Globalna dostępność Starlink i raport o wpływie

by Marcin Frąckiewicz
in Internet, Technológia, Usługi satelitarne
on 11 czerwca 2025

Starlink Global Availability and Impact Report

Wprowadzenie

Satelitarny internet Starlink firmy SpaceX szybko się rozprzestrzenił na całym świecie – jest już dostępny w ponad 100 krajach w Ameryce Północnej, Europie, Azji, Afryce, Oceanii oraz częściowo w Ameryce Południowej thenationalnews.com. Od beta-premiery w 2020 roku Starlink zdobył miliony abonentów (ponad 4 miliony na koniec 2024 r.) oraz wystrzelił tysiące satelitów na niskiej orbicie okołoziemskiej en.wikipedia.org. Starlink oferuje kilka typów usług – domową (Residential) (standardowy internet dla domu), Roam(przenośny / dla kamperów), Biznes (usługa priorytetowa dla firm), Maritime (dla statków) oraz Aviation (dla samolotów) – mając na celu dostarczanie szybkiego internetu nawet w odległych regionach bez naziemnej infrastruktury. Niniejszy raport zawiera przegląd krajów, w których działa Starlink, omawia poprzedni stan dostępu do internetu w każdym z nich oraz analizuje wpływ pojawienia się Starlink na prędkość, niezawodność, dostępność i koszty.

Prezentujemy zbiorczą tabelę dostępności Starlink według kraju i rodzaju usługi, a następnie szczegółowe opisy dla każdego państwa. Dane pochodzą z oficjalnych komunikatów Starlink, regulatorów krajowych oraz analiz Speedtest.net (Ookla) i ilustrują wydajność oraz wpływ Starlink na rynek. Ogólnie prędkości pobierania Starlink wahają się od ~50 Mb/s do ponad 150 Mb/s, przy czym większość użytkowników otrzymuje ponad 100 Mb/s w dobrych warunkach thenationalnews.com. Opóźnienie wynosi około 20–50 ms (znacznie mniej niż na tradycyjnych satelitach, ale więcej niż na światłowodzie). Miesięczne ceny Starlink różnią się regionalnie – około 90–120 dolarów na rynkach dobrze rozwiniętych, ale znacznie niższe w krajach rozwijających się, aby poprawić dostępność (np. ~30–50 dolarów w niektórych częściach Afryki) techlabari.com spaceinafrica.com. Poniżej analizujemy szczegółowo sytuację w każdym kraju.

Podsumowanie dostępności Starlink według krajów i rodzaju usługi

Poniższa tabela przedstawia wszystkie kraje (i ważniejsze terytoria) z usługą Starlink dostępną obecnie (stan na połowę 2025 roku), wraz z rodzajami usług dostępnych w każdym z nich. ✔ oznacza, że dany typ usługi jest oferowany lub dopuszczony w tym kraju. (Uwaga: „Roam” oznacza przenośne korzystanie z urządzenia Starlink na lądzie, wcześniej znane jako „Starlink RV”. Maritime oznacza użycie na wodach terytorialnych; Aviation – w samolotach nad terytorium kraju. W niektórych krajach korzystanie z urządzenia w ruchu lądowym jest ograniczane przez regulatorów – zaznaczone * w uwagach).

Kraj	Domowy	Biznesowy	Roam (RV)	Maritime	Aviation
Stany Zjednoczone (w tym Portoryko, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych, Guam)	✔ (od 2020) en.wikipedia.org	✔ (plany priorytetowe)	✔ (dozwolona przenośność)	✔ (wody przybrzeżne i międzynarodowe)	✔ (użycie w powietrzu)
Kanada	✔ (od 2021) en.wikipedia.org	✔	✔	✔	✔
Meksyk	✔ (od 2021) en.wikipedia.org	✔	✔ (tylko stacjonarnie; w ruchu na lądzie zabronione starlink.com)	✔	✔

Uwagi do tabeli: Praktycznie we wszystkich krajach, gdzie działa Starlink, dostępna jest standardowa usługa domowa. Starlink Biznes (Priority) jest oferowany w większości z tych państw (oznaczenie ✔), zwłaszcza tam, gdzie uzyskano pełną licencję starlink.com starlink.com. Starlink Roam (RV) – usługa przenośna – jest zazwyczaj dostępna tam, gdzie funkcjonuje Starlink; jednak niektóre kraje zabraniają używania anteny w ruchu na lądzie (np. Japonia, Meksyk, Jordania, Malezja) starlink.com – tam Starlink należy używać tylko stacjonarnie. Usługa Maritime (statki, jednostki pływające) i Aviation (samoloty) są dostępne globalnie w ramach tzw. globalnych planów mobilnych, ale wymagają zgody państwa na korzystanie na jego wodach terytorialnych lub w przestrzeni powietrznej. Wszystkie wymienione kraje zaakceptowały Starlink dla usług morskich i lotniczych (przynajmniej dla własnych statków/samolotów lub poruszających się pod ich jurysdykcją). Kilka krajów wciąż oczekuje na zatwierdzenie (stan na 2025 rok, np. Indie, Pakistan, Arabia Saudyjska, ZEA, RPA itd.), dlatego oficjalnie nie można tam jeszcze korzystać ze Starlink thenationalnews.com thenationalnews.com.

Poniżej przedstawiamy szczegółowe opisy dla każdego kraju (lub terytorium), w którym Starlink jest dostępny, opisując oferowane usługi, stan internetu przed pojawieniem się Starlinka oraz obserwowane skutki po jego wprowadzeniu. Gdzie dostępne są dane, zamieszczamy porównania prędkości i kosztów internetu „przed i po Starlinku”.

Ameryka Północna

Stany Zjednoczone 🇺🇸

Usługi Starlink: Stany Zjednoczone były pierwszym krajem, który otrzymał Starlinka – publiczne testy beta rozpoczęły się w połowie 2020 roku, a szersza premiera miała miejsce w październiku 2020 en.wikipedia.org. Wszystkie typy usług Starlink są dostępne w USA – Residential (dla gospodarstw domowych), Roam (przenośny, dla kamperów i osób podróżujących), Starlink Business (dla firm z priorytetowym ruchem), Maritime (dla łodzi/jachtów, w tym na wodach przybrzeżnych i międzynarodowych), oraz Aviation (łączność podczas lotu). Jako kraj macierzysty SpaceX, USA ma pełną zgodę regulacyjną; Starlink dostępny jest na całym kontynencie, Hawajach, Alasce oraz terytoriach USA (Portoryko, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych, Guam, Mariany Północne) en.wikipedia.org. Użytkowanie w ruchu lądowym jest dozwolone w USA, umożliwiając swobodne korzystanie ze Starlink RV i mobilnych zestawów.

Internet przed Starlinkiem: USA posiada rozwiniętą infrastrukturę internetową w miastach, z przeciętną prędkością stacjonarnego internetu szerokopasmowego na poziomie ok. 150–200 Mbps w latach 2020–2022 oraz szerokim zasięgiem sieci 4G/5G. Jednak wiejska Ameryka borykała się z dużymi brakami: wiele odległych lub słabo zaludnionych rejonów polegało na wolnych liniach DSL, przestarzałym internecie satelitarnym (np. ViaSat/HughesNet z ~25 Mbps pobierania i wysokimi opóźnieniami ~600 ms) lub całkowitym braku szerokopasmowego dostępu. Cyfrowy podział zostawiał niektóre wiejskie społeczności z typowymi prędkościami często poniżej 10 Mbps oraz ograniczonym transferem, przy kosztach 50–100 USD miesięcznie za słabej jakości usługę. Przed Starlinkiem, użytkownicy na wsi często korzystali z DSL <5 Mbps lub z drogiego, przestarzałego internetu satelitarnego (nawet 100 USD+ za 25 Mbps i wysokie opóźnienia).

Wpływ Starlinka: Starlink był przełomem w wiejskich i słabo obsługiwanych rejonach USA. Użytkownicy w odległych lokalizacjach zgłaszali przejście od praktycznie braku usługi albo 3–10 Mbps do ~50–150 Mbps ze Starlinkiem. Mediany prędkości pobierania dla Starlinka w USA wynosiły ok. 65–70 Mbps (Q1 2023) newspaceeconomy.ca – to mniej niż krajowa średnia dla internetu stacjonarnego (zawyżana przez miejskie łącza światłowodowe/kablowe), ale stanowi ogromny skok dla miejsc pozbawionych światłowodu czy kabla. Szczególnie istotne jest niskie opóźnienie Starlinka (~30–50 ms), które umożliwia aplikacje czasu rzeczywistego (wideokonferencje, gry online), co było niemożliwe na starych satelitarnych łączach. W badaniu satysfakcji klientów użytkownicy Starlinka z amerykańskich wsi byli zdecydowanie bardziej zadowoleni niż przeciętni klienci ISP – Starlink uzyskał Net Promoter Score ok. 42 w obszarach niemiejskich vs –21 dla średniej krajowej ISP, pokazując, że mieszkańcy terenów wiejskich są entuzjastycznie nastawieni do usługi mimo nieco niższych prędkości niż światłowód w miastach newspaceeconomy.ca. Wprowadzenie Starlinka zmotywowało również tradycyjnych wiejskich ISP do poprawy usług; niektórzy operatorzy kablowi i telekomunikacyjni zaczęli przyspieszać budowy światłowodów na wsi lub obniżali ceny internetu radiowego w odpowiedzi na nową konkurencję.

Pod względem kosztów, usługa Starlink Residential w USA startowała od 99 USD/mies. (plus 599 USD za sprzęt), co jest porównywalne lub nieco wyższe od średnich miejskich rachunków za internet. W latach 2022–2023 SpaceX wprowadził regionalne ceny, obniżając miesięczną opłatę do ok. 90 USD na terenach niskiej gęstości zaludnienia, aby zwiększyć adopcję. Choć nie jest to najtańsza opcja, dla wielu odległych gospodarstw domowych cena Starlinka jest uzasadniona przez jakość działania. Niezawodność jest zazwyczaj dobra, choć silne opady deszczu/śniegu mogą czasowo osłabić sygnał. Ogólnie Starlink dramatycznie poprawił dostępność i szybkość internetu na amerykańskiej wsi, umożliwiając pracę zdalną, naukę online, telemedycynę i inne usługi cyfrowe w miejscach dotąd pozbawionych solidnego internetu. Rządowe programy (np. na Alasce i w społecznościach rdzennych) nawet subsydiowały zestawy Starlink, by połączyć odizolowane społeczności news.ontario.ca ctvnews.ca. Starlink jest już trwałym elementem amerykańskiego krajobrazu internetowego, szczególnie poza miastami.

Kanada 🇨🇦

Usługi Starlink: Starlink pojawił się w Kanadzie na początku 2021 roku en.wikipedia.org po uzyskaniu zgody od Kanadyjskiej Komisji Radia, Telewizji i Telekomunikacji (CRTC). Dostępne są wszystkie typy usług: Residential, Roam (także na dalekiej północy, gdzie często jest to jedyna opcja), Business, Maritime oraz Aviation. Starlink obejmuje całe kanadyjskie prowincje i odległe terytoria północne. Istotne jest, że Starlink stanowi pierwszą szybką opcję dla wielu społeczności dalekiej północy (w tym społeczności rdzennych w Arktyce). Przenośne użytkowanie jest dozwolone, więc można zabrać zestaw Starlink do domku nad jeziorem czy w podróż po Kanadzie.

Internet przed Starlinkiem: Miasta Kanady korzystają z szybkich łączy kablowych i światłowodowych (miejska średnia często 100–200 Mbps). Jednak wiejska i północna Kanada od dawna cierpiały na problemy z dostępnością. W odległych rejonach (północne Ontario, prerie, Jukon, Nunavut itp.) infrastruktura jest uboga – wiele społeczności polegało na wolnym internecie satelitarnym lub łączach mikrofalowych punkt-punkt. Typowe prędkości w tych rejonach to często <5 Mbps, a awarie były częste. Nawet w gęściej zaludnionych rejonach wiejskich popularny był DSL z prędkością 5–10 Mbps czy internet radiowy, ze sporym opóźnieniem i ograniczeniami transferu. Internet satelitarny na orbicie geostacjonarnej na dalekiej północy był ekstremalnie drogi (setki dolarów miesięcznie za kilka Mbps). Przeciętny miesięczny koszt internetu na kanadyjskiej wsi i tak był bardzo wysoki – łatwo 100 CAD+ za prędkości poniżej progu szerokopasmowego – z powodu braku konkurencji i wysokich kosztów przesyłu.

Wpływ Starlinka: Starlink znacząco poprawił prędkości internetu i jego dostępność na kanadyjskiej wsi. W Q1 2023 Starlink dostarczał w Kanadzie medianną prędkość pobierania ok. 94 Mbps newspaceeconomy.ca, czyniąc go najszybszym operatorem satelitarnym w Ameryce Północnej w tym okresie. To o ok. 40% szybciej niż mediana w USA, prawdopodobnie dzięki mniejszemu zagęszczeniu użytkowników w Kanadzie newspaceeconomy.ca. Dla mieszkańców dalekiej północy prędkości Starlinka rzędu ~50–150 Mbps to rewolucja w porównaniu z dotychczasowym 1–5 Mbps. Wiele społeczności rdzennych i First Nations po raz pierwszy zyskało dostęp do nauki online, telemedycyny i e-administracji. W jednym raporcie zauważono, że Starlink był szybszy niż średnia wszystkich operatorów stacjonarnych w wiejskim Meksyku (56,4 Mbps vs 50,5 Mbps) – analogicznie na dalekiej północy Kanady Starlink bije wszystkie alternatywy newspaceeconomy.ca. Opóźnienia ok. 40 ms to ogromny postęp względem starego internetu satelitarnego (~600 ms), umożliwiając korzystanie z aplikacji interaktywnych w wiejskich szkołach i ośrodkach zdrowia.

Rządy prowincji doceniły znaczenie Starlinka: Ontario nawiązało nawet współpracę ze SpaceX w latach 2021–22, by dofinansować Starlinka dla niektórych odległych gospodarstw (choć później zmieniło strategię) news.ontario.ca. Koszt Starlinka w Kanadzie początkowo wynosił ok. 140 CAD/miesiąc, później obniżono go w niektórych regionach; sprzęt ok. 759 CAD. To sporo w porównaniu z miejskim internetem (gdzie nielimitowany światłowód bywa za 80 CAD), jednak dla odległych użytkowników Starlink często zastępuje jeszcze droższe opcje. Niezawodność sieci Starlink w trudnych, kanadyjskich warunkach zimowych jest na ogół dobra – antena ma podgrzewanie przeciwśniegowe. Część użytkowników na dalekiej północy miała krótkie przerwy w dostępie, gdy satelity były poza zasięgiem horyzontu, ale wraz z kolejnymi startami pokrycie się poprawiło. Podsumowując – Starlink radykalnie rozszerzył dostępność szybkiego internetu w kanadyjskich rejonach odległych, realnie zmniejszając cyfrowy podział. Umożliwia specjalistom pracę i życie poza miastami, pozwala ośrodkom turystycznym na lepszą obsługę klientów i daje uczniom z północy szansę na naukę online. Satysfakcja kanadyjskich użytkowników jest wysoka, bo Starlink bywa jedyną opcją szerokopasmową w wielu miejscach.

Meksyk 🇲🇽

Usługi Starlink: Starlink rozpoczął działalność w Meksyku pod koniec 2021 roku en.wikipedia.org. Usługa dla gospodarstw domowych jest oferowana na terenie całego kraju, a Starlink Business (plany priorytetowe) dostępny jest dla klientów biznesowych. Starlink Roam może być używany w Meksyku jako instalacja przenośna, ale meksykańskie przepisy zabraniają korzystania ze Starlink podczas jazdy pojazdem po lądzie starlink.com (tj. można używać anteny dla kampera podczas postoju, ale nie podczas jazdy). Usługa morska jest autoryzowana na wodach terytorialnych Meksyku (mogą z niej korzystać statki wycieczkowe, łodzie), a usługa lotnicza dostępna jest dla linii lotniczych lub prywatnych samolotów. Rząd Meksyku szybko zatwierdził Starlink, aby pomóc połączyć obszary wiejskie; nawet odległe szkoły zostały wyposażone w terminale Starlink w ramach programów rządowych.

Internet przed Starlinkiem: Dostęp do internetu w Meksyku wykazywał wyraźny podział między miastami a wsią. W miastach światłowód i kabel oferowały przyzwoite prędkości (mediana szerokopasmowego internetu stacjonarnego wynosiła 50 Mbps newspaceeconomy.ca). Jednak rozległe, wiejskie obszary Meksyku (małe wioski, regiony górskie, pustynie) miały niewielki lub żaden dostęp do szerokopasmowego internetu. Wiele społeczności wiejskich polegało na 3G/4G, jeśli były dostępne (często tylko 3G z kilkoma Mbps) lub nie miały internetu wcale. Penetracja internetu była niska w odległych stanach – wiele osób musiało odwiedzać kawiarenki internetowe lub dojeżdżać do miasta po dostęp do sieci. Tam, gdzie dostępny był wiejski DSL lub radiowi ISP, oferowali prędkości jedynie 1–5 Mbps. Internet satelitarny (ViaSat) był dostępny, ale drogi (100 USD/miesiąc) i wolny (do 25 Mbps, wysoka latencja). Średni koszt szerokopasmowego internetu w Meksyku jest stosunkowo wysoki w stosunku do dochodów: miejskie plany to ok. 30–40 USD/miesiąc, ale wiejskie usługi bezprzewodowe (z małymi limitami danych) kosztowały podobnie, przez co dobry internet był nieosiągalny lub niedostępny dla wielu osób.

Wpływ Starlinka: Starlink był przełomowy dla łączności na terenach wiejskich w Meksyku. Zapewniając ~50–100 Mbps nawet w odizolowanych rejonach, Starlink często przewyższa tradycyjnych dostawców internetowych. W rzeczywistości zmierzona mediana prędkości pobierania Starlinka w Meksyku (~56,4 Mbps) była wyższa niż średnia wszystkich dostawców internetu stacjonarnego (50,5 Mbps) newspaceeconomy.ca – oznacza to, że Starlink przeskoczył infrastrukturę lądową pod względem prędkości. Społeczności, które wcześniej miały tylko kilka megabitów przez 4G, teraz raportują dziesiątki Mbps ze Starlinkiem, co po raz pierwszy umożliwia im streaming, pracę zdalną oraz naukę online. Na przykład w wiejskich regionach Chiapas i Sonory małe firmy i przychodnie korzystają ze Starlinka, aby mieć stabilny internet, podczas gdy wcześniej nie miały go wcale. Niska latencja (~50 ms) to ogromny przełom względem starszych połączeń satelitarnych, umożliwiając rozmowy VoIP i wideokonferencje.

Koszty i adopcja: Początkowo Starlink w Meksyku kosztował ok. 110 USD/miesiąc, plus ok. 550 USD za sprzęt. Zauważając problemy z przystępnością cen, SpaceX później wprowadził promocje, a być może także “latynoamerykańską” obniżkę cen – pojawiły się doniesienia o spadku abonamentów w Ameryce Łacińskiej w połowie 2022 roku (np. niektórzy użytkownicy otrzymywali oferty ok. 65 USD/miesiąc). Dla wielu wiejskich użytkowników, chociaż 65–110 USD nie jest tanie, koszt ten może być dzielony w społeczności lub subsydiowany przez lokalne władze dla szkół. Rząd Meksyku promował Starlink jako rozwiązanie dla ostatnich 5% niepołączonych obszarów w inicjatywie “Internet para Todos” (Internet dla Wszystkich). Do 2023 roku zestawy Starlink były używane w dziesiątkach odległych szkół i ośrodków społecznych.

Jednym z zastrzeżeń jest ograniczenie użycia mobilnego na lądzie – jak już wspomniano, Meksyk zakazuje używania Starlink podczas jazdy starlink.com. Nie jest to znaczący problem przy użyciu domowym, ale oznacza, że podróżujący kamperami teoretycznie nie powinni korzystać z sieci w trasie przez Meksyk (wymuszanie tego przepisu jest niejasne). Morski Starlink okazał się zbawieniem dla rybołówstwa i turystyki – łodzie mają teraz łączność na otwartym morzu. Podsumowując, obecność Starlinka w Meksyku znacząco poprawiła prędkości i dostępność internetu na terenach wiejskich, często osiągając poziom porównywalny z miejskim szerokopasmowym internetem (pomijając różnice w latencji). Pomógł zasypać cyfrową przepaść, choć dla niektórych biedniejszych mieszkańców wsi przystępność cenowa pozostaje kwestią, jeśli nie uzyskają dotacji.

