Dostęp do Internetu na Kiribati: Zmniejszanie przepaści cyfrowej na odległych wyspach Pacyfiku

Kiribati to zdalony naród Pacyfiku składający się z 33 atolów rozciągniętych na 3,5 milionów km² oceanów​ esa.int. Ta ekstremalna dyspersja geograficzna sprawia, że dostęp do internetu jest kluczowy dla rozwoju, ale jednocześnie wyzwaniem do osiągnięcia. Poprawiona łączność jest istotna dla ekonomicznego i społecznego postępu Kiribati – umożliwiając lepszą edukację, opiekę zdrowotną, handel elektroniczny i usługi komunikacyjne w innym przypadku odizolowanym środowisku​ mict.gov.ki. W ciągu ostatniej dekady kraj zrobił postępy w rozszerzaniu dostępu do internetu, ale znaczne luki pozostają z powodu jego unikalnego wyspiarskiego środowiska.

1. Wprowadzenie

Dostęp do internetu w Kiribati odgrywa kluczową rolę w przezwyciężaniu izolacji kraju i przyspieszaniu rozwoju. Jako małe państwo wyspiarskie w fazie rozwoju, łączność Kiribati jest linią życia dla edukacji, opieki zdrowotnej, usług rządowych i uczestnictwa w globalnej gospodarce​ mict.gov.ki​ mict.gov.ki. Na przykład, komunikacja cyfrowa może połączyć odległe społeczności z zewnętrznych wysp z nauczycielami czy lekarzami w stolicy, poprawiając jakość życia. Rząd uznaje, że dostępny cenowo i niezawodny internet jest niezbędny do wzrostu gospodarczego i włączenia społecznego, zwłaszcza dla rozrzuconych atoli Kiribati​ mict.gov.ki. Jednak dostarczenie szerokiego dostępu do internetu w Kiribati, które składa się z licznych rozproszonych wysp, stanowi ciągłe wyzwanie, wymagające innowacyjnych rozwiązań i silnych inwestycji.

2. Obecny stan dostępu do internetu

Penetracja i użytkowanie internetu: Korzystanie z internetu w Kiribati szybko rośnie w ostatnich latach. W styczniu 2024 roku było około 73 300 użytkowników internetu – około 54,4% populacji​ datareportal.com. To drastyczna poprawa w porównaniu z wcześniejszymi latami (na przykład, tylko około 15% mieszkańców Kiribati miało dostęp online około 2018 roku​ unctad.org). Pomimo obecności ponad połowy populacji online, około 45% obywateli nadal nie ma dostępu do internetu, co wskazuje na możliwość dalszego wzrostu​ datareportal.com. Adaptacja mediów społecznościowych jest także istotna: około 52 000 mieszkańców Kiribati (38,7% populacji) było aktywnymi użytkownikami mediów społecznościowych w 2024 roku​ datareportal.com, co odzwierciedla popularność platform takich jak Facebook do utrzymywania kontaktów.

Dostępność mobilna i szerokopasmowa: Kiribati intensywnie polega na mobilnym internecie szerokopasmowym jako głównym sposobie dostępu do internetu. Na początku 2024 roku było około 69 200 połączeń komórkowych aktywnych w kraju, co stanowi 51,4% populacji​ datareportal.com. Sieci mobilne (3G/4G) obsługują stolicę South Tarawa i kilka innych wysp, dostarczając większości użytkowników dostęp do internetu za pośrednictwem smartfonów lub modemów bezprzewodowych. W przeciwieństwie do tego, stała infrastruktura szerokopasmowa jest minimalna – usługi ADSL ograniczały się do South Tarawa i w dużej mierze zostały zastąpione przez mobilne i bezprzewodowe rozwiązania​ documents1.worldbank.org. Cała międzynarodowa i międzywyspowa łączność obecnie zależy od łączy satelitarnych (ponieważ Kiribati nie ma jeszcze podmorskiego kabla światłowodowego)​ budde.com.au. Oznacza to, że przepustowość była historycznie ograniczona, a opóźnienia wysokie, zwłaszcza w społecznościach poza główną wyspą.

