LIM Center, Aleje Jerozolimskie 65/79, 00-697 Warsaw, Poland
+48 (22) 364 58 00

Satellietinternet FAQ

TS2 Space - Wereldwijde satellietdiensten

Satellietinternet FAQ

Satellite Internet FAQ

Introductie tot satellietinternet

Vraag: Wat is satellietinternet?
A: Satellietinternet is een vorm van draadloze internettoegang die geleverd wordt via satellieten die rond de aarde draaien. In tegenstelling tot kabel of DSL, die gegevens verzenden via ondergrondse kabels, stuurt satellietinternet data van grondstations naar satellieten in de ruimte en vervolgens naar een schotel bij de gebruiker thuis satelliteinternet.com. Hierdoor kun je online gaan op plekken waar landelijk internet niet beschikbaar is. Satellietinternet is landelijk beschikbaar en in veel afgelegen gebieden, waardoor het een betrouwbare manier is voor landelijke woningen en bedrijven om online te gaan (weliswaar met enkele prestatiecompromissen, later besproken) satelliteinternet.com.

Vraag: Hoe werkt satellietinternet?
A: Satellietinternet werkt door radiogolven te gebruiken om data te versturen tussen jouw locatie en een satelliet. Dit proces bestaat uit verschillende stappen in een relaisnetwerk satelliteinternet.com:

  1. Jouw apparaat → modem: Wanneer je online gaat (op een link klikt of een e-mail verstuurt), stuurt je computer of ander apparaat het verzoek naar een satellietmodem/router in je huis. De modem zet de digitale gegevens om in een radiosignaal.
  2. Modem → satellietschotel: De modem stuurt het signaal naar de buitenschotel (antenne) op je terrein, die het naar de satelliet zendt.
  3. Schotel → satelliet: Het signaal reist ongeveer 35.000 km omhoog naar een satelliet in de ruimte (voor traditionele geostationaire satellieten) satelliteinternet.com.
  4. Satelliet → grondstation: De satelliet ontvangt je signaal en stuurt het terug naar een grondstation (Network Operations Center, of NOC) op aarde, dat verbonden is met de internet-backbone satelliteinternet.com. Dit grondstation fungeert als een uitwisselingsknooppunt tussen de satellietverbinding en het wereldwijde internet.
  5. Internetreactie terug via satelliet: Het grondstation stuurt daarna de opgevraagde data (bijvoorbeeld een webpagina of video) terug naar de satelliet, die deze naar je huisschotel zendt. De schotel stuurt de data naar je modem en uiteindelijk naar je apparaat, waarmee de rondreis voltooid is.

Deze hele reis naar de ruimte en terug gebeurt in een fractie van een seconde, maar levert wel meer vertraging op dan terrestrisch (grondgebonden) internet vanwege de grote afstanden.

Vraag: Is satellietinternet overal beschikbaar?
A: Dekking is een van de grootste voordelen van satellietinternet. Het kan vrijwel overal op aarde reiken, zolang je maar vrij zicht hebt op de lucht. In veel landelijke of afgelegen gebieden is satelliet zelfs vaak de enige internetoptie, omdat het niet afhankelijk is van lokale kabel- of telefooninfrastructuur satelliteinternet.com. Het signaal wordt vanuit de ruimte uitgezonden, dus als je een schotel kunt plaatsen die op de satelliet is gericht, kun je meestal service ontvangen. Providers zoals HughesNet en Viasat dekken de hele VS (en meer), en nieuwere diensten zoals Starlink breiden hun dekking uit naar het grootste deel van de wereld. Dat gezegd hebbende, kunnen extreme poolgebieden of plekken met een beperkt zicht op de lucht beperkte service hebben totdat meer satellieten deze zones dekken. Kortom, als je van het net af bent of ver buiten de bebouwde kom, is satellietinternet vrijwel overal beschikbaar waar je het apparatuur kunt installeren.

Aanbieders en Beschikbaarheid

Vraag: Wie zijn de belangrijkste satellietinternetaanbieders?
A: De grootste satellietinternetproviders voor particulieren (stand 2025) zijn onder andere:

  • HughesNet: Een gevestigde aanbieder die gebruikmaakt van geostationaire satellieten. Beschikbaar in vrijwel heel de VS. HughesNet-abonnementen bieden ongeveer 25 Mbps downloadsnelheid (met ~3 Mbps uploads) op alle pakketten rsinc.com. HughesNet staat bekend om relatief kleine datalimieten (bijv. 10–50 GB snel dataverbruik per maand), maar is vaak de voordeligste optie en werkt op zeer afgelegen plekken.
  • Viasat (voorheen Exede): Ook een geostationaire aanbieder die de meeste gebieden dekt. Viasat biedt uiteenlopende abonnementen met downloads van rond de 12 Mbps tot ongeveer 100 Mbps in sommige regio’s rsinc.com (uploads ~3 Mbps). Viasat biedt doorgaans hogere datalimieten en snellere pakketten dan HughesNet, maar wel tegen een hogere prijs. Viasat is een goede keuze als je meer snelheid of data nodig hebt en bereid bent daar extra voor te betalen.
  • Starlink: Een nieuwere dienst van SpaceX, gebaseerd op een grote laag-aardebaan (LEO) satellietconstellatie. Starlink levert veel hogere snelheden (meestal 50–200 Mbps download, 20–40 Mbps upload) rsinc.com en aanzienlijk lagere latency dan de GEO-aanbieders. Er zijn momenteel geen harde datalimieten. Het nadeel is een hoger maandbedrag ($110–$120 voor particulier gebruik) en een eenmalige aanschaf van apparatuur. De dekking van Starlink breidt uit met elke nieuwe satellietlancering; vooral ideaal voor wie betere prestaties wil in landelijke gebieden.

(Binnenkort beschikbaar:) Amazon Project Kuiper – Amazon ontwikkelt een eigen satellietinternetconstellatie (Project Kuiper) waarmee binnenkort gestart wordt satelliteinternet.com. Andere wereldwijde initiatieven zijn OneWeb (ook een LEO-constellatie, nu vooral gericht op bedrijven en mobiele backhaul) en regionale satellietdiensten, maar voor consumenten zijn Starlink, HughesNet en Viasat de bekendste namen.

Vraag: Wat is Amazon’s Project Kuiper?
A: Project Kuiper is het geplande satellietinternetnetwerk van Amazon, bedoeld als concurrent van diensten zoals Starlink. Het zal bestaan uit een grote constellatie van 3.236 lage aardebaan-satellieten om wereldwijde breedbanddekking te bieden en.wikipedia.org. Amazons doel met Kuiper is om snel, internets met lage latency te leveren aan tientallen miljoenen mensen zonder betrouwbare breedbandinternet, vooral in achtergestelde gebieden en.wikipedia.org. Het project kreeg goedkeuring van de FCC in 2020 en Amazon heeft al meer dan $10 miljard toegezegd voor de ontwikkeling en.wikipedia.org. In 2025 heeft Amazon enkele prototypes gelanceerd en plant het commerciële lanceringen van satellieten in 2024–2025. De dienst is nog niet live, maar zodra er genoeg Kuiper-satellieten in de ruimte zijn, zal Amazon internetabonnementen aanbieden die vergelijkbaar zijn met Starlink. Kortom, Project Kuiper is een aankomende concurrent voor satellietinternet – nu nog niet beschikbaar voor consumenten, maar het komt eraan.