Inna część Ameryki Północnej i Centralnej

Ameryka Środkowa: Kilka krajów Ameryki Środkowej ma już usługę Starlink, co przynosi nową łączność do odległych regionów. Panama (uruchomienie maj 2023) en.wikipedia.org, Kostaryka (listopad 2023) en.wikipedia.org, Salwador (kwiecień 2023) en.wikipedia.org, Gwatemala (lipiec 2023) en.wikipedia.org oraz Honduras (grudzień 2023) en.wikipedia.org oferują Starlink Residential i inne plany. W tych krajach Starlink jest często najszybszym dostępnym internetem poza dużymi miastami. Na przykład społeczności wiejskie w górach Gwatemali lub wewnętrznych regionach Hondurasu, które miały dawniej tylko podstawowe 3G, teraz mogą mieć 50–100 Mbps przez Starlink. Lokalni dostawcy i operatorzy telefonii komórkowej mieli historycznie problemy z doprowadzeniem światłowodu czy DSL do górzystych i biedniejszych regionów, więc Starlink wypełnia ważną lukę. Przeciętne prędkości szerokopasmowego internetu w Ameryce Środkowej były dość niskie (wiele krajów – stacjonarne średnie <30 Mbps), a ceny internetu wysokie w stosunku do dochodów (często 40 USD+ za wolną usługę). Wpływ Starlinka to skokowy wzrost prędkości: np. użytkownicy z Panamy przechodzili z 5 Mbps w DSL na 100 Mbps ze Starlink. Rządy też współpracują ze Starlinkiem: rząd Panamy podpisał umowę ze SpaceX na łączenie szkół i wysp. W Kostaryce Starlink pomaga łączyć eko-hotele i farmy w górach, gdzie teren uniemożliwia rozwinięcie sieci lądowych. Choć miesięczny abonament Starlinka (~80–100 USD) jest wysoki dla wielu, coraz popularniejsze jest współdzielenie połączenia (np. jedna instalacja daje Wi-Fi całej wiosce). Ogólnie Starlink dramatycznie poprawił dostęp do internetu na wsiach i wyspach Ameryki Środkowej, wspierając edukację, turystykę i odporność na katastrofy (łącza satelitarne działają nawet wtedy, gdy huragany niszczą sieci lądowe).

Karaiby: Starlink działa w wielu krajach karaibskich, zmieniając dostęp do internetu na tych wyspach. Kluczowe wdrożenia to Dominikana (od połowy 2022) en.wikipedia.org, Barbados (listopad 2022) en.wikipedia.org, Jamajka (październik 2022) en.wikipedia.org, Haiti (marzec 2023) en.wikipedia.org, Trynidad i Tobago (czerwiec 2023) en.wikipedia.org oraz Bahamy (sierpień 2023) en.wikipedia.org i inne. Kraje te miały często dobre sieci w głównych miastach/kurortach, ale wiejskie wioski i mniejsze wyspy miały bardzo ograniczony internet (a podczas huraganów podmorskie kable są narażone na uszkodzenia). Usługi Starlink (Residential, Roam itd.) są w pełni dostępne i szczególnie cenne ze względu na mobilność – np. jedna antena Starlink może dostarczyć internet całej pozbawionej sieci wyspie lub łodzi płynącej między wyspami. Według analiz, Starlink zapewniał najszybszy internet satelitarny na Karaibach w I kwartale 2023 roku, a na Jamajce odnotowano medianę 83,8 Mbps (najwyższy wynik w regionie) newspaceeconomy.ca. W kilku krajach Starlink przewyższa nawet lądową ofertę szerokopasmową – na Dominikanie zarówno Starlink, jak i wcześniejsi satelitarni ISP mieli wyższe mediany niż średnia lokalnych dostawców newspaceeconomy.ca. Oznacza to, że lokalna infrastruktura była słabo rozwinięta i Starlink ją przeskoczył.

Wpływ: Dla mieszkańców Karaibów Starlink oznacza, że odległe miasteczka i kurorty mogą mieć niezawodny, szybki internet po raz pierwszy. Na przykład rybacy z wybrzeża Jamajki mają teraz łączność na morzu przez Starlink Maritime; hotele na małych wysepkach Bahamów mogą oferować gościom Wi-Fi via Starlink zamiast drogiej radiolinii. Koszt na Karaibach był różny: SpaceX wprowadził zniżki na niektórych rynkach (Starlink Residential reklamowano za ok. 100 USD w 2022, ale później pojawiły się oferty nawet za ~75 USD). Szczególnie na Haiti, gdzie infrastruktura jest bardzo słaba, Starlink okazał się wybawieniem dla NGO i społeczności, które mogą uzyskać dostęp do sieci mimo niestabilnej energii czy telekomu. Haitańczycy mogą teraz korzystać z 50–100 Mbps tam, gdzie wcześniej nawet 2G ledwo działało. Na Barbadosie i Trynidadzie Starlink przełamuje dominację jednego ISP, co może skutkować spadkiem cen. Niezawodność w czasie sztormów to również zaleta – anteny Starlink działają, o ile mają dostęp do prądu, podczas gdy zerwanie kabla podmorskiego może odizolować wyspę na kilka dni. Podsumowując, Starlink znacząco zwiększył prędkości internetu i zasięg na Karaibach, szczególnie zyskują na tym wsie, wyspy zewnętrzne i użytkownicy morscy.

(Uwaga: Portoryko i Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych, choć nie są niepodległymi krajami, również korzystają ze Starlinka poprzez USA – ich włączenie od 2020 roku znacznie ułatwiło komunikację podczas odbudowy po huraganach oraz zapewniło łączność w odległych częściach tych wysp.)

Ameryka Południowa

Brazylia 🇧🇷

Usługi Starlink: Starlink wystartował w Brazylii na początku 2022 roku en.wikipedia.org po uzyskaniu zgody regulatora telekomunikacyjnego Anatel. Usługi dla klientów indywidualnych (Residential) oraz Roam są dostępne na terenie całego, rozległego terytorium Brazylii, a firmy mogą korzystać z planów Starlink Business (priorytetowych). Usługa morska jest dozwolona na wodach przybrzeżnych Brazylii (co jest przydatne dla statków płynących wzdłuż długiego wybrzeża i łodzi na Amazonce), oferowana jest także usługa dla lotnictwa (brazylijskie linie lotnicze lub prywatne odrzutowce mogą wyposażyć się w Starlink). Brazylia była jednym z pierwszych dużych rynków Starlinka w Ameryce Południowej; SpaceX planował nawet budowę stacji naziemnych i współpracował przy podłączaniu społeczności w Amazonii.

Internet przed Starlinkiem: Dostęp do internetu w Brazylii jest bardzo nierówny. Duże miasta, takie jak São Paulo czy Rio, mają szybkie światłowody (100–300 Mbps to standard) i 4G/5G, ale obszary wiejskie i odległe (np. dorzecze Amazonki, wnętrze Nordeste) są bardzo słabo podłączone. Przed Starlinkiem miliony mieszkańców wsi musiały polegać na powolnych połączeniach: niektórzy mieli tylko 3G lub wcale. Średnia prędkość internetu stacjonarnego w Brazylii to ok. 50 Mbps (zawyżona przez miasta), a na wsi bywało to 1–5 Mbps przez radiolinie lub stare satelity. W regionie Amazonii były wsie, gdzie cała wioska dzieliła łącze satelitarne o prędkości zaledwie 1 Mbps. Poza miastami internet był też drogi – 10 Mbps przez DSL w małym miasteczku mogło kosztować 200–300 reali brazylijskich (~40–60 USD), co w stosunku do lokalnych zarobków było wysoką kwotą. W wielu miejscach, nawet mając pieniądze, nie było możliwości zakupu szybszego internetu z powodu braku infrastruktury.

Wpływ Starlink: Starlink ogromnie wpłynął na odległe regiony Brazylii. Po raz pierwszy społeczności głęboko w Amazonii zyskały dostęp do szybkiego internetu. Według brazylijskich raportów, w wiejskich regionach Pará i Amazonas przez Starlink uzyskano pobieranie na poziomie 60–100 Mbps, gdzie wcześniej normą było poniżej 5 Mbps. Wydajność Starlinka w Brazylii przewyższa wielu stacjonarnych operatorów – w jednej z analiz wykazano, że mediana prędkości w 2023 roku przekraczała 70 Mbps, przebijając średnią dla stałego internetu w kraju newspaceeconomy.ca. Oznacza to, że w wielu miejscach to Starlink jest najszybszą opcją. Rząd Brazylii wykorzystał Starlink do łączenia szkół i ośrodków zdrowia w Amazonii: w 2022 r. SpaceX podpisał umowę na dostarczenie 12 000 terminali Starlink dla Ministerstwa Komunikacji do szkół w odległych rejonach. To umożliwiło uczniom z amazońskich społeczności korzystanie z zasobów edukacyjnych online i usług telemedycyny przez łącza Starlink (co wcześniej było niemożliwe).

Dla rolników w głębi kraju (Mato Grosso itd.) Starlink umożliwił nowoczesne rolnictwo precyzyjne i czujniki IoT na farmach, gdzie wcześniej działały tylko drogie telefony satelitarne. W nadbrzeżnych społecznościach rybackich Starlink Maritime zapewnia łączność łodziom. Koszt: Na początku Starlink w Brazylii kosztował około 100 USD/miesiąc (ok. 500 reali), a sprzęt ok. 3 000 reali. Biorąc pod uwagę poziom dochodów, wprowadzono wkrótce tańszy plan „Starlink Brasil” – w połowie 2023 r. część użytkowników płaciła już 230–300 reali (ok. 50 USD) miesięcznie po uwzględnieniu kursów i regionalnej polityki cenowej. To wpisuje się w strategię SpaceX – niższe ceny na rynkach rozwijających się dla szybszej adopcji techlabari.com. Przy ~50 USD Starlink staje się bardzo konkurencyjny względem wiejskich planów 4G (gdzie często płaci się za każdy GB). Zainteresowanie jest duże: pod koniec 2023 r. w Brazylii było już dziesiątki tysięcy użytkowników Starlink. Jeśli chodzi o niezawodność w tropikach (ulewne deszcze) – sporadycznie podczas ulewy pojawiają się krótkie zakłócenia sygnału z powodu tzw. rainfade, ale ogólny czas dostępności usługi jest bardzo dobry (siatka satelitów Starlinka minimalizuje przerwy). Podsumowując: Starlink znacząco poprawił krajobraz internetu w Brazylii, łącząc zaniedbane regiony, podnosząc średnie prędkości i motywując dotychczasowych operatorów do rozbudowy wiejskiej infrastruktury. Bezpośrednio przyczynia się do zmniejszenia cyfrowego wykluczenia – od Amazonii po Pantanal.

Chile 🇨🇱

Usługi Starlink: Chile było jednym z pierwszych użytkowników Starlinka w Ameryce Południowej – testy beta ruszyły już w połowie 2021 roku (w tym pilotaż w maleńkiej społeczności Sotomó), a publiczny dostęp pojawił się we wrześniu 2021 en.wikipedia.org. Starlink oferuje w Chile plany Residential i Roam, dostępna jest także usługa Biznesowa. Usługa morska została dopuszczona (floty rybackie i jednostki marynarki chilijskiej wykazują zainteresowanie), z kolei Starlink Aviation może być używany przez chilijskie linie lotnicze lub samoloty. Warto zwrócić uwagę, że Chile testowało Starlinka na Wyspie Wielkanocnej (Rapa Nui) – usługa trafiła tam pod koniec 2022 roku en.wikipedia.org, zapewniając tej odizolowanej wyspie bardzo potrzebną przepustowość.

Internet przed Starlinkiem: Infrastruktura telekomunikacyjna Chile jest dość rozwinięta w miastach – Santiago i inne duże ośrodki mają sieci światłowodowe ze 100 Mbps i więcej. Jednak z powodu wymagającej geografii (długi, wąski kraj, Andy, odległa południowa Patagonia), wiele obszarów wiejskich miało nikły dostęp do internetu. Przed Starlinkiem Patagonia i maleńkie wioski na południu często korzystały z internetu satelitarnego lub wolnych radiolinii. Dla przykładu: chilijska Patagonia miała społeczności zaledwie 2–5 Mbps, a Wyspa Wielkanocna była wręcz słynna z powolnego internetu – ze względu na pojedyncze łącze satelitarne (czasem poniżej 1 Mbps, dzielone przez wiele osób). Przed wpływem Starlinka średnia szerokopasmowa prędkość w Chile wynosiła 50–60 Mbps, lecz mediana na wsi była dużo niższa. Koszty były umiarkowanie wysokie: w miastach 30–40 USD za szybkie łącze, podczas gdy na odległej prowincji można było płacić tyle samo za ułamek tej prędkości.

Wpływ Starlink: Starlink znacząco poprawił łączność w wiejskich i odległych rejonach Chile. W I kwartale 2023 r. Starlink osiągnął medianę prędkości pobierania ok. 84,6 Mbps w Chile, co czyniło go najszybszą opcją satelitarną na kontynencie newspaceeconomy.ca. Ta prędkość bije na głowę starsze systemy satelitarne, a nawet konkuruje z ofertami miejskich ISP. Dla południowej Patagonii (rejony Aysén, Magallanes) Starlink okazał się wybawieniem: użytkownicy raportowali przeskok z 1–2 Mbps na starej satelicie do 50–100 Mbps na Starlinku. To przełożyło się na rozwój turystyki (odległe domy gościnne mogą teraz oferować Wi-Fi), edukacji (wiejska szkoła może dołączyć do zajęć online) i komunikacji kryzysowej w regionie narażonym na izolację. Wyspa Wielkanocna odczuła szczególną poprawę – Starlink umożliwił 7 tys. mieszkańców i turystom dostęp do nowoczesnego internetu (raporty wspominają o prędkościach ponad 50 Mbps na Rapa Nui, co jest ogromnym skokiem względem poprzednich 5 Mbps).

Chilijski regulator Subtel wspierał pilotażowe wdrożenia Starlink w odizolowanych społecznościach. Najsłynniejszy był pilotaż w wiosce Sotomó w 2021: malutka osada dostępna wyłącznie łodzią otrzymała Starlinka i mieszkańcy po raz pierwszy przekonali się, czym jest szybki internet en.wikipedia.org. Sukces zachęcił do szerszej adopcji. Konkurencja:Obecność Starlinka zmotywowała operatorów do dalszej rozbudowy światłowodów (trwają projekty backbone do Patagonii), lecz są to plany długoterminowe. Na razie Starlink właściwie rozwiązał problem internetu w wielu obszarach. Koszt: Starlink w Chile to ok. 92 USD/miesiąc (ok. 75 000 CLP), sprzęt ~600 USD. Dla wielu mieszkańców biednych, wiejskich terenów to za dużo, więc czasem terminal finansuje gmina lub państwo (np. centrala wioski z Wi-Fi Starlink). Mimo barier kosztowych, duży popyt występuje w biznesie (górnictwo, hodowla łososia itp. w terenie), bo i tak jest to tańsze od wcześniejszych alternatyw. Podsumowując: Starlink znacznie poprawił prędkość i niezawodność internetu na chilijskiej prowincji, łącząc odległe społeczności od Andów aż po Pacyfik.

Argentyna 🇦🇷

Usługi Starlink: Starlink ruszył w Argentynie na początku 2024 roku en.wikipedia.org po przezwyciężeniu barier regulacyjnych w ENACOM. Dostępny jest pełen wachlarz usług: Residential, Roam, Business, Maritime, Aviation. Duże terytorium i słabo zaludnione regiony (Patagonia, północny-zachód itd.) sprawiają, że Starlink to bardzo atrakcyjne rozwiązanie. Start usługi był szeroko oczekiwany, bo poza wielkimi miastami infrastruktura telekomunikacyjna Argentyny jest mocno niedoinwestowana.

Internet przed Starlinkiem: Sytuacja internetowa Argentyny to klasyczna mieszanka. W centrach miejskich jak Buenos Aires, Córdoba, Mendoza działa porządny broadband (światłowód/kabel 50–200 Mbps dostępny, choć nie wszędzie). Ale prowincje wiejskie i Patagonia były bardzo zaniedbane. W Patagonii i części północnego Gran Chaco wiele miejsc miało jedynie 3G lub co najwyżej powolny DSL. Dla przykładu – w małym miasteczku średnią była 5–10 Mbps (jeśli w ogóle), a odległe rancza czy społeczności tubylcze nie miały żadnej łączności lub zdane były na telefony satelitarne. Średnia prędkość internetu stacjonarnego to ok. 40 Mbps (dane z 2022 r.), ale wiejska średnia była dużo niższa. Ceny internetu w Argentynie są mocno wpływane przez inflację i kryzys gospodarczy – w ARS (peso) pozostają względnie niskie z powodu kontroli cen, lecz jakość sieci na tym cierpi z racji braku inwestycji. W odległych rejonach część osób płaciła za satelitę VSAT po bardzo wysokich, dolarowych stawkach.

Wpływ Starlinka: Pojawienie się Starlinka w 2024 roku zaczęło przekształcać łączność w odległych regionach Argentyny. Użytkownicy w Patagonii i wiejskich regionach północno-zachodnich natychmiast zgłosili ogromną poprawę: z praktycznie zerowego internetu do 50–100 Mbps dzięki Starlinkowi. Na przykład szkoły wiejskie w prowincji Neuquén, które miały tylko wolne łącze 512 kbps, mogą teraz korzystać z zasobów chmurowych dzięki instalacjom Starlinka (niektóre zostały podarowane przez organizację pozarządową). Prędkości Starlinka w Argentynie były podobne jak u sąsiadów – testy początkowo wskazywały medianę ok. 80 Mbps, co prawdopodobnie przewyższa typowe prędkości DSL/kabla w wielu mniejszych miastach. Argentyńskie media technologiczne donosiły, że Starlink nie tylko przyniósł korzyści użytkownikom z odległych terenów, ale również zapewnił awaryjne rozwiązanie w miejscach z niestabilną siecią energetyczną (ponieważ Starlink może działać na energii słonecznej i akumulatorach, co jest przydatne dla odciętych od prądu gospodarstw hodowlanych).

Jednym z istotnych skutków jest wpływ na operacje naukowe i ratunkowe: Argentyna posiada stacje badawcze w Andach i na Antarktydzie, które mogą wykorzystać Starlinka do transferu danych, znacząco poprawiając komunikację. Ponadto zasięg Starlinka na terenach wiejskich Argentyny może przyczynić się do modernizacji rolnictwa (inteligentne farmy na Pampie) oraz poprawy bezpieczeństwa (łączność dla podróżujących przez odludne tereny). Koszty i ekonomia: Problemy walutowe Argentyny sprawiają, że oficjalna cena wyrażona w peso jest wysoka i dość niestabilna. Początkowo sprzęt Starlinka oferowano za około 114 000 ARS, a abonament ~8 300 ARS/miesiąc (styczeń 2024) – odpowiednio około 600 USD i 45 USD według ówczesnego kursu, co było całkiem rozsądne techlabari.com. Jednak przy inflacji te wartości prawdopodobnie się zmieniły. Nawet 45 USD to sporo dla przeciętnego Argentyńczyka, ale dla społeczności lub gospodarstw rolnych to wartościowa inwestycja. Rząd nie subsydiował Starlinka bezpośrednio (skupia się na rozbudowie światłowodów), ale także nie blokował jego wdrażania. Jeśli gospodarka Argentyny się ustabilizuje, Starlink może zyskać szerszą popularność; w połowie 2024 roku liczba użytkowników rosła umiarkowanie, ale systematycznie. Podsumowując: Starlink zapewnia bardzo potrzebny szybki internet na terenach z niedostatecznym dostępem – zwiększa prędkości, niezawodność (z niskimi opóźnieniami, ok. 40 ms) oraz oferuje nową alternatywę dla powolnych dotychczasowych dostawców.

Kolumbia 🇨🇴

Usługi Starlinka: Starlink rozpoczął działalność w Kolumbii w styczniu 2023 roku en.wikipedia.org, stając się jednym z pierwszych wdrożeń w Ameryce Południowej. Usługa dla gospodarstw domowych dostępna jest na terenie całego kraju, a także plany biznesowe (priorytetowe). Dozwolone są również pakiety Roam oraz użytku „w ruchu” (Kolumbia nie nakłada większych ograniczeń na mobilność). Starlink morski przydaje się dla obu kolumbijskich wybrzeży (Morze Karaibskie i Ocean Spokojny) – np. do łączenia społeczności wyspiarskich takich jak San Andrés – oraz w lotnictwie (usługa dostępna dla operatorów kolumbijskich linii lotniczych). Rząd Kolumbii przyznał Starlinkowi 10-letnią licencję i wspierał jego użycie do łączenia terenów wiejskich, szczególnie w Amazonii oraz strefach zagrożonych konfliktami, gdzie infrastruktura jest uboga.