Zasięg i dostawcy: Dostępność internetu pozostaje skoncentrowana w kilku ośrodkach ludności. South Tarawa (urbanistyczna stolica) cieszy się największym zasięgiem, z wieloma wieżami komórkowymi i punktami dostępu bezprzewodowego obsługującymi ponad połowę mieszkańców Kiribati. Na odległych wyspach zewnętrznych łączność jest rzadka – wiele atolów do niedawna nie miało żadnego sygnału czy dostępu do internetu​ worldbank.org. Rynek telekomunikacyjny w kraju długo był monopolistyczny, ale teraz obsługiwany jest przez kilku dostawców. Amalgamated Telecom Holdings Kiribati Ltd (ATHKL) – działająca pod nazwą Vodafone Kiribati – jest głównym operatorem, oferującym mobilne usługi głosowe/dostęp do danych oraz ograniczone usługi stacjonarne na całym terytorium​ budde.com.au. ATHKL przejęła państwową spółkę Telecom Services Kiribati Ltd w 2015 roku, modernizując zasięg 3G/4G w Tarawa i Kiritimati (Wyspa Bożego Narodzenia) oraz obniżając ceny dla użytkowników​ budde.com.au​ budde.com.au. Drugi operator, Ocean Link, zadebiutował w 2019 roku w celu wprowadzenia konkurencji i rozszerzenia usług na dodatkowe wyspy. Ocean Link dostarcza mobilne i bezprzewodowe usługi szerokopasmowe na niektórych zewnętrznych wyspach (takich jak Makin, Butaritari, Kuria i Aranuka), które wcześniej były nieosiągalne​ documents1.worldbank.org​ documents1.worldbank.org. Kilku mniejszych ISP również działa na niszowych rynkach – na przykład, Speedcast i lokalne firmy takie jak Taotin czy Pintechoferują satelitarne usługi internetowe lub usługi Wi-Fi dla firm i społeczności​ documents1.worldbank.org​ documents1.worldbank.org. Ogólnie rzecz biorąc, mobilny internet szerokopasmowy za pośrednictwem dwóch operatorów jest dominującym sposobem dostępu do internetu, z usługami satelitarnymi wypełniającymi luki w najbardziej odległych lokalizacjach.

3. Wyzwania związane z dostępem do internetu

Kiribati stoi przed wieloma wyzwaniami w rozszerzaniu i ulepszaniu dostępu do internetu, wynikającymi zarówno z otoczenia fizycznego, jak i warunków społeczno-gospodarczych. Kluczowe przeszkody to:

• Ograniczenia infrastrukturalne i geografia: Geografia wyspiarska Kiribati sprawia, że tradycyjna infrastruktura telekomunikacyjna jest niezwykle trudna do wdrożenia. 33 atole są rozrzucone na tysiącach kilometrów, co sprawia, że układanie kabli światłowodowych w kraju jest niemożliwe, a łącza mikrofalowe nie mogą pokryć takich odległości​ budde.com.au. Każda wyspa musi być łączona za pomocą satelitów lub kosztownych łączy punkt-punkt, a utrzymanie sprzętu na odległych atole (wystawionych na działanie słonej wody, burz i ograniczonych zasobów) jest logistycznie skomplikowane. Mała powierzchnia i niski poziom wysp powodują także, że wieże naziemne i obiekty stają się podatne na wpływ pogody i zmian klimatu. Ta rozproszona terenizacja zmusza Kiribati do polegania na łączności satelitarnej, która historycznie oferowała ograniczoną przepustowość i wysokie opóźnienia​ budde.com.au.
• Wysoki koszt i przystępność cenowa: Koszt usług internetowych w Kiribati był jednym z najwyższych na Pacyfiku, utrudniając wielu obywatelom dostęp​ worldbank.org. Chociaż ceny zaczęły spadać, wciąż stanowią barierę. Na przykład, jeszcze w 2017 podstawowy plan szerokopasmowy kosztował ponad **80% średniego miesięcznego dochodu】​ datahub.itu.int– co było właściwie poza zasięgiem większości gospodarstw domowych. Dane mobilne są nieco bardziej przystępne, ale wciąż kosztowne: niski pakiet danych/głos mobilny kosztuje około **7.8% PKB na mieszkańca】​ datahub.itu.int, co jest znacznie powyżej ustalonego przez ONZ celu przystępności wynoszącego 2%. Wysoki wskaźnik ubóstwa w Kiribati oznacza, że wiele osób boryka się z trudnościami w opłaceniu usług internetowych i urządzeń (smartfonów lub komputerów). Ta bariera ekonomiczna spowalnia wzrost liczby użytkowników, nawet tam, gdzie dostęp jest możliwy.
• Różnice cyfrowe między miastem a wsią: Istnieje wyraźna przepaść w łączności między miejskim ośrodkiem Kiribati (South Tarawa) a jego wiejskimi wyspami zewnętrznymi. Ponad połowa populacji mieszka w South Tarawa, która ma stosunkowo nowoczesną infrastrukturę telekomunikacyjną, podczas gdy dziesiątki tysięcy mieszkańców wysp zewnętrznych mają mały dostęp lub w ogóle go nie mają​ worldbank.org. Wioski na odległych atolach często pozbawione są nawet sygnałów komórkowych 2G czy publicznych punktów dostępu do internetu. Ta różnica między miastem a wsią wynika częściowo z rozproszenia ludności – małe, rozproszone społeczności są kosztowne w obsłudze – a częściowo z wcześniejszego skupienia na stolicy. Podczas gdy niemal wszyscy mieszkańcy South Tarawa znajdują się w zasięgu sieci mobilnej, ci na Wyspach Zewnętrznych mogą musieć przemieszczać się lub wspinać na drzewa, aby złapać słaby sygnał, lub polegać na radiu i drogich telefonach satelitarnych. Zniwelowanie tej różnicy poprzez zapewnienie taniego internetu dla odległych społeczności wyspiarskich pozostaje kluczowym wyzwaniem.
• Bariery regulacyjne i logistyczne: Mały rynek telekomunikacyjny Kiribati ma ograniczony urok komercyjny, co historycznie pozostawiało go z pojedynczym państwowym dostawcą i niewielką konkurencją. Do połowy lat 2010. brak konkurencji przyczyniał się do wysokich cen i powolnej adaptacji. Wdrażano reformy – rząd zliberalizował sektor, ustanawiając Commissioners Commission of Kiribati (CCK) jako regulatora nadzorującego licencjonowanie, spektrum i ochronę konsumentów​ budde.com.au. Jednak zapewnienie „równych szans” to proces ciągły; na przykład, międzysystemowe połączenia pomiędzy sieciami zakończono dopiero w 2019 roku, aby umożliwić połączenia między różnymi dostawcami​ documents1.worldbank.org. Z logistycznego punktu widzenia, dostarczanie i utrzymanie sprzętu telekomunikacyjnego na odległych wyspach jest trudne i kosztowne. Transportowanie komponentów wież, anten satelitarnych oraz paliwa do generatorów wymaga długich podróży morskich i sprzyjających warunków pogodowych. Technicy muszą być przewożeni lub wysyłani na wyspy zewnętrzne w celu napraw, co prowadzi do opóźnień w usuwaniu awarii. Te operacyjne wyzwania, w połączeniu z ograniczonymi zasobami ludzkimi i lokalną wiedzą techniczną, mogą utrudniać niezawodność i rozszerzenie usług internetowych. Dodatkowo, infrastruktura energetyczna jest słaba na niektórych wyspach, więc zasilanie stacji bazowych lub terminali VSAT (często za pomocą paneli słonecznych i akumulatorów) dodaje złożoności. Pomimo wsparcia darczyńców, ograniczenia zdolności instytucji Kiribati i sama odległość jej wysp wciąż stanowią barierę dla osiągnięcia wszechobecnego dostępu do internetu.

4. Internet satelitarny na Kiribati

Ze względu na izolację kraju, internet satelitarny jest od dawna podstawą łączności w Kiribati. Tradycyjnie cała przepustowość międzynarodowa i wiele łączy krajowych jest realizowana za pomocą geostacjonarnych (GEO) satelitów. W przeszłości oznaczało to bardzo ograniczone prędkości danych i wysokie opóźnienia – na przykład, łącze internetowe satelitarnie 512 kbps kosztowało w Kiribati około 500 dolarów miesięcznie​ worldbank.org. Takie łącza satelitarne GEO (często C-band lub Ku-band) zapewniały podstawową obsługę głosu i danych dla Tarawa i niektórych wysp zewnętrznych, ale z opóźnieniem na poziomie około 600-800 ms i ograniczeniami przepustowości. Agencje rządowe i banki czasami utrzymywały terminale VSAT do łączenia wysp zewnętrznych, ale te obsługiwały tylko wybrane obiekty. Do niedawna zwykli mieszkańcy wysp zewnętrznych praktycznie nie mieli bezpośredniego dostępu do internetu, ponieważ koszty VSAT były prohibicyjne.

