kullanımı artınca geride kaldı cebudailynews.inquirer.net. Bu, Starlink kapasitesi büyüdükçe Filipinler bölgesinde bazı tıkanıklıklar olduğuna işaret ediyor. Yine de, 48 Mbps, hali hazırda 5 Mbps ya da hiç hizmet olmayan uzak kullanıcılar için büyük bir gelişme.

Şu da önemli: Starlink, fiber ya da baz istasyonlarının kolayca erişemediği yerlere bağlantı sağlıyor; örneğin, Palawan’daki küçük adalar ya da Mindanao dağlarının uzak köyleri. Bu topluluklarda çevrimiçi eğitim ve e-ticaret mümkün oluyor. Filipinler’in tele-sağlık projeleri, ada kliniklerini Manila’daki doktorlara bağlamak için Starlink kullanıyor. Ayrıca, afet müdahalesi çok önemli bir kullanım alanı – Filipinler sık sık tayfunlara uğruyor; Starlink kitleri, güç ve telekom hatlarının kesildiği tayfundan etkilenen bölgelere iletişimi yeniden kurmak için jeneratör ile çalıştırılıp hızlıca devreye alındı, hasarlı kara hatlarını atladı.

Maliyet ve benimseme: Filipinler hükümeti, Starlink’in uygun maliyetli hizmet sunmasını şart koştu. Starlink’in Filipinler’deki aylık ücreti ₱2.700–₂.900 (yaklaşık 50$) civarında – bu birçok ülkeye göre daha ucuz; yerel alım gücü dikkate alındı. Ayrıca, biraz düşük hızlarla “Starlink Roam (Filipinler)” adlı daha uygun fiyatlı bir plan da sunuldu; aylık yaklaşık ₱1.650 (30$) techlabari.com. Donanım yaklaşık 599$ civarında, ancak kamu tesisleri için sübvansiyon tartışmaları var. Kabul: Erken benimseyenler olan küçük işletmeler ve uzak okullardan olumlu geri dönüşler geldi – daha önce imkânsız olan işler (stabil Zoom görüşmeleri ya da buluta yükleme gibi) artık sıradan. Ancak daha gelişmiş bölgelerde, kullanıcı sayısı arttıkça performansın tutarsızlaştığını görenler oldu (yoğun saatlerde hız düştü), bazısı fiber gelince ona geçti. Genel kanı, Starlink’in  bağlantısızlar için bir kurtuluş ve hali hazırda interneti olanlar için iyi bir yedek olduğu. Filipinler hükümeti, 2028’e kadar yüzbinlerce Starlink abonesi bekliyor cebudailynews.inquirer.net, ve bunun telekom ortamında büyük rol oynamasını öngörüyor. Sonuç olarak Starlink, Filipinler’in kırsal ve ada bölgelerinde internet erişimini önemli ölçüde iyileştirdi, hızları sıfıra yakın seviyelerden genişbanda çıkardı, ancak artan kullanıcı yoğunluğunda performansı sürdürebilmek izlenmesi gereken bir zorluk olacak.

Malezya 🇲🇾

Starlink Hizmetleri: Malezya, Temmuz 2023’te Starlink’e onay verdi reuters.com. Başlangıçta uzak okullar ve üniversiteler için izin verilen Starlink, kısa sürede genel kullanıcılara da sunuldu. Şu anda Starlink Bireysel (ve Roam) hizmeti mevcut, hatta Malezya hükümeti bizzat kırsal bağlantı için Starlink terminalleri satın aldı. İş hizmeti de Malezya şirketlerine sunulmakta. Ancak, Japonya gibi Malezya’da şu anda kara taşıtlarında hareket halinde kullanım yasak (Starlink taşınabilir kullanılabilir ama araç hareket halindeyken kullanılamaz) starlink.com. Denizcilik Starlink, Malezya kara sularında kullanılabilir ve Havacılık hizmeti de mümkündür (ör. gelecekte Malezya Havayolları uçaklarını donatmayı seçerse). Hızlı lisans onayı üst düzeyden geldi – Başbakan bizzat Elon Musk ile görüşerek %100 kapsama hedefi için Starlink’in gelmesini sağladı reuters.com.

Starlink Öncesi İnternet: Malezya’nın nüfuslu bölgelerinde (Klang Valley, Penang, Johor, vb.) iyi derecede genişbant (fiber ve yaygın 4G, ortalama hız 30–50 Mbps) vardı. Ancak Malezya’nın nüfuslu bölgelerinin yaklaşık %3’ünde ciddi internet erişimi sorunları reuters.com mevcuttu; bunun nedeni coğrafya (dağ köyleri, Sabah/Sarawak Borneo’nun kırsal iç bölgeleri, uzak Orang Asli yerleşimleri) idi. Bu alanlarda ya çok yavaş bağlantı vardı ya da hiç yoktu. Şehirlerde sabit hat genişbant için ortalama maliyet aylık yaklaşık 100 MYR (22 $) idi, ancak kırsal alanlarda yalnızca uydu seçeneği varsa maliyetler yüksekti ve bu yüzden kullanım neredeyse sıfırdı. Hükümet, özellikle Doğu Malezya’da (Borneo eyaletleri) bağlantı açıklarını tespit etti; burada uzun evler ve kırsal okullar ya sadece 2G sinyal alabiliyor ya da uydu telefonu gerekliydi.

Starlink’in Etkisi: Starlink, Malezya’nın uzak bölgelerindeki kritik bağlantı açıklarını doldurmaya başladı. Artık Sarawak’taki uzak okullar, daha önce çevirmeli bağlantı hızını bile aşamayan okullar, yüksek hızlı internete bağlanabiliyor. Hükümet, eğitimsel ve toplumsal kullanımı önceliklendirdi: ilk Starlink üniteleri üniversitelere, ardından uzak okullara kuruldu. Bir Sabah köyündeki öğrenciler, hiç internetleri yokken Starlink sayesinde bir gecede eğitim videoları izlemeye başladılar. Kırsal ama o kadar da uzak olmayan bölgelerdeki sıradan kullanıcılar için, Starlink fiberin JENDELA ulusal genişbant planı kapsamında gelmesini beklerken bir alternatif sunuyor. Bildirilen hızlar yaklaşık 100 Mbps civarında ve genellikle o bölgelerdeki mevcut seçeneklerden daha hızlı  (4G’de yoğunluktan dolayı birkaç Mbps alınabiliyor).

Etkinin bir ölçütü: Malezya telekom bakanı Starlink’i, nüfuslu bölgelerde %100 internet kapsama hedefi için anahtar olarak gösterdi, çünkü o son %3’lük alan kuleler/kablolar ile karşılanamıyor reuters.com. Yani, Starlink doğrudan hükümet politikasına katkıda bulunuyor. Maliyet ve erişim: Malezya hükümeti, kamu kurumlarının maliyet engeliyle karşılaşmaması için, bazı yerlere hükümet harcamasıyla Starlink kurdu. Bireysel kullanıcılar için Starlink Malezya’da aylık yaklaşık 220 MYR (~50 $) ve cihaz 2300 MYR (500 $). Bu, ortalama bir Malezya hanesi için yüksek olduğundan, ilk aşamada özel kullanım işletmelere, uzaktan çalışanlara ve köylerin ortaklaşa kaynak toplamasına yönelik olabilir. Bazı kırsal kooperatiflerin Starlink bağlantısını evler arasında Wi-Fi ile paylaştığı bildiriliyor. Hareket halindeyken kullanım yasağı kuralı örneğin, Malezya’da hareket halindeki bir araç ya da teknede Starlink kullanamayacağınız anlamına geliyor, ancak bu küçük bir rahatsızlık – sabit kullanım çoğu ihtiyacı karşılıyor (demirlemiş teknede ya da park halindeki araçta kullanılabilir). Genel olarak, Starlink Malezya’da bağlantı olanaklarını iyileştirerek kırsal dağlık bölgeler ve tropik ormanlarda internet hızını ve erişimini artırıyor. Fiber ya da baz istasyonu kurmanın güç olduğu alanlarda parlayan bir kamu-özel sektör işbirliği örneği: hükümet lisans veriyor ve hatta bazı üniteleri finanse ediyor, SpaceX ise hizmeti sunarak Malezya’nın kalan en ücra cebini de sonunda makul hızda internete kavuşturuyor.