Apparatuur en Installatie

Vraag: Welke apparatuur heb je nodig voor satellietinternet?
A: Voor satellietinternet heb je enkele essentiële onderdelen nodig (meestal geleverd door de provider):

  • Satellietschotel (antenne): Een gemonteerde schotel buiten je huis, gericht op de satelliet. Deze is meestal 60–90 cm doorsnee bij GEO-systemen (HughesNet/Viasat) of een platte phased-array schotel bij Starlink. De schotel zendt en ontvangt signalen van/naar de satelliet en moet vrij zicht op de lucht hebben (geen dikke bomen of obstakels in de richting van de satelliet).
  • Satellietmodem: Een speciale modem die verbonden wordt met de schotel (via coaxkabel) en je binnenhuisnetwerk. De modem zet het satellietsignaal om naar bruikbare internetdata. De modem is specifiek voor het netwerk van de provider (je moet het model van de provider gebruiken) rsinc.com. Vaak is de modem ook meteen een router.
  • Wi-Fi-router (of combi-unit): De meeste moderne satellietmodems hebben een ingebouwde Wi-Fi-router. Zo niet, dan kun je je eigen router aansluiten om draadloos internet in huis te verspreiden. Dat maakt het mogelijk meerdere apparaten (telefoons, laptops, smart-tv’s, enzovoorts) te laten internetten via de satellietverbinding. (HughesNet en Viasat leveren vaak een modem/router-combinatie; bij Starlink zit een Wi-Fi-router in het pakket.)
  • Montagemateriaal en kabels: De schotel wordt geleverd met een montagebeugel of statief en kabels. Montage kan op het dak, een paal in de grond of een buitenmuur. Het juiste materiaal zorgt dat de schotel stevig op z’n plaats blijft en goed gericht is. Vaak hoort er ook een aarde- of bliksemafleiding bij.

Vraag: Hoe wordt satellietinternet geïnstalleerd?
A: Installatie verschilt per aanbieder, maar in het algemeen:

  • Voor geostationaire satellietdiensten zoals HughesNet of Viasat komt er meestal een professionele technicus naar jouw locatie om de schotel en modem te installeren. De technicus zoekt een optimale plek met vrij zicht op de zuidelijke hemel (op het noordelijk halfrond) en monteert daar de schotel (bijvoorbeeld op je dak of op een paal). Vervolgens wordt de schotel nauwkeurig uitgelijnd om de positie van de satelliet in een baan te richten en wordt er een kabel naar binnen gelegd die op de satellietmodem wordt aangesloten rsinc.com. Professionele uitlijning is belangrijk, want zelfs een kleine afwijking kan het signaal al verslechteren. Installatie is vaak inbegrepen bij de opstartkosten of wordt als eenmalige vergoeding aangerekend, en soms niet in rekening gebracht bij het afsluiten van een contract.
  • Voor nieuwere LEO-diensten zoals Starlink is de installatie doorgaans doe-het-zelf (self-install). Starlink stuurt een pakket naar je op met daarin de schotel, een montagevoet of statief, een stroomvoorziening en een Wi-Fi-router. Je zet de schotel buiten op (bijvoorbeeld op de grond of gemonteerd op een dak/palen met optionele accessoires) met zo’n vrij mogelijk uitzicht op de lucht, waarna de schotel automatisch de satellieten zoekt en volgt. Het installatieproces is ontworpen als eenvoudig — eigenlijk “plug and play” — en vereist geen handmatige uitlijning van de gebruiker rsinc.com. Veel gebruikers installeren Starlink zelf in een middag. (Er zijn ook montagekits van derden voor bijvoorbeeld campers of boten, indien nodig.) Bij Starlink ben je eigenaar van de hardware, dus er zijn geen doorlopende verhuurkosten, maar je betaalt wel de initiële hardwareprijs.

Ongeacht de provider is een vrij zicht op de satelliet cruciaal. De installatie houdt soms wat uitproberen in om blokkades zoals bomen of gebouwen te vermijden. Zodra de schotel gemonteerd en uitgelijnd is, wordt het systeem geconfigureerd en activeert de provider jouw internetdienst.

Prestaties en Beperkingen

V: Hoe snel is satellietinternet?
A: Snelheden zijn de afgelopen jaren verbeterd, maar hangen af van provider en abonnement:

  • Traditionele satellietinternetabonnementen (HughesNet, Viasat) bieden downloadsnelheden van ongeveer 10 Mbps tot 100 Mbps. HughesNet adverteert bijvoorbeeld maximaal ~25 Mbps download op consumentenabonnementen (en ongeveer 3 Mbps upload) rsinc.com. Viasat biedt verschillende snelheidsniveaus, van ongeveer 12 Mbps bij lage abonnementen tot 50 of zelfs 100 Mbps bij de hoogste pakketten in sommige gebieden rsinc.com.
  • Nieuwere lagebaan-satellietdiensten zoals Starlink leveren aanzienlijk hogere snelheden — meestal 50 tot 200 Mbps downloads, met uploads van ongeveer 10–40 Mbps rsinc.com. Veel gebruikers melden in de praktijk ongeveer 100 Mbps downloadsnelheid met Starlink, wat een grote sprong is ten opzichte van oudere satellietsystemen. In sommige gevallen kan Starlink onder ideale omstandigheden zelfs meer dan 200 Mbps halen rsinc.com.
  • Houd er rekening mee dat deze snelheden kunnen fluctueren. Factoren zoals netwerkcongestie (piekuren), je geografische positie ten opzichte van de dekking en het weer kunnen de prestaties beïnvloeden. Satelliet heeft een hogere pingtijd (latency) dan internet via kabel of glasvezel (zie hieronder), maar de pure downloadsnelheden kunnen vergelijkbaar zijn met basis kabel- of DSL-abonnementen, vooral bij Starlink. Over het algemeen zijn oudere GEO-satellietpakketten voldoende voor surfen, mailen en videostreaming tot HD, terwijl de snellere Starlink-verbinding meer datagebruik (4K-streaming, grote downloads) veel beter aankan.

V: Hoeveel vertraging (latency) heeft satellietinternet en waarom?
A: Vertraging (pingtijd) bij satellietinternet is aanzienlijk hoger dan bij bekabelde netwerken, door de grote afstand die het signaal moet afleggen. Voor traditionele geostationaire satellieten is de latency meestal rond de 600–800 milliseconden (0,6 tot 0,8 seconden) heen en weer rsinc.com. De vertraging ontstaat doordat het signaal ongeveer 35.000 km stijgt naar de satelliet en weer terug — samen zo’n 70.000 km (ook bij lichtsnelheid geeft dat flinke vertraging). Ter vergelijking: een breedbandaansluiting op de grond heeft een latency van ongeveer 20–40 ms. Deze hoge latency op GEO-satellieten veroorzaakt merkbare vertraging bij tweerichtingsapplicaties, zoals videogesprekken of online gamen.