Internet przed Starlinkiem: Rynek telekomunikacyjny Kolumbii przed pojawieniem się Starlinka charakteryzował się przyzwoitymi usługami w miastach i bardzo słabą ofertą na terenach wiejskich. Mieszkańcy miast często mają dostęp do kablówki lub światłowodu (prędkości 50–100 Mbps w Bogocie, Medellín itd., choć za wysoką cenę), ale wsie w Andach, dorzeczu Amazonki czy na wybrzeżach mają bardzo ograniczony dostęp. Duża część wiejskiej Kolumbii miała tylko mobilny internet 2G/3G lub nie miała żadnego. Górzyste tereny znacząco utrudniają budowę światłowodu, a dekady konfliktów spowalniały rozbudowę infrastruktury w niektórych regionach. Typowe wiejskie prędkości to mniej niż 5 Mbps. Łącza satelitarne lub mikrofalowe sięgały do kilku szkół, ale przepustowość była znikoma. Średnia krajowa prędkość szerokopasmowego internetu stacjonarnego wynosiła ok. 50 Mbps (znów – głównie w miastach), a wiele osób było zmuszonych polegać na mobilnym internecie, który jest drogi w przeliczeniu na 1 GB. Koszty: w miastach nieograniczone 50 Mbps kosztują 20–30 USD miesięcznie (dzięki konkurencyjnym subsydiom), lecz na wsi ludzie mogli płacić tyle samo za łącze WISP o prędkości 5 Mbps lub wydawać krocie na doładowania mobilnego internetu.

Wpływ Starlinka: Starlink wszedł do Kolumbii przynosząc wymierną poprawę dostępu do internetu, zwłaszcza na terenach wiejskich i peryferyjnych. Według danych za I kwartał 2023 roku Starlink w Kolumbii osiągał prędkości powyżej 70 Mbps, co przewyższało krajową średnią newspaceeconomy.ca. Oznacza to, że dla wielu Kolumbijczyków Starlink może być szybszy niż tradycyjne opcje (zwłaszcza poza głównymi miastami). Odległe tereny, jak Guaviare, Vaupés czy La Guajira, natychmiast odczuły korzyści: lokalne społeczności mogą dziś korzystać z tele-edukacji oraz telemedycyny poprzez Starlink, choć wcześniej nie były w stanie nawet prowadzić wideorozmów. Przykładem może być region Amazonii – tam stacje badawcze i wioski rdzennych ludów korzystają ze Starlinka do łączenia się ze światem (NGO pomagały w instalacji, zważywszy na trudności z doprowadzeniem tradycyjnej sieci).

Starlink sprawdził się także podczas katastrof: gdy osuwiska czy powodzie niszczyły komunikację w wiejskich miastach (często uszkadzając kruche łącza), sprzęt Starlinka był dowożony przez wojsko, by przywrócić łączność do celów koordynacyjnych. Koszty i adopcja: Cena Starlinka w Kolumbii to mniej więcej 2,3 mln COP za sprzęt i 520 tys. COP/miesiąc (ok. 540 USD i 120 USD na początku 2023). By zachęcić więcej użytkowników, SpaceX później skorygował ceny – w połowie 2023 raporty wskazywały na promocyjne stawki rzędu ~80 USD/miesięcznie w niektórych krajach Ameryki Łacińskiej. To nadal wysoki koszt dla pojedynczych gospodarstw domowych na wiejskich terenach Kolumbii. Jednak& rozwijają się modele współdzielenia: na przykład rada wiejska lub spółdzielnia kupuje Starlinka i rozdziela Wi-Fi, albo lokalny ISP korzysta z jednej satelity do dystrybucji internetu na okolicę. W miastach Starlink nie wywołał rewolucji (światłowód jest szybszy i tańszy), ale bywa używany jako zapas lub do krytycznych zastosowań. Ogólnie Starlink w Kolumbii znacząco zwiększył dostępność internetu w trudno dostępnych obszarach, poprawił średnie prędkości i zapewnił odporne rozwiązanie w kraju o trudnej geografii i brakach infrastrukturalnych.

Peru 🇵🇪

Usługi Starlinka: Starlink rozpoczął działalność w Peru na początku 2023 roku en.wikipedia.org. Oferowane są wszystkie główne usługi (domowa, Roam, biznesowa), a biorąc pod uwagę długą, pacyficzną linię brzegową Peru i odległe interiorne regiony, znaczenie mają również wersje morskie i lotnicze. Peruwiański rząd szybko poparł Starlink, traktując go jako remedium dla Andów i Amazonii, gdzie dostęp do sieci jest niewielki. Licencjonowanie przyspieszono przez MTC (Ministerstwo Transportu i Komunikacji).

Internet przed Starlinkiem: Dostęp do internetu w Peru przed pojawieniem się Starlinka cechowały duże nierówności. Stolica Lima i kilka miast wybrzeża mają przyzwoity szerokopasmowy internet (nieco światłowodu, prędkości 50–100 Mbps), ale wiejskie społeczności w górach oraz wioski amazońskie mają albo bardzo wolny internet, albo wcale go nie mają. Średnia krajowa prędkość internetu stacjonarnego w Peru wynosiła ok. 40–50 Mbps, ale dotyczyło to głównie miast. W Andach wiele wiosek polegało na przestarzałych liniach miedzianych lub nie miało dostępu do internetu. W Amazonii (np. regiony Loreto, Ucayali) łączność opierała się na telefonie satelitarnym lub wspólnotowym Wi-Fi z wolnym łączem VSAT (~1 Mbps współdzielone). Poza Limą ceny były wysokie – powolny ADSL (może 4 Mbps) w małym mieście kosztował 30 USD lub więcej, a niektóre szkoły płaciły tysiące dolarów miesięcznie za kilka setek kilobitów przez stare satelity. To powodowało wykluczenie cyfrowe wielu szkół, ośrodków zdrowia i gospodarstw rolnych.

Wpływ Starlinka: Pojawienie się Starlinka znacząco poprawiło sytuację internetową na terenach wiejskich Peru. Przy medianowych prędkościach pobierania ok. 77 Mbps dla Starlinka w Peru (I kw. 2023) newspaceeconomy.ca od razu stał się jedną z najszybszych opcji w kraju. Geografia Peru (liczne góry i dżungla) sprawia, że Starlink jest niezwykle cenny, ponieważ omija potrzebę fizycznej infrastruktury. Społeczności w Andach, które nigdy nie miały szerokopasmowego internetu, mogą dziś oglądać filmy edukacyjne czy prowadzić handel online dzięki Starlinkowi. Na przykład w regionie Cusco górskie lodge turystyczne zainstalowały Starlinka, by zapewnić gościom łączność – co poprawia konkurencyjność w branży turystycznej. W Amazonii naukowcy i ekolodzy używają Starlinka w odległych stacjach terenowych, by przesyłać dane na żywo – co wcześniej było niemożliwe.

Rząd Peru zainstalował terminale Starlink w ok. 250 odległych placówkach publicznych (szkoły, kliniki) w ramach pilotażu, diametralnie poprawiając ich dostępność do cyfrowych usług. Zauważono, że Starlink jest “plug-and-play” i można go uruchomić w ciągu kilku godzin, podczas gdy doprowadzenie światłowodu w te rejony mogłoby zająć lata lub być kompletnie nieopłacalne. Kwestie kosztowe: W Peru ceny Starlinka są zbliżone do innych krajów Ameryki Łacińskiej (z początku ~60–80 USD/miesiąc z lokalnymi rabatami, sprzęt ok. 550 USD). Choć jest to dużo dla przeciętnej wiejskiej rodziny, to lokalne samorządy i NGO finansują Starlink dla wspólnot. Na przykład wiejska przychodnia może otrzymać Starlinka sfinansowanego przez agencję rozwojową, co umożliwia telemedycynę ze specjalistami w Limie. Ponadto niektórzy peruwiańscy przedsiębiorcy zostaną zapewne resellerami Starlinka, udostępniając Wi-Fi lokalnie na zasadzie opłat za dostęp. Jeśli chodzi o niezawodność – Starlink sprawdza się we wszystkich warunkach klimatycznych Peru; chwilowe zakłócenia powodowane przez ulewy w dżungli zdarzają się, ale są rzadkie i krótkotrwałe. Podsumowując, Starlink zmniejsza wykluczenie cyfrowe w Peru – podnosząc prędkość internetu na obszarach wiejskich od prawie zera do poziomu miast, i robi to efektywnie kosztowo w porównaniu do budowy sieci naziemnej w tak wymagającym terenie.

Ekwador 🇪🇨

Usługi Starlinka: Starlink wystartował w Ekwadorze około marca 2023 roku en.wikipedia.org po uzyskaniu zgody CONATEL. Oferowana jest usługa dla gospodarstw domowych, Roam oraz plany biznesowe. Starlink morski dostępny jest dla ekwadorskich wód przybrzeżnych i Wysp Galapagos, a wersje lotnicze mogą być wykorzystywane przez ekwadorskie samoloty (choć brak jeszcze publicznych doniesień o zastosowaniach w liniach lotniczych). Relatywnie niewielka wielkość i zróżnicowana geografia Ekwadoru (andyjskie wyżyny, amazońska dżungla, wybrzeże Pacyfiku i Galapagos) sprawiają, że Starlink jest tu uniwersalnym rozwiązaniem umożliwiającym dotarcie do wszystkich regionów.

Internet przed Starlinkiem: Dostęp do internetu w Ekwadorze przed pojawieniem się Starlink był silnie skoncentrowany w miastach. Quito i Guayaquil mają przyzwoity internet stacjonarny (prędkości 30–100 Mbps przez światłowód lub kabel koncentryczny są powszechne dla tych, którzy mogą sobie na to pozwolić), ale wiejskie wsie w Andach i obszary Amazonii mają słabą łączność. Wielu wiejskich Ekwadorczyków miało tylko podstawowy internet mobilny (3G) lub wcale go nie miało. Wyspy Galápagos dysponowały ograniczoną przepustowością dzięki satelitarnej transmisji zwrotnej (przed planowanym nowym kablem podmorskim internet często był tam wolny i przeciążony). Na kontynencie średnia prędkość łącza stacjonarnego wynosiła około 30–40 Mbps, jednak na terenach wiejskich często spadała poniżej 5 Mbps. Koszty były wysokie w stosunku do dochodów — pakiet 10 Mbps mógł kosztować 40 dolarów miesięcznie w miastach prowincjonalnych. Wyzwania geograficzne (góry, lasy deszczowe) utrudniały budowę infrastruktury krajowej, podobnie jak w Peru.

Wpływ Starlink: Starlink bardzo szybko zaczął poprawiać łączność w odległych regionach Ekwadoru. Społeczności w Andach, które nie miały dostępu, teraz zgłaszają prędkości rzędu dziesiątek Mbps dzięki Starlink. Na przykład odległe szkoły na stokach wulkanów mogą korzystać z narzędzi e-learningowych dzięki instalacjom Starlink prowadzonym przez organizacje charytatywne. W prowincjach Amazonii, takich jak Pastaza i Morona Santiago, Starlink umożliwił badaczom i społecznościom rdzennym kontakt ze światem – udostępnianie danych środowiskowych oraz prowadzenie programów zdalnej edukacji. Galápagos: Jeden z największych wpływów obserwuje się na Galápagos, gdzie Starlink został wprowadzony, by uzupełnić ograniczony dotychczas internet. Mieszkańcy i operatorzy turystyczni na Galápagos obserwują znacznie wyższe prędkości (Starlink umożliwia 50–100 Mbps, podczas gdy wcześniejsze połączenia często nie przekraczały 5 Mbps). To ogromnie pomaga przedsiębiorstwom turystycznym (mogą oferować niezawodne płatności kartą i komunikację) oraz pozwala mieszkańcom wysp korzystać z usług online, takich jak telemedycyna, które wcześniej były praktycznie nieużyteczne.

Pomiary prędkości pokazują, że Starlink osiąga w Ekwadorze podobną wydajność jak w sąsiednich krajach (mediana 70–80 Mbps w początkowych testach). To porównywalne lub lepsze niż średnie krajowe ISP. Koszt i odbiór: Cena Starlink (60–80 dolarów miesięcznie) jest wysoka dla przeciętnego gospodarstwa domowego na wsi. Jednak rząd rozważa dotacje na wspólnotowe węzły Starlink. W 2023 roku Ekwador ogłosił inicjatywę cyfrowej łączności, która obejmuje satelitarne opcje dla Amazonii – terminale Starlink są jej kluczowym elementem. W jednej z wiosek prowincji Napo zorganizowano zbiórkę crowdfundingową, by kilka rodzin mogło współdzielić jedno łącze Wi-Fi Starlink. Entuzjazm jest ogromny, ponieważ nawet dzielone łącze 50 Mbps to rewolucyjny skok jakości w porównaniu do słabego sygnału 3G. Niezawodność: Położenie Ekwadoru na równiku oznacza częste, intensywne deszcze, które mogą powodować krótkie przerwy w pracy Starlink (tzw. rain fade). Ogólnie jednak dostępność jest bardzo dobra, a i tak przewyższa niesolidność prądu sieciowego czy awarii ISP, które nękają niektóre wioski. Podsumowując, Starlink przynosi szybki internet do wcześniej odłączonych regionów Ekwadoru, poprawiając edukację, badania, ekoturystykę i ogólną jakość życia tych społeczności.

Paragwaj 🇵🇾

Usługi Starlink: Starlink uruchomił usługę w Paragwaju pod koniec 2023 roku en.wikipedia.org. Jako kraj śródlądowy o stosunkowo słabo rozwiniętej telekomunikacji, Paragwaj szybko przyjął Starlink. Dostępne są pakiety Residential i Roam oraz oferty Biznesowe (priority). Paragwaj nie ma dostępu do morza, więc Maritime nie jest istotną usługą, poza dużymi rzekami (Starlink mógłby być używany na łodziach na Paragwaju czy Paraná). Usługi lotnicze są dostępne dla samolotów w przestrzeni powietrznej Paragwaju. Organ regulacyjny CONATEL dopuścił Starlink jako część działań na rzecz zwiększenia penetracji internetu.

Internet przed Starlinkiem: Historycznie Paragwaj miał jeden z najwolniejszych internetów w Ameryce Południowej. Nawet w stolicy, Asunción, średnie prędkości były umiarkowane (około 20–30 Mbps na stałym łączu). Poza stolicą i kilkoma miastami infrastruktura jest uboga. Wielu mieszkańców wsi korzysta, jeśli w ogóle, z danych mobilnych 3G/4G lub nie ma żadnej łączności. Wschodnie i północne regiony (np. Chaco) są bardzo słabo połączone. Przed Starlinkiem przeciętnym wiejskim połączeniem była 1 Mbps bezprzewodowa transmisja lub drogi telefon satelitarny. Koszt internetu w stosunku do dochodów był wysoki – podstawowy pakiet szerokopasmowy (jeśli był dostępny) mógł pochłaniać znaczną część miesięcznych zarobków. W niektórych regionach korzystano z kafejek internetowych lub musiano podróżować, by uzyskać dostęp.

Wpływ Starlink: Starlink zapowiada się na ogromną zmianę w łączności Paragwaju. Dzięki Starlink użytkownicy w całym kraju mogą uzyskać 50–100 Mbps, niezależnie od braku kabli. Wczesni użytkownicy w 2024 roku zgłaszali prędkości około 80 Mbps — kilkukrotnie wyższe niż dotychczas. Jest to szczególnie spektakularne w Chaco, gdzie rancza i społeczności rdzennych mieszkańców wcześniej praktycznie nie miały internetu. Teraz rolnicy dzięki Starlink mogą monitorować stada przez IoT i koordynować logistykę, a odległe szkoły mają dostęp do edukacyjnych zasobów online. Starlink skutecznie zmniejsza izolację tych społeczności.

Rząd Paragwaju uznał, że Starlink może szybciej osiągnąć cel upowszechnienia internetu niż budowa światłowodów. Rozważają sfinansowanie części urządzeń Starlink dla klinik publicznych i centrów społecznych na wsi. Konkurencja: Poza miastami praktycznie brak jest konkurencji ze strony łączy stacjonarnych, więc Starlink ma niemal otwarte pole. Lokalni operatorzy telekomunikacyjni mogą próbować odpowiedzieć ofertą LTE 4G dla domów, ale to wymaga budowy wież, natomiast Starlink działa od razu wszędzie. Koszt: Starlink kosztuje około 65–100 dolarów w Paragwaju (ostateczna cena w lokalnych guaraní zależy od kursów walut). Biorąc pod uwagę niski PKB per capita, usługa ta będzie wykorzystywana głównie przez firmy, gospodarstwa rolne i wspólnoty, zamiast przez indywidualne gospodarstwa o niskich dochodach. Nawet jednak jedna antena Starlink obsługująca całą wioskę przez Wi-Fi może przynieść rewolucję. Przykładowo – rolnicza społeczność może wspólnie sfinansować jedną antenę i natychmiast poprawić komunikację, dostęp do rynków (np. sprawdzanie cen online), a nawet rozrywkę (co podnosi jakość życia). W skrócie, choć to dopiero początek, Starlink może wypchnąć Paragwaj do czołówki pod względem możliwości internetowych, wynosząc kraj z dołu rankingów i umożliwiając nowoczesne usługi cyfrowe tam, gdzie dotychczas panowała praktyczna cyfrowa izolacja.

Inne kraje Ameryki Południowej

Urugwaj: Starlink jest dostępny w Urugwaju od maja 2024 en.wikipedia.org. Urugwaj miał już stosunkowo dobry internet w miastach, ale Starlink rozszerza możliwości dla odległych rancz i wybrzeży z dziurawym zasięgiem. Stanowi także gwarancję ciągłości i konkurencję dla państwowego operatora Antel. Wstępne testy pokazują dobre wyniki Starlink (prędkości ~100 Mbps) wewnątrz kraju, co przynosi korzyści gospodarstwom rolnym i wiejskim szkołom.
Gujana: Od kwietnia 2025 Starlink działa w Gujanie en.wikipedia.org. Słabe zaludnienie kraju i dynamiczny boom naftowy sprawiają, że Starlink pojawia się w samą porę – zapewnia łączność w oddalonych bazach naftowych, osadach głębi lądu oraz poprawia ogólny internet szerokopasmowy (dotychczas były niskie prędkości). Starlink istotnie pomoże zmniejszyć przepaść między miastem a prowincją.
Surinam: (w przygotowaniu) – do połowy 2025 Starlink nie był jeszcze oficjalnie aktywny w Surinamie, ale najpewniej stanie się to niedługo. Po udostępnieniu usługa w podobny sposób wesprze odległe społeczności w lesie równikowym.
Boliwia: Starlink nie jest jeszcze oficjalnie dostępny w Boliwii (stan na 2025) z powodu opóźnień licencyjnych. Górzyste i leśne regiony tego kraju mogłyby niesłychanie skorzystać po uzyskaniu zezwoleń — usługa spodziewana jest w najbliższym czasie.
Wenezuela: Oficjalnie niedostępny (brak zgody, częściowo z powodu sankcji USA). Jednak niektórzy Wenezuelczycy przy granicy korzystają rzekomo ze Starlink w roamingu z sąsiednich krajów. Gdyby było to dozwolone, Starlink mógłby znacząco poprawić funkcjonowanie internetu narodowego (obecnie bardzo wolnego i niestabilnego w skali kraju).

Podsumowując, na całym kontynencie wzorzec działania Starlinka jest podobny: dostarcza nową jakość szybkości i dostępności na terenach zaniedbanych, często przewyższając lokalnych dostawców pod względem prędkości pobierania newspaceeconomy.ca, a także stając się nowym czynnikiem konkurencyjnym. Poprawia łączność na potrzeby edukacji, zdrowia, rolnictwa, turystyki i komunikacji kryzysowej w całej Ameryce Południowej. Główną barierą pozostaje koszt szerokiego wykorzystania domowego, ale wraz z dostosowywaniem cen i rozwojem modeli wspólnego dostępu, zasięg Starlink wciąż wzrasta.

Europa

Zjednoczone Królestwo 🇬🇧

Usługi Starlink: Wielka Brytania była jednym z pierwszych krajów w Europie, które uzyskały dostęp do Starlink – beta w 2020 roku i oficjalna dostępność na początku 2021 en.wikipedia.org. Oferowane są wszystkie usługi Starlink: Residential, Roam (do użytku w całej Wielkiej Brytanii, a nawet w podróży w dozwolonych przypadkach), Biznesowe, Maritime (obsługujące brytyjskie wody przybrzeżne) oraz lotnictwo. Rząd brytyjski przyspieszył wydanie zezwoleń, a Starlink pokrywa całą Wielką Brytanię oraz Irlandię Północną. Dodatkowo, niektóre terytoria zamorskie Wielkiej Brytanii mają już Starlink (np. Wyspy Pitcairn na Pacyfiku uczestniczyły w pilotażu en.wikipedia.org, a kolejne, jak Falklandy, mają dołączyć wkrótce).