Endonezya 🇮🇩

Starlink Hizmetleri: 17.000 adadan oluşan bir takımada olan Endonezya’da Starlink hizmeti 2024’te başladı en.wikipedia.org. Başlangıçta Starlink, resmi tüketici lansmanı olmadan da Endonezyalı şirketlerin uzak bölgelere bağlantı sağlaması için yerel ortaklar üzerinden dolaylı olarak (işletme/VSAT) sunuldu. 2024 Mayıs’ında, Starlink Bireysel hizmeti Endonezya’da halka açıldı en.wikipedia.org. Starlink İşletme hizmeti de sunulmakta, özellikle uzak bölgelere odaklanan şirketler (madenler, plantasyonlar, adalar) için. Endonezya hükümeti yerel sağlayıcıları korumak için temkinliydi, ancak sonunda Starlink’i dijital kapsayıcılık (Palapa Ring projesi) çabalarının bir parçası olarak benimsedi. Resmi olarak hareketlilik yasağı yok; ancak yönetmelikler yerel bir ortakla çalışılmasını zorunlu kılıyor (Starlink şu anda Telkom Endonezya iştirakleriyle çalışıyor). Denizcilik Starlink, Endonezya’da adalar arası gemileri ve uzak kıyı köylerini bağlamak için son derece faydalı; Havacılık ise uçak içi Wi-Fi için Endonezya hava yollarına katkı sağlayabilir, ama henüz bir anlaşma açıklanmadı.

Starlink Öncesi İnternet: Endonezya’da bağlantı birkaç büyük şehirde (Cakarta, Surabaya’da iyi seviyede fiber ve 4G – hızlar bazı ülkeler kadar hızlı değil, medyan hız 20–30 Mbps) çok iyiyken, birçok kırsal ve uzak adada çok zayıf veya hiç yoktu. Takımadadaki binlerce köyün hiç genişbantı yoktu; bazıları en iyi ihtimalle zayıf 3G’ye sahipti. Doğu Endonezya (Papua, Maluku, Nusa Tenggara) özellikle geride kalmış durumdaydı. Hükümet, birçok adayı bağlayan Palapa Ring fiber omurgasını kurdu, fakat köylere “son kilometre” bağlantısı hâlâ eksik. Bazı köyler/okullar için eski jeosenkron uydularla uydu interneti kullanılıyordu, ama pahalılıktan ve sınırlı kapasiteden dolayı (<5 Mbps ortak paylaşımlı) yetersizdi. Uzak Endonezya’da internet maliyetleri yüksekti – yerel halk, internet kafelerinden VSAT üzerinden bağlantı almak için yüklü paralar ödeyebiliyordu. Orta nüfuslu eyaletlerde bile ev interneti 1–2 Mbps’lik bir DSL olabilir veya insanlar tek tük cep telefonuyla bağlantıya mahkumdu.

Starlink’in Etkisi: Starlink, Endonezya’da muazzam bir etki potansiyeline sahip ve ilk işaretler umut verici. Örneğin Papua bölgesinde, topluluk merkezlerine yerleştirilen Starlink üniteleriyle köylüler ilk kez yüksek hızlı internetle tanıştı – akrabalara görüntülü arama, çevrim içi eğitim imkanı vb. Endonezya İletişim Bakanlığı bile bazı uzak ofislerini bağlamak için Starlink kullandı. Daha önce neredeyse hiç bağlantısı olmayan bir köyde 50–100 Mbps arası hızlar hayat değiştirici. Uzak bölgelerdeki Endonezyalı işletmeler (Kalimantan’daki madenler, balıkçı filoları) artık güvenilir iletişim için Starlink kullanıyor; bu durum güvenliği ve verimliliği artırıyor.

Belirgin bir kullanım alanı: 2023 ASEAN Zirvesi sırasında Labuan Bajo’da (uzak bir kasaba) Starlink, etkinliğin bağlantısını güçlendirmek ve katılımcılara istikrarlı internet sunmak için kullanıldı – bu, Starlink’in uzak turistik destinasyonlara bile nasıl hizmet edebileceğine dikkati çekti. Düzenleme: Endonezya internet trafiğinde yerel geçitler zorunlu kıldığı için, Starlink’in yasal olarak çalışabilmesi için devlete ait Telkom ile ortaklık kurması gerekti. Bu, biraz gecikme (trafiğin yerel yer istasyonlarından geçmesi) ekleyebilir ama yine de sıfırdan çok daha iyi. Maliyet: Ortaklık sayesinde Endonezya’da Starlink, işletmelere 100 Mbps için aylık 100$ civarında sunuluyor (toplu fiyatlar da olabilir). Bireysel kullanıcılar için izin verilirse, benzer bir fiyat aralığında olmalı; Endonezya’da yoksul topluluklara ulaşmak için özel bir plan ya da sübvansiyon gündeme gelebilir. Hükümet, on binlerce köye uydu interneti sübvanse etmeyi düşünüyor – yüksek kapasitesi nedeniyle Starlink burada baş aday. Endonezya’nın büyüklüğü göz önüne alındığında, yalnızca Starlink herkese hizmet edemez fakat fiber ya da mobilin yıllarca ulaşamayacağı yerler için kritik rol oynayabilir.

Özetle, Starlink Endonezya’nın en erişilmez topluluklarını– dağlık yüksek ovalardan uzak adalara kadar – bağlayıp, hızları neredeyse sıfırdan genişbant seviyesine çıkarıyor. Starlink, ülkenin fiber omurgasını köylere son bağlantıyla tamamlıyor. Zamanla daha fazla uydu fırlatılınca, Starlink Endonezya’nın daha da fazlasını kapsayabilir. Başlıca etki, eğitimde ilerleme (öğrencilerin çevrim içi kaynaklara erişimi), sağlıkta iyileşme (köylerde tele-tıp), ekonomik fırsatlar (zanaatkarlar ya da çiftçiler için doğrudan pazara erişim) ve uzak nüfusun dijital dünyaya entegre edilmesi gibi alanlarda ortaya çıkıyor.