Lagebaan (LEO)-satellieten hebben veel lagere latency. Zo meten SpaceX Starlink’s LEO-satellieten latencies van 20–40 ms, vergelijkbaar met DSL of kabelinternet rsinc.com. Dat komt doordat deze satellieten slechts een paar honderd kilometer hoog draaien in plaats van tienduizenden. Samengevat: de latency hangt vooral af van de hoogte van de baan: hoe verder weg de satelliet, hoe langer de vertraging. GEO = hoge latency (~0,5 seconde of meer) telarus.com, LEO = lage latency (enkele tientallen milliseconden) telarus.com. Aan dat natuurkundige gegeven valt niet te ontkomen, behalve door lagere banen te gebruiken. (Zie de LEO vs. GEO-sectie verderop.)

V: Heeft het weer invloed op satellietinternet?
A: Ja. Slecht weer kan satellietsignalen verstoren. Vooral regen en sneeuw zijn grote boosdoeners — het effect heet “rain fade” — waarbij vocht in de lucht het radiosignaal verzwakt. Matige tot hevige regen of onweersbuien kunnen vertragingen of zelfs tijdelijke uitval van de dienst veroorzaken starlink.com. Eveneens kan dikke sneeuw op je schotel het signaal blokkeren. Meestal heeft lichte regen of sneeuw weinig invloed, maar bij een stortbui of sneeuwstorm kan de verbinding tijdelijk wegvallen tot het weer opklaart. Providers proberen dit te ondervangen met krachtige zenders en robuuste frequenties, maar bij hevig weer kun je dus lagere snelheden of korte onderbrekingen merken starlink.com.

Bijkomend kunnen omgevingsfactoren zoals sneeuwophoping of ijs op de schotel de ontvangst stoppen (het is verstandig je schotel voorzichtig schoon te maken als dat veilig kan). Sommige schotels (zoals die van Starlink) hebben ingebouwde verwarming tegen sneeuw. Wind kan ook voor problemen zorgen als de schotel verplaatst of verdraaid wordt — zorg dat hij goed stevig gemonteerd is. Het goede nieuws is dat deze stoornissen meestal zeldzaam en van korte duur zijn: zodra de bui voorbij is, werkt alles weer normaal. Maar het is verstandig een noodplan achter de hand te houden als je in kritieke situaties afhankelijk bent van de verbinding, voor het geval extreem weer uitval veroorzaakt.

Satellietinternet voor Streaming, Gaming en Werk

V: Is satellietinternet geschikt voor het streamen van video (Netflix, YouTube)?
A: Streaming werkt prima via satellietinternet, maar houd rekening met de beperkingen van je abonnement. Qua snelheid kunnen vrijwel alle satellietverbindingen video streamen: standaard- en HD-video vereisen ruwweg 3–5 Mbps en 5–8 Mbps, wat zelfs het basisabonnement van HughesNet (25 Mbps) aankan. Nieuwere diensten zoals Starlink, met snelheden boven 50 Mbps, hebben geen enkel probleem met streamingbandbreedte. De vertraging is bij streaming geen probleem: buffering vangt eventuele haperingen op. De belangrijkste beperking zijn de datalimieten. Video streamen verbruikt veel data — zo gebruikt een uur HD-video al snel ruim 3 GB. Bij traditionele satellietpakketten met strikte maandelijkse limieten zit je snel aan je limiet en wordt je teruggezet naar 1–3 Mbps, waardoor streaming hapert of constant buffert satelliteinternet.com rsinc.com. Met andere woorden: na een paar films zit je op de limiet, en gaat de snelheid omlaag.

Als je satellietabonnement “onbeperkte” data heeft met een fair use-policy (zoals bij hogere Viasat-pakketten of bij Starlink), heb je meer speling om te streamen zonder stevig te worden geknepen. Starlink hanteert momenteel geen harde datalimieten, dus gebruikers kunnen gerust veel streamen. In de praktijk werkt satellietinternet prima voor Netflix, YouTube, enzovoort, zeker op moderne systemen — houd je dataverbruik in de gaten en probeer eventueel in standaardkwaliteit te streamen om data te besparen. Veel plattelandsgebruikers downloaden liever films/series vooruit (of gebruiken een schotel-tv voor veel tv-kijken) om hun maandelijkse limiet niet te overschrijden. Maar af en toe een film of serie streamen is op satellietinternet zeker mogelijk als je er slim mee omgaat.

Q: Kun je online games spelen via satellietinternet?
A: Online gamen is één van de lastigste activiteiten voor traditioneel satellietinternet vanwege de hoge latency. Het is mogelijk om te gamen, maar snelle multiplayer games (zoals first-person shooters of competitieve eSports-titels) zullen last hebben. Bij GEO-satellieten is de latency vaak 600 ms of meer, waardoor de vertraging (lag) merkbaar is – jouw acties in de game reageren soms een halve seconde later, wat een groot nadeel is rsinc.com. Real-time games die snelle reflexen vereisen (Fortnite, Call of Duty, enz.) zijn frustrerend op een verbinding met hoge latency. Turn-based of tragere online games (puzzelspellen, strategiespellen, casual MMO’s) zijn beter speelbaar omdat timing daar minder kritisch is.

Dat gezegd hebbende, Starlink’s low-latency service (20–40 ms) heeft de game-mogelijkheden via satelliet aanzienlijk verbeterd rsinc.com. Veel gebruikers melden dat online gamen met Starlink vergelijkbaar voelt met een gewone kabel/DSL verbinding – je kunt shooters, racespellen, enz. spelen met slechts kleine verschillen. De bandbreedte via satelliet is over het algemeen prima voor gamen (het dataverbruik is relatief laag), het is vooral de ping die telt. Dus als je vastzit aan een GEO-satelliet, kun je mogelijk nog steeds genieten van bepaalde spellen (RPG’s, turn-based games, single-player online games), maar competitief snel-actie gamen is niet ideaal. Als gamen prioriteit heeft en je toegang hebt tot Starlink of een andere low-latency optie, is dat de betere keuze. Anders gebruiken sommige gamers op HughesNet/Viasat workarounds zoals het vooraf downloaden van updates en het kiezen van minder latency-gevoelige spelmodi. Samengevat: gamen op oudere satelliet = speelbaar maar traag/laggy bij actiegames, terwijl nieuw LEO-satellietinternet online gamen goed haalbaar maakt in landelijke gebieden.