Satelity o dużej przepustowości i nowe GEO: Sytuacja satelitarna zaczęła się poprawiać pod koniec lat 2010. dzięki pojawieniu się satelitów o dużej przepustowości (HTS) dedykowanych Pacyfikowi. Notabene, firma Kacific wystartowała z satelitą Kacific1 Ka-band w 2019 roku, a Kiribati podpisało umowę na wykorzystanie tej pojemności. Technologia spot-beam Kacific oferuje znacznie szybsze prędkości (do kilkudziesięciu Mbps) i większą przepustowość za pomocą stosunkowo małych anten. Rzeczywiście, operatorzy telekomunikacyjni w Kiribati używają satelity Kacific do zaplecza sieci mobilnych i łączności wiejskiej, umożliwiając stacjom bazowym 3G/4G na odległych wyspach połączenie z siecią rdzeniową​ pacific.scoop.co.nz. Lokalne ISP również pojawiły się, aby wykorzystać pojemność HTS – na przykład, Speedwave Kiribati dostarcza internet społecznościom na wyspach takich jak Tabuaeran (Fanning Island), korzystając z przepustowości Kacific. Te nowe usługi satelitarne oferują internet szerokopasmowy (20–40 Mbps) z poprawionym opóźnieniem (~500 ms), znacznie lepsze niż starsze rozwiązania. Oprócz Kacific inne satelity GEO (Intelsat, SES/O3b Networks) obsługują Kiribati: średnio-ziemski system O3b został rozważany do redukcji opóźnienia, a satelity C-band nadal obsługują starsze łącza głosowe. Ogólnie rzecz biorąc, dzisiejszy internet satelitarny jest znacznie bardziej efektywny niż dekadę temu, i jest niezbędny dla wysp zewnętrznych Kiribati oraz jako zapasowe łącze dla głównych połączeń.

Pojawienie się satelitów LEO (Starlink, OneWeb): Najnowszym przełomem dla Kiribati jest pojawienie się lekkich satelitów niskoorbitalnych (LEO). Usługi takie jak konstelacja Starlink SpaceX docierają nawet do najodleglejszych wysp Pacyfiku z wysoką prędkością, niskimi opóźnieniami​ blog.apnic.net. Sieć Starlink, składająca się z setek satelitów LEO, teraz obejmuje niebo Kiribati, dostarczając prędkości pobierania powyżej 100 Mbps z opóźnieniem ~100–150 ms – porównywalnym do internetu naziemnego​ blog.apnic.net. Choć Starlink nie jest jeszcze oficjalnie licencjonowany w Kiribati (stan na koniec 2024 roku), mieszkańcy chętnie go adoptowali poprzez aranżacje roamingowe. W samej South Tarawa szacuje się, że 1 500 terminali użytkowników Starlink było używanych w 2024 roku poprzez subskrypcję obcokrajowców​ blog.apnic.net. Wiele więcej zestawów nieformalnie sprowadzono na wyspy zewnętrzne, co pokazuje wyraźne zapotrzebowanie na szybki internet. Regulator (CCK) wydawał tymczasowe zezwolenia na stacje naziemne tym użytkownikom, podczas gdy trwa proces formalnego licencjonowania​ blog.apnic.net. Już teraz widać efekt – niektórzy z odległych użytkowników po raz pierwszy doświadczają internetu szerokopasmowego przez Starlink, umożliwiając połączenia wideo i usługi online, które wcześniej były niemożliwe z GEO satelitami. Oprócz Starlink, inne LEO i innowacje satelitarne są na horyzoncie. OneWeb, kolejny dostawca LEO, ukończył swoją globalną konstelację satelitów w 2023 roku i współpracuje z regionalnymi teleportami (jak brama w Fidżi), aby obsłużyć Pacyfik. W najbliższej przyszłości OneWeb i podobne sieci mogą oferować alternatywne opcje niskiego opóźnienia dla rządu Kiribati, szkół i przedsiębiorstw. Istnieją także inicjatywy skierowane na wspólnoty, takie jak implementacja hubów Wi-Fi dla społeczności podłączonych przez satelitę. W ramach jednego programu Kiribati uruchomiło stacje Wi-Fi zasilane energią słoneczną w niektórych wsiach na wyspach zewnętrznych, aby zapewnić publiczny dostęp do internetu na zasadzie wspólnej. Pozwalają one mieszkańcom na przyjście do centralnej lokalizacji (np. szkoły czy biura rady wyspiarskiej), aby się podłączyć do internetu w celu niezbędnych komunikacji. Takie inicjatywy, często wspierane przez darczyńców, pomagają zdalnym społecznościom czerpać korzyści z internetu satelitarnego, dopóki nie pojawią się bardziej trwałe rozwiązania. Podsumowując, satelity – jakkolwiek tradycyjne GEO, jak i nowe LEO – są i pozostaną kluczowym elementem ekosystemu internetu Kiribati, łącząc izolowane wyspy z resztą świata.