Hindistan (Beklemede) 🇮🇳

(Henüz mevcut değil) – Starlink henüz mevcut olmadığı halde Hindistan’ı anmak önemli, çünkü dev bir potansiyel pazar. Starlink Hindistan’da yaklaşık 5.000 ön sipariş aldı ve hatta 2021’de ön satışlara başladı, ancak Hindistan hükümeti SpaceX’e işletme lisansı vermedi. Spektrum konuları, yerli uyduları teşvik etme isteği ve bürokrasi bu gecikmeye neden oldu. Şu anda Hintliler Starlink’i yasal olarak kullanamıyor (Starlink’in internet sitesinde Hindistan “Düzenleyici Onay Bekliyor” olarak listeleniyor statista.com). Fakat izin verilirse, Starlink Hindistan’da geniş bant eksikliği yaşayan milyonlarca kırsal bölge sakinine büyük faydalar sağlayabilir. O zamana kadar, Hindistan karasal genişleme ve birkaç yerli uydu hizmetine bel bağlamış durumda. (Beklemede olanlar üzerinde durulmaması istendiğinden burada bırakıyoruz.)

Diğer Asya-Pasifik Ülkeleri

• Bangladeş: Starlink, Mayıs 2025’te Bangladeş’te kullanıma sunuldu en.wikipedia.org ve bu da onu en yeni eklemelerden biri haline getirdi. Bangladeş’in çok yoğun nüfuslu kırsal bölgeleri var ve bu alanlar orta düzeyde mobil bağlantıya sahip, ancak Starlink dayanıklılığı artırabilir (örneğin, siklonlar sırasında ağlar çöktüğünde bir yardım merkezindeki Starlink ile iletişim devam edebilir). Etkisini değerlendirmek için erken, ama özellikle chars (nehir adaları) ve uzak kıyı topluluklarını ~50–100 Mbps hizmet ile bağlaması bekleniyor; daha önce sadece 2G/3G bulunuyordu.
• Butan: Küçük Himalaya ülkesi Butan, Şubat 2025’te Starlink’e kavuştu en.wikipedia.org. Dağlık arazi ana kasabaların ötesinde fiber dağıtımını zorlaştırıyor. Starlink, dağ köyleri ve okulları bağlayarak hızlarını büyük ölçüde artıracak (önceden mikrodalga ile birkaç Mbps, şimdi Starlink ile onlarca Mbps). Bu, Butan’ın coğrafya ile denge kurarken modernleşme hedefine de uyuyor.
• Nepal (beklemede): Henüz resmi olarak başlatılmadı, fakat benzer arazi zorlukları göz önüne alınarak yakında bekleniyor.
• Pakistan, Sri Lanka: Henüz aktif değil, lisanslar bekleniyor. İzin verildiğinde, kırsal bağlantıda benzer şekilde yardımcı olacak.
• Orta Doğu: Daha önce bahsedilen Körfez ülkeleri dışında (Umman, Bahreyn, Katar, Ürdün, Yemen hepsi 2024-25’e kadar aktif thenationalnews.com), beklemede olanlar arasında Suudi Arabistan ve BAE (her ikisi de 2025’te beklemede olarak işaretli thenationalnews.com, Suudi Arabistan ise havacılık/denizcilik için kısmi kullanımını araştırıyor). Tam olarak başlatıldığında, Starlink bu zengin ülkelerde daha çok tamamlayıcı bir hizmet olacak (şehirlerde fiber ağları iyi), çöl, petrol sahası veya denizcilik bağlantısı için daha faydalı olacak.
• Orta Asya: Kazakistan, Kırgızistan, vb. 2025 ortasına kadar Starlink ile halka açık olarak henüz aktif değil. Bu ülkeler oldukça geniş ve yer yer seyrek nüfuslu olduğundan, Starlink onaylandığında dönüştürücü olabilir.
• Pasifik Ada Devletleri: Birçok küçük Pasifik ülkesi, 2024 yılına kadar Starlink’i benimsedi ve bunu tek bir denizaltı kablosuna olan bağımlılığı aşmanın bir yolu olarak görüyor. Örneğin:
  • Fiji (Mayıs 2024) en.wikipedia.org, Tonga (Ağustos 2024) en.wikipedia.org, Samoa (Ekim 2024) en.wikipedia.org, Vanuatu (Ekim 2024) en.wikipedia.org, Solomon Adaları (Eylül 2024) en.wikipedia.org, Mikronezya (Nisan 2024) en.wikipedia.org, Kiribati (Mart 2025) en.wikipedia.org, Tuvalu (Ocak 2025) en.wikipedia.org, Nauru (Aralık 2024) en.wikipedia.org, Cook Adaları (Eylül 2024) en.wikipedia.org vb. Bu ülkelerde, çok az nüfus büyük okyanus alanlarına yayılmış durumda. Geleneksel internet, uydu veya tek bir denizaltı kablosuyla sağlanıyordu; kesintiler sıktı (Tonga’daki tek denizaltı kablosu 2019’da koptu ve ülkede internet tamamen kesildi). Starlink, onların bağlantısı için ikinci bir yol sunuyor ve çoğu zaman daha yüksek hızda. Örneğin, Tonga’da Starlink Aralık 2024’te onay aldı ve tüm takımadalarda internet erişimini devrim niteliğinde değiştirmesi bekleniyor; en uzak adalara bile yüksek hızlı, düşük gecikmeli bağlantı sağlıyor apibc.org.au apibc.org.au. Starlink, Tonga’nın ekonomisini (işletmeler, turizm) ve doğal afetlere karşı dayanıklılığını kablolara olan hassas bağımlılığı aşarak güçlendirecek apibc.org.au apibc.org.au. Benzer hikâyeler diğer Pasifik devletleri için de geçerli: Starlink, önceden şanslılarsa 5-10 Mbps alabilen yerlere 50–150 Mbps sağlayabilir. Bu durum eğitim açısından büyük bir değişim: uzak atollerdeki öğrenciler çevrimiçi derslere katılabiliyor, klinikler sağlık alanında yurtdışındaki uzmanlarla görüşebiliyor.
  Maliyet bir endişe kaynağı, fakat Starlink “Starlink Mini” planı ile Pasifik gibi bölgeleri hedefleyerek fiyatları düşürdü. Bu plan, birçok Pasifik ve Afrika ülkesinde mevcut olup daha düşük maliyetli daha küçük bir paket sunuyor starlink.com starlink.com – örneğin, bazı Pasifik ülkelerinde Starlink Mini cihazı ve hizmeti, standart fiyatın çok altında sunuluyor. Bir kaynak, Starlink Mini’nin Pasifik ülkelerinde yaklaşık %50 daha düşük fiyata 50–150 Mbps sunduğunu belirtiyor hackernoon.com hackernoon.com. Bu sayede bütçelerin kısıtlı olduğu yerlerde kabullenme sağlandı. Sonuç: Pasifik Adalıları, yavaş ve güvenilmez eski 3G/4G teknolojilerini bırakıp Starlink kullanıyor hackernoon.com ve artık ekonomik kalkınma ve dünya ile iletişim için bağlantıya sahipler.

Asya-Pasifik özeti olarak, Starlink uzak, hizmet alamayan ve coğrafi olarak zorlu bölgelerde internet erişimini dramatik şekilde iyileştirdi – en yüksek Himalayalardan en küçük okyanus adalarına kadar… Genellikle, önceden mevcut olanın kat kat fazlası hızlar sağlıyor ve yaşamları ile fırsatları iyileştiriyor. Başlıca zorluklar düzenleyici onaylar ve erişilebilirlik olsa da inovatif planlar (örn. Starlink Mini) ve ortaklıklarla bunların üstesinden geliniyor. Genel etki, daha bağlı bir Asya-Pasifik ve Starlink ile evrensel internet erişimine doğru hızlanan bir ilerleme.