Q: Is satellietinternet goed voor thuiswerken (videobellen en VPN)?
A: Thuiswerken via satellietinternet is zeker mogelijk – duizenden mensen doen het – maar je ervaring hangt af van het type satellietverbinding en je werkzaamheden. Voor normale taken zoals e-mailen, werken met officepakketten, clouddiensten en algemeen internetten doet satelliet (zelfs high-latency GEO) het goed, met slechts iets langere laadtijden. Problemen ontstaan bij real-time interactieve tools: bijvoorbeeld videoconferencing en bepaalde VPN-instellingen kunnen traag zijn op een traditionele satellietlink. Zit je op een GEO-satelliet (HughesNet/Viasat), dan brengt de ~600 ms latency een merkbare pauze in tweewegscommunicatie. In een Zoom- of Teams-vergadering moet je opletten dat je niet door anderen heen praat, omdat die halve-seconde vertraging voor ongemakkelijke overlap kan zorgen. Het is hanteerbaar – mensen wennen meestal aan het ritme van een lichte vertraging – maar het is niet zo naadloos als glasvezel of kabel. VPN (Virtual Private Network) verbindingen zijn vaak ook traag bij hoge latency; sommige zakelijke VPN’s kunnen zelfs tijd-overschrijden of vastlopen doordat latency en packet loss van satelliet ze verstoren. Er zijn wel optimalisatietechnieken (en HughesNet biedt in sommige gevallen speciale VPN versnelling), maar de prestaties blijven beperkt. Grote uploads (zoals het verzenden van grote bijlagen) gaan op klassieke satelliet ook traag door de lage uploadsnelheid.

Aan de andere kant heeft Starlink’s low-latency breedband thuiswerken via satelliet een stuk soepeler gemaakt. Met een latency van tientallen milliseconden voelt Starlink bijna als een gewone vaste verbinding – Zoom- en videogesprekken zijn veel natuurlijker en nog bijna real-time rsinc.com, en VPN’s werken meestal probleemloos en met behoorlijke snelheden. De hogere doorvoersnelheid helpt ook bij clouddiensten, grote bestandssynchronisatie, enz. Veel thuiswerkers melden dat ze met succes videogesprekken, softwareontwikkeling (met gebruik van remote servers), en andere bandbreedte-intensieve taken uitvoeren op Starlink. Je moet wel voorbereid zijn op af en toe een hapering – een korte onderbreking van enkele seconden kan voorkomen als de satellietoverdracht niet perfect verloopt of als er obstakels zijn – maar dat is zeldzaam. Kortom: voor standaard thuiswerk volstaat elke satellietverbinding (houd gewoon rekening met de vertraging), en voor intensief samenwerken hebben de nieuwe LEO diensten de ervaring sterk verbeterd.

Tip: Als je voor je werk van satellietinternet afhankelijk bent, is het slim om grote updates of cloudback-ups ’s nachts te plannen en collega’s vooraf te laten weten dat je mogelijk een lichte audi vertraging hebt in gesprekken. Gebruik waar mogelijk ethernet of een directe verbinding voor je werkcomputer om extra Wi-Fi latency te vermijden. In kritieke situaties (zoals live webinars) kun je als back-up een telefoon-hotspot achter de hand houden, voor het geval het weer je satelliet op dat moment stoort – maar zulke problemen zijn meestal zeldzaam.

Abonnementen en kosten

Q: Wat kost satellietinternet?
A: Kosten voor satellietinternet liggen meestal wat hoger dan voor stads-kabel of glasvezel, vanwege de dure infrastructuur. Prijzen verschillen per aanbieder en pakket, maar globaal: HughesNet-abonnementen liggen ongeveer tussen de $50 en $100 per maand voor particulier gebruik satelliteinternet.com (de prijs hangt vooral af van de hoeveelheid data die je krijgt, aangezien alle HughesNet-abonnementen dezelfde max snelheid van 25 Mbps hebben). Viasat-abonnementen zijn meestal hoger – doorgaans $100 tot $150+ per maand voor hogere snelheden of meer prioritair dataverkeer satelliteinternet.com. Starlink kost ongeveer $120 per maand voor het standaard particulier abonnement satelliteinternet.com. (Starlink heeft ook premium opties zoals RV/mobiel en zakelijke pakketten die duurder zijn – tussen de $150 en $500 per maand afhankelijk van het serviceniveau satelliteinternet.com.) Deze prijzen zijn exclusief eventuele eenmalige apparatuurkosten of belastingen. Reken samengevat op ongeveer $600–$1200 per jaar voor een doorsnee satellietinternetabonnement.

Apparatuur en installatiekosten: Naast de maandelijkse kosten moet je rekening houden met apparatuur. Traditionele satellietaanbieders verhuren meestal de schotel en modem voor een maandbedrag (rond de $10-$15/maand) of bieden een aankoopoptie. Soms is installatie gratis bij een contract; anders betaal je een installatievergoeding. HughesNet en Viasat vereisen vaak een contract van 24 maanden, en vaak blijft de apparatuur hun eigendom (je retourneert deze bij opzegging). Starlink verkoopt de hardware juist vooraf – momenteel ca. $599 voor de standaard kit (schotel, router, kabels) – en vereist geen langdurend contract satelliteinternet.com. Je bent eigenaar van de Starlink-apparatuur en het abonnement is per maand opzegbaar. Je initiële Starlink-kosten zijn dus hoger, maar de maandlasten bestaan enkel uit het abonnement. Op de grote satellietabonnementen betaal je niet per GB (er zijn geen overage charges); als je over je limiet gaat, word je gewoon geknepen in snelheid. Kijk altijd naar acties: soms hebben HughesNet of Viasat instaptarieven (bijv. $50/maand de eerste 6 maanden) of gratis installatie. Let echter op de standaardprijs na afloop en op eventuele opzegboetes als je vroegtijdig stopt.

Q: Hebben satellietinternet-abonnementen datalimieten of caps?
A: Datalimieten zijn gebruikelijk bij satellietabonnementen, al verschillen de details per provider:

  • HughesNet: Ja, HughesNet heeft vaste datahoeveelheden per maand (10 GB, 20 GB, 30 GB of 50 GB afhankelijk van het pakket). Gebruik je meer in een maand, dan word je niet afgesloten, maar je snelheid wordt teruggeschroefd tot ca. 1–3 Mbps voor de rest van de maand rsinc.com. Dit heet het Fair Access Policy. Je kunt “Data Tokens” kopen voor extra volle snelheid als dat nodig is, of wachten tot je maandelijkse tegoed wordt vernieuwd. Er is ook een dagelijkse Bonus Zone tijdens de late nachturen waarin verbruik niet meetelt voor je limiet, handig voor grote downloads.
  • Viasat: Viasat is overgestapt op “zachte” datalimieten op veel pakketten. Ze adverteren “Onbeperkt” maar met een drempel (zoals 100 GB, 150 GB, enz.) waarna je verbinding minder prioriteit krijgt. In de praktijk: ga je daaroverheen, dan kunnen je snelheden afnemen bij drukte op het netwerk rsinc.com. Hoe groot de vertraging is hangt af van de drukte; bij rustige tijden merk je er weinig van, tijdens piekperioden ben je de eerste die wordt geknepen. Oude Viasat-abonnementen hadden harde caps zoals HughesNet, maar nieuwe benadrukken prioriteitsdata versus standaarddata.
  • Starlink: Heeft momenteel geen harde datalimieten op hun standaard particuliere dienst rsinc.com. Starlink was oorspronkelijk volledig onbeperkt, als van 2023–2024 geldt in sommige regio’s een richtlijn van 1 TB “priority” data per maand (ga je daar fors overheen, dan kun je bij netwerkdrukte tijdelijk lager in prioriteit komen). Maar voor gewone gebruikers voelt Starlink effectief als onbeperkt – er zijn geen extra kosten of afsluitingen bij veel verbruik rsinc.com. Je kunt streamen en downloaden zonder jouw verbruik in de gaten te houden, wat een groot verschil is met GEO-providers. Zakelijke en mobiele Starlink-abonnementen kunnen een bepaald aantal “priority data” bieden en daarna overschakelen op standaard data, maar ook daar geen echte afsluiting.