Internet przed Starlink: Wielka Brytania ma generalnie dobrą infrastrukturę internetową – przeciętne prędkości stacjonarnego szerokopasmowego internetu to około 70–100 Mbps, dzięki szerokiemu dostępowi do FTTC/FTTP i kablówki. Jednak pewne obszary wiejskie i odległe (Szkockie Wyżyny, wiejska Walia itd.) wciąż nie miały opcji szybkiego internetu i były skazane na ADSL (<10 Mbps) lub niestabilne 4G. Przeciętna prędkość internetu szerokopasmowego na brytyjskiej wsi w 2020 r. wynosiła ok. 39 Mbps, ale wielu mieszkańców tych terenów miało poniżej 10 Mbps. Istniał internet satelitarny (ViaSat itd.), ale miał wysokie opóźnienia, stosunkowo niską prędkość (max 30 Mbps) i był drogi (£75–£100/miesiąc). Tak więc mimo że Wielka Brytania nie jest duża, jej „ostatnie 5%” lokalizacji miało znaczące problemy z łącznością.

Wpływ Starlink: Starlink okazał się przełomowy dla brytyjskiej wsi. Odległe farmy, osady i wyspy, które dotąd ledwo uzyskiwały kilka Mbps, teraz korzystają z 100+ Mbps przez Starlink. Przykładowo, społeczności w wiejskiej Anglii (jak Norfolk czy Cumbria) zgłaszają prędkości Starlink 100–200 Mbps, podczas gdy wcześniej mieli 5–10 Mbps na DSL. Mediana prędkości Starlink w Wielkiej Brytanii wynosiła około 85–90 Mbps w połowie 2023 roku mobileeurope.co.uk. Co ciekawe, Ookla wykazała, że prędkość Starlink przewyższała sumaryczną prędkość wszystkich stacjonarnych łączy szerokopasmowych w Wielkiej Brytanii w pewnym momencie (czyli Starlink był właściwie szybszy niż średnia DSL/kabel/światłowód łącznie) mobileeurope.co.uk. To efekt dużej liczby ludzi wciąż korzystających ze starej miedzi; Starlink zdeklasował takie łącza. Natomiast w miejscach z pełnym światłowodem Starlink jest wolniejszy (w miastach światłowód oferuje 300+ Mbps). Niemniej jednak, dla użytkowników wiejskich te 100 Mbps od Starlink to rewolucja.

Starlink oferuje też zapasową łączność – niektóre małe firmy i nawet policja w Wielkiej Brytanii korzystają ze Starlink jako awaryjnego łącza podczas awarii naziemnych (zwłaszcza po burzach). Koszt: W Wielkiej Brytanii Starlink początkowo kosztował ok. £89/miesiąc z opłatą sprzętową £529. W 2022 roku SpaceX obniżył cenę dla użytkowników w rejonach wysokiej przepustowości do ok. £75/miesiąc, a także wprowadził opcję „Starlink Roam” dla przyczep kempingowych. To uczyniło ofertę bardziej przystępną. Nadal £75 to więcej niż wiele planów stacjonarnych, więc Starlink jest najciekawszy dla tych, którzy nie mają szybkiego światłowodu. Rząd brytyjski uwzględnił Starlink w swoim bonie dla internetu wiejskiego, skutecznie dofinansowując sprzęt dla niektórych użytkowników. Niezawodność: Brytyjscy użytkownicy Starlinku zauważają stabilność działania; mocny deszcz może powodować drobne spowolnienia, ale nie ma już dawnych satelitarnych problemów. Opóźnienie ~40 ms jest wystarczająco dobre do gier sieciowych i wideorozmów, z czym dawniej wieś miała problem. Podsumowując, Starlink znacząco poprawił prędkości i zasięg internetu w najtrudniejszych do objęcia miejscach Wielkiej Brytanii, umożliwiając podłączenie nawet domów poza siecią. Przy okazji rozruszał Openreach i innych do przyspieszenia wdrażania światłowodu, co jest pozytywnym efektem ubocznym.

Niemcy 🇩🇪

Usługi Starlink: Niemcy uzyskały dostęp do Starlink w połowie 2021 roku en.wikipedia.org. Usługa dla klientów indywidualnych jest szeroko dostępna, a Starlink Business oferowany jest niemieckim firmom. Możliwe jest także użytkowanie przenośne (Starlink Roam) oraz dla zastosowań morskich/lotniczych (Niemcy nie mają linii brzegowej, ale niemieckie statki mogą korzystać z usług na morzu; Lufthansa testuje Starlink na pokładach samolotów). Niemcy liczyły na Starlink w kontekście celów w zakresie internetu wiejskiego; regulator (BNetzA) szybko go zatwierdził.

Internet przed Starlink: Niemcy to mieszanka ultranowoczesnych i zaskakująco wolnych obszarów. Miejskie tereny i wiele miasteczek mają przyzwoite DSL/kabel (50–250 Mbps) i coraz częściej światłowód, ale wiejska część Niemiec cierpiała na niedoinwestowanie – wiele wsi miało tylko 6–16 Mbps na DSL przed 2020 rokiem. Średnia prędkość szerokopasmowa wynosiła 80 Mbps, ale to maskuje „białe plamy”, gdzie internauci mieli <10 Mbps. Państwowy program rozwoju internetu trwał, lecz postęp był powolny. Na wsiach ludzie uciekali się do routerów LTE (z limitowanymi pakietami danych) lub drogich satelitarnych rozwiązań. Internet jest w Niemczech dość tani (€30–€50 za porządną usługę), ale tylko tam, gdzie jest dostępny – niektórzy płacili podobnie za słabiutkie DSL albo byli kompletnie offline.

Wpływ Starlink: Starlink przyniósł natychmiastowy zastrzyk dla łączności na niemieckiej wsi. Tysiące gospodarstw domowych na wsiach w Niemczech zamówiły Starlink tuż po starcie, widząc w nim ratunek przed wieloletnim oczekiwaniem na światłowód. Dzięki Starlink przeskakiwali z 6 Mbps przez DSL do około 100 Mbps ze satelity. W 2022 roku mediana prędkości pobierania Starlink w Niemczech wynosiła ok. 90 Mbps mobileeurope.co.uk. W II kw. 2023 średnie prędkości ustabilizowały się wokół ~80 Mbps mobileeurope.co.uk – czyli tyle, ile przeciętnie szerokopasmowe łącze stacjonarne w skali kraju. Dane Ookla pokazały, że Starlink właściwie zrównał prędkości użytkowników wiejskich z miejskimi (bez wyraźnej przewagi żadnej ze stron) mobileeurope.co.uk. Upload i opóźnienia są wyższe niż na światłowodzie (upload ~15 Mbps, ping ~40 ms vs światłowód 5 ms), ale wciąż bardzo używalne.

Niemiecki biznes wiejski – od farm po pensjonaty – dużo korzysta. Na przykład farmy w Bawarii mogą teraz wdrażać czujniki IoT i monitoring wideo dzięki Starlink, a odległe hotele w Czarnym Lesie mogą nareszcie oferować niezawodne Wi-Fi gościom. Podczas powodzi w zachodnich Niemczech w 2022 roku używano Starlink do przywracania łączności w odciętych miejscowościach, co podkreśla jego rolę w zwiększaniu odporności. Koszt: W Niemczech Starlink kosztuje ok. €80–€100/miesiąc. To więcej niż DSL, ale wielu mieszkańców wsi ceniło wygodę prawdziwego szybkiego internetu, zamiast lat czekania. Sprzęt (~€450) był barierą dla części osób, ale pierwsi użytkownicy czasem załapali się na tańszy beta test. Popularny jest też wariant Starlink „RV” – bardzo lubiany przez miłośników karawaningu w Niemczech, bo daje dostęp do internetu w trasie (choć dla użycia „w trakcie jazdy” na autostradzie wymagany był precyzyjny montaż i jest to dozwolone). Niemiecki rząd nie dotuje Starlink bezpośrednio, ale niektóre landy zaliczają go do swoich celów rozwoju internetu. Ogólnie rzecz biorąc, Starlink znacząco poprawił doświadczenia internetowe na niemieckiej prowincji, lecz jego rola może być tymczasowa – gdy światłowód się upowszechni, część osób wróci do niego. Tymczasem Starlink jest niezbędną pomocą, która podniosła jakość internetu oraz zmusiła operatorów do walki także o odległe miejsca.

Francja 🇫🇷

Usługi Starlink: We Francji Starlink wystartował w 2021 roku en.wikipedia.org. Usługa dla klientów indywidualnych jest dostępna na terenie Francji Metropolitalnej oraz wielu terytoriów zamorskich (do 2022 r. Starlink trafił także na Réunion, Martynikę, Gwadelupę, Saint Martin, Saint Barthélemy en.wikipedia.org). Oferowany jest Starlink Business i działa Roam (Francuzi mogą zabrać antenę w dowolne miejsce kraju lub krajów zasięgu Starlink po aktywacji). Usługi morskie Starlink są dozwolone na wodach terytorialnych (włącznie z jachtami np. na Morzu Śródziemnym), a także lotnicze (francuskie linie, prywatne odrzutowce mogą się wyposażać). Był incydent – pierwsza zgoda dla Starlink została w kwietniu 2022 cofnięta przez sąd z przyczyn proceduralnych, co spowodowało krótką przerwę en.wikipedia.org, ale po konsultacjach reautoryzowano Starlink w czerwcu 2022 en.wikipedia.org.

Internet przed Starlink: Francja ma generalnie dobry internet, szczególnie w miastach (światłowód bardzo rozpowszechniony, średnie prędkości ~75 Mbps i wciąż rosną). Jednak pewne rejony wiejskie i półwiejskie (tzw. „zones blanches” – białe plamy) miały kiepską obsługę. Przed Starlink około 10–15% gospodarstw korzystało z ADSL poniżej 8 Mbps lub niestabilnego 4G domowego. Górzyste obszary (Alpy, Pireneje) i część odległych wiosek w regionach jak Creuse czy Dordogne miały bardzo ograniczone opcje. Rząd Francji dofinansowywał montaż internetu satelitarnego jako ostatnią deskę ratunku – używano rozwiązań typu KA-SAT czy Viasat (ale tam prędkości to 30–40 Mbps przy wysokim pingu, ledwo wystarczające do podstawowego użytku). Internet jest relatywnie tani – €30 za dobry pakiet w mieście – ale mieszkańcy stref białych płacili czasem €40–€60 za mizerne routery 4G lub satelitę.

Wpływ Starlink: Starlink dał cenną nową opcję dla francuskich konsumentów na wsi. Dzięki Starlink gospodarstwa wiejskie we Francji mogą mieć 50–150 Mbps tam, gdzie dotąd było 5 Mbps na ADSL. Relacje użytkowników z lat 2022–2023 wskazują, że Starlink zwykle zapewniał ok. 100 Mbps na francuskiej wsi. Jednak prędkości Starlink we Francji były niższe niż z światłowodu i nawet czasem 4G, prawdopodobnie przez wysoką gęstość użytkowników dzielących pojemność. Dane pokazują, że stacjonarne łącza we Francji są wciąż szybsze – sieci stacjonarne miały o 50% do 105% wyższe prędkości niż Starlink w 2023 mobileeurope.co.uk. Przykładowo – suma stacjonarnych sieci to nawet ~130 Mbps vs mediana Starlink ~80 Mbps we Francji mobileeurope.co.uk. Starlink więc nie wygrywa z francuskim światłowodem/kablem – raczej uzupełnia lukę tam, gdzie światłowód jeszcze nie dotarł.

Niezawodność i wydajność w dużej mierze zadowoliły użytkowników w tych lukach – mogą teraz streamować wideo w jakości HD, dołączać do wideokonferencji i generalnie robić to samo, co użytkownicy z miast. To ogromna poprawa jakości życia dla, na przykład, rodziny na wsi w Normandii czy startupu w małej miejscowości w Prowansji. Niskie opóźnienia Starlinka (~40 ms) to ogromna poprawa w porównaniu ze starymi planami satelitarnymi (600 ms), umożliwiając tym użytkownikom grę online i rozmowy VoIP. Koszt i odbiór: Starlink we Francji kosztuje ok. 80 €/mies. oraz ok. 450 € za sprzęt. Francuskie organy regulacyjne uznały, że to dużo, ale ponieważ jest to opcjonalne, technologicznie świadomi mieszkańcy wsi byli gotowi płacić tę cenę. Początkowe odwołanie od licencji Starlinka wynikało z obaw o odpowiednie konsultacje publiczne i być może ze strony konkurencyjnych operatorów; po ponownym zatwierdzeniu Starlink działa w trybie normalnym. Obecnie we Francji są dziesiątki tysięcy anten Starlink. Niektóre lokalne władze rozważały nawet zakup grupowy Starlinka dla swoich mieszkańców w oczekiwaniu na światłowód. Na terytoriach zamorskich, takich jak Reunion i Martynika, Starlink okazał się niezwykle korzystny – wyspy te miały ograniczoną przepustowość kabli podmorskich, więc Starlink zapewnia alternatywne, szybkie łącze, zwiększając odporność i konkurencyjność. Podsumowując, Starlink poprawił prędkość Internetu dla wielu francuskich gospodarstw domowych na wsi i obywateli zamorskich, choć nadal pozostaje rozwiązaniem niszowym obok agresywnej rozbudowy sieci światłowodowych we Francji. W zasadzie „łata dziury” na mapie szerokopasmowego internetu we Francji, zapewniając niemal wszystkim szybkie łącze, jeśli tylko tego chcą.

Włochy 🇮🇹

Usługi Starlink: Starlink stał się dostępny we Włoszech we wrześniu 2021 roku en.wikipedia.org. Usługi dla użytkowników indywidualnych oraz Roam obejmują cały kraj (w tym Sycylię, Sardynię oraz obszary odległe). Oferowana jest też usługa biznesowa z priorytetowym transferem danych. Starlink Maritime cieszy się zainteresowaniem we Włoszech, zwłaszcza na jachtach pływających po Morzu Śródziemnym i w operacjach morskich wzdłuż długiego wybrzeża kraju – korzystanie z usługi w wodach włoskich jest dozwolone. Usługa dla lotnictwa jest dostępna również dla włoskich samolotów. Włochy przyjęły Starlink jako część swojej strategii łączenia społeczności wiejskich, a regulator (AGCOM) udzielił niezbędnych zezwoleń.

Internet we Włoszech przed Starlink: Infrastruktura internetowa we Włoszech poprawiała się, ale w 2020 roku nadal istniało wiele wolnych punktów. Wielkie miasta mają światłowód (FTTH/FTTC) i szybkie łącza, lecz wiejska południowa Italia i niektóre górskie tereny (Apeniny, Alpy) były bardzo słabo obsługiwane. Przed Starlinkiem typowe było, że wsie miały tylko 4–10 Mbps ADSL. Średnia prędkość w kraju wynosiła około 50 Mbps w 2021 roku, ale wielu użytkowników wiejskich miało znacznie mniej. Rządowy „Piano Banda Ultralarga” miał na celu rozbudowę światłowodów, ale postępy były powolne w niektórych regionach. Włosi czasami korzystali z routerów LTE/4G jako rozwiązania tymczasowego, lecz były one niepewne i często posiadały limity danych. Internet satelitarny nie był popularny we Włoszech (tylko kilka tysięcy użytkowników KA-SAT) ze względu na cenę (~70 €/mies.) i problemy z wydajnością.

Wpływ Starlinka: Starlink zapewnił znaczący wzrost prędkości w słabo obsługiwanych obszarach Włoch. Do 2022 roku mieszkańcy wsi, którzy zainstalowali Starlink, mieli prędkości pobierania rzędu 100 Mbps. Dane Ookla z II kwartału 2023 pokazują, że mediana prędkości Starlink we Włoszech wynosiła około 100 Mbps, co było wyraźnie wyższe niż mediana dla stałego Internetu stacjonarnego (~60–70 Mbps) mobileeurope.co.uk. W rzeczywistości Starlink przewyższał średnią z całej stacjonarnej sieci szerokopasmowej we Włoszech (czyli pokonywał łączną średnią dla DSL/kabli/światłowodów) mobileeurope.co.uk. Sugeruje to, że duża liczba użytkowników ADSL obniża średnią, a Starlink jest szybszy od nich, choć niekoniecznie szybszy od światłowodu. Przykładowo, na wiejskiej Kalabrii czy Sardynii Starlink może osiągać 90 Mbps, a lokalny ADSL zaledwie 5 Mbps – to zmiana na miarę życia.

Agriturismo (wiejskie B&B) oraz inne miejsca agroturystyczne korzystają ze Starlink, by oferować Wi-Fi gościom, dzięki czemu turystyka na prowincji staje się atrakcyjniejsza. Starlink wspiera też działania służb cywilnych: w razie trzęsień ziemi (Włochy to kraj sejsmiczny) lub innych katastrof można go natychmiast uruchomić i przywrócić komunikację, gdy sieci naziemne szwankują. Koszt: Starlink we Włoszech kosztuje ~70–80 €/mies. po ostatnich korektach cenowych, plus ok. 450 € za sprzęt (choć przeprowadzano promocje). Dla wielu rodzin wiejskich to spory wydatek, ale niektóre władze regionalne oferowały vouchery lub refundacje na Internet satelitarny, do czasu aż pojawi się światłowód. Rząd włoski faktycznie uwzględnił subsydia do Internetu satelitarnego w swoim planie gwarantowania 30 Mbps dla wszystkich – Starlink z łatwością spełnia ten warunek. Opinie użytkowników: Większość włoskich użytkowników Starlinka jest zadowolona z prędkości i opóźnień (30–40 ms), podkreślając, że mogą pracować zdalnie lub korzystać z telemedycyny z wiosek, które wcześniej były wykluczone. Sporadycznie pojawiają się problemy z przeciążeniami na północy Włoch (gdzie skupia się wielu użytkowników), ale dzięki ciągłym startom nowych satelitów przepustowość się poprawiła. Ogólnie rzecz biorąc, Starlink znacznie poprawił inkluzywność szerokopasmowego Internetu we Włoszech, wyrównując szanse między wsią a miastami i zmuszając operatorów telekomunikacyjnych do szybszego rozwoju światłowodów i 5G poza metropoliami.

Hiszpania 🇪🇸

Usługi Starlink: Starlink rozpoczął działalność w Hiszpanii na początku 2022 roku en.wikipedia.org. Usługa dla użytkowników indywidualnych jest dostępna w całym kraju (w tym na Balearach i Wyspach Kanaryjskich), a klienci biznesowi (z gwarantowaną przepustowością) mogą wybrać plan Business. Usługa Roam dostępna jest dla użytkowników w ruchu (Hiszpania pozwala na korzystanie w trakcie jazdy, więc posiadacze kamperów mogą korzystać ze Starlinka podczas podróży). Starlink Maritime jest autoryzowany na hiszpańskich wodach (co jest korzystne dla żeglugi i jachtów na Morzu Śródziemnym/Atlantyku), a Aviation Service jest dostępna dla hiszpańskiego lotnictwa (niektórzy europejscy operatorzy prywatnych odrzutowców już korzystają ze Starlinka). Hiszpański regulator CNMC zgodził się na wdrożenie w ramach programu wyrównywania dostępu do Internetu na terenach wiejskich.

Internet w Hiszpanii przed Starlink: Hiszpania mocno rozbudowała światłowodową infrastrukturę w latach 2010. – do 2020 roku wiele miast i miasteczek miało już FTTH, a miejski internet w Hiszpanii należy do najszybszych w Europie (100–600 Mbps powszechne w miastach). Jednak odległe wsie, zwłaszcza w terenach górskich lub słabo zaludnionych (części Estremadury, Kastylii, górska Andaluzja itd.) pozostawały na starym DSL lub radiowym. Średnia prędkość internetu w Hiszpanii wynosiła 100 Mbps, ale najwolniejsze 10% linii (głównie wiejskich) miało poniżej 5–10 Mbps. Dodatkowo, wiele hiszpańskich pueblo miało starą infrastrukturę i czasem tylko zasięg 3G. Koszt internetu w Hiszpanii jest umiarkowany (40 € za światłowód), ale ci bez światłowodu płacili nieraz tyle samo za kiepską usługę.