---

Afrika

Nijerya 🇳🇬

Starlink Hizmetleri: Nijerya, ilk Afrikalı ülke olarak Starlink hizmetini Ocak 2023’te alarak manşetlere çıktı en.wikipedia.org. Starlink, Nijerya genelinde Konut hizmeti sunuyor ve kabul oranı yüksek oldu. İşletme (öncelikli) planları da mevcut (bazı bankalar ve şirketler güvenilir bağlantı için kullanıyor). Starlink Roam da izinli (Nijeryalı kullanıcılar cihazı Nijerya içinde taşınabilir olarak kullanabiliyor, fakat elektrik sorunları nedeniyle genellikle sabit evde kullanılıyor). Denizcilik Starlink, Nijerya’nın açık deniz petrol & gaz sektöründe ve kıyı kapsamasında faydalı (ör. Gine Körfezi’ndeki gemiler Nijerya sularına yaklaştığında bağlanabiliyor). Havacılık hizmeti ileride Nijeryalı hava yollarına da hizmet verebilir. Nijerya’nın iletişim düzenleyicisi (NCC), Starlink’i hızla lisansladı; hükümet genişbant yayılımını artırmaya istekli.

Starlink Öncesi İnternet: Afrika’nın en kalabalık ülkesi Nijerya, uçlarda bir internet manzarasına sahipti. Lagos, Abuja gibi şehir merkezlerinde bazı fiber altyapı ile 4G ağları var, ama çoğu Nijeryalı mobil genişbanta güveniyor. Mobilde ortalama indirme hızı 20 Mbps civarındaydı, sabit genişbant ise sınırlıydı (median ~10–20 Mbps, eğer erişilebiliyorsa). Kırsal ve yarı-şehirleşmiş bölgelerin çoğunda hizmet çok zayıf ya da yoktu – nüfusun sadece yaklaşık yarısı internete erişebiliyordu ve genellikle yavaş. Uydu internet vardı ama nadirdi ve pahalıydı (kurumsal için VSAT). Mevcutsa, sınırsız iyi internetin ortalama aylık maliyeti 30–60 $ dolayındaydı; bu, gelir düzeyi göz önüne alındığında yüksek. Pek çok kişi, yoğun kullanım kısıtlamalarına neden olan mobil ödemeli veri kullanıyordu.

Starlink’in Etkisi: Starlink, Nijerya’nın interneti için dönüştürücü oldu. Hiç yüksek hızlı bağlantısı olmayan bölgelere bu hızı getirdi. Nijerya’da Starlink ortalama hızları 50 Mbps civarındadır (medyan) nairametrics.com – bazı bölgeler kadar yüksek değil, fakat oradaki tipik hızların çok üstünde. Ookla raporu, Nijerya’da Starlink’in ortalama hızının ~49.6 Mbps olduğunu vurguladı; bu rakam Botswana (106 Mbps) gibi bazı diğer Afrika ülkelerinin gerisindeydi nairametrics.com. Bunun nedeni muhtemelen yoğun kullanım – Nijerya’da büyük bir benimseme artışı yaşandı. Gerçekten de, iki yıl içinde Starlink’in Nijerya’da tahmini olarak 65.000’den fazla kullanıcısı vardı ve abone sayısına göre ülkedeki ikinci en büyük ISP oldu techlabari.com. Bu hızlı büyüme yerel ISP’leri uyum sağlamaya veya müşteri kaybetme riskiyle karşı karşıya bırakmaya zorladı restofworld.org. Birçok işletme ve teknolojiye meraklı birey, güvenilirliği ve hızı nedeniyle Starlink’e yöneldi, bu da Spectranet veya Smile gibi sağlayıcılar üzerinde rekabet baskısı yarattı.

Erişilebilirlik ve gerçek dünya etkileri: Kırsal girişimciler artık köylerden çevrimiçi işlerini yürütebiliyor; Nijerya’nın kuzeyindeki okullar Starlink ile eğitim içeriklerini akışla izleyebiliyor; ve fiber kesintileri ya da elektrik sorunları sırasında Starlink bağlantıyı sürdürüyor. Özellikle 2023 ve 2024’te Nijerya bazı bölgelerde mobil şebeke kesintileri yaşadı – Starlink daha dayanıklı, bağımsız bir bağlantı yolu sundu. Video arama ya da akış hizmeti hiç olmayan topluluklar artık kültürel ve bilgiye dayalı boşluğu aşabiliyor.

Maliyet: Starlink, Nijerya’da şaşırtıcı derecede uygun bir fiyatla (küresel fiyatlara kıyasla) sunuldu. Başlangıçta, aylık servis NGN 19.260 (yaklaşık 43$) idi ve ekipman NGN 274.098 ($600) idi. 2023 sonlarında Starlink fiyatı %50 düşürdü ve aylık ücreti NGN 19.500 (~25$) ve cihaz ücretini ise NGN 268.584 ($330) yaptı spaceinafrica.com. Bu, onu son derece rekabetçi hale getirdi – yerel ISP’ler bu fiyatla bu hıza ulaşamıyordu. (Ancak döviz kuru değer kaybı ve enflasyon nedeniyle, 2025’te fiyatları tekrar biraz artırmaları gerekti: Nisan 2025 itibariyle aylık ücret NGN 38.000’den NGN 57.000’e (~35$) yükseldi spaceinafrica.com, daha önce 75k’ya yükseltme girişimi ise engellendi spaceinafrica.com.) Yine de ~35$’a, Starlink Nijeryalıların daha önce kullandığı yavaş sınırsız planlardan çok daha iyi bir değer sunuyor. NCC fiyatlandırmayı inceledi – belirtildiği gibi, Starlink’in sert zam denemesinde müdahale etti spaceinafrica.com ve tüketicileri korudu.

Verilen fiyata ve performansa kıyasla nispeten düşük maliyet, Nijerya’da Starlink benimsemesini hızlandırdı ve onu Starlink’in en büyük başarı öykülerinden biri yaptı. Ancak bu popülerlik, büyük şehirlerde kapasiteye ulaşıldığı için kapasite kısıtlarına yol açtı – 2023 sonu itibariyle SpaceX, Lagos ve diğer büyük şehirlerde yeni kayıtları duraklattı, çünkü hücreler tam kapasitedeydi techlabari.com. Bu durumu hafifletmek için 2025 başında yeni bir yer istasyonu aktive edildi ve kapasite artırıldı spaceinafrica.com ve tekrar bekleme listelerine geçildi. Bu durum, hem talebin büyüklüğünü hem de sürekli uydu ekleme ihtiyacını gösteriyor.

Özetle, Starlink, Nijerya’nın internet hızını, erişilebilirliğini ve rekabetini dramatik biçimde iyileştirdi. Eski altyapıyı atlayarak – fiber ya da 5G için yıllarca beklemesi gereken alanlara genişbant hizmeti sundu. İşletmeleri güçlendirdi (bazı KOBİ’ler artık tamamen Starlink ile küresel e-ticaret yapıyor), eğitimi geliştirdi (örneğin, bir çevrimiçi eğitim girişimi artık kırsaldaki öğrencilere Starlink bağlantısıyla erişebiliyor) ve hatta ulusal güvenlikte bile rol oynuyor (sınır bölgelerinde daha iyi iletişim vs.). Nijerya’da Starlink’in elde ettiği başarı, şimdi diğer Afrika ülkelerine örnek oluyor.