Samengevat: oudere satelliet-abonnementen zijn erg beperkend qua data, nieuwere zijn soepeler. Vraag altijd goed na bij de provider: “Onbeperkt” heeft vaak kleine lettertjes. Als je een pakket met datalimiet hebt, plan dan je verbruik (bijvoorbeeld grote updates in bonusuren, of kies een hogere bundel als je telkens over je limiet gaat). Wordt de limiet overschreden, dan wordt je verbinding meestal traag in plaats van extra duur, maar die lage snelheden (zoals 1 Mbps) beperken wel ernstig wat je online kunt doen rsinc.com. Starlink is nu het meest gebruikersvriendelijk qua data: gewone gebruikers hoeven zich om datalimieten momenteel geen zorgen te maken.

Vergelijking met andere internetopties

Vraag: Hoe verhoudt satellietinternet zich tot DSL, kabel, glasvezel en mobiel internet?
Antwoord: Satelliet versus andere internettechnologieën: Elk type internet heeft zijn voor- en nadelen, vooral qua snelheid, latentie, beschikbaarheid en betrouwbaarheid. Hier is een snelle vergelijking:

  • Satellietinternet: Het grootste voordeel is beschikbaarheid – het kan landelijke en afgelegen gebieden bereiken waar geen andere breedband beschikbaar is getinternet.com. Je hebt geen telefoon- of kabelverbinding nodig; als je de lucht kunt zien, kun je vaak satellietinternet krijgen. De dekking is echt landelijk (en wereldwijd). Echter, satellietinternet heeft een hogere latentie dan elke bedrade dienst (door de lange-afstandssignalen) en kwam historisch gezien met lagere snelheden en strenge datalimieten broadbandnow.com. Nieuwere satellietdiensten (Starlink) hebben snelheid en latentie aanzienlijk verbeterd, maar satelliet blijft over het algemeen duurder per maand en kan beïnvloed worden door het weer. Satelliet is een goede oplossing als niets anders werkt, maar als je een optie op de grond hebt, biedt die vaak betere prestaties.
  • DSL (Digital Subscriber Line): DSL werkt via telefoonlijnen. Het is op veel plekken beschikbaar (ook in sommige landelijke gebieden), maar de snelheid hangt af van je afstand tot het centrale kantoor van het telefoonbedrijf. Typische DSL-snelheden lopen van enkele Mbps tot circa 100 Mbps (voor nieuwere VDSL of korte afstanden), maar veel DSL-lijnen op het platteland halen slechts 5–20 Mbps. Latentie bij DSL is laag (ping 20-50 ms, goed voor gamen). DSL is meestal goedkoper dan satelliet en niet weersgevoelig. De prestaties kunnen echter slecht zijn als je ver buiten het bereik zit (het haalt misschien nauwelijks de breedbandsnelheden), en sommige afgelegen gebieden hebben helemaal geen infrastructuur.
  • Kabelinternet: Kabelbreedband (van kabel-tv-bedrijven) komt veel voor in voorstedelijke en stedelijke gebieden. Het gebruikt coaxkabel en biedt veel hogere snelheden dan DSL – gebruikelijk is 100 tot 300 Mbps, en tot 1 Gbps op nieuwere DOCSIS-systemen. Latentie is laag (vaak 10-30 ms). Kabel is niet beschikbaar in de meeste landelijke gebiedenbuiten dorpen, omdat er een kabelnetwerk moet worden aangelegd. Waar het beschikbaar is, is het qua snelheid en consistentie over het algemeen superieur aan satelliet. Een mogelijk nadeel is dat het netwerk gedeeld wordt met buren, waardoor bij piektijden de snelheid kan afnemen als veel mensen online zijn (dit speelt minder bij moderne systemen). Kabel heeft meestal hogere datalimieten of helemaal geen, en de kosten zijn gematigd (meestal $50–$100/maand). Kortom: als je kabel kunt krijgen, presteert dat in de meeste gevallen beter dan satelliet – maar kabel heeft geen dekking in echt afgelegen gebieden.
  • Glasvezel-internet: Glasvezel is de gouden standaard voor internetverbindingen. Het gebruikt glasvezelkabels om gigabit-snelheden te leveren (1000 Mbps of zelfs meer, vaak met gelijke upload- en downloadsnelheid). Latentie op glasvezel is extreem laag (soms <10 ms). Het is ook zeer betrouwbaar en niet gevoelig voor elektrische storingen of weersomstandigheden. Het nadeel is de beperkte beschikbaarheid – glasvezel is vooral in steden of dichtbebouwde gebieden uitgerold, terwijl veel landelijke gebieden helemaal geen toegang hebben getinternet.com. Waar beschikbaar is glasvezel doorgaans de beste optie qua prestaties (ideaal voor streamen, gamen, werken, eigenlijk alles). Het is vaak redelijk geprijsd voor wat je krijgt (sommige gemeentelijke glasvezel- of Google Fiber-abonnementen in steden zijn $70/maand voor 1 Gbps, bijvoorbeeld). Maar buiten de gebaande paden is deze optie het minst waarschijnlijk. Satelliet bereikt juist plekken waar glasvezel economisch niet kan komen.
  • Mobiel / draadloos internet: Dit omvat 4G LTE en 5G-thuisinternet of mobiele hotspots. Deze diensten gebruiken het mobiele telefoonnetwerk. In sommige landelijke gebieden kan vast draadloos of mobiel internet beschikbaar zijn via bedrijven zoals Verizon, T-Mobile of lokale draadloze ISPs. De snelheden lopen sterk uiteen – ouder 4G LTE haalt 10–50 Mbps, terwijl 5G bij goede omstandigheden 100–300 Mbps of meer kan bereiken. Latentie is laag (vergelijkbaar met DSL/kabel bij goed signaal). Beschikbaarheid neemt toe, maar je moet wel binnen het bereik van een zendmast met voldoende capaciteit vallen; in echt afgelegen gebieden is het signaal vaak zwak of afwezig, of zijn de databundels beperkt. Veel mobiele abonnementen hebben hogere datalimieten dan satelliet, maar sommige knijpen nog steeds na een bepaalde hoeveelheid data (bijv. 100 GB) of beperken de videokwaliteit. Een voordeel is dat als je al mobiel bereik hebt, het opzetten eenvoudig is (alleen een modem of de hotspot van je telefoon gebruiken). Het nadeel is dat de prestaties inconsistent kunnen zijn – het kan langzaam worden bij drukte op de zendmast of als je aan de rand van het bereik zit. De kosten kunnen vergelijkbaar zijn met of lager zijn dan satelliet (sommige LTE/5G-thuisinternet-abonnementen zijn ~$50–$70 per maand voor “onbeperkte” data, vaak met kleine lettertjes over snelheidsverlaging bij drukte). Kortom: als je een sterk 4G/5G-signaal hebt, kan mobiel thuisinternet een goed alternatief zijn voor satelliet, met lagere latentie en geen weersinvloeden. Maar de beschikbaarheid in afgelegen regio’s is wisselend – het dekt vooral gebieden dichter bij dorpen of snelwegen en vrijwel nooit het diepe buitengebied.

Samenvatting: Het unieke voordeel van satellietinternet is het bereiken van plekken waar andere opties niet komen getinternet.com. Qua prestaties: glasvezel > kabel > mobiel > DSL > satelliet (historisch gezien), hoewel de Starlink-satellietdienst qua snelheid nu concurreert met DSL/mobiel en in sommige gevallen kabel benadert. Satelliet heeft nog steeds het nadeel van hogere latentie en meestal strengere datalimieten. Het is altijd de moeite waard om te controleren of er een vaste dienst (glasvezel, kabel, DSL of vaste draadloze verbinding) beschikbaar is voor je satelliet overweegt, want die bieden vaak een betere gebruikerservaring voor de prijs. Maar als satelliet je enige keuze is, is het een capabele oplossing die steeds beter is geworden door de jaren heen.

Geschiedenis en toekomst van satellietinternet

Vraag: Wanneer is satellietinternet uitgevonden en hoe is het in de loop der tijd geëvolueerd?
Antwoord: Satellietinternet als concept stamt uit het midden tot het late 20e eeuw. Experimenten met satellieten voor datacommunicatie begonnen in de jaren 70 toen satellieten werden ingezet voor telecommunicatienetwerken rsinc.com. De eerste pogingen hadden te maken met hoge kosten en lage bandbreedte. De eerste consumenten satellietinternetdiensten verschenen in de jaren 90. Opmerkelijk: in 1996 introduceerde Hughes Network Systems DirecPC, ’s werelds eerste satellietinternetdienst voor thuisgebruikers hughesnet.com. Die vroege diensten waren erg traag vergeleken met nu – vaak gebruikte je inbellen om te uploaden en satelliet voor downloaden, waarbij je in de praktijk slechts honderden Kbps haalde. Gedurende de late jaren 90 bleef satellietinternet een niche met lage snelheden en dure apparatuur, en naarmate kabel/DSL zich verspreidden gold satelliet als laatste redmiddel.

De technologie bleef zich echter ontwikkelen. In de vroege jaren 2000 kwamen er betere satellieten speciaal voor internet (bijv. Hughes’ DirecWay en later Spaceway-satellieten, en WildBlue dat later Viasat werd). De snelheden begonnen te stijgen naar een paar Mbps. Een mijlpaal kwam in 2007, toen Astra (een Europese satelliet) ongeveer 20 Mbpskon bieden – een van de eerste keren dat satellietinternet breedbandsnelheden haalde broadbandnow.com. In de VS maakten ViaSat-1 (gelanceerd in 2011) en HughesNet’s Jupiter 1 (gelanceerd in 2012) hoge-capaciteitssatellieten mogelijk, waarmee abonnementen rond 12–15 Mbps werden aangeboden. Tegen de late jaren 2010stuwden Jupiter 2/Echostar XIX en ViaSat-2 de snelheden verder omhoog. In feite bood HughesNet’s Gen5-dienst (Jupiter 2-satelliet) in 2018 25 Mbps downloadsnelheid, en werd zo voor het eerst voldaan aan de FCC-definitie van breedbandinternet broadbandnow.com. De datalimieten werden over de jaren ook iets ruimer, al bleven ze een beperking.

Een grote verandering in satellietinternet vindt plaats in de jaren 2020 met de komst van lage-baan constellaties en nieuwe generatie high-throughput GEO-satellieten. SpaceX’s Starlink, die zijn publieke bèta begon in 2020, gebruikt duizenden LEO-satellieten voor wereldwijde dekking. Deze nieuwe aanpak levert al snelheden van boven de 100 Mbps en veel lagere latentie dan voorheen, wat het imago van satellietinternet fundamenteel verandert telarus.com. Andere bedrijven zoals OneWeb (met LEO-satellieten gefocust op zakelijke connectiviteit) en de geplande Kuiper-constellatie van Amazon volgen dit voorbeeld en wijzen richting grootschalig snel, laag-latentie satellietbreedband. Aan de GEO-kant lanceerde Viasat de ViaSat-3 (ultra-high capacity satelliet) en werkt Hughes aan Jupiter 3, beide gericht op het verhogen van zowel de snelheid als de capaciteit (mogelijk 100+ Mbps-abonnementen en ruimere databundels).

