Toestand van de internettoegang in Mexico: De digitale kloof, op de grond en in de lucht

Introductie:
De toegang tot internet in Mexico is de afgelopen jaren sterk toegenomen en bereikte begin 2024 meer dan 107 miljoen gebruikers (83% van de bevolking) datareportal.com. Het land heeft fors geïnvesteerd in zowel vaste infrastructuur (glasvezelnetwerken, mobiel breedband) als opkomende satellietdiensten (“sky”) om haar bevolking te verbinden. Toch is er nog steeds een aanzienlijke digitale kloof tussen goed bediende stedelijke gebieden en onderbediende landelijke gemeenschappen. Dit rapport biedt een uitgebreid overzicht van het Mexicaanse internetlandschap anno 2025 – met aandacht voor infrastructuurontwikkelingen, de kloof tussen stad en platteland, de belangrijkste aanbieders, gangbare snelheden en prijsstelling, de opkomst van satellietinternet, en de uitdagingen en kansen voor de toekomst. Alle gegevens zijn de meest actuele, afkomstig van onder andere de Mexicaanse telecomwaakhond (IFT), overheidsrapporten en industriële analyses.

1. Infrastructuur: Breedbandnetwerken en Initiatieven

Vast breedband (Grondnetwerken): De vaste breedbandinfrastructuur in Mexico is snel gemoderniseerd. De overstap van ouderwetse DSL- en kabelverbindingen naar snelle glasvezelnetwerken verloopt vlot. In 2024 is glasvezel tot in huis (FTTH) de dominante vaste technologie – naar schatting gebruikt 70% van de vaste internetverbindingen glasvezel freedomhouse.org expansion.mx. De gevestigde operator Telmex (América Móvil) heeft het merendeel van zijn oude koperen DSL-lijnen opgewaardeerd naar glasvezel; circa 85% van de Telmex-breedbandklanten is gemigreerd naar glasvezel expansion.mx. Nieuwkomers zoals Totalplay beschikken over 100% glasvezelnetwerken, en bieden gigabit-snelheden. Kabelaanbieders (Izzi en Megacable) hebben hun hybride glasvezel-coaxnetwerken uitgebreid voor meer capaciteit infobae.com infobae.com. Door deze investeringen is de kwaliteit en dekking van vast breedband sterk verbeterd, met als resultaat dat meer dan 71% van de Mexicaanse huishoudens nu thuis internettoegang heeft freedomhouse.org freedomhouse.org (vergeleken met ~21% in 2013 freedomhouse.org).

• Overheidsinitiatieven voor breedband: De Mexicaanse overheid stimuleert connectiviteit met programma’s en publieke investeringen. De belangrijke Telecomhervorming van 2013 opende de markt voor concurrentie en leidde tot de oprichting van de onafhankelijke toezichthouder IFT, met versnelde groei van infrastructuur tot gevolg freedomhouse.org. Een mijlpaal uit deze hervorming is het Red Compartida (“Gedeeld Netwerk”), een wholesale 4G LTE-netwerk dat in 2018 startte onder leiding van het consortium Altán Redes. Red Compartida werkt op de 700 MHz-band om dekking uit te breiden; in juni 2024 bereikte het 95,3% van de bevolking, meer dan het doel van 92,2% freedomhouse.org. Dit wholesale netwerk staat alle operatoren of virtuele aanbieders toe gebruik te maken van haar infrastructuur, wat landelijke uitrol vergemakkelijkt. Tegelijk werd de telecomtak van het staatsenergiebedrijf – CFE Telecomunicaciones “Internet para Todos” (CFE TEIT) – in 2022 opgericht met de opdracht om betaalbaar internet in afgelegen gebieden te leveren freedomhouse.org freedomhouse.org. CFE TEIT werkt als een virtuele mobiele netwerkoperator (MVNO) op andermans netwerken (inclusief dat van Altán), en had begin 2024 91.000 gratis Wi-Fi toegangspunten in publieke ruimten geïnstalleerd freedomhouse.org freedomhouse.org. Dankzij haar “Internet para el Bienestar”-formules kunnen Mexicanen in onderbediende gebieden een mobiel datapakket krijgen voor slechts MX$50 (US$2.88) per week (3 GB) of MX$230 (~US$13) per maand (40 GB) freedomhouse.org freedomhouse.org – wat de betaalbaarheid voor lage inkomens sterk verbetert.