Ruanda 🇷🇼

Starlink Hizmetleri: Ruanda, Şubat 2023’te Starlink’e sahip ikinci Afrika ülkesi oldu en.wikipedia.org. Bireysel kullanıcı hizmeti hem Kigali’de hem de kırsalda oldukça popüler. Teknolojiyi destekleyen politikalarıyla bilinen Ruanda devleti, Starlink’in ülkeye girişini kolaylaştırdı. Kurumsal hizmet sunuluyor ve işletmeler ile devlet bağlantılarında kullanılıyor. Dolaşım (“Roam”) kabul ediliyor (Ruanda küçük olduğundan çok dolaşım gerekmiyor ama anteni ülke içinde farklı yerde kullanmak mümkün). Denizcilik (“Maritime”) Ruanda için anlamlı değil (kara ülkesi), Havacılık ise mümkün (RwandAir ileride uçakta Wi-Fi için düşünebilir).

Starlink Öncesi İnternet: Ruanda’da iyi bir 4G altyapısı vardı (devlet destekli 4G ağı ülkenin çoğunda mevcut), fakat genişbant hızları çok yüksek değildi ve bazı kırsal alanlarda kapsama zayıftı. Önceden, Kigali’de 4G ya da fiber üzerinden 10–20 Mbps almak mümkündü, köylerde ise çok daha düşüktü. İnternet maliyeti gelire göre yüksekti – sınırsız yüksek hızlı paketler azdı; çoğu kişi kullanımını kısıtlayan mobil veri paketleriyle yetiniyordu. Dağlarda ya da ormanlık uzak topluluklarda, belki sadece 2G erişimi dışında bağlantı neredeyse yoktu.

Starlink’in Etkisi: Ruanda’da Starlink, ülkenin teknoloji merkezi ve evrensel kapsama vizyonuyla örtüşüyor. Starlink, kırsal okullar için, sağlık merkezleri ve toplumsal Wi-Fi noktaları için yüksek hızlı bağlantılar sundu. Ruanda devleti, bazı uzak okullarda Starlink kurmak için ortaklık yaptı, böylece oradaki öğrenciler, şehirdeki öğrencilerle benzer dijital kaynaklara erişebilir oldu. Hız açısından, Ruanda parlayan bir performans gösterdi: 2025 ilk çeyrek itibariyle Starlink hızları Afrika’nın en yükseklerinden – medyan ~85 Mbps techlabari.com, Sahra Altı Afrika’daki en yüksek hızlardan biri. Bu hız Ruanda’daki neredeyse tüm karasal ISP’lerin üzerinde. Yani Starlink, hızda ve özellikle kapsamada yerel genişbandı aşarak atılım yaptı.

İlginç bir gösterge: Ookla’nın 2025 ilk çeyrek raporunda, Ruanda ~85 Mbps Starlink hızıyla en iyi performans gösteren ülkelerden biri olarak seçildi, yerel ISP hızları ise çok daha düşük techlabari.com. Bu, Starlink’in standartları nasıl yükselttiğini gösteriyor. Artık Kivu Gölü kıyısındaki tatil köylerinden Nyungwe Ormanı’ndaki araştırma istasyonlarına kadar, Starlink sayesinde bu yerler küresel şehirlerle aynı seviyede bağlantıya sahip.

Maliyet: Ruanda devleti muhtemelen avantajlı şartlar müzakere etti. Başlangıçta Starlink’in Ruanda’daki fiyatı yaklaşık ayda 50$’dı (bu ortalama Ruandalılar için yüksek, fakat kurumlar ve kooperatifler için yönetilebilir). Donanım maliyeti bazı kullanıcılar için devlet veya sivil toplum kuruluşları inisiyatifleriyle sübvanse edildi. Hükümet Starlink’i 100% erişim hedeflerine hızlı ulaşmak için hızlı bir yol olarak görebilir ve bazı maliyetleri üstlenmeye istekli. Şehirlerdeki özel müşteriler için Starlink pahalı ama bazı varlıklı kullanıcılar hem yedekleme hem de yerel operatör sorunlarını aşmak için aldı.

Genel olarak, Starlink Ruanda’da kırsal bağlantıyı artırdı ve devlet destekli 4G ağına güçlü bir alternatif sağladı. Ülkenin cesur teknoloji denemeleriyle (örneğin tıbbi teslimatlar için drone’lar) uyum içinde. Ruanda, uydu teknolojisine (uydu programı) kendisi de yatırım yapıyor; yani Starlink’i kullanmak “bin tepenin ülkesi”nde o tepelerin kimseyi çevrimdışı bırakmamasını sağlamak için her aracı kullanmak anlamına geliyor.

Kenya 🇰🇪

Starlink Hizmetleri: Kenya, Temmuz 2023’te Starlink hizmetini almaya başladı en.wikipedia.org. Bireysel Starlink hizmeti hızla erişilir oldu ve Kenya’daki aktif teknoloji ortamında büyük ilgi gördü. Kurumsal/iş planları sunuluyor; özellikle bilişim ve finans sektöründeki birçok Kenyalı şirket Starlink’i yedek hat veya şube bağlantısı için kullanıyor. Ülkede portatif kullanım mümkün. Denizcilik (Maritime), sahil bölgelerinde (özellikle Mombasa ve civarında) ve deniz operasyonlarında anlamlı (her ne kadar yaygın kullanılmasada). Havacılık – Kenya’nın havayolları henüz kullanmadı ama potansiyeli var (belki safari charter uçuşlarında ya da Kenya Airways’in gelecek Wi-Fi hizmetlerinde). Kenya düzenleyicisi (CA), özellikle Evrensel Hizmet Fonu (USF) hedefiyle kırsalı kapsamak gerektiğini fark ederek Starlink’in girişine onay verdi.

Starlink Öncesi İnternet: Kenya’da nispeten iyi bir mobil internet vardı (Safaricom’un 4G’si geniş kapsama sunuyor, ortalama mobil hız ~20 Mbps) ve Nairobi ile Mombasa gibi şehirlerde fiber (100 Mbps planlar var ama yaygın değil). Fakat kırsal Kenya’da, özellikle tarım bölgeleri ve kuzey-doğudaki uzak illerde, bağlantı sınırlıydı. Bazı yerlerde sadece 2G/3G veya güvensiz mikrodalga ISP bağlantısı vardı. Örneğin, Turkana, Samburu gibi bölgelerde neredeyse hiç genişbant yoktu. Nüfusun daha fazla olduğu kırsal alanlarda bile, iyi bir günde kullanıcılar belki 5–10 Mbps alabiliyordu. İnternet maliyeti değişken: şehirde uygun (belki 10 Mbps fiber için 30$), fakat kırsalda küçük veri paketleri için insanlar daha fazla ödüyor. Dijital uçurum büyük – şehir ve kırsal internet erişimi arasındaki fark belirgindi.

Starlink’in Etkisi: Starlink’in gelişi, Kenya’nın bağlantı ortamını canlandırdı. Hemen hemen teknolojiyle ilgili Kenyalılar – kırsal kasabalarda yaşayan YouTuber’lardan Maasai Mara’daki vahşi yaşam koruma alanlarına kadar – Starlink’i hızlı internet erişimi için kabul etti. Raporlanan hızlar 50–150 Mbps arasında olup, önceki seçeneklere göre büyük bir sıçrama. Bu, uzaktan eğitim için güçlendirici bir gelişme (bazı ilçe okulları ortaklıklar yoluyla Starlink aldı ve dijital dersler yapabildi). Kenya’daki kırsal kliniklerdeki tele-tıp projeleri de Starlink sayesinde Nairobi’deki doktorlara bağlanmaya başladı; bu, düzensiz 3G ile mümkün değildi.