5. Polityka rządowa i inicjatywy

Rząd Kiribati uznaje znaczenie cyfrowej łączności i podjął kilka polityk oraz projektów w celu poprawy dostępu do internetu:

Krajowa polityka i strategia ICT: Kiribati zaktualizowało swoją Krajową Politykę ICT w 2019 roku, nakreślając wizję “uniwersalnej, niedrogiej i niezawodnej” komunikacji dla wszystkich I-Kiribati​ mict.gov.ki​ mict.gov.ki. Polityka ta jest zgodna z 20-letnim planem rozwoju kraju (KV20) i kładzie nacisk na zniwelowanie różnicy cyfrowej. Kluczowe cele obejmują zapewnienie dostępu uniwersalnego – dążenie do tego, by każde miasteczko miało co najmniej 6–8 Mbps usługi internetowej – i jednolite ceny, aby użytkownicy wysp zewnętrznych płacili te same stawki co ci w Tarawa​ mict.gov.ki​ mict.gov.ki. Polityka ta wzywa również do poprawy usług e-government i zwiększania wykorzystania ICT w edukacji i opiece zdrowotnej. Na przykład, rząd zobowiązał się do podłączenia wszystkich szkół i przychodni do internetu oraz szkolenia personelu w zakresie umiejętności cyfrowych​ mict.gov.ki. Innym celem jest zapewnienie bezpiecznych i szybkich komunikacji międzynarodowych, z celem ustanowienia co najmniej dwóch wysokiej jakości, niskolatencjowych łączy międzynarodowych (w celu ograniczenia uzależnienia od jakiegokolwiek pojedynczego systemu)​ mict.gov.ki. Te strategiczne plany podkreślają intencję rządu do inwestowania w infrastrukturę telekomunikacyjną i tworzenia środowiska sprzyjającego łączności.

Reformy regulacyjne i liberalizacja: Aby wdrożyć swoją wizję, Kiribati przeprowadziło znaczące reformy sektora telekomunikacyjnego w latach 2010. Została ustanowiona Communications Commission of Kiribati (CCK) jako niezależny regulator nadzorujący licencjonowanie, spektrum i ochronę konsumenta​ documents1.worldbank.org. Rynek telekomunikacyjny, kiedyś monopolistyczny, został zliberalizowany – rząd sprywatyzował swojego operatora telekomunikacyjnego w 2015 roku, sprzedając TSKL Fidżi Amalgamated Telecom Holdings (obecnie ATHKL)​ budde.com.au. Prywatizacja ta była związana z umową Państwowo-Prywatną (PPP), która wymagała od nowej firmy utrzymania usług na wyspach zewnętrznych​ documents1.worldbank.org. Rząd i CCK również zaprosiły nowych uczestników: Ocean Link otrzymał licencję jako drugi operator w celu promowania konkurencji. Aktualizując ramy licencjonowania (prosty reżim „zawiadom i zarejestruj”) i narzędzia zarządzania spektrum, Kiribati obniżyło bariery dla prywatnych dostawców​ documents1.worldbank.org​ documents1.worldbank.org. Wprowadzono przepisy dotyczące współpracy sieciowej, aby każdy nowy ISP mógł połączyć się z siecią incumbenta uczciwie​ documents1.worldbank.org. Te inicjatywy regulacyjne, wspierane przez partnerów rozwojowych jak Bank Światowy, pomogły wprowadzić większy wybór i stopniowo obniżyć ceny. Dodatkowo rząd pracował nad podnoszeniem świadomości konsumentów i środkami cyberbezpieczeństwa, aby zapewnić bezpieczne środowisko cyfrowe w miarę rozszerzania się dostępu.