Mobiele Netwerken: De mobiele breedbandinfrastructuur dekt het overgrote deel van de Mexicaanse bevolking, voornamelijk via 4G LTE-netwerken. Tegen eind 2023 waren er 121+ miljoen mobiele internetabonnementen – gemiddeld één per persoon freedomhouse.org freedomhouse.org. 4G is nu overal in stedelijke gebieden en in veel rurale gebieden beschikbaar, en verwerkt als van 2023 zo’n 83% van al het mobiele dataverkeer freedomhouse.org freedomhouse.org. Grote operatoren Telcel (América Móvil) en AT&T México investeren in grotere 4G-dekking, terwijl Movistar (Telefónica) in delen van het land capaciteit huurt via netwerksamenwerkingen. 3G-netwerken blijven een vangnet in afgelegen zones, en oudere 2G-netwerken worden afgebouwd (wat zorg oproept bij gemeenschappen die nog afhankelijk zijn van eenvoudige toestellen freedomhouse.org).

• 5G Uitrol: Mexico is een regionale koploper in 5G-uitrol, al bevindt acceptatie zich nog in een beginstadium. Telcel startte 5G in februari 2022 en had in april 2024 meer dan 10 miljoen 5G-gebruikers verspreid over 125 steden freedomhouse.org freedomhouse.org. AT&T introduceerde 5G eind 2022 en bereikte eind 2023 47 steden freedomhouse.org freedomhouse.org. Toch blijft het aandeel 5G-lijnen beperkt. De uitrol wordt vertraagd door hoge kosten voor spectrum en belastingen (Mexicaanse spectrumtarieven behoren tot de hoogste in de Amerika’s csis.org), en een beperkte beschikbaarheid van midspectrum freedomhouse.org. Er wordt een spectrumveiling verwacht in 2025 freedomhouse.org die versnelling kan brengen. Ondanks obstakels groeit de dekking van 5G in stedelijke centra gestaag.
• Publiek Wi-Fi en burgerinitiatieven: Naast commerciële netwerken zijn er diverse projecten voor gratis verbinding. Mexico-Stad bouwde een van de grootste publieke Wi-Fi-netwerken ter wereld met meer dan 21.500 hotspots (wereldrecord in 2022) als onderdeel van een digitaal innovatieprogramma csis.org csis.org. Dit model – gratis internet op pleinen, stations en scholen – wordt nagevolgd in andere regio’s via federale en lokale initiatieven. Zulke initiatieven vullen vaste en mobiele netwerken aan, zodat meer mensen minstens in gemeenschappelijke ruimtes online kunnen zijn.

2. Stad versus platteland: Digitale Kloof

Een aanhoudende kloof tussen stad en platteland kenmerkt de internettoegang in Mexico, al wordt deze de laatste jaren kleiner. In 2023 gebruikte 85,5% van de stedelingen (6+ jaar) het internet, tegenover slechts 66,0% op het platteland ift.org.mx. Dit verschil van 19,5 procentpunt is kleiner dan de 32 procentpunt kloof in 2017 jornada.com.mx jornada.com.mx. Met andere woorden, het internetgebruik op het platteland is sinds 2017 meer dan verdubbeld en verkleinde de digitale kloof met een derde jornada.com.mx jornada.com.mx. Sleutelfactoren in deze verbetering zijn de uitbreiding van mobiele dekking naar landelijke dorpen en gerichte connectiviteitsprogramma’s.

• Dekkingsgaten: Het niet-geconnecteerde deel concentreert zich in arme, afgelegen regio’s, vooral in het zuiden. Bijv. stedelijke staten als Quintana Roo en Baja California hebben meer dan 90% internetpenetratie, maar armere, bergachtige staten zoals Oaxaca (70,6%) en Chiapas (59,9%) lopen flink achter freedomhouse.org. Veel dorpen ontbreken nog vaste kabel- of glasvezelnetwerken, en zelfs mobiel signaal is zwak of ontbreekt soms, ondanks een bevolkingsdekking van meer dan 95% – de geografische dekking (bergen, jungles) ligt lager.
• Sociaal-economische ongelijkheid: De digitale kloof weerspiegelt ook de inkomensongelijkheid. Slechts 39,5% van de huishoudens in de laagste inkomenscategorie heeft internettoegang, tegen 93,5% van de rijksten freedomhouse.org freedomhouse.org. Kosten zijn een barrière: in 2023 gaf 43,5% van de armen zonder mobiel aan dat onbetaalbaarheid reden was er geen te hebben freedomhouse.org. Hoewel prijzen zakken (zie paragraaf 4), blijven de allerarmsten sterk onderbediend, vaak wonend in rurale of inheemse gebieden.
• Overbrugging: Er zijn talrijke initiatieven om de stedelijk-landelijke kloof te dichten. Het Red Compartida wholesale mobiel netwerk richt zich expliciet op platteland, omdat elke aanbieder (inclusief kleine ISP’s en gemeenschapsnetwerken) hier zonder zware investeringen diensten kan aanbieden freedomhouse.org. Het overheidsprogramma “Programa de Cobertura Social” brengt “dekkingsgaten” in kaart – duizenden plaatsjes zonder enkele telecomdienst – en markeert die voor prioritaire uitrol of subsidie gob.mx. CFE Internet para Todos (TEIT) installeert gratis Wi-Fi en levert goedkoop mobiel internet in dorpen, vaak via satellietbackhaul of het Altán-netwerk freedomhouse.org freedomhouse.org. Ook zijn er lokale initiatieven: o.a. de inheemse coöperatie in Puebla, die in 2022 “Wiki Katat” lanceerde – een betaalbaar, community-gedreven mobiel netwerk over Altáns infrastructuur freedomhouse.org freedomhouse.org. Zulke inspanningen, samen met uitrol door commerciële partijen, verminderen constant de digitale kloof.

Ondanks de vooruitgang bevinden miljoenen Mexicanen zich nog steeds aan de verkeerde kant van de digitale kloof csis.org. De laatste loodjes – het aansluiten van de meest geïsoleerde 10-15% van de bevolking – zijn het moeilijkst, zowel logistiek als economisch. Hier spelen satelliettechnologie (“sky”) en innovatieve publieke-private partnerschappen een steeds grotere rol (zie paragraaf 5 over satellietinternet).

3. Belangrijkste Aanbieders en Marktoverzicht

De Mexicaanse internetmarkt kent een mix van voormalige monopolisten, nieuwe glasvezelspelers, kabelbedrijven, mobiele operatoren en een groeiend aantal virtuele aanbieders. Hieronder volgt een overzicht van de grootste aanbieders voor zowel vast breedband als mobiel:

Vaste breedbandproviders: Eind 2024 hebben circa 27–28 miljoen Mexicaanse huishoudens een vast internetabonnement (ca. 70% van alle huishoudens). Vier spelers domineren de markt (zie Tabel 1), de rest valt uiteen in kleinere regionale aanbieders en coöperaties:

• Telmex (América Móvil): De historische telecomreus is de grootste vaste breedbandprovider met ongeveer 11,2 miljoen aansluitingen (≈40% marktaandeel in Q4 2024) expansion.mx expansion.mx. Telmex biedt DSL en glasvezel onder de naam “Infinitum”. Na jaren marktaandeelverlies investeert Telmex nu zwaar in glasvezel, en heeft het zijn prijzen bevroren om klanten terug te winnen expansion.mx expansion.mx. Zusterbedrijf Telnor opereert in Baja California en het noorden maar is bij deze cijfers inbegrepen.
• Grupo Televisa (Izzi Telecom): De telecomdivisie van Televisa (Izzi, Cablevisión, Cablemás, enz.) is de tweede vaste speler, met ongeveer 5,7–6 miljoen aansluitingen (~20–22% marktaandeel) bnamericas.com. Izzi levert hoofdzakelijk kabelinternet (DOCSIS 3.1 via HFC) in tientallen steden en breidt glasvezel uit waar de woningbouw het toelaat. Televisa biedt ook satellietinternet (via Sky i.s.m. HughesNet), maar Sky heeft minder dan 400.000 internetabonnees bnamericas.com. Let op: In 2022 mislukte een fusie met Megacable, waardoor Izzi alleen verder concurreert.
• Megacable: De belangrijkste kabelexploitant uit Guadalajara groeit snel en evenaart Televisa qua schaal. Eind 2024 telde Megacable 5,31 miljoen internetaansluitingen (≈19% marktaandeel) inversionistas.megacable.com.mx na ~12% groei dat jaar. Megacable is actief in 26 staten en vaak marktleider in middelgrote steden. Netwerk: HFC (kabel) met glasvezeluitbreidingen. Analyses noemen Megacable de snelst groeiende provider van de afgelopen jaren xataka.com.mx. Samen met Totalplay zorgt deze opmars voor meer concurrentie.
• Totalplay: Nieuwkomer (opgericht in 2010 door Grupo Salinas), pure glasvezelaanbieder tot in huis, en de snelst groeiende ISP. Medio 2024 passeerde Totalplay 5 miljoen breedbandklanten infobae.com (~18% marktaandeel), en blijft landelijk glasvezel uitrollen. Hun strategie met ultrasnelle pakketten (tot 1,2 Gbps) infobae.com infobae.com en IPTV zorgen voor prijzen en erkenning – Totalplay werd door Ookla in 2022 en 2023 uitgeroepen tot “snelste vaste netwerk van Mexico” infobae.com infobae.com. Totalplay verdubbelde zijn marktaandeel in enkele jaren tot ~18% – een teken dat consumenten massaal kiezen voor glasvezel jentel.mx jentel.mx.
• Overige aanbieders: Slechts circa 5% van de vaste lijnen komt bij anderen terecht. O.a. bij Axtel (dat zijn particuliere klanten in 2019 verkocht en zich nu richt op zakelijke markt), regionale kabelbedrijven, en gemeenschapsnetwerken op het platteland. De overheid (CFE TEIT) treedt ook mondjesmaat toe in de vaste markt in dorpen met Wi-Fi en laatsteschakelconnecties, maar werkt meestal samen met de grote vier voor achterliggend netwerk/spectrum freedomhouse.org freedomhouse.org.

Tabel 1: Belangrijkste vaste breedbandaanbieders in Mexico (Q4 2024)

Bronnen: IFT-gegevens, verwerkt in nieuwsartikelen expansion.mx bnamericas.com inversionistas.megacable.com.mx.

Mobiele netwerkaanbieders (MNO’s): De Mexicaanse mobiele markt is sterk geconcentreerd, met historisch een dominante positie voor Telcel. Door toetreding van AT&T en een explosie van MVNO’s woedt er wat meer concurrentie. Begin 2024 waren er 125,4 miljoen actieve mobiele lijnen (97% van de bevolking) datareportal.com. De grote spelers:

• Telcel (América Móvil): Telcel is de absolute marktleider met ongeveer 57% van de mobiele verbindingen weplananalytics.com weplananalytics.com (~70–80 miljoen klanten). Dekking: 4G voor meer dan 95% van de bevolking; reputatie: beste landelijke bereik. Door deze dominantie gelden er sinds 2014 asymmetrische regels – b.v. nul afwikkelkosten – om Telcel te beteugelen jentel.mx jentel.mx. Telcel was ook de eerste met 5G.
• AT&T Mexico: Na de overname van Iusacell en Nextel in 2015 is AT&T nu de tweede speler, met circa 15% marktaandeel weplananalytics.com en 18–20 miljoen gebruikers. Het netwerk reikt tot ~90% dekking; sterk in de steden en specialist in zakelijke markt en IoT. AT&T levert ook het wholesale netwerk aan vele MVNO’s en aan Movistar in delen van het land.
• Movistar (Telefónica Mexico): Was ooit nummer 2, maar heeft zich teruggetrokken en verkoopt haar infrastructuur; koopt nu capaciteit bij AT&T en Telcel. Marktaandeel is inmiddels ook 15% (op gelijke voet met AT&T) weplananalytics.com weplananalytics.com. Nog steeds groot in prepaid, maar veel verkeer loopt via derdenetwerken. Door deze “strategische retreat” is er plek ontstaan voor AT&T en MVNO’s.
• Virtuele mobiele netwerkoperators (MVNO’s): Het aantal MVNO’s is de afgelopen jaren geëxplodeerd. Ze bieden niche-abonnementen en lage tarieven op de netwerken van Telcel, AT&T of Altán. Eind 2024 naderen zij een marktaandeel van 15% weplananalytics.com weplananalytics.com – zeer hoog in internationaal perspectief. Er zijn ruim 100 merken; koploper is “Bait” van Walmart Mexico, goed voor 11,9% marktaandeel alleen mexicobusiness.news. Ook winkels als OXXO (“OUI”), FreedomPop, Virgin Mobile en kleinere aanbieders bedienen niches (arbeidsmigranten, IoT). De opmars van MVNO’s is mogelijk door consumenten die goedkope alternatieven zoeken en soepele nummerportering – in 2024 waren MVNO’s kampioen in netto klantwinst via overstap mexicobusiness.news mexicobusiness.news.

Samengevat domineert América Móvil (Telcel/Telmex) nog steeds het telecomlandschap (~70% van alle telecomomzet statista.com). Maar competitie leeft sterker dan tien jaar geleden: kabel- en glasvezelspelers hebben het aandeel vaste lijnen van Telmex van ~70% naar ~40% gebracht jentel.mx expansion.mx, en in mobiel snoepen AT&T en tientallen MVNO’s langzaam marktaandeel van Telcel af. Dit is grotendeels te danken aan het gereguleerde marktregime na 2013 – hoewel recente politieke wijzigingen de concurrentie weer kunnen beïnvloeden (zie paragraaf 6).