Ancak ilginç bir gözlem: 2023’te yapılan ilk kullanıcı testleri, Kenya’daki Starlink’in bazı gecikme (latency) zorlukları olduğunu gösterdi – muhtemelen başlangıçta yakınlarda bir yer istasyonunun olmamasından dolayı gecikme ~50–60 ms idi. Ama eski uyduların 600 ms’sine göre çok daha iyi. Kenya’daki hızlar, bazı ülkelere kıyasla daha ortalamaydı; bir raporda Kenya’daki Starlink medyanının ilk başta 50 Mbps’nin altında olduğu belirtildi techlabari.com, bu da beklenenden düşüktü. Bunun sebebi yoğunluk veya erken aşama problemleri olabilir. Yine de, ~50 Mbps, birçok kırsal Kenyalının sahip olduğundan çok daha fazla ve 2024’te hızlar muhtemelen arttı (Kenya bir yer istasyonu ve Nairobi’de yeni bir PoP aldı, bu da yükleme hızını iki katına çıkarıp gecikmeyi %81 azalttı 2024 sonunda) techlabari.com. Gerçekten de 2025 1. Çeyrek verileri, Kenya’nın Starlink gecikmesinde Afrika lideri olduğunu (sadece 53 ms ile, en iyi) ve güçlü yükleme (~15 Mbps) hızları olduğunu gösteriyor techlabari.com.

Maliyet: Kenya’da Starlink, bazı fiyat ayarlamalarından sonra aylık yaklaşık 6.500 KES (~45$) ve donanım ise 90.000 KES (600$). Kıyaslamak gerekirse, 45$ ortalama bir Kenyalı hane için oldukça yüksek – çoğunlukla işletmeler, topluluk ağları ya da varlıklı bireyler direkt abone oluyor. Fakat devlet ve STK’lar, Starlink’i kamu yararına kullanmak için devreye giriyor: örn. uzak okulları, kırsal kasabalardaki inovasyon merkezlerini ve mülteci kamplarını bağlamak için. Kenya’daki teknoloji merkezleri, hatta otobüslerde Wi-Fi sağlamak amacıyla Starlink’i deniyor (fakat hareket halindeyken kullanım için teknik olarak ayrı bir mobilite planı gerekebilir).

Özetle, Starlink Kenya’nın az bağlı bölgelerinde hızları ve erişimi kayda değer şekilde geliştirdi, inovasyonu tetikledi ve hizmet boşluklarını kapattı. Yerel internet sağlayıcılarını, kırsal stratejilerini tekrar gözden geçirmeye zorluyor (örn. Safaricom köye fiber programını genişletiyor). Ve kültürel açıdan, Kenyalıları heyecanlandırdı – çoğu kişi bunun “ulaşılamaz internet” dönemini sona erdirdiğini düşündü. Savanadaki vahşi yaşam kameralarını desteklemekten uzak bir çiftçinin Zoom görüşmesine katılmasına kadar, Starlink’in Kenya’daki etkisi kendini gösteriyor ve büyüyor.

Diğer Afrika Ülkeleri

Starlink’in 2023–2025 arasında Afrika genelindeki yayılımı, kıtanın bağlantı altyapısında yıllardır görülen en etkili gelişmelerden biri. İşte çeşitli ülkelerden öne çıkanlar:

• Güney Afrika (Mozambik, Malavi, Zambiya, Zimbabve, Botsvana, vb.): Starlink, 2023 sonu/2024’te bu ülkelerin çoğuna ulaştı en.wikipedia.org en.wikipedia.org en.wikipedia.org en.wikipedia.org. Örneğin, Mozambik (Haziran 2023), siklonlar sonrası bağlantının yeniden inşası için Starlink’i kullandı; Malavi (Temmuz 2023), uzak sağlık kliniklerinde Starlink kullanıyor. Zambiya (Ekim 2023) ve Zimbabve (Eylül 2024) ilginç gelişmelere sahne oldu: Zimbabve’de Starlink, özel bir aylık 30$ sınırsız paket sundu – mevcut fiber paketlere büyük bir indirimle alternatif getirdi techlabari.com. Bu, Zimbabveli internet sağlayıcılarını fiyatlarını gözden geçirmeye zorladı (Zimbabve hükümeti başlangıçta Starlink’e döviz nedeniyle tam olarak onay vermemişti ama talep bu kararı zorladı). Zimbabve’de Starlink’in ortalama hızı ~50 Mbps olup, mütevazı olmasına rağmen, çoğu yerel sağlayıcının hızını ikiye katlamış ve fiyatı düşürmüştür technomag.co.zw. Botsvana (Ağustos 2024), kırsal okullar için Starlink’i çabucak benimseyip Afrika’daki en iyi Starlink hızlarından birini yakaladı (106 Mbps – kıtadaki en yüksek medyan hız) techlabari.com techlabari.com. Botsvana’nın durumu (Starlink 106 Mbps, diğer sağlayıcılar 9 Mbps) etkileyici: Starlink, en iyi ikinci sağlayıcıdan 11 kattan fazla hızlı techlabari.com olup, var olan tüm seçeneklerden kat kat üstün bir genişbant sundu. Eswatini(Aralık 2023) de Starlink ortalama ~86 Mbps ile Afrika’daki en iyi hızlar arasında yer aldı techlabari.com. Güney Afrika’da ise ironi bir şekilde hala düzenleyici onay bekleniyor (bürokratik gecikmeler ve yerel uydu projeleri nedeniyle); girişimciler bazı bölgelerdeki Starlink kitlerini kaçak olarak kullanıyor veya Roam modunda çalıştırıyor, çünkü kırsal Güney Afrika büyük fayda görebilir. Güney Afrika’da net bir desen var: Starlink genellikle hızda büyüklük sıçraması sağlıyor ve düzenleyici ile piyasa değişimlerini tetikliyor.
• Doğu Afrika (Uganda, Tanzanya, vb.): Bu ülkelerde Starlink’in 2025 ortası itibarıyla (Kenya, Ruanda hariç) henüz başlaması bekleniyor. Uganda ve Tanzanya 2024 için planlanmıştı ama henüz doğrulanmadı. Hayata geçtiğinde, Kenya/Ruanda’daki avantajlar burada da görülecek: Victoria Gölü’ndeki adalar, dağ köyleri, turizm konakları (hayal edin, bir gün Kilimanjaro üssünde Starlink!). Etiyopya ve Somali: Somali işletme lisansı verdi (Mart 2025, haberlere göre) ve servisi bekliyor – bu, şu anda çok düşük olan Somalia’nın internet erişimine büyük katkı sağlayabilir. Etiyopya henüz değil, ama talep mevcut.
• Batı Afrika (Gana, Liberya, Sierra Leone, vb.): Birçok Batı Afrika ülkesi Starlink’i 2024’te aldı. Gana (Ağustos 2024), özellikle teknoloji topluluğunda ve fiber altyapısı olmayan kırsal alanlarda güçlü bir ilgi gördü en.wikipedia.org. Sierra Leone (Haziran 2024) ve Liberya (Ocak 2025), henüz gelişmemiş ağları telafi etmek için artık Starlink kullanıyor en.wikipedia.org en.wikipedia.org – örn. Liberya’nın tek denizaltı kablosu genellikle dolu; Starlink alternatif sağlıyor. Nijer (Mart 2025) siyasi istikrarsızlık ortamında kullanıma başladı ama Sahel’deki uzak toplulukları birbirine bağlamada yardımcı olabilir en.wikipedia.org. Burundi (Eylül 2024) ve Cabo Verde (Aralık 2024) de aynı şekilde. Bu ülkelerde, yerel sağlayıcılar çoğunlukla başkent dışında en iyi ihtimalle birkaç Mbps sağlayabiliyor. Starlink ile, bir raporda özetlendiği gibi, Starlink test edilen tüm Afrika ülkelerinde tüm yerel internet sağlayıcılarından daha yüksek indirme hızı sundu techlabari.com. Örneğin, Benin (Kasım 2023) ve Malavi (Temmuz 2023)’de erken kullanıcı testleri, Starlink’in var olan seçeneklere göre >50 Mbps verdiğini, oysa daha önce seçenekler belki 5–10 Mbps idi.