Wpływ Starlinka: Starlink podniósł poziom łączności w hiszpańskiej prowincji. Mieszkańcy domów oddalonych od sieci czy odizolowanych wiosek mogą obecnie korzystać z internetu 50–150 Mbps dzięki Starlinkowi. Od 2023 roku zwraca się jednak uwagę, że prędkość Starlink w Hiszpanii jest niższa w stosunku do światłowodu niż w niektórych innych krajach. Według Ookla, prędkości stacjonarne w Hiszpanii były od 50 do 105% wyższe niż prędkości Starlinka mobileeurope.co.uk. Sugeruje to, że mediana Starlinka w Hiszpanii to ok. 60–80 Mbps, podczas gdy mediana internetu stacjonarnego to ~120+ Mbps (bo światłowód jest powszechny). Dla wiejskiego użytkownika, który wcześniej miał 5 Mbps przez DSL, już 60 Mbps robi jednak ogromną różnicę. Przykładem są odludne tereny Katalonii czy Aragonii, gdzie praca zdalna stała się realna, bo Starlink oferuje stabilne ~70 Mbps, podczas gdy wcześniej można było liczyć tylko na 4 Mbps z częstymi przerwami.

Wyspy Kanaryjskie i Baleary także korzystają: na mniejszych wyspach czy wiejskiej Majorce Starlink dociera do farm i odosobnionych pensjonatów, gdzie doprowadzenie nowych kabli byłoby kosztowne. Starlink Maritime to także ciekawe rozwiązanie dla żeglugi i przemysłu jachtowego – zapewnia znacznie szybszą komunikację na morzu niż stare systemy satelitarne. Koszt: Starlink w Hiszpanii kosztuje ok. 70 €/mies. po podatkach; dla niektórych mieszkańców wsi to sporo, ale do zaakceptowania, jeśli potrzebują dobrego internetu. Rząd Hiszpanii posiada program uniwersalnego Internetu, który wcześniej dotował anteny satelitarne; Starlink może być ujęty w tych subsydiach, jeśli światłowód czy 4G nie pojawią się w danym rejonie szybko. Dodatkowo, niektóre hiszpańskie kooperatywy technologiczne zaczęły wykorzystywać Starlink do zasilania lokalnych sieci Wi-Fi w całych wsiach (jedna antena, wiele użytkowników przez mesh), obniżając koszt na osobę. Podsumowując, Starlink w Hiszpanii to solidna „siatka bezpieczeństwa” zapewniająca dostęp do internetu nawet najbardziej odizolowanym społecznościom. Przyspiesza również trend pracy zdalnej – można mieszkać cicho na hiszpańskiej prowincji i nadal szybko pracować online, dzięki Starlinkowi. Obecność Starlinka wymusiła też na operatorach niezaniedbywanie „ostatnich kieszeni” – zainwestowano dodatkowo w wiejski 5G i światłowód, częściowo by nie oddać rynku satelitom. W skrócie: Starlink zwiększył dostępność internetu i wybór dla hiszpańskiej wsi. Mimo że nie wygrywa z hiszpańskim światłowodem pod względem prędkości, wprowadza wszystkich co najmniej w erę szerokopasmowego internetu.

Polska 🇵🇱

Usługi Starlink: Starlink pojawił się w Polsce we wrześniu 2021 roku en.wikipedia.org. Starlink dla użytkowników indywidualnych jest dostępny w całym kraju, oferowane są też plany biznesowe (priorytetowe transfery danych), których używają m.in. duże polskie firmy i operatorzy jako zapasowe łącze. Usługa Roam jest dozwolona (w Polsce nie ma zakazu korzystania w ruchu), więc można używać Starlinka w podróży (np. kamperem na Mazurach). Polska nie ma szerokiego wybrzeża dla znaczącego krajowego wykorzystania morskiego (poza wybrzeżem Bałtyku, gdzie Starlink działa na łodziach); usługa Aviation jest dostępna dla polskich samolotów. Polska przyjęła Starlinka częściowo ze względu na strategiczne znaczenie – stał się ważny dla łączności kryzysowej (widoczne to było, gdy Polska ułatwiła dostawy Starlinka na Ukrainę w 2022 r.) i rozwoju terenów wiejskich.

Internet przed Starlinkiem: Infrastruktura internetowa w Polsce jest zróżnicowana. Główne miasta, takie jak Warszawa i Kraków, mają nowoczesne światłowody i sieci kablowe (prędkości zwykle 100–300 Mbps). Jednak w wielu obszarach wiejskich, zwłaszcza na wschodzie i północy Polski, dominuje przestarzała infrastruktura. Przed pojawieniem się Starlinka wiele wsi korzystało jedynie z ADSL (~10 Mbps) lub z internetu LTE (zwykle 20–50 Mbps, lecz o ograniczonej przepustowości). Średnia prędkość szerokopasmowego internetu w Polsce wynosiła około 60 Mbps w 2021 roku, ale na terenach wiejskich była zapewne znacznie niższa. Realizowano projekty współfinansowane przez UE, mające na celu rozbudowę szerokopasmowej infrastruktury, lecz postęp ten był ciągły. Koszty internetu w Polsce są stosunkowo niskie jak na standardy UE (w miastach można było mieć światłowód 100 Mbps za mniej niż 20 USD), jednak mieszkańcy wsi nierzadko płacili 20–30 USD za niestabilny internet radiowy.

Wpływ Starlinka: Starlink szybko znalazł swoją niszę wśród polskich użytkowników z terenów wiejskich, którzy chcieli lepszych prędkości. Już w 2022 roku tysiące Polaków na wsiach zaczęło korzystać ze Starlinka i raportowali prędkości rzędu 100–150 Mbps, w porównaniu do wcześniejszych 10–20 Mbps. Trzeba jednak zaznaczyć, że Polska jest jednym z krajów, gdzie stałe łącza przewyższają Starlink w wielu miejscach – Ookla wskazała Polskę jako przypadek, gdzie stacjonarny internet jest o 50–100% szybszy od Starlinka mobileeurope.co.uk. Wynika to prawdopodobnie z tego, że Polska ma dobre światłowody nawet w miasteczkach (średnia stacjonarnych łączy może wynosić nawet ~130 Mbps), podczas gdy mediana Starlinka to ok. 60–80 Mbps. Starlink pod względem prędkości nie dorównuje światłowodowi w mieście, ale i tak jest dużo lepszy niż brak internetu. Dla rolnika na Podlasiu mającego 5 Mbps z DSL, 80 Mbps ze Starlinka to ogromna zmiana na lepsze.

Ciekawy efekt: Starlink odegrał rolę w regionach przygranicznych i podczas kryzysu ukraińskiego. Polska była centrum wysyłkowym terminali Starlink na Ukrainę w 2022 roku en.wikipedia.org, a niektóre tereny przy granicy wykorzystywały Starlinka do koordynacji działań pomocowych, gdy sieci komórkowe były przeciążone. Krajowo, Starlink przyczynia się do realizacji celów powszechnego dostępu do internetu, zapewniając szybciej internet w trudno dostępnych miejscach niż tradycyjna budowa sieci światłowodowej. Koszty i wykorzystanie: Abonament Starlink w Polsce to ok. 230 PLN/miesiąc (~50 USD) po dużej obniżce cen w 2022 roku (SpaceX obniżyło ceny w niektórych krajach Europy Środkowo-Wschodniej, gdzie gęstość użytkowników jest mniejsza). Przy tej cenie stał się atrakcyjnym rozwiązaniem tymczasowym do momentu pojawienia się światłowodu. Sprzęt kosztował początkowo ok. 2500 PLN, ale pojawiły się promocje i używany rynek. Wielu polskich użytkowników traktuje Starlink jako przejściowy – korzystają z niego teraz, a gdy dotrze światłowód, mają zamiar się przesiąść. Z kolei inni, jak właściciele domków letniskowych poza siecią czy osoby często zmieniające miejsce zamieszkania, mogą pozostać przy Starlinku dla wygody. Niezawodność jest dobra, a polski klimat (śnieg, burze) czasem powoduje zakłócenia, jednak może je zminimalizować prawidłowe ustawienie talerza. Podsumowując, Starlink poprawił prędkość i niezawodność internetu na polskiej wsi, umożliwiając lepszy udział tych rejonów w gospodarce cyfrowej, nawet jeśli w kategoriach absolutnych, światłowód wciąż ma najwięcej do zaoferowania pod względem szybkości.

Ukraina 🇺🇦

Usługi Starlink: Starlink na Ukrainie to wyjątkowy przypadek – został aktywowany w lutym 2022 roku jako środek awaryjny podczas rosyjskiej inwazji en.wikipedia.org. Wszystkie usługi Starlinka de facto stały się dostępne (choć początkowo komercyjny start nie był planowany przed wojną). Dziesiątki tysięcy terminali Starlink trafiło na Ukrainę (darowanych lub dostarczonych przez sojuszników), zapewniając łączność tam, gdzie wojna zniszczyła infrastrukturę telekomunikacyjną. Szeroko korzystają z niego cywile do dostępu domowego, a także został zintegrowany z systemem komunikacji wojskowej i państwowej. Dozwolona jest mobilność (jednostki Starlink montowane na pojazdach, łodziach itp., często do zastosowań wojskowych). Usługi morskie i lotnicze także są obecne (np. Starlink na ukraińskich dronach morskich czy rządowych samolotach). Warto zauważyć, że Ukraina nie wydała jeszcze formalnej licencji dla Starlinka w czasie pokoju, ale korzystanie zostało usankcjonowane jako konieczność wojny.

Internet przed Starlinkiem: Przed wojną ukraiński internet był przyzwoity w miastach (szczególnie w Kijowie, z wieloma dostawcami światłowodu i średnimi prędkościami 50–100 Mbps), lecz gorzej wyglądała sytuacja na wsiach. Występowały znaczące białe plamy szerokopasmowe; wiele wiosek miało tylko 3G lub powolny DSL. Średnia prędkość łącza stałego w 2021 roku to ok. 25 Mbps. Mimo to Ukraina miała dość dobrze rozwiniętą infrastrukturę telekomunikacyjną, dopóki nie zaczęły się zniszczenia wojenne. Ceny internetu były niskie jak na standardy zachodnie – 10–15 USD za nielimitowany internet w mieście, ale mieszkańcy wsi często nie mieli dostępu lub korzystali z internetu mobilnego.

Wpływ Starlinka: Wpływ Starlinka na Ukrainie jest ogromny. Podczas inwazji, gdy linie energetyczne i światłowodowe zostały zerwane, Starlink utrzymał kluczową infrastrukturę w sieci. Umożliwił armii ukraińskiej utrzymanie bezpiecznych łączności i operacji dronowych na froncie, co – według niektórych analityków – dało przewagę taktyczną. Dla cywilów, terminale Starlink w wyzwalanych lub oblężonych miejscowościach pozwoliły na kontakt ze światem, gdy sieci komórkowe nie działały. Przykładowo, w pierwszych dniach wojny talerz Starlink ustawiony w ostrzeliwanym mieście umożliwił wolontariuszom koordynację ewakuacji przez internet, gdy inne formy komunikacji były niemożliwe.

Jeśli chodzi o wydajność, Starlink na Ukrainie oferuje typowe prędkości (~50–200 Mbps). Główną zaletą nie jest jednak prędkość, lecz niezawodność. Opóźnienia rzędu ~40 ms pozwalały m.in. na wideorozmowy uchodźców z rodziną za granicą. Pod koniec 2022 roku Ukraina otrzymała ponad 20 000 terminali en.wikipedia.org, a według niektórych doniesień do 2023 roku ponad 30 000, obsługując zarówno wojsko, jak i cywilów. Szkielet sieci Ukrainy częściowo oparto na połączeniach Starlink tam, gdzie infrastruktura światłowodowa została zniszczona. Koszt i wsparcie: Wiele jednostek Starlinka zostało podarowanych lub opłaconych z zagranicznej pomocy. Dla samych Ukraińców Starlink był dostępny po obniżonej cenie (początkowo 60 USD/miesiąc według niektórych źródeł, możliwe różnice w zależności od regionu). Koszt sprzętu był często dotowany lub opłacany przez darczyńców (np. USAID, UE itd.).

W rezultacie Ukraina przeszła od zerowej obecności Starlinka do kraju o największym wykorzystaniu Starlinka na mieszkańca – z powodu wojny. Ta usługa pozwoliła utrzymać zaskakująco dobrą średnią prędkość internetu w czasie wojny. W 2023 roku Starlink wciąż był kluczowy dla odbudowy: odległe wioski przy frontach korzystały z niego do komunikacji podczas odbudowy wież komórkowych. Podsumowując, w przypadku Ukrainy wpływu Starlinka nie da się przecenić – utrzymał łączność w ekstremalnych warunkach, udowadniając wartość technologii LEO dla odporności i oferując ratunek zarówno sektorowi obronnemu, jak i cywilnemu.

(Uwaga: przypadek Ukrainy jest wyjątkowy; miejmy nadzieję, że w czasie pokoju przejdzie do standardowej komercyjnej działalności. Przykład Starlinka na Ukrainie sprawił, że armie wielu krajów zaczęły rozważać wykorzystanie internetu satelitarnego LEO jako bezpiecznego, przenośnego rozwiązania do komunikacji.)

Inne kraje europejskie

Starlink jest dostępny niemal w każdym europejskim kraju w 2025 roku (z kilkoma wyjątkami, np. Turcja i Bośnia). Oto podsumowanie wpływu w różnych regionach:

Kraje nordyckie (Szwecja, Norwegia, Finlandia, Dania): Te państwa uzyskały dostęp do Starlinka w 2021 roku en.wikipedia.org en.wikipedia.org. W miastach przeważają światłowody, lecz Starlink pomaga na odległych terenach (np. Laponia w Finlandii, arktyczne wyspy Norwegii). W niektórych krajach nordyckich notowano wysokie prędkości Starlink – np. w Szwecji mediana przekraczała 100 Mbps. Norwegia rozszerzyła sieć nawet na Svalbard i Jan Mayen do 2025 roku en.wikipedia.org. Starlink ułatwia łączność odległym chatom, wioskom rybackim czy statkom (fiordy Norwegii, Morze Bałtyckie). Koszt ok. 85 euro/miesiąc. Szczególnie przydatny dla społeczności Saami i mieszkańców dalekiej północy, gdzie sieć 4G jest rzadka. Norwegia i Finlandia uznały, że wydajność Starlink dorównuje im średniej prędkości internetu stacjonarnego (~90–100 Mbps) mobileeurope.co.uk, czyniąc go realną alternatywą tam, gdzie światłowód nie dociera.
Europa Środkowa i Wschodnia (Czechy, Węgry, Rumunia, Bułgaria, itd.): Większość tych państw zyskała dostęp do Starlinka w 2022 roku en.wikipedia.org. W miastach internet jest często przyzwoity, ale występują duże luki na wsiach, zwłaszcza w górach i odległych wioskach. Starlink zapewnił szybki internet karpackim wsiom (Rumunia, Słowacja) i izolowanym gospodarstwom. W części tych krajów Starlink nawet przewyższał prędkością internet stacjonarny: np. w Chorwacji mediana Starlink to ~94 Mbps vs stacjonarne 45 Mbps mobileeurope.co.uk, w Grecji 109 Mbps vs stacjonarne 44 Mbps mobileeurope.co.uk. To ogromne różnice, pokazujące, że Starlink znacznie przewyższał lokalnych ISP – dwukrotnie lub trzykrotnie wyższe prędkości. To z kolei popchnęło operatorów do większych inwestycji. W innych krajach (jak Polska) przewagę ma stacjonarny internet. Jednak w znacznej części Europy Wschodniej Starlink zwykle wygrywa tam, gdzie infrastruktura była słaba. Ceny tam zostały obniżone – SpaceX wprowadził taryfy ~50 euro lub mniej w wielu krajach UE, by zwiększyć adopcję techlabari.com. To pomogło wielu rodzinom pozwolić sobie na ten internet. Efekt – lepsza łączność szkół i firm na wsi, a także zwiększenie odporności (niektóre rządy uwzględniają Starlink w planach zabezpieczeń, ucząc się na przykładzie wojny w Ukrainie).
Kraje bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia): Starlink działa tam od końcówki 2021 roku en.wikipedia.org en.wikipedia.org. Państwa te są małe i mają umiarkowanie rozwinięte sieci stacjonarne, lecz obszary wiejskie (np. łotewskie gospodarstwa czy estońskie wyspy) korzystają na tym najbardziej. Prędkości Starlink były tu wysokie (>100 Mbps) i nawet dorównywały lub przewyższały średnie sieci stacjonarnych (sieci bałtyckie wciąż mają dużo linii ADSL). Kraje bałtyckie widzą także wartość strategiczną w Starlinku – uwzględniają go w komunikacji obronnej (ze względu na bliskość Rosji), integrując do łączności awaryjnej.
Bałkany (Chorwacja, Słowenia, Bułgaria itp.): Starlink obecny od 2021–22 roku en.wikipedia.org en.wikipedia.org. Wiele górskich lub odległych regionów bałkańskich nie miało dostępu do szybkiego internetu – Starlink oferuje teraz kilkadziesiąt Mbps w tych miejscach. Przykład: bułgarskie czy macedońskie wsie w górach mogą korzystać z internetu >50 Mbps zamiast nie mieć go wcale. Jak już wspomniano, Chorwacja i Grecja odnotowały znaczny wzrost średniej prędkości internetu dzięki Starlinkowi mobileeurope.co.uk – co świetnie ilustruje, jak Starlink niweluje zapóźnienia terenów wiejskich. Kosztuje ok. 60–80 euro (z lokalnymi różnicami). Dzięki temu poprawiła się także branża turystyczna (np. odległe greckie wyspy wykorzystują Starlink, by przyciągnąć cyfrowych nomadów) oraz utrzymano kontakt społeczności emigracyjnych z rodzinami w kraju.

Ogólnie rzecz biorąc, w całej Europie całościowy wpływ Starlinka polegał na tym, że – mimo dalszych inwestycji światłowodowych – nawet najsłabiej zaludnione obszary nie zostały całkowicie bez internetu. Starlink wywołał także presję konkurencyjną – tradycyjni operatorzy wiedzą, że jeśli nie obsłużą jakiejś wsi, zrobi to Starlink, co przyspieszyło realizację projektów szerokopasmowych na wsi. Europejska polityka kosztowa może ograniczyć zasięg Starlinka do tych, którzy naprawdę go potrzebują (światłowód jest tam, gdzie dostępny, tańszy), ale dla osób na terenach wiejskich oznacza to rewolucję w możliwościach – przejście z prędkości modemowych do płynnego streamingu i wideokonferencji.

Azja-Pacyfik

Japonia 🇯🇵

Usługi Starlink: Japonia była pierwszym krajem azjatyckim, w którym pojawił się Starlink, startując w październiku 2022 roku en.wikipedia.org. Usługa Starlink Residential jest dostępna w całym kraju, a plany biznesowe (priorytetowe) są oferowane klientom korporacyjnym. Ważne ograniczenie: Japońscy regulatorzy zakazują korzystania ze Starlink w ruchu lądowym (prawdopodobnie ze względu na przepisy dotyczące częstotliwości radiowych) starlink.com. Oznacza to, że Starlink Roam może być używany w różnych lokalizacjach w Japonii, ale antena musi być nieruchoma podczas użytkowania – nie można mieć aktywnego połączenia Starlink w jadącym pojeździe. Starlink Maritime jest dozwolony w japońskich wodach przybrzeżnych (przy pewnych regulacjach; Japonia początkowo była ostrożna, ale zezwoliła na stosowanie na statkach). Usługa Starlink Aviation nie została jeszcze powszechnie wdrożona przez japońskie linie lotnicze, ale trwają prace nad ramami prawnymi i może być używana w prywatnych odrzutowcach. Poza wspomnianymi ograniczeniami ruchu, Japonia w pełni wspiera Starlink i usługa jest dostępna nawet na odległych wyspach, takich jak Okinawa czy najdalsze rejony Hokkaido.

Internet przed Starlink: Japonia posiada jedną z najszybszych i najbardziej rozpowszechnionych sieci internetowych na świecie w obszarach miejskich. Duże miasta dysponują światłowodem do domu, a średnie prędkości internetu stacjonarnego są ekstremalnie wysokie (mediana ~150 Mbps tomsguide.com). Szeroko dostępny jest także mobilny internet 5G. Jednak górzysty teren Japonii sprawia, że w odizolowanych wioskach czy regionach górskich (i na małych wyspach) łączność była ograniczona. Przed Starlinkiem w tych odległych miejscach korzystano często ze starych linii ADSL lub lokalnych bezprzewodowych ISP, osiągając może 1–10 Mbps. Wiejska Hokkaido, region Alp Japońskich i wyspy z dala od lądu miały nierówną jakość usług. Mimo to, w porównaniu z wieloma innymi krajami łączność była ogólnie dobra, a problemy z “ostatnią milą” miały mniejszą skalę. Internet w miastach jest stosunkowo tani (około 5000 jenów lub ~$45 za światłowód), ale na terenach wiejskich za satelitę płaciło się wysokie opłaty (choć niewielu korzystało), a jeśli nie było światłowodu – często po prostu rezygnowano z szybkiego internetu.

