Oszałamiające zdjęcia satelitarne ujawniają pełny wpływ amerykańskich nalotów na irańskie obiekty nuklearne w Fordo, Natanz i Isfahan — co pokazują zdjęcia, dlaczego ma to znaczenie i co wydarzy się dalej

Fala nowo opublikowanych zdjęć satelitarnych komercyjnych potwierdza, że amerykańska operacja z 21 czerwca 2025 r.—z udziałem zrzucanych z B-2 bomb GBU-57 „bunker-buster” oraz wystrzeliwanych z okrętów Tomahawków—poważnie uszkodziła kluczową infrastrukturę naziemną kompleksów w Natanz i Isfahanie oraz odcięła zewnętrzne zasilanie do głęboko ukrytych hal wzbogacania w Fordow. Uwzględniając oficjalne oceny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) oraz czołowych analityków ds. nierozprzestrzeniania, dostępne zdjęcia sugerują, że możliwości Iranu w zakresie wirówek zostały cofnięte o całe lata, nawet jeśli podziemne jądro programu przetrwało. Niniejszy raport, krok po kroku, rekonstruuje wydarzenia według lokalizacji, pokazuje jak zdjęcia satelitarne umożliwiły weryfikację doniesień z pola walki w ciągu kilku godzin i wyjaśnia strategiczną stawkę związaną z kolejnymi posunięciami Iranu, Stanów Zjednoczonych i Izraela.

1. Dlaczego świat najpierw dowiedział się o atakach dzięki satelitom

Minuty po tym, jak prezydent Donald Trump potwierdził udział USA, wysokorozdzielcze zdjęcia z Maxar Technologies i Planet Labs zaczęły krążyć w mediach społecznościowych oraz międzynarodowych agencjach prasowych, dając dziennikarzom—i MAEA w Wiedniu—pierwszy niezależny wgląd w zakres zniszczeń jeszcze zanim inspektorzy mogli dotrzeć na miejsce apnews.comreuters.com. Komercyjne satelity przelatują nad centralnym Iranem kilka razy dziennie; poprzez zestawianie kolejnych ujęć, analitycy OSINT zmapowali świeże leje po bombach, spalone drogi dojazdowe oraz zawalone dachy wielu budynków w Natanz i Isfahanie newsweek.comnewsweek.com. Rafael Grossi, dyrektor generalny MAEA, powiedział później BBC, że „wraz z tą nagłą utratą zasilania zewnętrznego istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że wirówki zostały poważnie uszkodzone, jeśli nie całkowicie zniszczone”—opinię tę podał dopiero po „szerokim wykorzystaniu zdjęć satelitarnych” reuters.com.

2. Oś czasu operacji z 21 czerwca

3. Trzy obiekty w szczegółach

3.1 Zakład wzbogacania paliwa Fordow

• Położenie i konstrukcja. Zakład Fordow, zbudowany 80–90 m pod górą Kuh-e-Daryacheh, zaprojektowano do przetrwania bezpośredniego ataku lotniczego csis.org.
• Efekty ataku. Zdjęcia pokazują nowe ślady na drodze dojazdowej, świeże ślady pojazdów oraz smugę interpretowaną przez ekspertów jako dowód zawalenia tunelu zasilającego apnews.com. Grossi stwierdził „bardzo ograniczone lub żadne uszkodzenia” samych hal z wirówkami—ale zaznaczył, że utrata zasilania mogła zniszczyć maszyny reuters.com.
• Opinia ekspercka. David Albright z Instytutu Nauki i Bezpieczeństwa Międzynarodowego (ISIS) ostrzega, że „nie ma dowodów na zniszczenie podziemnego obiektu”, ale dodaje, iż samo pozbawienie zasilania może „zamrozić Fordow na miesiące” reuters.com.

3.2 Kompleks wzbogacania Natanz

• Znaczenie. Skupia ok. 2/3 irańskich zainstalowanych wirówek reuters.com.
• Widoczne zniszczenia. Zdjęcia Maxar z 15 czerwca pokazują cztery całkowicie zawalone hale naziemne, zwęglone pola gruzów i pokrytą lejami powierzchnię; kolejne ujęcia z 22 czerwca ujawniają intensywne roboty ziemne gdy Iran ściga się z czasem, by uprzątnąć zgliszcza reuters.com.
• Ocena MAEA. Grossi powiedział, że „bardzo prawdopodobne, iż wszystkie z ok. 15 000 wirówek pracujących w Natanz zostały poważnie uszkodzone lub zniszczone” reuters.com.