Afrika’daki genel etki şu: Starlink, genişbant pazarını yeniden şekillendiriyor: genellikle metropol dışındakiler için mevcutların üstünde hızlar ve düşük MB başı maliyet sunuyor. Uzun süredir mevcut olan bir boşluğu kapatıyor – Nijerya’daki bir köydeki öğrenciler veya Namibya çölündeki bir karakolda bulunanlar, New York’taki birisiyle karşılaştırılabilir hızda çevrimiçi bilgiye erişebiliyorlar. Gecikme ve güvenilirlik: Bir uyarı, gecikmenin (~50–100 ms) halen fiberin üzerinde olması ve bazı Afrika’lı Starlink kullanıcılarının, daha az yer istasyonu nedeniyle zaman zaman yüksek ping değerleri (en kötü örnekler, Madagaskar gibi, 2025 başında >180 ms idi techlabari.com) yaşadığını belirtmesi. Ayrıca, tropik bölgelerdeki yoğun yağmurlar kısa süreli kesintilere neden olabiliyor. Fakat bu sorunlar, hiç internetin olmamasına veya aşırı yavaş bağlantılara kıyasla önemsiz. Ve Starlink’in gecikmesi, yerel fiber kadar düşük olmasa da, eski uydudan çok daha iyi ve videolu görüşmeler ve gerçek zamanlı uygulamalar için yeterli.

Rekabet ve maliyet-etkinlik: Çoğu Afrika ülkesinde Starlink’in aylık ~30–50$’a sınırsız veri sunması devrim niteliğinde çünkü birçok mobil paket sadece birkaç GB ile sınırlı. Bu anlamda megabit başına dolar oranı çok avantajlı. Bazı telekom firmalarının uydu tabanlı benzer teklifleri uygulamaya koyduğunu veya düzenleyici koruma talep ettiğini gördük. Fakat birçok hükümet bunun yerine Starlink ile iş birliği yapıyor: örn., Kamerun maalesef 2024’te yerel lisansı olmadan faaliyet gösterdiği için Starlink’i yasakladı (yerel ortak veya ücret talep ettiler) techlabari.com – kullanıcılar için bir geri adım oldu. Fakat diğer hükümetler, kamu yararını görüp onay sürecini hızlandırdı.

Afrika bölümünü sonuçlandırmak gerekirse: Starlink tartışmasız en dramatik etkisini Afrika’da göstermiştir, geleneksel altyapının geride kaldığı bir kıtada. Hızlı, güvenilir interneti doğrudan geniş bant dönemini tamamen atlamış olan yerlere taşıdı. Bunun acil sosyo-ekonomik faydaları var: çiftçiler hava durumu bilgilerine ulaşabiliyor, girişimciler çevrimiçi mağaza açıyor, gençler köylerinden küresel şirketler için serbest çalışabiliyor. Afrika interneti için bir “öncesi-sonrası” resmi varsa, Starlink kesinlikle “sonrası”nın büyük bir parçası. Karşılaştırmalı bir istatistik bunu özetliyor: Botswana gibi önde gelen Afrika ülkelerinde, Starlink’in 106 Mbps hızı karasal ISS hızlarını (9 Mbps) ezip geçiyor techlabari.com ve Afrika’nın bağlantısını tek sıçrayışta 21. yüzyıla taşıdığını gösteriyor.

---

 Görsel: Tipik bir Starlink kullanıcı terminali (“Dishy”) bir evin dışında kurulmuş. Starlink’in basit kurulumu, dünyanın dört bir yanındaki kırsal bölgelerdeki hanelerin yüksek hızlı uydu geniş bant ile internete bağlanmasını sağlıyor ve uzak bölgelerde internet erişimini çarpıcı biçimde iyileştiriyor. techlabari.com apibc.org.au

Sonuç

Starlink’in 100’den fazla ülkeye yayılması küresel internet erişimini yeniden tanımladı ve özellikle geçmişte zayıf bağlantı sorunları yaşayan bölgelerde dönüştürücü etki sağladı. Yukarıdaki Tablo 1 Starlink’in ülkelere göre erişilebilirliğini ve hizmet tiplerini özetliyor – artık neredeyse tüm ülkelerde Starlink Konut hizmeti mevcut ve çoğunda İş (Öncelikli) planlar ile mobil (Roam) ve özel denizcilik/havacılık kullanımı destekleniyor (bazı düzenleyici istisnalar dışında starlink.com).

Genel olarak Starlink’in devreye girmesi, internet hızlarını ve kapsama alanını iyileştirdi. Daha önce kısıtlı altyapısı olan ülkelerde, Starlink ilk kez geniş bant sunuyor: örneğin, kırsal Hırvatistan ve Yunanistan’da Starlink’in ortalama hızları (~94–109 Mbps), önceki sabit geniş bant ortalamalarını ikiye katladı mobileeurope.co.uk. Nijerya’da ise Starlink’in yaklaşık 50 Mbps hızı, daha önce birçoklarının erişemediği tek haneli Mbps hızlarının çok üzerinde, internet benimsenmesini hızlandırıyor techlabari.com. Coğrafi olarak izole bölgelerde – Tonga adalarından apibc.org.au Bhutan’ın dağlarına kadar – Starlink, karasal çözümlerin pratik olmadığı yerlere bağlantı sağladı.

Gelişmiş pazarlarda bile Starlink, kritik boşlukları doldurdu: ABD, Kanada ve Avrupa’nın en uzak köşeleri artık onlarca Mbps hızda internetten yararlanabiliyor ve Starlink, afet zamanlarında da dayanıklı bir yedek olarak görev yapıyor (örn. Ukrayna’nın savaş sırasında çevrimiçi kalmasını sağlamak en.wikipedia.org veya Pasifik tayfunları sonrası iletişimi mümkün kılmak). Starlink öncesi kırsal kullanıcılar genellikle yavaş, güvenilmez ve pahalı bağlantılara razı olmak zorundaydı; Starlink sonrası ise artık modern uygulamalar için uygun (~20–50 ms) gecikmelerde ~50–150 Mbps internete erişebiliyorlar. Bu kapasiteli sıçrama sayesinde uzak bölgelerde uzaktan çalışma, online eğitim, tele-sağlık, e-ticaret gibi yeni fırsatlar doğdu ve gelişebiliyor.