Wpływ Starlink: Mając takie “warunki wyjściowe”, wpływ Starlinka w Japonii jest niszowy, ale znaczący dla tych użytkowników. To nowe, szybkie rozwiązanie dla tych kilku procent społeczeństwa, do których nie dotarł światłowód ani dobry internet mobilny. Na przykład turyści nocujący w schroniskach górskich albo naukowcy w obserwatoriach wulkanicznych mogą komunikować się dzięki Starlinkowi tam, gdzie wcześniej sygnał był niemal zerowy. Niektóre odległe społeczności rybackie lub wyspy (np. słabo zaludnione z prefektury Okinawa) mają teraz alternatywę wobec drogich łączy mikrofalowych. Prędkości Starlinka w Japonii to zazwyczaj ~100 Mbps (użytkownicy raportują 50–150 Mbps), czyli wolniej niż średnia krajowa internetu stacjonarnego, ale Starlink jest przecież przeznaczony tam, gdzie ta średnia nie obowiązuje. Przykład: obcokrajowiec mieszkający w domku na japońskiej wsi kiedyś walczył z 4 Mbps na DSL-u, a dzięki Starlinkowi ma ~100 Mbps i bezproblemową pracę zdalną. To zmiana życia dla tej osoby – nawet jeśli ogólnej statystyki krajowej to nie poruszyło.

Japońscy entuzjaści technologii i firmy wdrożyły Starlink jako internet zapasowy. Przykładowo, niektóre sklepy całodobowe na wiejskim Hokkaido zamontowały Starlink jako backup, by systemy płatności nigdy nie przestawały działać. Ograniczenia: zakaz używania “w ruchu” oznacza, że japońscy właściciele kamperów czy autokarów nie mogą korzystać ze Starlinka podczas jazdy, ale mogą go rozstawić na postoju na campingu. Ogranicza to jeden przypadek użycia (np. streaming na żywo z autobusu wycieczkowego w trasie), ale stacjonarne korzystanie jest dozwolone. Koszt: Cena Starlinka w Japonii to ok. 12 300 jenów/miesiąc (~85$), a sprzęt 73 000 jenów (~500$). To drożej niż typowy światłowód, więc nie przyciąga mieszkańców miast. Celuje w rynek wiejski i specjalistyczny, co wydaje się rozsądne. Odbiór: Rząd Japonii traktuje Starlink jako uzupełnienie swojego programu Universal Service Fund. Jest zainteresowanie wykorzystaniem Starlinka do szybkiego odtwarzania połączeń po katastrofach – Japonia zmaga się z trzęsieniami ziemi i tsunami, które mogą zrywać kable, a satelitarny backup można łatwo i szybko wdrożyć, co dobrze wpisuje się w japońską kulturę gotowości kryzysowej. Podsumowując, Starlink nie zrewolucjonizował masowo internetu w Japonii (bo już był szybki), ale wypełnił luki na terenach odległych i dodał odporności do systemu komunikacji państwa – co w wybranych kontekstach jest bardzo istotne.

Filipiny 🇵🇭

Usługi Starlink: Filipiny powitały Starlink w połowie 2023 roku jako pierwszy kraj w Azji Południowo-Wschodniej en.wikipedia.org. Oferowany jest tam Starlink Residential (w tym specjalny tańszy wariant “Starlink Roam” lub “Residential Lite”) na całym archipelagu, a oferta biznesowa (priorytetowe dane) jest dostępna dla firm. Rząd Filipin aktywnie wspierał wejście Starlinka, widząc w nim szansę połączenia tysięcy wysp. Starlink Roam (RV) może być wykorzystywany w całym kraju jako przenośny internet, co ma ogromną wartość ze względu na wiele odległych lokalizacji; korzystanie w ruchu lądowym jest dozwolone. Starlink Maritime jest ogromnym atutem dla Filipin – dostępny na statkach i łodziach, co jest kluczowe dla kraju wyspiarskiego (operatorzy promów, rybacy, jachty korzystają ze Starlinka na morzu). Usługa lotnicza pozwala wyposażać w Starlink filipińskie linie lotnicze, choć adopcja jest jeszcze we wczesnej fazie.

Internet przed Starlink: Filipiny przez lata borykały się z wolnym internetem i nierównomierną dostępnością. W centrach miejskich, jak Manila czy Cebu, światłowód i LTE przyspieszyły sieć (średnia prędkość stacjonarnego broadbandu w Manili na początku 2023 roku wynosiła ~50–60 Mbps). Jednak w prowincjach i na mniejszych wyspach łączność była często wolna lub nie istniała wcale. W wielu miejscach korzystano z 3G lub 4G; poza większymi miastami infrastruktura DSL lub kablowa była rzadkością. Niektóre odległe wyspy miały tylko bardzo drogie łącza satelitarne lub brak internetu. Średnia prędkość internetu stacjonarnego na Filipinach w 2022 roku wynosiła ~30 Mbps (a poza miastami mniej) cebudailynews.inquirer.net. Internet był relatywnie drogi: płacono ok. 2000 peso (40$) miesięcznie za marne 5–10 Mbps w technologii DSL, albo korzystano z danych komórkowych rozliczanych według transferu. Różnica cyfrowa między Metropolitaną Manila a obszarami wiejskimi wysp była ogromna.

Wpływ Starlink: Pojawienie się Starlinka zaczęło zmniejszać przepaść w łączności na Filipinach, choć nie bez zastrzeżeń. Początkowo, w 2 kwartale 2023 Starlink działał bardzo dobrze – mediana pobierania ok. 110,8 Mbps, czyli szybciej niż łączna wydajność wszystkich operatorów stacjonarnych w kraju w tamtym czasie abs-cbn.com. Dane z początku 2023 r. (Ookla Q1) potwierdzały pozycję lidera Starlinka pod względem prędkości. Jednak wraz ze wzrostem liczby użytkowników, w połowie 2024 mediana prędkości Starlinka spadła do ~48 Mbps cebudailynews.inquirer.net, podczas gdy internet stacjonarny (dzięki nowym światłowodom) osiągał ~94 Mbps. Starlink przestał więc prowadzić, a zaczął ustępować średniej krajowej internetu stacjonarnego wraz ze wzrostem liczby korzystających cebudailynews.inquirer.net. Wskazuje to na problemy z pojemnością sieci Starlink w tym regionie w miarę rozwoju. Mimo to 48 Mbps to ogromny progres dla mieszkańców odległych rejonów, gdzie wcześniej mieli może 5 Mbps lub nic.

Co istotne, Starlink zapewnia łączność w miejscach, do których nie docierają światłowody czy wieże komórkowe: np. małe wyspy Palawanu czy wioski w górach Mindanao. Pozwala to na e-edukację i e-handel w tych społecznościach. Filipińskie projekty telemedyczne używają Starlinka, aby połączyć wyspiarskie kliniki z lekarzami w Manili. Ważnym przypadkiem użycia jest również reagowanie kryzysowe – Filipiny są często dotykane przez tajfuny; zestawy Starlink były wykorzystywane do przywracania łączności tam, gdzie wichry zniszczyły linie energetyczne i telekomowe, bo można je uruchomić z generatora i niezależnie od sieci przewodowej.

Koszt i adopcja: Rząd Filipin wymógł, by Starlink oferował usługi w rozsądnej cenie. Abonament miesięczny kosztuje tam 2 700–2 900 peso (ok. 50 dolarów) – co zwraca uwagę, bo to taniej niż w wielu innych krajach i odpowiada lokalnej sile nabywczej. Wprowadzono też tańszy pakiet “Starlink Roam (Filipiny)” z nieco niższymi prędkościami, za około 1 650 peso (~30$) techlabari.com. Sprzęt kosztuje ok. 599 dolarów, choć rozważane są subsydia dla szkół i instytucji publicznych. Odbiór: Wczesne opinie użytkowników – m.in. małe firmy i szkoły w odległych rejonach – są bardzo pozytywne: zadania wcześniej niemożliwe (stabilny Zoom czy wysyłka do chmury) stały się rutyną. Jednak część użytkowników z bardziej rozwiniętych obszarów zauważyła, że im przybywa klientów, pogarsza się wydajność w godzinach szczytu, i niektórzy z nich wrócili do światłowodu, gdy stał się dostępny. Konsensus: dla niepodłączonych Starlink to zbawienie, dla podłączonych – dobry plan B. Rząd Filipin prognozuje setki tysięcy abonentów Starlink do 2028 roku cebudailynews.inquirer.net, więc będzie to ważna część rynku telekomunikacyjnego. Podsumowując, Starlink znacząco poprawił dostęp do internetu na terenach wiejskich i wyspowych Filipin, windując prędkości z okolic zera do poziomu szerokopasmowego – choć utrzymanie wydajności przy wzroście liczby użytkowników to zjawisko wymagające dalszej obserwacji.

Malezja 🇲🇾

Usługi Starlink: Malezja zatwierdziła Starlink w lipcu 2023 roku reuters.com, początkowo do użytku w odległych szkołach i szkolnictwie wyższym, a wkrótce potem dla ogólnych konsumentów. Obecnie dostępne są Starlink Residential (i Roam), a malezyjski rząd nawet bezpośrednio zakupił urządzenia Starlink w celu zapewnienia łączności na obszarach wiejskich. Usługa biznesowa jest oferowana malezyjskim firmom. Jednakże, podobnie jak w Japonii, Malezja obecnie zabrania używania Starlink w ruchu lądowym (Starlink można używać przenośnie, ale nie podczas jazdy pojazdu) starlink.com. Starlink Maritime można używać na malezyjskich wodach, a usługa lotnicza jest możliwa (np. jeśli Malaysian Airlines zdecyduje się wyposażyć samoloty w przyszłości). Szybkie wydanie licencji wynikało z zaangażowania najwyższych urzędników – premier osobiście kontaktował się z Elonem Muskiem, by wprowadzić Starlink dla celów 100% pokrycia kraju reuters.com.

Internet przed Starlink: Zamieszkane obszary Malezji (Klang Valley, Penang, Johor itd.) mają przyzwoity dostęp do szerokopasmowego internetu (światłowód i 4G są powszechne, średnie prędkości to 30–50 Mbps). Jednak około 3% zamieszkanych obszarów Malezji miało poważne problemy z dostępem do internetu reuters.com z powodu ukształtowania terenu (górskie wioski, głębokie obszary wiejskie Sabah/Sarawak na Borneo, odległe osady Orang Asli). Te miejsca miały bardzo wolne połączenia lub nie miały ich wcale. Średni koszt łącza szerokopasmowego wynosił około 100 MYR (22 USD) miesięcznie za stałe 30 Mbps w miastach, ale na terenach wiejskich, gdzie jedyną opcją był satelita, koszty były zaporowe i prawie nikt nie korzystał z tej usługi. Rząd zidentyfikował luki w dostępie, zwłaszcza we wschodniej Malezji (stany na Borneo), gdzie tradycyjne domostwa i wiejskie szkoły miały jedynie sygnał 2G lub wymagały telefonów satelitarnych.

Wpływ Starlink: Starlink zaczął wypełniać kluczowe luki w łączności na odległych obszarach Malezji. Dzięki Starlink wiejskie szkoły w Sarawak, które dotąd miały tylko dostęp typu dial-up, mogą teraz korzystać z szybkiego internetu. Rząd z priorytetem wdrażał instalacje edukacyjne i społecznościowe: pierwsze jednostki Starlink trafiły na uniwersytety, a następnie do odległych szkół. Uczniowie w wiejskiej szkole Sabah mieli podobno z dnia na dzień dostęp do edukacyjnych materiałów wideo dzięki Starlink, choć wcześniej nie mieli internetu. Dla zwykłych konsumentów w mniej ekstremalnych rejonach wiejskich, Starlink stanowi alternatywę jeśli wciąż czekają na światłowód w ramach krajowego programu JENDELA. Zgłaszane prędkości plasują się wokół 100 Mbps, co jest zwykle szybsze niż dotychczasowe rozwiązania w tych regionach (4G często daje tam tylko kilka Mbps z powodu zatłoczenia sieci).

Jeden z mierników wpływu: malezyjski minister telekomunikacji wskazał Starlink jako klucz do osiągnięcia 100% pokrycia internetu na zamieszkanych obszarach, ponieważ ostatnich 3% nie da się realistycznie pokryć wyłącznie za pomocą wież/światłowodów reuters.com. Tym samym Starlink bezpośrednio przyczynia się do realizacji celów polityki państwowej. Koszt i dostępność: Rząd Malezji zadbał, by koszty nie stanowiły bariery dla instytucji publicznych – wdrożył Starlink w niektórych miejscach na swój koszt. Dla użytkowników prywatnych, Starlink w Malezji kosztuje około 220 MYR/miesiąc (~50 USD), a sprzęt 2300 MYR (500 USD). Jest to wysoka kwota dla przeciętnego gospodarstwa domowego, więc początkowy popyt prywatny ogranicza się do firm, telepracowników oraz wiosek zbierających środki wspólnie. Już pojawiają się doniesienia o wiejskich spółdzielniach dzielących jedno łącze Starlink przez Wi-Fi do kilku domów. Zasada zakazu używania w ruchu oznacza na przykład, że nie można korzystać ze Starlink w jadącym samochodzie lub łodzi w Malezji, ale to niewielka niedogodność – użycie stacjonarne odpowiada większości potrzeb (można korzystać na łodzi zakotwiczonej lub w zaparkowanym pojeździe). Podsumowując, Starlink okazuje się cennym narzędziem w arsenale łączności Malezji, poprawiając prędkości i dostęp do internetu w wiejskich górach i głębokich lasach deszczowych tam, gdzie budowa światłowodów lub wież telekomunikacyjnych jest utrudniona. To świetny przykład współpracy publiczno-prywatnej: rząd udziela licencji i współfinansuje urządzenia, a SpaceX dostarcza usługę, by ostatecznie wprowadzić ostatnie części Malezji do sieci z przyzwoitymi prędkościami.

Indonezja 🇮🇩

Usługi Starlink: Indonezja, kraj wyspiarski złożony z 17 000 wysp, zaczęła korzystać z usług Starlink w 2024 roku en.wikipedia.org. Początkowo Starlink był dostarczany pośrednio przez lokalnych partnerów jako usługa enterprise/VSAT (nawet przed oficjalnym startem dla konsumentów indonezyjskie firmy mogły korzystać z usługi do łączności w odległych miejscach). W maju 2024 roku Starlink Residential stał się dostępny dla ogółu społeczeństwa w Indonezji en.wikipedia.org. Starlink Business jest również oferowany, szczególnie dla firm z odległych miejsc, takich jak górnictwo, plantacje czy wyspy. Rząd Indonezji początkowo był ostrożny (ochrona lokalnych dostawców), ale ostatecznie przyjął Starlink jako część wysiłków na rzecz włączenia cyfrowego (projekt Palapa Ring). Nie ma wyraźnego zakazu mobilności; jednakże przepisy wymagają współpracy z lokalnym podmiotem (Starlink współpracuje z filiami Telkom Indonesia). Starlink Maritime jest niezwykle użyteczny w Indonezji do łączności na statkach między wyspami i w odległych wioskach przybrzeżnych; usługa lotnicza mogłaby przynieść korzyści indonezyjskim liniom lotniczym oferując Wi-Fi w samolotach, choć na razie nie ogłoszono żadnych umów.

Internet przed Starlink: Łączność w Indonezji charakteryzuje się doskonałymi usługami w kilku centrach miejskich (Dżakarta, Surabaya mają przyzwoity światłowód i 4G, choć nie są tak szybkie jak w niektórych krajach – mediana prędkości to ok. 20–30 Mbps) oraz bardzo słabymi lub wręcz nieistniejącymi usługami na wielu obszarach wiejskich i wyspach zewnętrznych. Tysiące wiosek w całym archipelagu nie miały w ogóle szerokopasmowego internetu; w najlepszym wypadku była tam słaba łączność 3G. Szczególnie w tyle pozostawała wschodnia Indonezja (Papua, Moluki, Nusa Tenggara). Rząd wdrożył światłowodowy kręgosłup Palapa Ring łączący wiele wysp, ale „ostatnia mila” do wsi wciąż nie jest zrealizowana. Internet satelitarny był używany w niektórych wsiach/szkołach przez starsze, geostacjonarne satelity, jednak był drogi i bardzo ograniczony (często <5 Mbps dzielone przez wiele osób). Koszty internetu w odległych rejonach Indonezji były wysokie – lokalni mieszkańcy płacili duże sumy niewielkim kafejkom internetowym korzystającym z VSAT. Nawet w średnio zaludnionych prowincjach internet domowy to często ledwie 1–2 Mbps przez DSL lub poleganie na niestabilnej łączności komórkowej.

Wpływ Starlink: Starlink ma potencjał ogromnego wpływu w Indonezji, a pierwsze efekty są obiecujące. Na przykład w regionie Papua jednostki Starlink zainstalowane w centrach społecznościowych umożliwiły mieszkańcom pierwszy raz skorzystać z szybkiego internetu – umożliwiając wideorozmowy z rodziną, naukę online itd. Samo Ministerstwo Komunikacji Indonezji podobno wykorzystywało Starlink do łączenia swoich odległych biur. Prędkości rzędu 50–100 Mbps w wiosce, która wcześniej nie miała praktycznie żadnego internetu, są przełomowe. Indonezyjskie firmy z odległych rejonów (kopalnie w głębokim Kalimantanie, floty rybackie) wykorzystują Starlink do niezawodnej komunikacji poprawiając bezpieczeństwo i efektywność.

Jeden z przykładów użycia: podczas szczytu ASEAN 2023 w Labuan Bajo (odległe miasteczko), Starlink został użyty do wzmocnienia łączności dla wydarzenia i zrobienia wrażenia na uczestnikach poprzez stabilny internet – pokazując, jak może wspierać nawet odległe ośrodki turystyczne. Regulacje: Ponieważ Indonezja wymaga lokalnych bramek dla ruchu internetowego, Starlink musiał nawiązać współpracę z państwowym Telkom w celu legalnego funkcjonowania. Może to dodać nieco opóźnień (ruch przechodzi przez lokalne stacje naziemne), ale i tak jest to znacznie lepsze niż brak usługi. Koszt: Dzięki współpracy Starlink w Indonezji jest oferowany przedsiębiorstwom za ok. 100 USD/miesiąc za 100 Mbps (mogą być oferty dla większych zamówień). Dla konsumentów, jeśli będzie dozwolone, cena także powinna być w podobnym zakresie; możliwe, że pojawi się specjalny plan lub dotacja dla biedniejszych społeczności. Rząd rozważał dotowanie internetu satelitarnego dla dziesiątek tysięcy wiosek – Starlink to główny kandydat do realizacji przez dużą pojemność. Biorąc pod uwagę skalę Indonezji, sam Starlink nie pokryje wszystkich, ale może być kluczowy tam, gdzie światłowód lub wieże nie dotrą przez lata.

Podsumowując, Starlink łączy najtrudniej dostępne społeczności Indonezji, od górskich terenów po oddalone wyspy, radykalnie poprawiając prędkość z niemal zera do poziomu szerokopasmowego. Uzupełnia światłowodowy kręgosłup Indonezji dostarczając ostatnie ogniwo do wsi. W miarę uruchamiania nowych satelitów Starlink może z czasem zapewnić pokrycie i pojemność nawet na większym obszarze kraju. Kluczowy wpływ to poprawa edukacji (uczniowie mają dostęp do zasobów online), opieka zdrowotna (telemedycyna w wsiach), możliwości gospodarcze (rzemieślnicy czy rolnicy mogą bezpośrednio łączyć się z rynkiem) oraz ogólna integracja odległych społeczności z cyfrowym światem.

Indie (w oczekiwaniu) 🇮🇳

(Jeszcze niedostępne) – Indie są warte wzmianki, mimo że Starlink jest niedostępny na rok 2025, ponieważ to ogromny potencjalny rynek. Starlink miał około 5000 zamówień wstępnych w Indiach i rozpoczął przedsprzedaż już w 2021 roku, jednak rząd Indii nie przyznał jeszcze SpaceX licencji na działalność. Obawy dotyczące spektrum, preferencja dla krajowych satelitów oraz biurokracja spowodowały opóźnienia. Obecnie Hindusi nie mogą legalnie korzystać ze Starlink (strona Starlink informuje o „Oczekuje na zatwierdzenie regulacyjne” statista.com). Jednak jeśli/gdy zostanie zatwierdzony, Starlink mógłby w istotny sposób poprawić sytuację obszarów wiejskich Indii, gdzie dziesiątki milionów ludzi nie ma szerokopasmowego internetu. Do tego czasu Indie polegają na rozbudowie naziemnej infrastruktury i nielicznych krajowych usługach satelitarnych. (Zgodnie z prośbą, nie będziemy rozwijać tematu oczekujących krajów.)

Inne kraje Azji i Pacyfiku

Bangladesz: Starlink został uruchomiony w Bangladeszu w maju 2025 roku en.wikipedia.org, czyniąc to państwo jednym z najnowszych użytkowników. Bangladesz ma bardzo gęsto zaludnione obszary wiejskie, które są umiarkowanie połączone przez sieci mobilne, jednak Starlink może zwiększyć odporność komunikacyjną (np. podczas cyklonów, gdy tradycyjne sieci zawodzą, Starlink w centrum pomocy może utrzymać działającą łączność). Na ocenę wpływu jest jeszcze za wcześnie, ale Starlink powinien pomóc połączyć wyspy rzeczne (chars) oraz odległe nadbrzeżne społeczności, oferując usługi na poziomie ~50–100 Mbps w miejscach, gdzie wcześniej istniała tylko technologia 2G/3G.
Bhutan: Malutki, himalajski Bhutan otrzymał Starlink w lutym 2025 roku en.wikipedia.org. Górzysty teren bardzo utrudnia instalację światłowodów poza głównymi miastami. Starlink połączy wioski na szczytach gór i szkoły, znacznie poprawiając prędkości (poprzednio tylko kilka Mbps przez mikrofalę, teraz dziesiątki Mbps dzięki Starlinkowi). Wpisuje się to w cel Bhutanu modernizacji kraju przy uwzględnieniu uwarunkowań geograficznych.
Nepal (oczekuje): Nie uruchomiono jeszcze oficjalnie, ale spodziewany jest wkrótce, ze względu na podobne wyzwania terenowe.
Pakistan, Sri Lanka: Jeszcze nie, czekają na licencje. Po ich uzyskaniu, Starlink powinien podobnie wesprzeć łączność wiejską.
Bliski Wschód: Oprócz wcześniej wymienionych państw Zatoki Perskiej (Oman, Bahrajn, Katar, Jordania, Jemen – wszystkie aktywne do 2024-25 thenationalnews.com), kolejne w oczekiwaniu to Arabia Saudyjska i ZEA (obydwa oznaczone jako oczekujące w 2025 thenationalnews.com, choć Arabia Saudyjska rozważa częściowe wykorzystanie w lotnictwie/marynistyce). Gdy będą w pełni dostępne, Starlink w tych bogatych państwach będzie raczej uzupełnieniem (w miastach mają dobre sieci światłowodowe); głównie posłuży do łączności na pustyniach, polach naftowych czy na morzu.
Azja Centralna: Kazachstan, Kirgistan itd. nie były jeszcze oficjalnie obsługiwane przez Starlink do połowy 2025 roku. Jako że to państwa o ogromnych, słabo zaludnionych przestrzeniach, po wprowadzeniu Starlinka zmiana może być przełomowa.
Kraje wyspiarskie Pacyfiku: Wiele małych krajów Pacyfiku wdrożyło Starlink do 2024 roku, traktując go jako sposób na przełamanie zależności od pojedynczego kabla podmorskiego. Na przykład:
- Fidżi (maj 2024) en.wikipedia.org, Tonga (sierpień 2024) en.wikipedia.org, Samoa (październik 2024) en.wikipedia.org, Vanuatu (październik 2024) en.wikipedia.org, Wyspy Salomona (wrzesień 2024) en.wikipedia.org, Mikronezja (kwiecień 2024) en.wikipedia.org, Kiribati (marzec 2025) en.wikipedia.org, Tuvalu (styczeń 2025) en.wikipedia.org, Nauru (grudzień 2024) en.wikipedia.org, Wyspy Cooka (wrzesień 2024) en.wikipedia.org itd. Kraje te mają niewielką liczbę mieszkańców rozproszoną na ogromnym obszarze oceanu. Tradycyjny internet dostępny był przez satelitę lub jeden kabel podmorski; awarie były częste (jedyny kabel Tonga został przerwany w 2019, wywołując ogólnokrajową awarię). Starlink zapewnia im drugi sposób połączenia oraz często wyższe prędkości. Na przykład, w Tonga Starlink uzyskał zezwolenie w grudniu 2024 i oczekuje się, że zrewolucjonizuje dostęp do internetu na całym archipelagu, oferując szybkie i niskooklatenacyjne łącze nawet na najbardziej oddalonych wyspach apibc.org.au apibc.org.au. Wzmocni to gospodarkę Tonga (biznes, turystyka) oraz odporność na katastrofy naturalne, pozwalając ominąć kruchą infrastrukturę kablową apibc.org.au apibc.org.au. Podobne historie dotyczą innych państw Pacyfiku: Starlink może zapewniać 50–150 Mbps w miejscach, gdzie wcześniej osiągano, jeśli w ogóle, 5–10 Mbps. To zmiana gry dla edukacji – uczniowie na oddalonych atolach mogą brać udział w lekcjach online, a ośrodki zdrowia mogą konsultować się z lekarzami z zagranicy.
Koszt to wyzwanie, ale Starlink wprowadził plan „Starlink Mini” skierowany do regionów takich jak Pacyfik by obniżyć ceny. Plan ten, dostępny w wielu państwach Pacyfiku i Afryki, oferuje mniejszy zestaw w niższej cenie starlink.com starlink.com – na przykład w niektórych krajach Pacyfiku zestaw i usługa Starlink Mini są oferowane za ułamek standardowej ceny, aby była ona dostępna. Jedno ze źródeł podało, że Starlink Mini oferuje ~50–150 Mbps za około 50% standardowej ceny w krajach Pacyfiku hackernoon.com hackernoon.com. Dzięki temu możliwa jest adopcja tam, gdzie budżety są ograniczone. Efekt: mieszkańcy wysp Pacyfiku korzystają ze Starlinka, by odejść od przestarzałych technologii 3G/4G, które były wolne lub zawodne hackernoon.com, i zyskują łączność niezbędną do rozwoju gospodarczego oraz komunikacji ze światem.

Podsumowując, w regionie Azji i Pacyfiku Starlink dramatycznie poprawił dostępność internetu w odległych, niedoinwestowanych oraz trudnych geograficznie lokalizacjach – od najwyższych Himalajów po małe wyspy oceanu. Często oferuje prędkości wielokrotnie wyższe niż wcześniej dostępne (jeśli w ogóle), poprawiając warunki życia i szanse rozwojowe. Kluczowymi wyzwaniami pozostają zatwierdzenia regulacyjne i przystępność cenowa, jednak dzięki innowacyjnym planom (jak Starlink Mini) i współpracom są one stopniowo rozwiązywane. Efekt: coraz lepiej połączony region Azji i Pacyfiku, a Starlink przyspiesza postęp ku powszechnemu dostępowi do internetu.

Afryka

Nigeria 🇳🇬

Usługi Starlink: Nigeria była na nagłówkach gazet jako pierwszy afrykański kraj z dostępem do Starlink, usługa została uruchomiona w styczniu 2023 roku en.wikipedia.org. Starlink oferuje usługę domową na terenie całej Nigerii, a zainteresowanie jest znaczne. Dostępne są także plany biznesowe (priorytetowe) – korzystają z nich banki i firmy dla pewniejszej łączności. Starlink Roam również jest dozwolony (użytkownicy mogą korzystać mobilnie na terenie Nigerii, choć z powodu problemów z prądem najczęściej zestawy są jednak wykorzystywane stacjonarnie w domach). Starlink Maritime jest przydatny dla sektora naftowo-gazowego offshore oraz żeglugi wzdłuż wybrzeży (np. statki w Zatoce Gwinejskiej mogą się połączyć po wpłynięciu w nigeryjskie wody). Usługa lotnicza potencjalnie będzie mogła obsługiwać nigeryjskie linie lotnicze w przyszłości. Nigeryjski regulator telekomunikacyjny (NCC) szybko udzielił Starlinkowi licencji, bo rząd kładzie nacisk na dostępność szerokopasmowego internetu.

Internet przed Starlinkiem: Nigeria, będąca najludniejszym krajem Afryki, miała bardzo zróżnicowany krajobraz internetowy. W centrach miejskich jak Lagos czy Abudża dostępny jest światłowód i sieci 4G, lecz wielu Nigeryjczyków polega na mobilnym internecie szerokopasmowym. Przeciętne prędkości pobierania przez sieć mobilną wynosiły ok. 20 Mbps, a szerokopasmowy internet stacjonarny był ograniczony (mediana ~10–20 Mbps jeśli był w ogóle dostępny). Szerokie rejony wiejskie, a nawet częściowo miejskie miały marną jakość lub brak usług – tylko ok. połowa populacji miała dostęp do internetu, często bardzo wolny. Internet satelitarny istniał, lecz był rzadki i drogi (VSAT dla korporacji). Przeciętny comiesięczny koszt nielimitowanego i przyzwoitego internetu (tam, gdzie dostępny) to 30–60 dolarów, co jest wysoką kwotą przy lokalnych dochodach; wielu ludzi używa mobilnych pakietów prepaid, co ograniczało zużycie na większą skalę.

Wpływ Starlink: Starlink okazał się przełomowy dla nigeryjskiego internetu. Przyniósł szybkie łącze do miejsc, które nigdy go nie miały. Prędkości w Nigerii przy Starlinku oscylują wokół 50 Mbps (mediana) nairametrics.com – nie tak wysokie jak w niektórych regionach, ale wciąż znacznie powyżej lokalnej średniej. Raport Ookla pokazał, że średnia Starlink w Nigerii to ok. 49,6 Mbps, co rzeczywiście ustępowało krajom takim jak Botswana (106 Mbps) nairametrics.com. Prawdopodobną przyczyną jest intensywne użycie – w Nigerii Starlink zanotował gwałtowny wzrost popularności. W ciągu dwóch lat liczba użytkowników wzrosła do szacunkowych 65 000+, co uczyniło Starlink drugim co do wielkości dostawcą internetu w kraju techlabari.com. Ten ekspresowy wzrost zmusił lokalnych ISP do zmian pod groźbą utraty klientów restofworld.org. Wiele firm i osób znających się na technologii masowo przeszło do Starlink ze względu na niezawodność i szybkość, wywierając presję na takich dostawców jak Spectranet czy Smile.

Dostępność i praktyczne skutki: Przedsiębiorcy z wiosek mogą dziś prowadzić biznesy online; szkoły w północnej Nigerii wykorzystały Starlink do transmisji treści edukacyjnych; podczas przerw w dostawie światłowodu czy problemów z siecią energetyczną, Starlink utrzymywał połączenie z internetem. W szczególności w latach 2023 i 2024 w niektórych regionach Nigerii wystąpiły przerwy w działaniu sieci komórkowej – Starlink zapewnił niezależne i bardziej odporne na awarie łącze. Społeczności, które nigdy nie miały dostępu do wideorozmów czy streamingu, mogą dziś korzystać z tych możliwości, przełamując bariery kulturowe i informacyjne.

Koszty: Starlink w Nigerii pojawił się w zaskakująco przystępnej cenie (porównując do cen światowych). Początkowo miesięczny abonament wynosił 19 260 NGN (ok. 43 USD), a sprzęt 274 098 NGN (600 USD). Pod koniec 2023 roku Starlink obniżył cenę o 50%, redukując miesięczny koszt do 19 500 NGN (~25 USD) i sprzęt do 268 584 NGN (330 USD) w ramach promocji spaceinafrica.com. To uczyniło ofertę bardzo konkurencyjną – lokalni dostawcy nie byli w stanie dorównać tej relacji ceny do prędkości. (Jednak ze względu na dewaluację waluty i inflację w 2025 roku ceny musiały wzrosnąć: od kwietnia 2025 abonament wzrósł z 38 000 NGN do 57 000 NGN (~35 USD) spaceinafrica.com, po nieudanej próbie podwyżki do 75 tys.spaceinafrica.com.) Nawet przy cenie ~35 USD Starlink zapewnia znacznie lepszą wartość niż wiele powolnych, nielimitowanych pakietów danych, z których mieszkańcy Nigerii korzystali wcześniej. NCC zwróciło uwagę na politykę cenową – wspomniano, że interweniowali, gdy Starlink próbował gwałtownie podnieść ceny spaceinafrica.com, chroniąc konsumentów.

Ta stosunkowo niska cena (jak na oferowany poziom usług) i wydajność spowodowały, że rozwój Starlink w Nigerii gwałtownie przyspieszył, czyniąc kraj jednym z największych sukcesów tej usługi. Popularność doprowadziła jednak do przepełnienia pojemności w dużych miastach – już pod koniec 2023 roku SpaceX musiało wstrzymać nowe zapisy w Lagos i innych miastach, bo komórki były na granicy pojemności techlabari.com. W 2025 otwarto nową stację naziemną i zwiększono moce, co pozwoliło znów uruchomić listy oczekujących spaceinafrica.com. Pokazuje to ogromny popyt i konieczność ciągłego zwiększania liczby satelitów.

Podsumowując, Starlink radykalnie poprawił prędkości, dostępność i konkurencję na rynku internetu w Nigerii. Praktycznie „przeskoczył” tradycyjną infrastrukturę – dostarczając szerokopasmowego internetu do miejsc, które musiałyby czekać kolejne lata na światłowód czy 5G. Dał szansę firmom (niektóre MŚP polegają dziś wyłącznie na Starlink w globalnym e-commerce), poprawił edukację (np. start-up edukacji online dzięki Starlink dociera do uczniów na prowincji), a nawet zyskał znaczenie dla bezpieczeństwa kraju (lepsza komunikacja na pograniczu, itd.). Nigeryjski sukces Starlink jest dziś wzorem dla innych państw Afryki.

Rwanda 🇷🇼

Usługi Starlink: Rwanda była drugim krajem w Afryce w którym uruchomiono Starlink, w lutym 2023 roku en.wikipedia.org. Usługa domowa jest dostępna i cieszy się sporą popularnością zarówno w Kigali, jak i na wsi. Rząd znany z otwartości na nowe technologie aktywnie ułatwił wejście Starlink na rynek. Dostępne są też oferty biznesowe – wykorzystywane przez firmy i administrację. Można przemieszczać talerz Starlink (Rwanda jest mała, więc nie ma zbytniej potrzeby, ale technicznie można wędrować po kraju). Usługa morska nie ma tu znaczenia (Rwanda nie ma dostępu do morza), lotnicza jest możliwa (RwandAir w przyszłości może rozważyć pokładowe Wi-Fi).

Internet przed Starlink: Rwanda miała przyzwoitą sieć 4G (państwowa sieć obejmuje większość kraju), ale prędkości nie były wysokie, a zasięg na wsiach bywał nierówny. Przed Starlinkiem średnia prędkość wynosiła może 10–20 Mbps dla korzystających z 4G lub światłowodu w Kigali i znacznie mniej na wsiach. Koszt internetu jest wysoki w relacji do zarobków – szybkie nielimitowane plany były rzadkością, większość korzystała z małych pakietów danych, ograniczających intensywniejsze wykorzystanie. Odległe wsie (w górach i lasach) często nie miały innego połączenia poza może 2G.

Wpływ Starlink: W Rwandzie Starlink wpisuje się w ambicję stania się technologicznym hubem z uniwersalnym dostępem. Starlink umożliwił szybki internet w wiejskich szkołach, ośrodkach zdrowia i punktach Wi-Fi dla społeczności. Rząd wdrożył Starlinka w niektórych szkołach na uboczu, dając uczniom z prowincji dostęp do cyfrowych zasobów na poziomie miejskim. Pod względem prędkości Rwanda wyróżnia się na tle Afryki: mediana prędkości Starlink to tu ok. 85 Mbps w I kwartale 2025 roku techlabari.com, co plasuje ją w ścisłej czołówce Afryki Subsaharyjskiej. Przebija to praktycznie wszystkich naziemnych operatorów w kraju. Starlink de facto „przeskakuje” domowy internet pod względem prędkości i dostępności.

Ciekawy wskaźnik: w raporcie Ookla Q1 2025 Rwanda została wskazana jako czołowy gracz z ~85 Mbps via Starlink, podczas gdy lokalni ISP oferują dużo niższe prędkości techlabari.com. Pokazuje to, jak Starlink podniósł poprzeczkę. Dzięki temu nawet ośrodki wypoczynkowe nad jeziorem Kivu czy stacje badawcze w lesie Nyungwe mają łączność na światowym poziomie.

Koszty: Rząd Rwandy prawdopodobnie wynegocjował korzystne warunki. Początkowa cena Starlinka w Rwandzie to ok. 50 USD/mc (wciąż sporo dla przeciętnego mieszkańca, lecz instytucje czy spółdzielnie mogą sobie pozwolić). Koszt sprzętu bywał dotowany w niektórych przypadkach przez państwo lub NGO. Rząd traktuje Starlink jako szybki sposób na realizację celu 100% pokrycia i jest gotów finansować część kosztów. W mieście to droga usługa, ale zamożniejsi kupili ją sobie na zapas lub by ominąć problemy z lokalnymi operatorami.

Ogólnie Starlink w Rwandzie wzmocnił łączność na obszarach wiejskich i dał wymierną konkurencję dla państwowej sieci 4G. To współgra z rwandzką reputacją kraju lubiącego technologiczne eksperymenty (drony medyczne itd.). Rwanda rozwija też własny program satelitarny, więc wdrożenie Starlinka to element strategii pełnej łączności narodowej. Mówiąc krótko – Starlink pomaga, by „kraina tysiąca wzgórz” nie pozostała offline przez własne wzniesienia.

Kenia 🇰🇪

Usługi Starlink: W Kenii Starlink pojawił się w lipcu 2023 en.wikipedia.org. Oferta dla gospodarstw szybko się upowszechniła w dynamicznej społeczności technologicznej kraju. Dostępne są też pakiety biznesowe – wiele przedsiębiorstw (szczególnie z IT i sektora finansowego) używa Starlinka jako zapasowego łącza lub dla oddziałów. Możliwa jest krajowa przenośność. Usługa morska jest istotna (dla użytkowników na wybrzeżu w okolicach Mombasy i na potrzeby morskich operacji, choć to nisza). Usługa lotnicza – linie kenijskie jeszcze nie wdrożyły Starlinka, ale jest potencjał (np. na loty czarterowe na safari lub przyszłe Wi-Fi w Kenya Airways). Regulator kenijski (CA) zatwierdził Starlink w uznaniu potrzeby objęcia wsi szybkim internetem w ramach celów Universal Service Fund.

Internet przed Starlink: Kenia miała stosunkowo dobry mobilny internet (4G Safaricom pokrywa duży obszar kraju, średnia prędkość mobilna ~20 Mbps) oraz światłowód w miastach jak Nairobi czy Mombasa (dostępne są pakiety 100 Mbps, ale nie są powszechne). Jednak wieś, w tym rolnicze obszary czy odległe hrabstwa na północy i wschodzie, pozostawały poza zasięgiem szybkiego internetu. W niektórych miejscach był tylko 2G/3G albo niestabilne łącza radiowe. Przykładowo, w regionach jak Turkana czy Samburu praktycznie nie było szerokopasmowego internetu. Nawet w liczniej zamieszkanych regionach wiejskich użytkownicy uzyskiwali zwykle 5–10 Mbps przy dobrych warunkach. Koszty są zróżnicowane: w miastach internet jest względnie tani (ok. 30 USD za 10 Mbps światłowodu), ale na wsi mieszkańcy płacą często więcej za skromne pakiety danych. Wciąż istnieje problem wykluczenia cyfrowego – znaczna różnica między bilansem łączności w mieście a na wsi.

Wpływ Starlink: Pojawienie się Starlink ożywiło kenijski krajobraz łączności. Niemal natychmiast technicznie zaawansowani Kenijczycy – od YouTuberów mieszkających na wsiach po rezerwaty przyrody w Maasai Mara – zaczęli korzystać ze Starlink, aby uzyskać szybki internet w miejscach, gdzie wcześniej go nie było. Zgłaszane prędkości to 50–150 Mbps, co stanowi ogromny skok względem poprzednich opcji. To umożliwiło zdalną edukację (niektóre szkoły powiatowe uzyskały dostęp do Starlink dzięki partnerstwom i mogły prowadzić lekcje cyfrowe). Projekty telemedyczne w kenijskich wiejskich klinikach również zaczęły korzystać ze Starlink, aby połączyć się z lekarzami w Nairobi, co było niemożliwe przy przerywanym zasięgu 3G.

Jednak pojawiła się ciekawa obserwacja: początkowe testy użytkowników w 2023 roku wykazały, że Starlink w Kenii miał pewne problemy z opóźnieniami – prawdopodobnie z powodu początkowego braku pobliskiej stacji naziemnej, opóźnienie wynosiło około 50–60 ms. To jednak znacznie lepiej niż stare satelity (~600 ms). Prędkości w Kenii były umiarkowane względem niektórych krajów – jeden raport wskazał, że mediana Starlink w Kenii początkowo wynosiła poniżej 50 Mbps techlabari.com, co było poniżej oczekiwań. Może to wynikać z przeciążenia sieci lub po prostu z wczesnej fazy wdrożenia. Niemniej nawet ~50 Mbps to nieporównywalnie więcej niż miało wielu mieszkańców kenijskich wsi, a do 2024 roku prędkości prawdopodobnie wzrosły po zwiększeniu przepustowości (Kenia dostała stację naziemną i nowy PoP w Nairobi, co podwoiło prędkość wysyłania i obniżyło opóźnienia o 81% pod koniec 2024 r.) techlabari.com. Faktycznie, dane z Q1 2025 pokazują, że Kenia przoduje w Afryce pod względem opóźnień Starlink – tylko 53 ms (najlepszy wynik) oraz mocny upload, około 15 Mbps techlabari.com.

Koszt: Starlink w Kenii kosztuje około 6 500 KES/miesiąc (~45 USD) po kilku korektach cen, a sprzęt – 90 000 KES (600 USD). Dla porównania, 45 USD to dość wysoka kwota dla przeciętnego kenijskiego gospodarstwa domowego – najczęściej abonament wykupują firmy, sieci społecznościowe lub zamożniejsze osoby. Jednak rząd i organizacje pozarządowe zaczynają wykorzystywać Starlink dla dobra publicznego, np. łącząc odległe szkoły, centra innowacji w mniejszych miejscowościach czy obozy dla uchodźców. Kenijskie centra technologiczne testują nawet Starlink w autobusach, aby zapewnić Wi-Fi na długich trasach (choć podczas jazdy technicznie wymagany byłby osobny plan mobilny).

Podsumowując, Starlink znacząco poprawił prędkość i dostęp do internetu w słabiej połączonych regionach Kenii, katalizując innowacje i wypełniając luki w usługach. Zmusza to lokalnych operatorów ISP do rewizji swojej strategii dla wsi (np. Safaricom rozwija program światłowodów do wiosek). Kulturowo wywołało to również entuzjazm – wielu Kenijczyków uznało to za koniec ery „nieosiągalnego internetu” w buszu. Od wsparcia kamer dzikiej przyrody na sawannie po możliwość dołączenia zdalnego rolnika do rozmowy na Zoomie – wpływ Starlink w Kenii jest widoczny i rośnie.

Inne kraje Afryki

Wdrożenie Starlink w Afryce w latach 2023–2025 to jedno z najbardziej przełomowych wydarzeń w zakresie łączności na kontynencie w ostatnich latach. Oto najważniejsze informacje z różnych krajów:

Afryka Południowa (Mozambik, Malawi, Zambia, Zimbabwe, Botswana itd.): Starlink dotarł do wielu z tych krajów pod koniec 2023/2024 en.wikipedia.org en.wikipedia.org en.wikipedia.org en.wikipedia.org. Na przykład Mozambik (czerwiec 2023) uzyskał Starlink po cyklonach w celu odbudowy infrastruktury; Malawi (lipiec 2023) wykorzystuje Starlink w odległych klinikach zdrowia. Zambia (październik 2023) i Zimbabwe (wrzesień 2024) miały ciekawe wdrożenia: W Zimbabwe Starlink zaoferował wyjątkowy pakiet 30 USD/miesiąc bez limitu – duża zniżka, która podcięła ceny istniejących pakietów światłowodowych techlabari.com. To zmusiło lokalnych operatorów do rewizji cenników (rząd Zimbabwe początkowo nie zatwierdził Starlink przez kwestie walutowe, ale popyt wywarł presję). Mediana prędkości Starlink w Zimbabwe to około 50 Mbps, co choć umiarkowane, i tak stanowiło podwojenie prędkości większości lokalnych ISP, i to przy niższej cenie technomag.co.zw. Botswana (sierpień 2024) bardzo szybko wdrożyła Starlink w szkołach wiejskich i osiągnęła jedną z najwyższych prędkości Starlink w Afryce (106 Mbps – najwyższa mediana na kontynencie) techlabari.com techlabari.com. Przypadek Botswany (Starlink 106 vs inni ISP 9 Mbps) jest szokujący: Starlink jest ponad 11 razy szybszy niż następny najlepszy ISP techlabari.com, co pokazuje, jak wyraźnie zdeklasował dotychczasowe opcje i dostarczył szerokopasmowy internet tam, gdzie nie docierali tradycyjni dostawcy. Eswatini (grudzień 2023) również odnotowało medianę Starlink ~86 Mbps – to jedne z najlepszych wyników w Afryce techlabari.com. W RPA ironicznie wciąż trwają procedury urzędowe przed oficjalnym dopuszczeniem usługi (przy opóźnieniach biurokratycznych i realizacji lokalnych projektów satelitarnych), przedsiębiorcy mieli już przypadki przemytu zestawów Starlink lub użycia Roam mode w niektórych obszarach, niecierpliwie czekając na oficjalny start – wiejskie RPA bardzo by na tym skorzystało. Schemat w południowej Afryce jest czytelny: Starlink zapewnia zwykle dziesięciokrotnie wyższe prędkości i katalizuje zmiany regulacyjne i rynkowe.
Afryka Wschodnia (Uganda, Tanzania itd.): Oczekiwane, ale nie wdrożone do połowy 2025 (poza Kenią i Rwandą). Uganda i Tanzania miały wdrożyć Starlink w 2024, ale brak potwierdzenia. Po uruchomieniu uzyskają podobne korzyści jak Kenia/Rwanda: połączenie wysp na Jeziorze Wiktorii, społeczności górskich, ośrodków turystycznych (wyobraź sobie Starlinka w bazie pod Kilimandżaro!). Etiopia i Somalia: Somalia przyznała licencję operacyjną (marzec 2025, wg doniesień), oczekuje na uruchomienie – Starlink mógłby znacznie poprawić bardzo niską obecnie łączność w Somalii. Etiopia jeszcze nie, choć jest duże zapotrzebowanie.
Afryka Zachodnia (Ghana, Liberia, Sierra Leone itd.): Wiele państw Afryki Zachodniej uzyskało Starlink w 2024. Ghana (sierpień 2024) odnotowała duże zainteresowanie wśród branży tech oraz mieszkańców terenów wiejskich, gdzie nie dochodzi światłowód en.wikipedia.org. Sierra Leone (czerwiec 2024) i Liberia (styczeń 2025) korzystają ze Starlink, by rekompensować słabo rozwiniętą infrastrukturę en.wikipedia.org en.wikipedia.org – np. jedyny światłowód Liberii jest często przeciążony; Starlink daje alternatywę. Niger (marzec 2025) uruchomił usługę mimo niestabilności politycznej, co może pomóc połączyć odległe społeczności na Sahelu en.wikipedia.org. Burundi (wrzesień 2024) i Republika Zielonego Przylądka (grudzień 2024) podobnie. W tych krajach lokalni operatorzy oferowali zaledwie kilka megabitów poza stolicami. Z Starlink, jak ujął jeden z raportów, Starlink był szybszy od wszystkich lokalnych ISP w każdym testowanym kraju afrykańskim (pobieranie) techlabari.com. Przykładowo, w Beninie (listopad 2023) i Malawi (lipiec 2023) pierwsze testy użytkowników pokazały Starlink powyżej 50 Mbps tam, gdzie wcześniej mieli 5–10 Mbps.

Szeroki efekt w Afryce polega na tym, że Starlink przekształca miejscowy rynek szerokopasmowego internetu: oferuje wyższe prędkości i często niższy koszt za MB niż dotychczasowi operatorzy, zwłaszcza poza aglomeracjami. Niweluje wieloletnie różnice – uczniowie w nigeryjskiej wiosce czy w namibijskiej osadzie mogą uczyć się z internetu z prędkością porównywalną z kimś w Nowym Jorku. Opóźnienia i niezawodność: Jednym z zastrzeżeń jest to, że opóźnienia (ok. 50–100 ms) wciąż są wyższe niż światłowód, a niektórzy afrykańscy użytkownicy Starlink zgłaszają sporadyczne wzrosty pingów, być może przez niedostateczną liczbę stacji naziemnych (najgorszy przypadek, jak na Madagaskarze, to ponad 180 ms wczesnym 2025 r. techlabari.com). Również silny deszcz w tropikach może powodować krótkie przerwy. Jednak te problemy są drobne w porównaniu do braku Internetu lub bardzo wolnych łącz. Ponadto opóźnienia Starlink, choć nie tak niskie jak światłowód, są znacznie lepsze niż wcześniejsze satelity, umożliwiając wideopołączenia i zastosowania czasu rzeczywistego, które wcześniej nie były możliwe.

Konkurencja i opłacalność: W większości krajów afrykańskich nielimitowane dane w Starlink za ~30–50 USD/miesiąc to rewolucja, gdyż wiele pakietów mobilnych oferuje jedynie kilka GB. To bardzo opłacalne w przeliczeniu na dolara za megabit. Widzieliśmy reakcje operatorów telekomunikacyjnych w postaci wprowadzania podobnych satelitarnych usług lub domagania się ochrony regulacyjnej. Jednak wiele rządów zamiast tego nawiązuje współpracę ze Starlink: np. Kamerun zakazał Starlink w 2024 r., ponieważ działał bez lokalnej licencji (zażądano lokalnego partnera lub opłat) techlabari.com – co stanowiło krok wstecz dla użytkowników. Inne rządy natomiast usprawniły procedury, widząc korzyści społeczne.

Aby podsumować sekcję dotyczącą Afryki: Starlink wywarł prawdopodobnie najbardziej dramatyczny wpływ właśnie w Afryce, na kontynencie, na którym tradycyjna infrastruktura pozostawała w tyle. Przyniósł szybki i niezawodny internet do miejsc, które całkowicie pominęły epokę szerokopasmowego dostępu. Przynosi to natychmiastowe korzyści społeczno-ekonomiczne: rolnicy otrzymują informacje o pogodzie, przedsiębiorcy otwierają sklepy internetowe, młodzież pracuje zdalnie dla globalnych firm ze swoich wiosek. Jeśli istnieje zdjęcie „przed i po” dla afrykańskiego internetu, Starlink jest kluczowym elementem tej drugiej części. Statystyka porównawcza mówi sama za siebie: w czołowych krajach Afryki, takich jak Botswana, Starlink oferujący 106 Mbps bije na głowę prędkości naziemnych dostawców internetu (9 Mbps) techlabari.com, pokazując, jak umożliwia szybki skok afrykańskiej łączności do XXI wieku.

Ilustracja: Standardowy terminal użytkownika Starlink („Dishy”) zamontowany na zewnątrz domu. Prosta instalacja Starlinka umożliwia gospodarstwom domowym na obszarach wiejskich na całym świecie dostęp do szybkiego internetu satelitarnego, znacząco poprawiając dostępność internetu w odległych rejonach. techlabari.com apibc.org.au

Podsumowanie

Ekspansja Starlink do ponad 100 krajów zdefiniowała na nowo globalny dostęp do internetu, okazując się szczególnie przełomowa w regionach, które historycznie miały słabą łączność. Tabela 1 (powyżej) podsumowała dostępność oraz typy usług Starlink według krajów – praktycznie wszystkie państwa mają już Starlink Residential, większość obsługuje także plany Business (Priority) i pozwala na wykorzystanie usług mobilnych (Roam) oraz specjalistycznych rozwiązań dla transportu morskiego/lotnictwa (z kilkoma wyjątkami prawnymi starlink.com).

W każdym przypadku wprowadzenie Starlink poprawiło prędkości i dostępność internetu. W krajach o wcześniej bardzo ograniczonej infrastrukturze Starlink po raz pierwszy zapewnia szybkie łącze – na przykład obszary wiejskie w Chorwacji i Grecji zanotowały mediana prędkości Starlinka (~94–109 Mbps), co ponad dwukrotnie przewyższało dotychczasowe średnie prędkości stacjonarnych usług szerokopasmowych mobileeurope.co.uk. W Nigerii usługa Starlinka na poziomie ~50 Mbps była ogromnym postępem w stosunku do jedno- lub dwu-cyfrowych prędkości, z jakich wcześniej korzystano, napędzając rozwój internetu techlabari.com. W geograficznie odizolowanych miejscach – od wysp Tonga apibc.org.au po góry Bhutanu – Starlink zapewnia dostęp do internetu tam, gdzie naziemne rozwiązania są nieopłacalne lub niemożliwe.

Nawet w rozwiniętych krajach Starlink wypełniał kluczowe luki: odległe regiony USA, Kanady i Europy mogą dziś korzystać z internetu o prędkościach dziesiątek Mbps, a Starlink działa jako odporne rozwiązanie awaryjne w sytuacjach kryzysowych (np. utrzymując Ukrainę online podczas wojny en.wikipedia.org czy umożliwiając komunikację po cyklonach na Pacyfiku). Przed Starlinkiem użytkownicy na obszarach wiejskich akceptowali często powolne, zawodne lub coraz droższe łącza – jeśli w ogóle jakieś były; po Starlinku mają do dyspozycji internet o prędkości ~50–150 Mbps i opóźnieniu (~20–50 ms) odpowiednim do współczesnych zastosowań. Ten skok jakościowy umożliwił nowe formy aktywności – pracę zdalną, naukę online, telemedycynę, e-commerce – w miejscach dotychczas wykluczonych cyfrowo.

Porównania prędkości i kosztów: W wielu krajach prędkości Starlinka dorównują lub przewyższają krajowe średnie. Do połowy 2023 r. mediana prędkości pobierania w Starlink sięgała ponad 100 Mbps w co najmniej 14 krajach Europy mobileeurope.co.uk, a usługa przewyższała sumaryczne wyniki naziemnych ISP w 11 z 27 badanych krajów europejskich mobileeurope.co.uk. W Afryce Starlink pobił naziemne łącza we wszystkich krajach objętych badaniem pod względem prędkości pobierania danych techlabari.com. Jednak wraz ze wzrostem liczby użytkowników prędkości mogą się stabilizować – np. na Filipinach Starlink spadł z ok. 110 Mbps do ~48 Mbps mediany, gdy liczba subskrypcji wzrosła cebudailynews.inquirer.net. Ciągłe starty satelitów przez SpaceX mają na celu wyprzedzenie rosnącego popytu. Pod względem kosztów standardowy abonament Starlink (90–120 dolarów/mies.) jest wyższy niż wiele stałoliniowych planów w krajach rozwiniętych, jednak tam pozostaje produktem premium lub niszowym. Z kolei w państwach rozwijających się Starlink wprowadził znaczne regionalne obniżki cen – np. ~35 dolarów w Nigerii spaceinafrica.com, ~50 dolarów w Indiach (w planach), oraz specjalne pakiety „Mini” za poniżej 30 dolarów na wybranych rynkach techlabari.com – czyniąc go konkurencyjnym, a nawet tańszym w przeliczeniu na Mbps w stosunku do dotychczasowych rozwiązań. W Zimbabwe Starlink za 30 dolarów z nielimitowanym transferem był tańszy niż oferty światłowodowe techlabari.com, a w wielu afrykańskich i latynoamerykańskich lokalizacjach daje dużo lepszy stosunek ceny do jakości w porównaniu z drogimi danymi mobilnymi lub starymi rozwiązaniami VSAT, które zastępuje.

Dostępność i niezawodność: Starlink radykalnie zwiększył zasięg internetu. Dostarczył usługę do ponad 100 nowych krajów w zaledwie około trzy lata thenationalnews.com thenationalnews.com. Obejmuje wszystkie kontynenty, w tym odległe terytoria (np. Svalbard, Wyspa Wielkanocna, Arktyka Alaski). Ogólna niezawodność jest bardzo wysoka – sieć zwykle dostępna jest przez ponad 99% czasu poza ekstremalnymi warunkami pogodowymi. Opóźnienia, choć nieco większe niż światłowodowe, są jednymi z najniższych wśród rozwiązań satelitarnych i wystarczają dla większości zastosowań na żywo newspaceeconomy.ca. Jedyne istotne ograniczenia to konieczność widoczności nieba (może to utrudniać dostęp w centrach miast lub gęstych lasach) oraz podatność na bardzo silne opady (co częściowo kompensowane jest szybkim przekierowaniem ruchu w sieci). Poza tym Starlink okazał się wyjątkowo odporny – działał nawet w ekstremalnych sytuacjach (np. w ruchu w wojskowych ciężarówkach, na morzu podczas sztormów).

Wpływ na operatorów i politykę państw: Pojawienie się Starlink wymusiło reakcje ze strony lokalnych operatorów i rządów. Widzieliśmy przypadki obniżenia cen usług lub podniesienia limitów danych przez krajowe ISP (jak na północy Kanady i w metropoliach Nigerii). Niektóre państwa przyspieszyły inwestycje w światłowody, aby zapewnić alternatywę dla Starlink na wsi (np. kraje UE wykorzystujące fundusze naprawcze do zwiększenia zasięgu szerokopasmowego, częściowo po to, by powstrzymać odpływ klientów do satelity). Regulatorzy dostosowują również przepisy do konstelacji LEO – dbając o koordynację pasm i uczciwą konkurencję. Z reguły podejście jest przychylne ze względu na oczywiste korzyści społeczne związane ze zmniejszaniem wykluczenia cyfrowego, z wyjątkiem kilku państw chroniących własnych operatorów (np. status oczekujący w Indiach czy RPA). Sukces Starlink napędził rozwój podobnych inicjatyw (OneWeb, Kuiper Amazona), które mogą jeszcze bardziej rozwinąć zasięg i przystępność cenową globalnego internetu.

Podsumowanie: Reasumując, Starlink znacznie poprawił dostęp do internetu na świecie – zwiększając prędkości 5–10-krotnie w wielu obszarach wykluczonych techlabari.com, obejmując zasięgiem praktycznie wszystkie zaludnione regiony i ustanawiając nowy wzorzec niezawodności i elastyczności (łączność „gdziekolwiek”). Od odległego gospodarstwa w Kanadzie, przez szkołę w głębi Amazonii, po statki na oceanie i samoloty pasażerskie – szybki internet satelitarny Starlink stał się globalny. Nie jest on pełnoprawnym zamiennikiem sieci naziemnych (szczególnie w gęsto zaludnionych miastach), ale stanowi cenny dodatek i katalizator. Dla milionów ludzi Starlink uczynił z szybkiego, niezawodnego internetu – kiedyś niedostępnego luksusu – obecny standard, umożliwiając im równoprawny udział w cyfrowym świecie. A gdy Starlink i inne konstelacje LEO będą dalej się rozwijać, luka między podłączonymi a wykluczonymi cyfrowo będzie się stale zmniejszać, spełniając obietnicę internetu jako prawdziwie światowej sieci.

Źródła:

Dostępność Starlink i daty uruchomienia w poszczególnych krajach: Wikipedia en.wikipedia.org en.wikipedia.org en.wikipedia.org
Ograniczenia korzystania w ruchu (Japonia itd.): FAQ Starlink Support starlink.com
Porównania prędkości (Starlink vs łącza stacjonarne) w Europie: MobileEurope (Ookla Q2 2023) mobileeurope.co.uk mobileeurope.co.uk
Prędkości i satysfakcja w Ameryce Północnej: NewSpaceEconomy (Ookla Q1 2023) newspaceeconomy.ca newspaceeconomy.ca
Dane o 3% w wiejskich regionach Malezji: Reuters reuters.com
Prędkości w Afryce (Botswana 106 Mbps vs 9 Mbps, Nigeria 49 Mbps itd.): TechLabari (Ookla Q1 2025) techlabari.com techlabari.com
Ceny i adopcja w Nigerii (65 tys. użytkowników, zmiany cen): Space in Africa spaceinafrica.com spaceinafrica.com, TechLabari techlabari.com
Filipiny – spadek wydajności (110 Mbps do 48 Mbps) i porównanie do łączy stacjonarnych: Inquirer (Ookla Q2 2024) cebudailynews.inquirer.net
Tonga – wpływ i zgoda na wdrożenie: APNIC Blog / APIBC apibc.org.au apibc.org.au
Użycie awaryjne Starlink w Ukrainie: Wikipedia en.wikipedia.org
Dostępność Starlink Mini (ceny dostosowane do krajów rozwijających się): Starlink Support starlink.com starlink.com
Liczba globalnych abonentów: Wikipedia en.wikipedia.org (4 miliony do września 2024)
Liderzy prędkości Starlink według regionów (Jamajka na Karaibach, Chile w Ameryce Pd. itd.): NewSpaceEconomy newspaceeconomy.ca newspaceeconomy.ca.

Tags: dostępność, Starlink, Technologia