In samenvatting is de satellietinternet aanzienlijk geëvolueerd van zeer trage beginjaren (diensten uit de jaren 90 die nauwelijks beter waren dan inbellen) tot moderne systemen die in sommige gevallen kunnen wedijveren met DSL- of kabelsnelheden. Belangrijke historische punten: de eerste consumentenservice in 1996 hughesnet.com, de geleidelijke verbetering door de jaren 2000 tot snelheden in de dubbele cijfers (Mbps) en de recente LEO-revolutie die satellietinternet met breedbandprestaties biedt telarus.com. Het is een verhaal van het overwinnen van enorme technische uitdagingen – latency, beperkte bandbreedte, dure lanceringen – en elk decennium bracht verbeteringen. De opties waar gebruikers vandaag uit kunnen kiezen waren sciencefiction toen het satellietinternet opkwam, en de trend beweegt naar grotere capaciteit, lagere latency en meer gebruiksmogelijkheden, wat meehelpt de digitale kloof te dichten voor wie ver van een bekabelde verbinding woont.Vraag: Hoe kan ik de snelheid van satellietinternet verbeteren of de latency verlagen?
Antwoord: Er zijn een aantal stappen die je kunt nemen om je satellietinternet te optimaliseren (binnen de grenzen van de technologie):
  • Optimaliseer de installatie van je schotel: Zorg ervoor dat je satellietschotel goed gemonteerd en gericht staat. Als deze professioneel is geïnstalleerd, is hij correct uitgelijnd, maar door wind of storm kunnen er kleine verschuivingen optreden na verloop van tijd. Zorg ervoor dat de schotel een volledig vrij zicht op de lucht heeft (snoei waar mogelijk takken die het zicht kunnen blokkeren). Een goed uitgelijnde schotel geeft het sterkste signaal, wat helpt om de beste snelheid te behouden. Als je vermoed dat de uitlijning niet meer klopt (bijvoorbeeld als de verbinding slechter is geworden), neem dan contact op met je provider – zij kunnen de schotel opnieuw uitrichten.
  • Verminder bottlenecks binnenshuis: Gebruik een bekabelde ethernetverbinding voor apparaten waar je maximale snelheid of de laagste latency nodig hebt (zoals bij videogesprekken of gaming op een computer). Zo vermijd je extra vertraging of onderbrekingen door Wi-Fi. Als je toch Wi-Fi gebruikt, zet de router dan dicht bij je belangrijkste werkplek en voorkom storingen (bijvoorbeeld door hem niet in een metalen kast te verstoppen).
  • Beperk onnodige apparaten en gebruik: Satellietbandbreedte is beperkt, dus wanneer meerdere apparaten tegelijkertijd streamen of downloaden, zal je ervaring trager worden. Zet apparaten die je niet gebruikt uit of los ze af van het netwerk satelliteinternet.com. Vermijd grote downloads of updates op momenten dat je de verbinding nodig hebt voor belangrijke taken. Veel routers laten je toe om verkeer of apparaten te prioriteren – met deze QoS-instellingen (Quality of Service) kan je bijvoorbeeld je werklaptop voorrang geven op de videostream van de kinderen tijdens de werkdag.
  • Let op je dataverbruik: Als je abonnement een datalimiet of drempel heeft, is het beheren van je data cruciaal voor het behouden van je snelheid. Als je je voorkeursdata overschrijdt, zakt de snelheid drastisch satelliteinternet.com. Om dit te vermijden, hou je maandelijks verbruik in de gaten via de app of data-meter van je provider. Als je steeds de limiet bereikt, denk dan aan upgraden naar een abonnement met meer data of kijk of de provider bonuszones (tijdens daluren gratis data) aanbiedt voor grote downloads. In nood kan je bij providers als HughesNet en Viasat extra datatokens aankopen om je volledige snelheid te herstellen als je bent afgeremd satelliteinternet.com – dit brengt extra kosten met zich mee, maar kan bij noodgevallen uitkomst bieden. (Starlink-gebruikers hebben momenteel geen limieten, maar gebruikers van andere abonnementen met limiet moeten hun streaming en cloudupdates plannen.)
  • Lagere latency bereiken: Je kunt niet veel doen aan de inherente latency van GEO-systemen – de natuurwetten kan je niet veranderen. Sommige satellietproviders bouwen prestatieverhogende proxies of TCP-accelaratie in hun modems in, wat de laadtijd van pagina’s een beetje kan verbeteren, maar de 600+ ms basislatency blijft. Als lage latency cruciaal is (voor gamen of realtime trading), is overstappen naar een low-Earth orbit provider de enige echte oplossing indien beschikbaar (zoals Starlink), want die bieden automatisch lagere ping. Op je eigen netwerk kan je grote uploads vermijden die je verbinding verzadigen (wat ook vertraging oplevert). Sommige VPN-protocollen geven extra overhead: als je een VPN moet gebruiken via satellietinternet, kies dan voor een sneller protocol zoals WireGuard.
Kortom: zorg voor goede installatie, elimineer vermijdbare oorzaken van traagheid en houd rekening met de limieten van je abonnement. Je kunt een GEO-satellietverbinding niet zo snel maken als glasvezel, maar je kunt wél zorgen dat je eruit haalt wat er in zit. En als er nieuwe satellietopties komen, kan upgraden de moeite waard zijn als je betere snelheid/latency wil.Vraag: Kan ik gratis satellietinternet krijgen?
Antwoord: Nee, er bestaat geen echt gratis satellietinternet voor consumenten (op dit moment). Alle grote aanbieders vragen een betaald abonnement en hun speciale apparatuur – satellieten en de infrastructuur op de grond zijn duur, dus gratis diensten zijn niet haalbaar. Pas op voor advertenties die “gratis satellietinternet” beloven, dat is meestal een scam of misinformatie discussions.apple.com. Je zult sowieso apparatuur en een abonnement moeten aanschaffen. Het dichtst in de buurt van “gratis” satellietinternet zijn heel specifieke situaties: tijdens het conflict in Oekraïne leverde SpaceX bijvoorbeeld gratis Starlink-terminals en service aan gebieden zonder internet discussions.apple.com, en enkele rampen- of overheidsprojecten hebben satellietinternet betaald voor noodhulp of gemeenschappen in nood. Maar dat zijn uitzonderingen. Er is een dienst genaamd Outernet/Othernet die wat data uitzendt via satelliet (eenrichtingsverkeer, zoals nieuws of educatieve content), maar dat is geen interactieve internetverbinding. Voor praktisch gebruik geldt dus: als je thuis satellietinternet wil, moet je erop rekenen dat je gewoon moet betalen. Als kosten een probleem zijn, kijk dan of je voor enige overheidssteun in aanmerking komt voor breedband of of een mobiel abonnement/hotspot goedkoper kan zijn. Geen enkele aanbieder biedt op dit moment gratis satellietinternet aan particulieren – alleen de apparatuur kost al honderden euro’s en satellieten kosten miljoenen om te lanceren en te beheren, dus zetten aanbieders abonnementskosten in om dit terug te verdienen.Vraag: Kan ik satellietinternet gebruiken in een camper of op een boot?
Antwoord: Ja, het is tegenwoordig mogelijk om satellietinternet onderweg te gebruiken – vooral dankzij nieuwe technologie – maar er zijn wel enkele aandachtspunten. Traditioneel was satellietinternet alleen voor vaste locaties. Diensten zoals HughesNet en Viasat vereisen registratie van een vast adres en richten zich op één bepaalde satellietbundel; als je ver buiten dat gebied kwam, werkte het niet zonder heruitlijning en autorisatie (en schotels zijn lastig onderweg aan te passen). Sommige kampeerfanaten namen wel een draagbare schotel mee om op campings op te zetten, maar dat moest telkens handmatig een nieuwe uitlijning krijgen – onderweg gebruiken kon dus niet satelliteinternet.com. Voor boten gold hetzelfde: traditionele oplossingen vereisten zeer dure gestabiliseerde schotels voor GEO-satellieten – meestal alleen haalbaar voor schepen of jachten met groot budget.Tegenwoordig is mobiel satellietinternet veel toegankelijker dankzij Starlink en vergelijkbare innovaties. Starlink biedt een service speciaal voor campers en reizigers (nu “Starlink Roam” genoemd). Je neemt de schotel mee en hebt internet waar je maar dekking hebt – geen vaste beam meer nodig. Je zet de Starlink-schotel bijvoorbeeld op een camping neer en hij maakt automatisch verbinding. Er bestaat zelfs een platte Starlink-schotel van hoge prestaties die gemonteerd kan worden op een camper of boot, zodat je tijdens het rijden of varen online blijft (de schotel volgt de satellieten automatisch tijdens beweging). Gebruikers hebben hiermee zelfs onderweg gestreamd of gewerkt. Let wel: de mobiele hardware en abonnementen zijn duurder (de schotel voor onderweg kost zo’n $2.500 en maritieme abonnementen zijn een paar honderd dollar per maand), maar basis-camperabonnementen (voor stationair gebruik) liggen rond de $120/maand in veel gevallen.Voor een camper kun je nu overal parkeren en breedbandinternet hebben, een gamechanger voor digitale nomaden. Let op dat obstakels zoals bomen of rotswanden ook bij Starlink de verbinding kunnen blokkeren – je hebt een vrij zicht op de hemel nodig. Op boten werkt Starlink goed tot ongeveer 160 km van de kust (voor grote vaart is er een apart maritiem abonnement). Traditioneel maritiem satellietinternet (zoals Inmarsat, KVH, etc.) bestaat nog, maar is extreem duur en traag (vooral voor basis e-mail/bellen op zee). Starlink wordt snel de standaard voor watersporters die écht internet op het water willen.Samengevat, satellietinternet gebruiken op campers/boten is haalbaar:
  • Als je verbinding nodig hebt terwijl je stil staat (geparkeerd of voor anker), kun je reguliere consumentendiensten gebruiken (sommige mensen zetten een gewone Starlink-schotel op het dak bij elke stop).
  • Wil je verbinding onderweg, dan heb je specialistische apparatuur nodig (zoals Starlink’s in-motion schotel of een professioneel aangestuurde automatische antenne voor GEO-satellieten).
  • Zorg dat je de schotel altijd vastzet en houd je aan de voorwaarden van de aanbieder (Starlink Roam bijvoorbeeld mag internationaal gebruikt worden, maar wie te lang buiten zijn thuisland is of een niet-ondersteund land binnenrijdt, krijgt restricties).
Kortom: het tijdperk van betrouwbaar internet in camper of boot is aangebroken, vooral dankzij de nieuwe LEO-satellietdiensten. Het is niet meer beperkt tot vaste locaties of onbetaalbare maritieme systemen. Voor wie off-grid reist geldt: zolang je de apparatuur en het abonnement goed beheert, blijf je online.

V: Wat is het verschil tussen LEO- en GEO-satellieten bij internetdiensten?

  • Diagram met vergelijking van posities van satellieten in lage-aardbaan vs geostationaire baan.
    Geostationaire (GEO) satellieten draaien ongeveer 35.000 kilometer boven de evenaar en blijven op een vast punt ten opzichte van de aarde (ze draaien met dezelfde snelheid als de aarde draait). Een GEO-satelliet “parkeert” dus boven één plek. Omdat ze zo hoog staan, dekt elke GEO-satelliet een enorm gebied – slechts drie GEO-satellieten kunnen het grootste deel van de aarde bedekken (met uitzondering van de poolgebieden). Zo kan één GEO-satelliet heel continentaal Amerika dekken. Hierdoor zijn er voor wereldwijde dekking maar een paar satellieten nodig (traditioneel gebruiken bedrijven enkele grote satellieten) telarus.com. Het nadeel is de afstand: signalen doen er ongeveer 0,25 seconde over om omhoog of omlaag te gaan, wat resulteert in een latency van ca. 500–700 ms per volledige verbinding telarus.com. Ook wordt de capaciteit (bandbreedte) van een GEO-satelliet gedeeld door alle gebruikers binnen dat grote bereik, waardoor de snelheid per gebruiker traditioneel laag was (hoewel nieuwe high-throughput GEO-satellieten veel meer capaciteit hebben dan oudere versies). Voorbeelden: HughesNet en Viasat gebruiken GEO-satellieten, net als satelliet-tv-diensten. Je schotelantenne voor GEO wijst altijd naar een vast punt aan de hemel. GEO-satellieten zijn groot en duur (meer dan $100 miljoen per stuk), maar je hebt er maar een paar nodig voor een wereldwijd netwerk (al kan de capaciteit een beperking zijn doordat elk exemplaar zoveel mensen moet bedienen).
  • Low Earth Orbit (LEO) satellieten draaien veel dichter bij de aarde, vaak tussen ongeveer 500 en 2.000 kilometer hoogte broadbandnow.com. Omdat ze niet stilstaan boven één punt, bewegen ze snel over de hemel. Vanuit gebruikersperspectief is een bepaalde LEO-satelliet maar enkele minuten tegelijk zichtbaar; daarna neemt een andere het over, enzovoort. Om continue dekking te bieden, hebben LEO-systemen een constellatie van veel satellieten nodig die in coördinatie rondgaan telarus.com. Het grote voordeel is de kortere afstand: latentie kan zo laag zijn als 20–40 ms, bijna gelijk aan de vaste kabelinternet telarus.com. Verder dekt iedere satelliet maar een klein gebied tegelijk, waardoor per gebruiker meer bandbreedte beschikbaar kan zijn (en het netwerk kan frequenties hergebruiken op verschillende plekken). LEO-satellieten geven verbindingen door als ze uit zicht verdwijnen en een nieuwe in zicht komt – dit wordt allemaal automatisch geregeld door software en gebruikersantennes die deze satellieten volgen. Voorbeelden: SpaceX Starlink (dat meer dan 12.000 satellieten plant), OneWeb (gepland 648 satellieten) zijn LEO-constellaties voor internet. LEO-satellieten zijn kleiner en afzonderlijk goedkoper dan GEO, maar je hebt er veel meer van nodig. Ze vereisen ook een dicht netwerk van grondstations en geavanceerde software om het bewegende netwerk te beheren. De complexiteit is groter, maar de prestaties zijn beter (lage vertraging, hoge snelheid) en de dekking kan uiteindelijk echt wereldwijd worden (inclusief poolgebieden, die GEO nauwelijks bereikt).

Samengevat, GEO versus LEO: GEO-satellieten = zeer grote hoogte, stationair ten opzichte van de aarde, daardoor heb je er maar weinig nodig en kan de gebruikersantenne vast staan, maar met hoge verbindingstijd en potentiële capaciteitsbeperkingen. LEO-satellieten = lage hoogte, bewegen over de hemel, vereisen veel satellieten en meebewegende antennes, maar bieden lage latency en kunnen meer gebruikers met een hogere doorvoersnelheid per persoon bedienen. Er zijn ook MEO (Medium Earth Orbit)-systemen op tussenniveaus (bijv. zo’n 5.000–12.000 km) die proberen deze factoren te balanceren – een voorbeeld is het O3b-netwerk op ongeveer 8.000 km hoogte, met een latency van rond de 150 ms, gebruikt voor telecom-backhaul in afgelegen gebieden. Maar voor consumenten-internet zijn de hoofdopties in 2025 GEO (bestaand) en LEO (in opkomst). Elke baan heeft zijn niche: GEO is bewezen en betrouwbaar voor brede dekking (en is uitstekend voor tv-uitzendingen, etc.), terwijl LEO voorloopt in lage latency en hoge snelheid. Toekomstige netwerken kunnen zelfs hybride vormen aannemen om het beste van beide te combineren telarus.com telarus.com.

Tags: , ,