3.3 Centrum konwersji jądrowej i produkcji paliwa Isfahan

• Cel ataku. Cztery budynki, w tym Uranium Conversion Facility (UCF) przekształcające yellowcake w UF₆, mają przebite dachy i ślady pożaru wnętrza reuters.com.
• Waga strategiczna. Bez produkcji UCF, zdaniem ekspertów, Iran będzie miał trudności z dostarczeniem świeżego UF₆ do ocalałych wirówek—wąskie gardło mogące wydłużyć każdy okres „breakout” o wiele miesięcy csis.org.

4. Jak zdjęcia satelitarne stały się kluczowym narzędziem śledczym

1. Szybkość. Konstelacja Planet o rozdzielczości 3–5 m przelatywała nad Natanz w ciągu sześciu godzin od ataku, wyprzedzając nawet lokalne nagrania z telefonów newsweek.com.
2. Rozdzielczość. WorldView-3 od Maxar osiągnął 0,31 m na piksel, co pozwoliło policzyć indywidualne leje oraz zawalone kolumny reuters.com.
3. Niezależność. Ponieważ Iran nie dopuszcza inspektorów ani cenzuruje media krajowe, MAEA polega na „szeroko zakrojonych zdjęciach satelitarnych”, by potwierdzac zgodność lub ocenić zniszczenia iaea.org.
4. Ekosystem OSINT. Niezależni analitycy z CSIS, Bellingcat i ISIS zestawiali dane optyczne z radarami Sentinel-1 oraz podczerwonymi strumieniami wykrywania pożarów, tworząc udostępniane publicznie modele 3D w ciągu 24 godzin isis-online.orgcsis.org.

5. Co mówią eksperci

• „Iran odpowiada na ataki utwardzając swoje obiekty i rozszerzając program” – ostrzega Kelsey Davenport z Arms Control Association, argumentując, że ataki dają Teheranowi polityczne alibi do jeszcze wyższego wzbogacania reuters.com.
• Albright zauważa, że podczas gdy nadziemna pilotażowa instalacja Natanz została „zniszczona”, górska osłona Fordow nadal stanowi problem militarny „który może rozwiązać tylko dyplomacja lub powtarzające się ataki” reuters.com.
• Analityk CSIS, Henry Rome, podkreśla, że bez linii konwersji w Isfahanie „irańskie zapasy gazu wsadowego szybko się wyczerpią, komplikując ewentualny pośpiech do poziomu militarnego” csis.org.

6. Reakcje Iranu i świata

• Irańska Organizacja Energii Atomowej zapewniła, że „nie dopuści do zatrzymania rozwoju krajowego przemysłu” reuters.com.
• Rosja ostrzegła, że każdy atak na reaktor jądrowy w Bushehr mógłby wywołać „katastrofę na miarę Czarnobyla”, sygnalizując czerwone linie Moskwy reuters.com.
• Rada Bezpieczeństwa ONZ zwołała nadzwyczajne posiedzenie; Wielka Brytania poparła ataki, podczas gdy Chiny i Rosja określiły je jako „nielegalne użycie siły” thetimes.co.uk.

7. Konsekwencje prawne i strategiczne

8. Scenariusze na kolejne 12 miesięcy

1. Błyskawiczna naprawa. Iran oddelegowuje zasoby do odbudowy infrastruktury nadziemnej w Natanz i ponownego podłączenia zasilania w Fordow. Ramy czasowe: 9–12 miesięcy; wymaga przemytu części do wirówek.
2. Wymuszone zamrożenie. Ataki dają argument do negocjacji „JCPOA 2.0”—limitu na wzbogacanie 3,67%; wymaga zachodnich zachęt ekonomicznych (USA–UE).
3. Spirala odwetu. Izrael lub USA ponawiają ataki w razie wykrycia odbudowy; Iran odpowiada przez proxy i testy rakiet. Ryzyko: wojna regionalna obejmująca infrastrukturę energetyczną Zatoki.

9. Wnioski

Ataki z 21 czerwca udowodniły, że nawet najlepiej chronione obiekty nuklearne na świecie nie są niewidzialne w epoce komercyjnych satelitów. W ciągu kilku godzin zdjęcia z otwartych źródeł uczyniły deklaracje wojenne przejrzystymi, wzmocniły pozycję obserwatorów i ukształtowały ramy negocjacji dyplomatycznych. Ostatecznie, czy ataki rzeczywiście spowolnią ścieżkę Iranu do bomby jądrowej, czy ją przyspieszą, zależy dziś mniej od fizyki, a bardziej od polityki—i od tego, ile kolejnych druzgocących zdjęć satelitarnych świat jest gotów znieść.