BwebwerikiNET (BNL) i rozwój infrastruktury: Kiribati utworzyło państwową firmę infrastrukturalną, BwebwerikiNET Limited (BNL), w 2017 roku, aby przewodzić rozwojowi telekomunikacyjnemu. BNL działa jako dostawca hurtowy z otwartym dostępem, odpowiedzialny za budowę i zarządzanie infrastrukturą szerokopasmową, z której mogą korzystać prywatni operatorzy detaliczni​ bnl.com.ki. W zasadzie BNL łączy środki publiczne i darowizny, aby inwestować w duże projekty (jak kable podmorskie, wieże wyspiarskie i sieci światłowodowe) i następnie dzierżawi zasoby firmom takim jak ATHKL czy Ocean Link. Model ten ma na celu ograniczenie duplikacji i zapewnienie, że nawet mały rynek Kiribati może korzystać z nowoczesnej infrastruktury przy niższych kosztach. Na przykład, BNL jest odpowiedzialna za nadchodzące systemy kabli podmorskich i będzie operować stacjami brzegowymi kabli oraz światłowodami łączącymi, oferując przepustowość wszystkim licencjonowanym operatorom na równych zasadach​ bnl.com.ki​ bnl.com.ki. BNL również przejęła i obecnie utrzymuje pasywną infrastrukturę telekomunikacyjną na wyspach zewnętrznych (taką jak wieże i huby satelitarne, które wcześniej były prowadzone przez TSKL)​ bnl.com.ki. Dzięki takim rozwiązaniom Kiribati wykorzystuje inwestycje publiczne do rozszerzenia zasięgu tam, gdzie nie byłoby to od razu opłacalne dla prywatnych telekomów. Rząd zawarł również partnerstwa publiczno-prywatne dla konkretnych projektów – jednym z nich jest Projekt Łączności Wysp Zewnętrznych, gdzie prywatni operatorzy (jak Ocean Link i ATHKL) współpracują z rządem w celu dostarczenia usług na odległe wyspy w ramach finansowania różnicy w rentowności. Darczyńcy i agencje rozwojowe często wspierają te inicjatywy pomocą techniczną i grantami.

Wsparcie darczyńców i współpraca międzynarodowa: Ze względu na swoje ograniczone zasoby, Kiribati w dużej mierze polega na partnerach rozwojowych w celu poprawy swojej infrastruktury internetowej. Australia, Japonia, Stany Zjednoczone, Bank Światowy i Azjatycki Bank Rozwoju (ADB) przyczyniły się do projektów łącznościowych. Flagowym projektem jest East Micronesia Cable, finansowany przez konsorcjum Australii, Japonii i USA, który ma połączyć Kiribati z regionalnym kablem światłowodowym​ bnl.com.ki. Bank Światowy zapewnił finansowanie i ekspertów zarówno dla kabla międzynarodowego, jak i komplementarnej krajowej sieci światłowodowej w Tarawa​ bnl.com.ki. Ta krajowa sieć połączy urzędy rządowe, szkoły i szpitale na South Tarawa z szybkim światłowodem, umożliwiając także dostawcom usług internetowych dostarczanie światłowodu do domu/firmy w stolicy. ADB ze swojej strony wspiera łączność dla rzadko zaludnionych Wysp Linii (np. projekt połączenia wyspy Kiritimati poprzez odpływ kablowy podmorski)​ bnl.com.ki. Istnieją także współprace poprzez organizacje regionalne – Kiribati uczestniczy w Pacific Islands Telecommunications Association (PITA) i otrzymuje wsparcie w zakresie szkolenia technicznego i regulacyjnego poprzez organizacje takie jak ITU i Pacific Region Infrastructure Facility (PRIF). Współprace te mają na celu wzmocnienie zdolności Kiribati do utrzymania sieci i wdrażania nowych technologii. Podsumowując, polityka rządowa w połączeniu z partnerstwami publiczno-prywatnymi i międzynarodowymi stopniowo tworzy silniejsze podstawy dla dostępu do internetu w Kiribati, koncentrując się zarówno na twardej infrastrukturze, jak i środowisku politycznym potrzebnym do zrównoważonego wzrostu łączności.

6. Przyszłe perspektywy

Najbliższe kilka lat obiecuje znaczące poprawy w infrastrukturze internetowej i dostępie do internetu w Kiribati, dzięki głównym projektom i nowym technologiom. Kluczowe przyszłe zmiany obejmują:

Kable światłowodowe podmorskie: Po raz pierwszy w historii Kiribati będzie miało połączenie z globalną siecią światłowodową za pośrednictwem kabla podmorskiego. System East Micronesia Cable (EMCS) jest w budowie (planowe zakończenie w 2025 roku)​ bnl.com.ki. Ten kabel połączy Tarawa (stolica Kiribati) z Nauru i Kosrae w Federacji Mikronezji, a także dalej do Pohnpei (FSM), skąd połączy się z istniejącym kablem do Guam​ bnl.com.ki. W rezultacie Tarawa uzyska wysokoprzepływowy tor światłowodowy do internetu w Guam. EMCS, finansowany przez Australię, Japonię i USA, znacznie zwiększy dostępne pasmo przepustowe dla Kiribati i zmniejszy opóźnienie (obniżając je do około 50–60 ms z Tarawa do Guam, w porównaniu do około 600 ms przez satelitę). To powinno być transformacyjną aktualizacją dla łączności South Tarawa – wspierając aplikacje wymagające wielu danych, obniżając koszty hurtowe i poprawiając niezawodność (światłowód jest mniej narażony na wpływ pogody niż satelita). Równolegle Kiribati dąży do drugiej łącznikowej linii kablowej dla swojego dalekowschodniego terytorium, Kiritimati (Wyspa Bożego Narodzenia). Planowany jest odgałęzienie z Southern Cross NEXT (który biegnie między Australią a USA), które ma lądować na Wyspie Kiritimati​ bnl.com.ki. Jako że główny trunk Southern Cross NEXT przechodzi około 400 km od Kiritimati, odgałęzienie mogłoby wygodnie dostarczyć multi-terabitową pojemność na tę odległą wyspę. ADB wspomaga ten „Projekt Kabla Kiritimati”, a choć harmonogramy nadal są ustalane, może on stać się operacyjny w połowie lat 2020. Jeśli zostanie zrealizowany, Kiritimati (i pobliskie Wyspy Linii/Phoenix) nie będą już wyłącznie zależne od satelitów. W sumie, do końca lat 2020 Kiribati ma nadzieję posiadać dwie bramy kabli podmorskich – jedną na zachodzie (Tarawa) i jedną na wschodzie (Kiritimati) – znacznie zwiększając międzynarodową łączność kraju. Kable te będą także łączyć się z innymi systemami regionalnymi, zapewniając różnorodność trasy. Pojawienie się światłowodów ma zredukować koszty na megabit przepustowości dla ISP w Kiribati, co z kolei powinno prowadzić do bardziej przystępnych pakietów internetowych dla konsumentów.

Ulepszenia sieci i potencjał 5G: Z obfitym nadchodzącym pasmem przepustowym, sieci krajowe Kiribati będą musiały ulec modernizacji w celu jego dystrybucji. Plany zakładają budowę szkieletu światłowodowego South Tarawa, łączącego kluczowe miejscowości i wieże komórkowe z nową stacją kabli lądowych​ bnl.com.ki. Ten szkielet, finansowany przez Bank Światowy, pozwoli ISP dostarczać szybki szerokopasmowy dostęp (światłowodowy lub przez Wi-Fi) w gęsto zaludnionym obszarze South Tarawa. Umożliwi to również poprawę wydajności sieci mobilnych, zapewniając zasilanie do stacji bazowych światłowodowych. W miarę jak sieć rdzeniowa zostanie wzmocniona, Kiribati może zwrócić uwagę na mobilną technologię nowej generacji. Chociaż 5G nie jest oczekiwane natychmiastowo, polityka ICT podkreśla znaczenie otwartości na nowe technologie, takie jak 5G i IoT (Internet of Things), z czasem​ mict.gov.ki. W dłuższej perspektywie, gdy kable zostaną umieszczone i 4G LTE w pełni wykorzystane, można będzie rozważać wprowadzenie 5G w South Tarawa, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na dane i zaawansowane aplikacje. Dla wysp zewnętrznych trwają prace nad rozbudową pokrycia 3G/4G. Rząd i operatorzy planują wdrożyć więcej wież komórkowych i punktów dostępu bezprzewodowego na wyspach, które obecnie nie mają zasięgu, korzystając z mieszanki zaplecza satelitarnego (które stanie się bardziej przystępne dzięki nowym opcjom satelitarnym) i ewentualnie łączy mikrofalowych dla pobliskich skupisk wysepek. Odnawialne źródła energii (słońce) prawdopodobnie będą zasilać wiele zdalnych stacji bazowych, aby utrzymać niskie koszty operacyjne. Łącznie takie ulepszenia wskazują na przyszłość, w której zarówno miejskie, jak i wiejskie Kiribati będzie miało znacznie szybsze i bardziej niezawodne lokalne sieci.