Hız ve maliyet karşılaştırmaları: Birçok ülkede Starlink’in hızları artık ulusal ortalamalara rakip ya da onları aşıyor. 2023 ortası itibarıyla Starlink’in ortalama indirme hızları en az 14 Avrupa ülkesinde 100 Mbps’yi aştı mobileeurope.co.uk ve 27 Avrupa ülkesinin 11’inde sabit ISS’lerin toplamını geçti mobileeurope.co.uk. Afrika’da ise Starlink, indirme hızında ankete katılan her ülkede karasal ISS’leri geçti techlabari.com. Ancak, kullanıcı yoğunluğu arttıkça hızlar bir miktar düşebiliyor – örneğin Filipinler’de Starlink abone sayısı arttıkça hız ~110 Mbps’den ortalamada ~48 Mbps’ye geriledi cebudailynews.inquirer.net. SpaceX’in sürekli uydu fırlatmaları talebin önünde kalmayı hedefliyor. Maliyet konusunda Starlink’in aylık $90–$120’lık standart fiyatı, gelişmiş ülkelerde çoğu sabit hat planından yüksek, bu bölgelerde ise niş veya premium bir hizmet konumunda. Buna karşılık gelişmekte olan ülkelerde Starlink, önemli bölgesel fiyat indirimleri uyguladı – örn. Nijerya’da yaklaşık $35 spaceinafrica.com, Hindistan’da planlanan yaklaşık $50 ve bazı pazarlar için $30’un altında özel “Mini” planlar techlabari.com – böylece Mbps başına rekabetçi veya daha ucuz hale geliyor. Zimbabve’de Starlink’in $30’lık sınırsız paketi fiber planların önüne geçti techlabari.com ve birçok Afrika/Latin ülkesinde pahalı mobil veri veya yerine geçtiği VSAT çözümlerine kıyasla çok daha iyi bir değer sunuyor.

Erişilebilirlik ve güvenilirlik: Starlink internet erişimini çarpıcı şekilde genişletti. Sadece yaklaşık üç yılda 100’den fazla yeni ülkeye hizmet taşıdı thenationalnews.com thenationalnews.com. En uzak bölgeler de dahil olmak üzere (örn. Svalbard, Paskalya Adası, Alaska’nın Arktik bölgesi) tüm kıtaları kapsıyor. Genel güvenilirliği yüksek – ağ çalışma süresi genellikle ekstrem hava dışında %99’un üzerinde. Gecikme, fiberden biraz fazla olsa da gerçek zamanlı kullanımlar için yeterince düşük ve tüm uydu sağlayıcılar arasında açık ara en iyisi newspaceeconomy.ca. Starlink’in temel sınırlamaları ise açık gökyüzü gereksinimi (kalabalık kentsel alanlar ya da ormanlarda zor olabilir) ve yoğun yağışta sinyal kaybına yatkınlığı (ancak ağın trafiği hızla yönlendirme becerisiyle bu hafifletiliyor). Bunun dışında, zorlu koşullarda bile (örn. askeri araçlarda hareket halindeyken, fırtınadaki gemilerde) dayanıklılığı kanıtladı.

Mevcut operatörler ve politika üzerindeki etkiler: Starlink’in gelişi yerel ISS’leri ve hükümetleri tepki vermeye itti. Yerel sağlayıcılar fiyat indirimine gitti veya veri kotasını yükseltti (Kanada’nın kuzeyi, Nijerya’nın metropol pazarlarında olduğu gibi). Bazı ülkeler kırsal bölgelerde Starlink’e alternatif sunmak için fiber döşemeleri hızlandırdı (örn. AB ülkeleri kırsalda geniş bandı hızlandırmak için kurtarma fonlarını kullandı, kısmen müşterileri uydudan uzak tutmak için). Regülatörler ayrıca LEO takımyıldızlarına yönelik çerçeveleri de güncelliyor – spektrum koordinasyonu ve adil rekabeti güvence altına alıyor. Genel olarak, dijital uçurumu kapatma gibi net bir kamu yararı olduğundan regülatörler çoğunlukla destekleyici oldu, birkaçı ise kendi telekom çıkarlarını korumak için tedbir aldı (bu nedenle Hindistan, Güney Afrika gibi bazı ülkelerde bekleme durumu var). Starlink’in başarısı benzer projelerin (OneWeb, Amazon Kuiper) de gelişmesini teşvik etti; bu da küresel kapsama ve erişilebilirliği daha da artırabilir.

Sonuç: Özetle, Starlink küresel çapta internet erişimini büyük ölçüde iyileştirdi – pek çok hizmet görmemiş bölgede hızları 5 ila 10 kat artırdı techlabari.com, kapsama alanını neredeyse tüm yerleşim bölgelerine yaydı ve internet güvenilirliği/fleksibilitesi (her yerde bağlantı) için yeni bir standart getirdi. Kanada’daki uzak bir çiftlikten Amazon’un derinindeki bir okula, açık denizlerdeki gemilerden gökyüzündeki yolcu uçaklarına kadar Starlink uydu geniş bandı yüksek hızlı interneti gerçekten küresel hale getirdi. Kentsel alanlarda tamamen karasal ağların yerini alamasa da, paha biçilmez bir tamamlayıcı ve tetikleyici rolünde. Milyonlarca insan için Starlink, bir zamanlar erişilmez bir lüks olan hızlı, güvenilir interneti bugünün gerçeğine dönüştürdü, onları dijital dünyaya eşit şartlarla dahil etti. Ve Starlink ile diğer LEO takımyıldızları büyümeye devam ettikçe bağlantılı ile bağlantısız arasındaki fark küçülmeye devam edecek; internetin gerçekten küresel bir ağ olma vaadinin yerine getirilmesini sağlayacak.

Kaynaklar:

• Starlink erişilebilirliği ve ülke lansman tarihleri: Wikipedia en.wikipedia.org en.wikipedia.org en.wikipedia.org
• Hareket halindeyken kullanım kısıtlamaları (Japonya vb.): Starlink Destek SSS starlink.com
• Avrupa’da hız karşılaştırmaları (Starlink vs sabit): MobileEurope (Ookla Q2 2023) mobileeurope.co.uk mobileeurope.co.uk
• Kuzey Amerika hızları ve memnuniyet: NewSpaceEconomy (Ookla Q1 2023) newspaceeconomy.ca newspaceeconomy.ca
• Malezya uzak bölgeleri %3 istatistiği: Reuters reuters.com
• Afrika hızları (Botsvana 106 Mbps vs 9 Mbps, Nijerya 49 Mbps, vb.): TechLabari (Ookla Q1 2025) techlabari.com techlabari.com
• Nijerya fiyatlandırma ve benimseme (65 bin kullanıcı, fiyat değişiklikleri): Space in Africa spaceinafrica.com spaceinafrica.com, TechLabari techlabari.com
• Filipinler performans düşüşü (110 Mbps’den 48 Mbps’ye) ve sabit vs Starlink: Inquirer (Ookla Q2 2024) cebudailynews.inquirer.net
• Tonga etkisi ve onayı: APNIC Blog / APIBC apibc.org.au apibc.org.au
• Ukrayna acil durum kullanımı: Wikipedia en.wikipedia.org
• Starlink Mini kullanılabilir ülkeler (gelişmekte olan bölgeler için fiyatlandırma hedefli): Starlink Destek starlink.com starlink.com
• Küresel abone sayıları: Wikipedia en.wikipedia.org (Eylül 2024 itibariyle 4 milyon)
• Bölgeler bazında Starlink hız liderleri (Karayipler’de Jamaika, Güney Amerika’da Şili, vb.): NewSpaceEconomy newspaceeconomy.ca newspaceeconomy.ca.