Rola satelitów LEO i innych technologii: Oprócz infrastruktury naziemnej, dalsza ekspansja satelitarnego internetu LEO kształtować będzie przyszłość łączności Kiribati. Po uzyskaniu lokalnej licencji przez Starlink (oczekiwane w miarę postępów zatwierdzeniowych w regionie Pacyfiku​ techinpacific.com​ techinpacific.com), może ono oficjalnie zaoferować usługi w Kiribati z lokalnymi cenami i wsparciem. To może odblokować nową falę indywidualnych i biznesowych subskrypcji, zwłaszcza na wyspach zewnętrznych, gdzie infrastruktura kablowaconnection is not yet possible. Similarly, OneWeb’s upcoming services may be leveraged by the government or telecom operators to provide backhaul or direct internet access in remote areas. The presence of multiple LEO providers could drive down costs through competition and offer redundancy (for instance, a school on a remote island could choose between several satellite options for connectivity). Another emerging solution is community satellite terminals – essentially rugged Wi-Fi hotspots fed by satellite – which Kiribati could deploy on each inhabited island to ensure a basic level of access. Such initiatives, combined with universal service subsidies, could ensure that even the smallest villages have a way to get online (for instance, to make a video call or download educational content) in the coming years. Beyond connectivity itself, Kiribati is also focusing on digital literacy and inclusion so that its people can fully benefit from improved internet access. Programs to integrate ICT into school curricula, teacher training, and community workshops on digital skills are likely to accompany the infrastructure rollouts. The younger generation in Kiribati is rapidly adapting to smartphones and online platforms, so enhancing digital literacy can help convert connectivity into tangible development gains. There is optimism that with better access, Kiribati can develop new digital services – such as e-health consultations for outer islands, online banking and mobile money (building on the M-PAISA service already introduced)​ mict.gov.ki, and e-commerce opportunities for local artisans and fishermen to access broader markets.

Podsumowując, przyszłość dostępu do internetu w Kiribati wygląda jaśniej niż kiedykolwiek. Połączenie kabli podmorskich, zaawansowanych satelitów i wspierających inicjatyw rządowych ma na celu znaczne poprawienie zarówno pojemności, jak i zasięgu sieci Kiribati. Podejmując działania w celu wypełnienia pozostałych luk w infrastrukturze i umiejętnościach, Kiribati może przezwyciężyć tyranię odległości i zapewnić, że nawet jego najbardziej odległe społeczności atolowe będą miały dostęp do cyfrowego świata.

7. Zakończenie

Krajobraz internetu w Kiribati stoi na przełomie. Obecnie około połowy populacji ma jakąkolwiek formę dostępu do internetu, co stanowi wzrost z pomijalnych poziomów dekadę temu​ datareportal.com​ worldbank.org. Mobilny internet szerokopasmowy i łącza satelitarne stały się liniami życia, łączącymi rozproszony naród wyspiarski, wspierającymi usługi krytyczne i więzi społeczne. Ciężkie wyzwania wciąż pozostają – od wysokiego kosztu łączności i plamistego zasięgu na wyspach zewnętrznych, do ogromnych trudności technicznych związanych z utrzymaniem sieci na dużą odległość oceaniczną. Mała gospodarka i odległe położenie Kiribati oznaczają, że musi ono ciągle polegać na kreatywnych rozwiązaniach i międzynarodowym wsparciu, aby pokonać cyfrową przepaść. Jednak dotychczasowe postępy i planowane inicjatywy dają nadzieję, iż te bariery można pokonać. Planowane wprowadzenie kabli światłowodowych podmorskich do roku 2025 będzie przełomem, wprowadzającym przystępną pojemność wysokich prędkości, która może znacznie poprawić jakość usług i ceny​ bnl.com.ki. Tymczasem nowe usługi satelitarne LEO już dostarczają niespotykaną przepustowość na wyspy, które były całkowicie poza siecią​ blog.apnic.net​ blog.apnic.net. Proaktywna polityka rządu – liberalizacja sektora telekomunikacyjnego, inwestowanie w infrastrukturę poprzez BNL i koncentrowanie się na dostępie uniwersalnym – stanowi solidne ramy, aby te innowacje przełożyły się na rzeczywiste korzyści dla wszystkich obywateli. W gruncie rzeczy, Kiribati wydaje się gotowe, by przekształcić się z jednego z najsłabiej połączonych krajów w świat w kierunku bardziej cyfrowo inkluzyjnej przyszłości. Kontynuując działania na rzecz wypełnienia pozostałych luk w infrastrukturze, przystępności cenowej i umiejętności cyfrowych, Kiribati może wykorzystać moc internetu, aby zwiększyć swój rozwój i poprawić jakość życia swoich mieszkańców, niezależnie od tego, jak odległe mogą być ich domy wysp.

Źródła: